Դմիտրի Ախշարումով (երաժիշտ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դմիտրի Ախշարումով
Ծնվել էսեպտեմբերի 8 (20), 1864
Օդեսա, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Երկիր Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մահացել էհունվարի 3, 1938(1938-01-03) (73 տարեկան)
Աշխաբադ, Թուրքմենական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունդիրիժոր և կոմպոզիտոր
Գործիքներջութակ
 Dmitry Akhsharumov Վիքիպահեստում

Դմիտրի Վլադիմիրի Ախշարումով (ռուս.՝ Дмитрий Владимирович Ахшарумов, սեպտեմբերի 8 (20), 1864, Օդեսա, Խերսոնի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 3, 1938(1938-01-03), Աշխաբադ, Թուրքմենական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ջութակահար, դիրիժոր, կոմպոզիտոր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է ռուս բանաստեղծ Վլադիմիր Դմիտրիևիչ Ախշարումովի և Ալեքսանդրա Վասիլևնա (Չեկալովա) ընտանիքում։

Ավարտել է Պետրովսկի Պոլտավայի ռազմական գիմնազիան, իսկ 1884 թվականին Սանկտ Պետերբուրգի Նիկոլաևի հեծելազորային դպրոցը։ Դեռ դպրոցական տարիներին նա ջութակի դասարանում երաժշտություն է սովորել պրոֆեսորներ Պյոտր Կրասնոկուտսկու և Լեոպոլդ Աուերի հետ։

1884-1885 թվականներին սովորել է Սանկտ Պետերբուրգի կոնսերվատորիայում՝ Լեոպոլդ Աուերի (ջութակ) և Ալեքսանդր Ռուբեցի (երաժշտության տեսություն) մոտ, հետագայում կատարելագործել է իր վարպետությունը Վիեննայում՝ Յակոբ Դոնտի (ջութակ) և Ռոբերտ Ֆուկսի (տեսություն) մոտ։

1929–1938 թվականներին դասավանդել է Աշխաբադի երաժշտական ուսումնարանում։

1890 թվականից սկսել է համերգ տալ Վիեննայում, Մոսկվայում։ 1895 թվականին հաստատվել է Պոլտավայում, կազմակերպել սիմֆոնիկ նվագախումբ, որը 1898 թվականից քաղաքում համերգներ է տվել։ 1903 թվականին Ախշարումովի ղեկավարությամբ նվագախումբը հինգամսյա լայնածավալ համերգային շրջագայություն է կատարել ամբողջ Ռուսաստանում՝ տալով ավելի քան 50 համերգ (նվագախմբի հետ ելույթ է ունեցել թավջութակահար Միխայիլ Բուկինիկը)։ Միևնույն ժամանակ ղեկավարել է Պալտավայում Կայսերական ռուսական երաժշտական միության մասնաճյուղը (1899 թվականից), որը բացվել է նրա նախաձեռնությամբ, և նրան կից երաժշտական դասարանները (1902 թվականից, 1904 թվականին վերածվել է Պոլտավայի երաժշտական դպրոցի)։

1919 թվականից եղել է Թեոդոսիայի սիմֆոնիկ նվագախմբի դիրիժոր։ 1922 թվականից համերգներ է տվել Պետրոգրադում՝ Ռուսական երաժշտական միության շրջանակներում։ 1924 թվականի ապրիլի 9-ին Ախշարումովը դատապարտմամբ ձերբակալվեց և ազատ արձակվեց մայիսի 15-ին՝ արտաքսվելով Պետրոգրադից։ Մայիսին նա դիմել է Եկատերինա Պեշկովային՝ Լենինգրադից իր արտաքսումը չեղյալ հայտարարելու խնդրանքով՝ այս հայտարարությանը կցելով երաժշտական հաստատությունների և հայտնի կոմպոզիտորների ու նկարիչների մի շարք միջնորդություններ[1]։

1925 թվականին Ախշարումովը հիմնադրել և ղեկավարել է Վորոնեժի պետական սիմֆոնիկ նվագախումբը։

1929 թվականից Ախշարումովը դասավանդել է Աշխաբադի երաժշտական տեխնիկումում։ 1937 թվականի աշնանը նա կրկին ձերբակալվել է և այս անգամ դատապարտվել մահապատժի՝ որպես ժողովրդի թշնամի և գնդակահարվել Աշխաբադում 1938 թվականի հունվարի 3-ին[2]։

Հուշատախտակ Պոլտավայում

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ռուսաստանի Դաշնության պետական արխիվ. Ф. Р-8419. Оп.1. Д. 112. Л. 85.
  2. «Ахшарумов Д. В.» (PDF). pkk.memo.ru.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ромашкевич А. Д. Материалы к истории Петровского Полтавского кадетского корпуса с 1-го октября 1907 г. по 1-е октября 1908 г.. — Полтава, 1908. — С. 100—101.
  • Иван Павловский Ахшарумов, Дмитрий Владимирович // Полтавцы: Иерархи, государственные и общественные деятели и благотворители. — Полтава: Т-во Печатного Дела (тип. бывш. Дохмана), 1914. — С. 133.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ երաժշտության հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դմիտրի Ախշարումով (երաժիշտ)» հոդվածին։