Եղեգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Եղեգնատունկից)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Եղեգ (այլ կիրառումներ)
Եղեգ
Դասակարգում
Թագավորություն  Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ Հացածաղկավորներ (Poales)
Ընտանիք Հացազգիներ (Poaceae)
Ենթաընտանիք Եղեգնաբուսայիններ (Arundinoideae)
Տրիբա Arundineae
Ցեղ Եղեգ (Phragmites)
Adans., 1763

Եղեգ (լատին․՝ Phrágmites), լայնորեն տարածված բազմամյա խոտաբույս, պատկանում է հացազգիների ընտանիքին։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմամյա խոտաբույս է՝ երկար սողացող կոճղարմատներով։ Ցողունը սնամեջ է, ամուր, ունենում է մինչև 5 մետր բարձրություն։ Տերևները գծավոր են։ Ծաղկաբույլը խիտ հուրան է։

Տարածում և կենսակերպ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տաք և հաստատուն կլիմա ունեցող երկրներում գետաբերաններում և գետերի ափերին կազմում են լայնատարած շամբուտներ։

Հաճախ հանդիպում են հյուսիսային կիսագնդի անտառային և անտառատափաստանային շրջաններում։

Լայնորեն տարածված է Հայկական լեռնաշխարհում և մասնավորապես Հայաստանի տարածքում։ Այս բույսի անվամբ են կոչվել Հայաստանի մի շարք բնակավայրեր, որտեղ այն հատկապես տարածված է եղել, օրինակ՝ Եղեգնաձոր, Եղեգիս, Եղեգնուտ, Եղեգ։

Մեծ տարածում ունի նաև Ուկրաինայում մեծ և փոքր ջրամբարների մոտ։ Դնեպրի և Դունայի գետաբերաններում տարվում են սովորական եղեգի արդյունաբերական մթերումներ։

Խոնավասեր բույս է, աճում է ջրամբարների ափերին, հաճախ նշանակալի խորությամբ՝ մինչև մեկուկես մետր, հանդիպում է ճահիճներում և խոնավ մարգագետրիններում, աղուտներում։

Օգտագործում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բույսով սնվում են շատ վայրի կենդանիներ՝ մշկամուկը, ճահճակուղբը, եղնիկը, եղջերուն, բնակության բնական պայմաններում հանդիսանում է սնման բազայի կարևոր բաղադրիչ։

Երիտասարդ բույսերի շիվերը օգտագործվում են որպես կեր գյուղատնտեսական կենդանիների համար։

Ավանդաբար եղեգը մարդու կողմից օգտագործվում է շինարարության մեջ՝ տանիքներ, ցանկապատներ, ամբարների պատեր պատրաստելու համար, օգտագործվել է նաև որպես ջերմամեկուսիչ։

Եղեգից պատրաստում են հյուսված իրեր, խսիրներ, թղթի որոշ տեսակներ, եղեգը կարող է օգտագործվել նաև որպես վառելիք, փողային երաժշտական գործիքների համար եղեգից պատրաստում են պիպիչներ։

Երբեմն եղեգը աճեցնում են ավազային տարածքները ամրացնելու համար կամ դեկորատիվ նպատակներով։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միավորում է ավելի քան չորս[1] տեսակներ.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Тростник». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եղեգ» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Եղեգ» հոդվածին։