Դոմենիկո Չիմարոզա

Դոմենիկո Չիմարոզա
Հիմնական տվյալներ
Բնօրինակ անուն	Domenico Cimarosa
Ծնվել է	դեկտեմբերի 17, 1749; Ավերսա, Կազերտա, Կամպանիա, Իտալիա
Մահացել է	հունվարի 11, 1801 (51 տարեկանում); Վենետիկ, Venetian Province, Ավստրիական կայսրություն
Ժանրեր	օպերա
Մասնագիտություն	կոմպոզիտոր
Շրջանավարտ	Q3687246?

Դոմենիկո Չիմարոզա (իտալերեն՝ Domenico Cimarosa, դեկտեմբերի 17, 1749^[1]^[2], Ավերսա, Կազերտա, Կամպանիա, Իտալիա^[3] - հունվարի 11, 1801^[1]^[2], Վենետիկ, Venetian Province, Ավստրիական կայսրություն^[3]), իտալացի երգահան, օպերայի նեապոլիտանական դպրոցի կարկառուն ներկայացուցիչ, ավելի քան 80 օպերայի հեղինակ։

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին օպերան մեծ հաջողությամբ բեմադրել է 1772 թ Նեապոլում, ապրել և ստեղծագործել է Իտալիայի տարբեր քաղաքներում։ 1789 թվականին ռուսական արքունիքի հրավերով մեկնում է Պետերբուրգ, որտեղ 4 տարի ղեկավարում է արքունական նվագախումբը։ 1792 թվականին Ռուսաստանից հայրենիք վերադառնալիս որոշ ժամանակ մնում է Վիեննայում, որի արքունական թատրոնի համար («Բուրգտեատր») գրում է իր գլուխգործոցը՝ «Գաղտնի ամուսնությունը» օպերան։ Այն շռնդալից հաջողություն է ունենում և ըստ ավանդության կայսր Լեոպոլդ II-ի հրամանով նույն օրը կատարվում է երկրորդ անգամ։ 1796 թվականին Չիմարոզան վերադառնում է Նեապոլ, որտեղ շարունակում է ստեղծագործել և բեմադրել իր օպերաները։ Ֆրանսիական հեղափոխությունից հետո 1798-99 թվականներին Նեապոլի ֆրանսիական զորքերի կողմից կարճաժամկետ գրավման ընթացքում միացել է ֆրանսիացիներին աջակցող ազատական կուսակցությանը, ինչի պատճառով իշխանությանը վերադարձած Բուրբոնները դատապարտում են նրան մահվան։ Սակայն ազդեցիկ երկրպագուների միջնորդությամբ մահապատիժը փոխարինվում է աքսորով։ Չիմարոզան մահանում է Վենետիկում 1801 թվականի հունվարի 11-ին աղիքների բորբոքումից։ Հիվանդության բնույթը ժամանակակիցներին կասկածել է տվել, որ երգահանին թունավորել են։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118887254 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Чимароза Доменико // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Stefano Faglia, Franca Saini (ed.)։ Il mercato di Malmantile, Florence, 1784. Monza, Accademia Musicale IAMR, 2012. Lucca, Libreria Musicale Italiana (LIM), 2012.
Stefano Faglia, Franca Saini (ed.)։ Li due Baroni, Rome, 1783. Monza, Accademia Musicale IAMR, 2013. Lucca, Libreria Musicale Italiana (LIM), 2013.
Cimarosa, Domenico – Perugini, Simone (a cura di) – L'impresario in angustie, farsa per musica in un atto, edizione critica della versione viennese del 1793 (partitura, riduzione canto&pianoforte, parti orchestrali), Artaria Edition Limited, New Zealand, 2013.
Cimarosa, Domenico – Perugini, Simone (a cura di) – Il convito, dramma giocoso per musica in due atti, edizione critica dell'opera (partitura, riduzione canto&pianoforte, parti orchestrali), Edizioni Accademia Lirica Toscana "Domenico Cimarosa", Firenze, 2013.
Cimarosa, Domenico – Perugini, Simone (a cura di) – La vanità delusa [Il mercato di Malmantile], dramma giocoso per musica in due atti, edizione critica dell'opera (partitura, riduzione canto&pianoforte, parti orchestrali), Edizioni Accademia Lirica Toscana "Domenico Cimarosa", Firenze, 2013.
Cimarosa, Domenico – Perugini, Simone (a cura di) – Li sposi per accidenti, Farsetta per musica in un atto, edizione critica dell'opera (partitura, riduzione canto&pianoforte, parti orchestrali), Edizioni Accademia Lirica Toscana "Domenico Cimarosa", in preparazione.
Storni Trevisan, Maria – Nel primo centenario della morte di Domenico Cimarosa 1801–1901, Venezia, 1901
Vitale, R. – Domenico Cimarosa, la vita e le opere / Aversa, 1929
Biamonti, Giovanni – Il matrimonio segreto di Domenico Cimarosa / Roma, 1930
Tibaldi Chiesa, Mary – Cimarosa e il suo tempo / Milano, 1939
Schlitzer, Franco – Goethe e Cimarosa / Siena, 1950
Rossi, Nick – Fauntleroy, Talmage – Domenico Cimarosa, his life and his operas / Greenwood Press, 1999
Perugini, Simone – Per far le cose in fretta. Il caso de "La vanità delusa" di Domenico Cimarosa tra Goldoni, Lorenzi, assistenti e impresari, Edizioni Accademia Lirica Toscana "Domenico Cimarosa", Firenze, 2011.
Perugini, Simone – I matrimoni (quasi) segreti: la famiglia Cimarosa tra Domenico, Cecilia, Gaetana, due Costanze, Paolo e Raffaele, Edizioni Accademia Lirica Toscana "Domenico Cimarosa", Firenze, 2014.

