Դինամիկ կայք

Դինամիկ կայքը բաղկացած է դինամիկ էջերից՝ կաղապարներից, շաբլոններից, սցենարներից և այլ տարրերից, որոնք շատ դեպքերում պահվում են սերվերում որպես առանձին ռեսուրսներ (ֆայլերում, տվյալների բազաներում կամ առանձին սերվերներում)։ Երբ էջը բացվում է հաճախորդի կողմից (զննարկիչ կամ այլ հավելված), այն կարող է լինել երկու տեսքով. ա) սերվերի կողմից շաբլոն էջից, առանձին պահվող բովանդակությունից, բ) հաճախորդի հավելվածում՝ ռեսուրսների բեռնումով։ Որպես կանոն, նույն տեսակի ցանկացած թվով էջեր ցուցադրելու համար օգտագործվում է մեկ շաբլոն էջ, որի մեջ բեռնվում է համապատասխան բովանդակությունը, սա թույլ է տալիս միաժամանակ կարգավորել կայքի տեսքը (նրա բոլոր էջերը), խմբագրելով ընդամենը մեկ էջ։ Բովանդակության խմբագրումը (ինչպես նաև շաբլոնի էջը) կարող է կատարվել ինչպես կայքի, այնպես էլ այլ ծրագրերի միջոցով։ Կայքի բոլոր էջերը խմբագրելու հնարավորությունը տրամադրվում է միայն օգտատերերի որոշակի կատեգորիայի (օրինակ՝ ադմինիստրատորներին կամ գրանցված օգտատերերին)։ Ավելի քիչ են դեպքերը, երբ թույլատրվում է անանուն օգտատերերին խմբագրել որոշակի վեբ բովանդակություն (օրինակ՝ ֆորումներում՝ հաղորդագրությունների ավելացում)։ Վիքիպեդիան անանուն փոփոխություններ թույլատրող կայքի օրինակ է։

Բովանդակության վերարտադրում (գեներացիա)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կայքի բովանդակության ստեղծման գործընթացը սովորաբար լինում է՝

Բովանդակության ստեղծում սերվերի կողմից,
Ստեղծված էջի փոխանցում հաճախորդին,
Բովանդակության ստեղծում հաճախորդի կողմից։

Բովանդակության ստեղծում սերվերի կողմից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սերվերը դիմում է ստանում Հաճախորդից (օրինակ՝ page.ru/index.php) և թարգմանչի (ինտերպրետատոր) կողմից սկսում է մշակել սցենարի ֆայլը (այս դեպքում՝ index.php): Սերվերի կողմից օգտագործվում են տարբեր ծրագրավորման լեզուներ, որոնցից ամենատարածվածներն են՝ PHP, Python, Ruby, Go, Perl, ինչպես նաև ASP.NET և Perl, սերվերի կողմից JavaScript և այլն։ Այս փուլում տվյալների բազաներից ընտրվում է անհրաժեշտ տեղեկատվությունը և դրանով լրացվում է էջը, որից հետո պատրաստի էջը փոխանցվում է հաճախորդին։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«The Information Revolution», J. R. Okin. ISBN 0-9763857-4-0. Ed. Ironbound Press, 2005. 350 pp:
«Learning VBScript», P. Lomax. ISBN 1-56592-247-6. Ed. O’Reilly, 1997. sec. էջ13։