Դենի Մուքվեգե
| Դենի Մուքվեգե ֆր.՝ Denis Mukwege | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 1, 1955[1][2] (68 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Բուկավու, Հարավային Կիվու, ԿԴՀ |
| Քաղաքացիություն |  ԿԴՀ |
| Կրոն | Հիսունականներ |
| Կրթություն | Բրյուսելի ազատ համալսարան, Անժեի համալսարան, Université du Burundi? և Université de Kinshasa? |
| Գիտական աստիճան | դոկտորի աստիճան (2015) |
| Մասնագիտություն | գինեկոլոգ |
| Աշխատավայր | Panzi Hospital?[3] |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
| Անդամություն | Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա |
 Denis Mukwege Վիքիպահեստում | |
Դենի Մուքենգերե Մուքվեգե (ֆր.՝ Denis Mukengere Mukwege, մարտի 1, 1955[1][2], Բուկավու, Հարավային Կիվու, ԿԴՀ), կոնգոցի գինեկոլոգ, Պատվավոր լեգիոնի շքանշանակիր (2013), Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր (2018)։ Առավել հայտնի է որպես Պանզի հիվանդանոցի հիմնադիր և տնօրեն։ Հիվանդանոցի աշխատանքն ուղղված է այն կանանց բժշկական օգնության իրականացմանը, որոնք դարձել են խմբային բռնաբարությունների զոհ, ինչը հաճախ կիրառվում էր Կիվուի կոնֆլիկտի ժամանակ։ Իր գործունեության շնորհիվ Մուքվեգեն ճանաչվել է ժամանակակից լավագույն մասնագետներից մեկը գինեկոլոգիական վնասվածքների բուժման ոլորտում[13]։ Կոնգոյի երկրորդ պատերազմի ժամանակ Մուքվեգեն, ըստ որոշ տվյալների, օգնություն է ցուցաբերել հազարավոր կանանց, նրանցից որոշներին՝ մի քանի անգամ՝ երբեմն անելով տասնյակ վիրահատություններ իր 18-ժամյա աշխատանքային օրվա ընթացքում[13]։ Իր կարիերայի ընթացքում Մուքվեգեն դարձել է Մարդկանց իրավունքների ոլորտում ՄԱԿ-ի մրցանակի դափնեկիր (2008), Ուլոֆ Պալմեի մրցանակի հաղթող (2009), և մի շարք այլ մրցանակների դափնեկիր։ 2014 թվականին Եվրոպական միության ղեկավարության անունից Մուքվեգեն ստացել է Սախարովի անվան մրցանակ պատերազմական շրջանում սեռական բռնության զոհ դարձած կանանց վերականգնման իր կողմից կատարած աշխատանքների համար[14] և արդեն այդ ժամանակ հայտարարվել է Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի ապագա թեկնածու[15]։ ԱՄՆ Ազգային բշկական ակադեմիայի արտասահմանյան անդամ է (2014)[16]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Երիտասարդ տարիներ և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դենի Մուքվեգեն ծնվել է 1955 թվականի մարտի 1-ին Բելգիական Կոնգոյում (այժմ՝ Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետություն) գտնվող Հարավային Կիվուի Բուկավու բնակավայրում։ Նա հիսունական-պաստորի ընտանիքի ինը երեխաներից երրորդն էր[17], և մանկուց հոր հետ այցելում էր հիվանդությունների տառապող մարդկանց, ինչից հետո որոշեց դառնալ բժիշկ՝ բուժելու նրանց, որոնց համար աղոթում էր իր հայրը։ Հարավային Բուրունդիում նախնական բժշկական կրթություն ստանալուդ հետո Մուքվեգեն աշխատել է Լեմերիայի հիվանդանոցում և ի սկզբանե մասնագիտացել է մանկաբուժության մեջ, սակայն շուտով, կոնգոցի կանանց մոտ հանդիպելով հետծննդյան բարդությունների շատ դեպքերի և չունենալով համապատասխան մասնագիտության բժիշկների, մեկնել է Ֆրանսիա, որտեղ 1984 թվականից մինչև 1989 թվականը ուսումնասիրել է գինեկելոգիա և մանկաբարձություն Անժե համալսարանում[18]։
Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ամուսնացած է Կաբոյի Մապենդո Մադելինի հետ[19]։ Նրանք հինգ երեխա ունեն՝ Ալեյն, Պատրիսիա, Սիլվի, Լիզա և Դենիզ[20][21]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ Doctor and Advocate: One Surgeon's Global Fight for the Rights of Rape Survivors(անգլերեն) // Pacific Standard — (untranslated), 2017. — ISSN 1941-5672
- ↑ DR Congo doctor Denis Mukwege wins Sakharov prize // BBC News Online — 2014.
- ↑ 2013 Laureates Announced
- ↑ United Nations Human Rights Prize 2008 — Office of the High Commissioner for Human Rights.
- ↑ Honorary doctor Denis Mukwege wins the 2018 Nobel Peace Prize — Umeå University, 2018.
- ↑ The Nobel Peace Prize Announcement
- ↑ Identifiants et Référentiels (ֆր.) — ABES, 2011.
- ↑ Category: Medal Recipients
- ↑ https://www.harvard.edu/on-campus/commencement/honorary-degrees
- ↑ https://organisation.univ-pau.fr/fr/decouvrir-l-uppa/histoire/docteur-honoris-causa/denis-mukwege-2022.html
- ↑ 13,0 13,1 «Where repairing rape damage is an expertise»։ The Globe and Mail։ 22 октября 2008։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ «Премию Сахарова присудили африканскому врачу-гинекологу»։ Lenta.ru։ 21 октября 2014։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ «Nobel Peace Prize: Congo rape trauma surgeon among favorites»։ CNN։ 10 октября 2013։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ http://www8.nationalacademies.org/onpinews/newsitem.aspx?RecordID=10202014A
- ↑ «Denis Mukwege, l'«homme qui répare les femmes», reçoit le prix Sakharov»։ Le Figaro։ 22 октября 2014։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ «Denis Mukwege, le garde du corps des Congolaises»։ Le Figaro։ 1 декабря 2013։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ «Innovators: Dr. Denis Mukwege»։ findingDulcinea։ 24 июля 2008։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-05-09-ին։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ «O arauto do Congo»։ Aliás։ 3 июля 2010։ Վերցված է 22 октября 2014
- ↑ «Dr. Denis Mukwege ist Afrikaner des Jahres 2008»։ Afrikanet.info։ 30 января 2009։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-10-23-ին։ Վերցված է 22 октября 2014
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Лауреат премии Сахарова Дени Муквеге: «Женщин нельзя использовать как мишень в вооружённых конфликтах»»։ Euronews։ 26 ноября 2014։ Վերցված է 30 ноября 2014
| ||||||||||||||||||||
