Դհանպաթրայ Շրիվասթավ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դհանպաթրայ Շրիվասթավ
Ծնվել էհուլիսի 31, 1880(1880-07-31)[1][2]
ԾննդավայրՎարանասի, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն
Վախճանվել էհոկտեմբերի 8, 1936(1936-10-08)[1][2] (56 տարեկան)
Վախճանի վայրՎարանասի, Միացյալ գավառներ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն
Մասնագիտությունվիպասան, սցենարիստ և գրող
Լեզուհինդի, Ուրդու և հինդի-ուրդու
Քաղաքացիություն Բրիտանական Հնդկաստան[3]
Գրական ուղղություններProgressive Writers' Movement?
Ուշագրավ աշխատանքներGodaan?, Bazaar-e-Husn?, Karmabhoomi? և Shatranj ke khiladi?
ԱմուսինShivarani Devi?
ԶավակներAmrit Rai?
ԱզգականներSara Rai?
Изображение автографа
 Premchand Վիքիպահեստում

Դհանպաթրայ Շրիվասթավ (հինդի՝ धनपत राय श्रीवास्तव հուլիսի 31, 1880(1880-07-31)[1][2], Վարանասի, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն - հոկտեմբերի 8, 1936(1936-10-08)[1][2], Վարանասի, Միացյալ գավառներ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն, կեղծանունը՝ Պրեմ Չանդ, Մունշի Պրեմչանդ), հնդիկ գրող, սցենարիստ, հրապարակախոս։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դ․ Շրիվասթավը ծնվել է 1880 թվականի հուլիսի 31-ին Հնդկաստանի Բենարես շրջանի Լամհի գյուղում։ Աշխատել է որպես ուսուցիչ, ապա դպրոցական տեսուչ։ Ստեղծագործել է ուրդու և հինդի լեզուներով[4]։ Հեղինակել է 13 վեպ ու վիպակ, պատմվածքներ, հրապարակախոսական աշխատանքներ։ Նրա կինը՝ Շիվ Ռանի Դևին, նույնպես գրող է։ Ունեցել է մեկ որդի՝ Շրիպատ Ռայ անունով։

Գրական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրողի պատմվածքների առաջին ժողովածուն լույս է տեսել 1909 թվականին, սակայն անգլիական գաղութարար ղեկավարությունը հրամայել է այրել դրանք։ Պրեմչանդի վեպերն արտացոլել են Հնդկաստանի քաղաքական իրադարձությունները, գաղութացման դեմ շարժումն ու տարիներ շարունակ մղվող պայքարը՝ հանուն սոցիալական իրավունքի։

Պրեմչանդը հանդես է եկել գաղութարար ու ֆեոդալական ղեկավարության դեմ քննադատությամբ,ուշադրություն է հրավիրել ավանդական մշակույթի թույլ կողմերին, ահազանգել կրոնական ծայրահեղ մոլեռանդության կործանարար ազդեցության մասին։ Այս առումով ուշագրավ են «Յոթ լոտոս» (1917) և «Մարտական ուղի» (1932) ժողովածուները։ Շրիվասթավը բազմիցս ենթարկվել է քաղաքական հետապնդման և հալածանքների։

Գրողի 250-ից ավելի կարճ պատմվածքները նորություն էին Հյուսիսային Հնդկաստանի գրական կյանքում[5]։

Պրեմչանդի ղեկավարությամբ լույս են տեսել «Հանս» (1930-1936) և «Ջագարան» (1932-1934) ամսագրերը։

1936 թվականին եղել է Հնդկաստանի առաջադեմ գրողների ընկերակցության հիմնադիրներից մեկը։

Պրեմչանդը նաև զբաղվել է թարգմանչական գործունեությամբ,մասնավորապես թարգմանել է ռուս գրող Լև Տոլստոյի ստեղծագործությունները[6]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1980 թվականին Հնդկաստանում Պրեմչանդի հիշատակին թողարկվել է փոստային նամականիշ։

Պրեմչանդը Հնդկաստանի փոստային նամականիշի վրա(1980)

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուշագրավ նովելներից մի քանիսը
Տարեթիվ Հայերեն անվանում Բնօրինակ անվանում
1903-1905 Աստծո բնակավայրի գաղտնիքը Devasthan Rahasya
1924 Խաղահրապարակ Rangbhoomi
1925 Երկրորդ կինը Nirmala[7]
1936 Կովի նվերը Godaan[8]
1936 Մանգալսուտր(անավարտ) Mangalsootra

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Азарх А. Э., Прем Чанд. Биобиблиографич. указатель. - М., 1962;
  • Рахбар Хансрадж. Жизнь и творчество Премчанда. - М., 1963;
  • Балин В. Премчанд-новеллист. - Л., 1973;
  • Гаврюшина Н. Д. Премчанд и роман хинди XX века. - М., 2006;
  • Раджешвар Гуру. Премчанд. Экадхъяян. - Бхопал, 1958;
  • Камар Раис. Премчанд ка танкиди мутала. - Алигарх, 1959;
  • Амритрай. Премчанд. Калам ка сипахи. - Аллахабад, 1962;
  • Madan Gopal. Munshi Premchand. A literary biography. - N. Y., 1964.
  • Компанцев И. Прем Чанд // Прем Чанд. Жертвенная корова / Пер. с урду. - М.: Гос. изд-во худ. лит., 1956. - С. 3-8.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դհանպաթրայ Շրիվասթավ» հոդվածին։