Դուշանկա Սիֆնիոս
| Դուշանկա Սիֆնիոս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 15, 1933[1][2] |
| Ծննդավայր | Սկոպիե, Vardar Banovina, Հարավսլավիայի Թագավորություն[3] |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 14, 2016[4][2] (82 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բրյուսել, Բելգիա[3] |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հարավսլավիա և  Բելգիա |
| Մասնագիտություն | բալետի պարող և պարուսույց |
| Երեխաներ | Ալեքսանդրա Վանդերնոտ |
Դուշանկա Սիֆնիոս (սերբ.՝ Душа́нка Сифнио́с, հոկտեմբերի 15, 1933[1][2], Սկոպիե, Vardar Banovina, Հարավսլավիայի Թագավորություն[3] - հոկտեմբերի 14, 2016[4][2], Բրյուսել, Բելգիա[3]), սերբ բալերինա և պարուսույց։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դուշանկա Սիֆնիոսը 1953 թվականին ավարտել է Բելգրադի բալետի գիմնազիան, սովորել է Նինա Կիրսանովայի դասարանում։ Որպես գիմնազիայի սան՝ 1951 թվականին դարձել է Բելգրադի Ազգային թատրոնի թատերախմբի անդամ[5]։ Երիտասարդ բալերինայի տաղանդը նկատվեց և շուտով նա դարձավ մեներգչուհի, ապա՝ Ազգային թատրոնի գլխավոր բալերինան։ Նրա վաղ բեմադրությունները բեմադրել է հարավսլավացի պարուսույց Դիմիտրի Պարլիկը և ներառել Էվրիդիկեին Իգոր Ստրավինսկու Օրփեոսում, իսկ Ջուլիետը՝ Սերգեյ Պրոկոֆևի Ռոմեո և Ջուլիետում։ Մյուս մասերը նրա համար խորեոգրաֆիա են արել Պինո Մլակարը, Միլկո Շպարեմբլեկը, Վերա Կոստիչը, Անիկա Պրելիչը և նույնպես բարձր մակարդակի են եղել[6]։
Գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դուշանկա Սիֆնիոսի երկու ամենահայտնի դերերն էին Ժիզելը Ադոլֆ Ադամի համանուն բալետում և Աղջիկը Բելա Բարտոկի Հրաշալի մանդարին ֆիլմում։ Մանդարինը նկարահանվել է Պարլիկի կողմից 1957 թվականին։ Ժիզելը Բելգրադում վերակենդանացավ ռուս պարուսույց Միխայիլ Լավրովսկու կողմից և շրջադարձային պահ եղավ Սիֆնիոսի կարիերայում։ Նա 177 անգամ բեմադրել է այս հատվածը Բելգրադի ազգային թատրոնում և հյուրախաղերով հանդես եկել եվրոպական շատ քաղաքներում՝ Վենետիկ, Էդինբուրգ, Վիեննա, Վիսբադեն, Ֆլորենցիա, Հռոմ, Ցյուրիխ, Բեռլին և Փարիզ։ Նրա Ժիզելը մեծ հաջողություններ ունեցավ նաև Մոսկվայի Մեծ թատրոնում[7]։ 1958 թվականին Սիֆնիոսը տեղափոխվում է Փարիզ և դառնում պարող Միլորադ Միսկովիչի խմբի հետ, ապա 1959 թվականին Լեոնիդ Մյասինինի թատերախումբի հետ։ 1960 թվականին Հռոմում Մորիս Բեժարը նկատեց նրան և հրավիրեց իր 20-րդ դարի բալետ պարային խումբ[8]։ 1960 թվականին Հռոմում Մորիս Բեժարը նկատեց նրան և հրավիրեց իր «20-րդ դարի «Բալետ» պարային խումբը։ Հատկապես Սիֆնիոսի համար Բեժարը 1961 թվականի հունվարի 10-ին բեմադրեց Մորիս Ռավելի Բոլերո պրեմիերան։ Որպես խմբի գլխավոր պարուհի Բեջարան շրջագայել է Եվրոպայում (Ֆրանսիա, Գերմանիա, Լեհաստան, Իտալիա, Իսպանիա, Մեծ Բրիտանիա, Բելգիա), Աֆրիկայում (Թունիս), Ասիայում (Իսրայե) և Լիբանան) և Լատինական Ամերիկայում (Մեքսիկա, Արգենտինա, Կուբա)։ Դուշանկա Սիֆնիոսը բեմից հեռացել է 47 տարեկանում, զբաղվել է ուսուցչական գործունեությամբ, աշխատել է պարուսույց։ 2013 թվականին նա հրատարակել է իր ինքնակենսագրականը, որն անվանել է Հայտնի բալերինայի գրառումները։ Դուշանկա Սիֆնիոսի պատվին օպերայի դահլիճը անվանակոչվել է Սերբական Մադլենյանում[9]։
Ընտանիք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դուշանկան ամուսնացած էր բելգիացի դիրիժոր Անդրե Վանդերնոտի հետ։ Նրանք երկու երեխա ունեին։ Դուստրը Ալեքսանդրան Էր, ով դարձավ դերասանուհի, իսկ որդին՝ Պատրիկը, ով գոլֆի հրահանգիչ էր[10]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 http://www.tdg.ch/culture/disparition-danseuse-duska-sifnios/story/12079520
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 http://www.lefigaro.fr/flash-actu/2016/10/15/97001-20161015FILWWW00101-deces-de-la-danseuse-duska-sifnios.php
- ↑ 4,0 4,1 4,2 http://www.lesoir.be/1342474/article/actualite/fil-info/fil-info-styles/2016-10-14/deces-danseuse-etoile-duska-sifnios
- ↑ «Décès de la danseuse étoile Duška Sifnios». Le Soir (ֆրանսերեն). Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 13-ին.
- ↑ ПАРЛИЧ Дмитрий
- ↑ «Sifnios Hall». operatheatremadlenianum.com. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 13-ին.
{{cite web}}: Text "Opera & Theatre Madlenianum" ignored (օգնություն) - ↑ «Décès de la danseuse Duska Sifnios». LEFIGARO (ֆրանսերեն). 2016 թ․ հոկտեմբերի 15. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 13-ին.
- ↑ Sifnios Hall (անգլ.)
- ↑ «Patrick Vandernoot». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 11-ին. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 13-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Sifnios, Dušanka (խորվ.)
- Белешке славне балерине (սերբ.)