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284.22_data-entity-id.3D.22Q36578.22.3E.3Ci_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E.5B.5B:.D4.B3.D5.A5.D6.80.D5.B4.D5.A1.D5.B6.D5.AB.D5.A1.D5.B5.D5.AB_.D5.A1.D5.A6.D5.A3.D5.A1.D5.B5.D5.AB.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.7CGerman_National_Library.5D.5D.2C_.5B.5B:.D4.B2.D5.A5.D5.BC.D5.AC.D5.AB.D5.B6.D5.AB_.D5.BA.D5.A5.D5.BF.D5.A1.D5.AF.D5.A1.D5.B6_.D5.A3.D6.80.D5.A1.D5.A4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.7CBerlin_State_Library.5D.5D.2C_.5B.5B:en:Bavarian_State_Library.7CBavarian_State_Library.5D.5D_et_al..3C.2Fi.3E_.5Bhttp:.2F.2Fd-nb.info.2Fgnd.2F118887254.2F_Record_.23118887254.5D_.2F.2F_Gemeinsame_Normdatei.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.E2.80.94_2012.E2.80.942016..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q27302.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q304037.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q256507.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q170109.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q36578.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118887254 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q8513_citetype_Q27031827.22_data-entity-id.3D.22Q20666306.22.3E.5Bhttp:.2F.2Fdata.bnf.fr.2Fark:.2F12148.2Fcb13892517d_data.bnf.fr.5D:_.D5.BF.D5.BE.D5.B5.D5.A1.D5.AC.D5.B6.D5.A5.D6.80.D5.AB_.D5.A2.D5.A1.D6.81_.D5.B7.D5.BF.D5.A5.D5.B4.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.B6.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.E2.80.94_2011..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q20666306.22.3E.3C.2Fa.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q54837.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q20666306"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[.3Cspan_class.3D.22wikidata_cite_citetype_Q3331189.22_data-entity-id.3D.22Q17378135.22.3E.D0.A7.D0.B8.D0.BC.D0.B0.D1.80.D0.BE.D0.B7.D0.B0_.D0.94.D0.BE.D0.BC.D0.B5.D0.BD.D0.B8.D0.BA.D0.BE_.2F.2F_.5B.5B:d:Q17378135.7C.D0.91.D0.BE.D0.BB.D1.8C.D1.88.D0.B0.D1.8F_.D1.81.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.8F.5D.5D:_.5B.D0.B2_30_.D1.82..5D.3Cspan_class.3D.22wef_low_priority_links.22.3E_.2F_.D0.BF.D0.BE.D0.B4_.D1.80.D0.B5.D0.B4._.5B.5B:.D4.B1.D5.AC.D5.A5.D6.84.D5.BD.D5.A1.D5.B6.D5.A4.D6.80_.D5.8A.D6.80.D5.B8.D5.AD.D5.B8.D6.80.D5.B8.D5.BE.7C.D0.90..26nbsp.3B.D0.9C..26nbsp.3B.D0.9F.D1.80.D0.BE.D1.85.D0.BE.D1.80.D0.BE.D0.B2.5D.5D_.E2.80.94_3-.D0.B5_.D0.B8.D0.B7.D0.B4._.E2.80.94_.3Cspan_title.3D.22.D0.9C.D0.BE.D1.81.D0.BA.D0.B2.D0.B0.22_style.3D.22border-bottom:_1px_dotted.3B_cursor:_help.3B_white-space:_nowrap.22.3E.D0.9C..3C.2Fspan.3E:_.5B.5B:.D5.8D.D5.B8.D5.BE.D5.A5.D5.BF.D5.BD.D5.AF.D5.A1.D5.B5.D5.A1_.D5.A7.D5.B6.D6.81.D5.AB.D5.AF.D5.AC.D5.B8.D5.BA.D5.A5.D5.A4.D5.AB.D5.A1_.28.D5.B0.D6.80.D5.A1.D5.BF.D5.A1.D6.80.D5.A1.D5.AF.D5.B9.D5.B8.D6.82.D5.A9.D5.B5.D5.B8.D6.82.D5.B6.29.7C.D0.A1.D0.BE.D0.B2.D0.B5.D1.82.D1.81.D0.BA.D0.B0.D1.8F_.D1.8D.D0.BD.D1.86.D0.B8.D0.BA.D0.BB.D0.BE.D0.BF.D0.B5.D0.B4.D0.B8.D1.8F.5D.5D.2C_1969..3C.2Fspan.3E.3C.2Fspan.3E.3Cdiv_style.3D.22display:none.22.3E.3Ca_href.3D.22https:.2F.2Fwikidata.org.2Fwiki.2FTrack:Q17378135.22.3E.3C.2Fa.3E.3C.2Fdiv.3E-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Чимароза Доменико // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[1]

[2]

[3]

Դոմենիկո Չիմարոզա

Գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Տպել/արտահանել

Այլ նախագծերում

Այլ լեզուներով