Դրոշմ (խորհուրդ)
Դրոշմ, Հայ առաքելական եկեղեցու յոթ խորհուրդներից։ Նշանակում է մկրտվածի օծում կամ կնիք, այստեղից էլ՝ Մկրտությունը և դրոշմը միասին կոչվում են նաև կնունք։ Դրոշմը Մկրտության խորհրդի անբաժան մասն է։ Դրոշմի արարողությունը Հայ եկեղեցին կատարում է Մկրտության հետ միասին։ Դրոշմը հույսի, Սուրբ Հոգին ընդունելու խորհուրդն է, յուրաքանչյուր քրիստոնյայի համար հոգեգալուստ, որով Սուրբ Հոգու շնորհը, պարգևները բաշխվում են հավատացյալ անհատին։ Եթե մարդը Մկրտությամբ Սուրբ Հոգին ընդունում է մաքրվելու, Աստծուն որդեգրվելու և սկզբնական մեղքը քավելու համար, ապա դրոշմի խորհրդով Սուրբ Հոգին և նրա շնորհները տրվում են քրիստոնեական կյանքի մեջ զորանալու, կյանքի բոլոր փորձություններին ընդդիմանալու համար։
Հիսուսի մկրտությունը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիսուս Քրիստոսի մկրտվելուց հետո Սուրբ Հոգին աղավնակերպ իջել է նրա վրա, որով Հիսուսը ստացել է Սուրբ Հոգու օծումն ու կնիքը (Մատթեոս 3.16–17, Ղուկաս 3.21–22, Հովհաննես 1.30–34)։ Առաքյալները Մկրտությունից անմիջապես հետո մկրտվածի վրա ձեռք են դրել և աղոթել, որպեսզի Սուրբ Հոգին ստանան, Սուրբ Հոգով կնքվեն ու դրոշմվեն (Գործք 8.14–17, 19.5–7, Եբրաայացի 6.2–4)։ Սուրբգրային այս վկայություններն ու արարողությունները նկատի ունենալով՝ եկեղեցին հետագայում հաստատել է դրոշմի խորհուրդը և միացրել Մկրտության հետ, որպես նրա շարունակություն ու ավարտ։ Առաքյալների ժամանակ Սուրբ Հոգով դրոշմումը կոչվում էր օծում, օծություն (Ա Հովհաննես 2.27, Բ Կորնթոս 1.21–22), օգտագործվում էր նաև կնքել բառը (Եփեսոս 1.13, 4.30)։
Դրոշմի խորհուրդը
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հայ եկեղեցին, ինչպես նաև Արևելքի մյուս եկեղեցիները, դրոշմի խորհուրդը կատարում է Մկրտությունից անմիջապես հետո, ըստ Ընդհանրական եկեղեցու հնավանդ սովորության՝ համաձայն առաքյալների և սուրբ հայրերի օրենքների։ Կաթոլիկ եկեղեցին 13–րդ դարի վերջից այս ընդհանուր սովորությունը փոփոխության է ենթարկել և դրոշմը բաժանել Մկրտությունից՝ կատարելով այն շատ ավելի ուշ։ Անգլիկան եկեղեցին դրոշմը կատարում է միայն ձեռք դնելով։ Բողոքական եկեղեցիները չունեն այս խորհուրդը։
Դրոշմի խորհրդի զգալի նշանը սուրբ Մյուռոնն է, որը խորհրդանշում է Սուրբ Հոգին։ Խորհուրդը կատարվում է չորս մասով։
Առաջին մաս
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Խորհրդի կատարման առաջին մասը զգայարանների և մարմնի մասերի օծումն է սուրբ Մյուռոնով, որով էլ նրանցից յուրաքանչյուրին տրվում է մասնավոր շնորհ։
- Ճակատի կնիքը անապական պարգևների համար է,
- աչքերինը՝ լուսավորության համար, որ երբեք մահ չտեսնեն,
- ականջներինը՝ Աստծո պատվիրանները լսելու,
- հոտոտելիքինը՝ կյանքի անուշության բույրը զգալու համար,
- բերանինը՝ որ այն ամուր մնա շրթունքների պահպանության ներքո,
- ձեռքերինը՝ առաքինի և բարի գործեր կատարելու համար,
- սրտինը՝ որ սիրտը սրբության մեջ հաստատվի, և ճշմարիտ Հոգին իր մեջ նորոգվի,
- մեջքինը՝ որ լինի ամուր վահան չարի բոլոր թունավոր նետերին դիմադրելու համար,
- ոտքերինը՝ որ նրանք անսասան ընթանան հավիտենական կյանքի ճանապարհով։
(Կաթոլիկ եկեղեցին միայն խաչաձև դրոշմում է ճակատը)։
Երկրորդ մաս
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Երկրորդ մասը ընծայումն է սուրբ Սեղանին, նվիրումը Աստծուն՝ երեք անգամ երկրպագելով։
Երրորդ մաս
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երրորդ մասը, ի լրումն այս բոլորի, Քրիստոսի Սուրբ Մարմնի և Արյան ճաշակումն է (Հաղորդություն), նոր՝ աստվածային անվախճան կյանքի ընդունումը։ Քահանան օծում է «Կնիքս հանուն Հիսուս Քրիստոսի» բառերով, իսկ վերջում ասում. «Խաղաղություն քեզ, Աստծո փրկյալ, խաղաղություն քեզ Աստծո օծյալ» խոսքերը։ «Պահպանիչ»-ով և «Հայր մեր»-ով ավարտվում է արարողությունը։ Հայ եկեղեցում դրոշմի խորհուրդը կատարում է քահանան կամ եպիսկոպոսը, մինչդեռ Կաթոլիկ եկեղեցում այն վերապահված է միայն եպիսկոպոսին։ Դրոշմը, ինչպես և Մկրտությունը, անկրկնելի է։ Հայ եկեղեցին այն մատակարարում է միայն չմկրտվածներին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո: 
|