Դեբորա Քեր

Դեբորա Քեր
Դեբորա Քեր
Ծննդյան թիվ՝	սեպտեմբերի 30, 1921[…]
Ծննդավայր՝	Helensburgh, Շոտլանդիա
Վախճանի թիվ՝	հոկտեմբերի 16, 2007[…] (86 տարեկան)
Վախճանի վայր՝	Սուֆոլք, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն՝	Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտություն՝	կինոդերասանուհի, դերասանուհի, բալետի պարող և թատրոնի դերասանուհի
Պարգևներ՝	, Ոսկե գլոբուս մրցանակ կոմեդիա կամ մյուզիքլ ժանրում կանացի լավագույն դերակատարման համար (1956), Henrietta Award (1958), «Դավիդ դի Դոնաթելլո» մրցանակ լավագույն օտարերկրյա դերասանուհուն (1959), Special Award, BAFTA? (1991), Օսկար մրցանակ կինոարվեստում բացառիկ նվաճումների համար (1993), Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու աստղ և Donaldson Awards?
IMDb։	ID 0000039

Դեբորա Քեր (անգլ.՝ Deborah Kerr, սեպտեմբերի 30, 1921(1921-09-30)^[1]^[2]^[3]^[…], Helensburgh, Շոտլանդիա - հոկտեմբերի 16, 2007(2007-10-16)^[4]^[1]^[5]^[…], Սուֆոլք, Արևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), բրիտանացի դերասանուհի, «Թագավորը և ես» ֆիլմի համար «Ոսկե գլոբուս» մրցանակի դափնեկիր։ Ստացել է պատվավոր «Օսկար», BAFTA մրցանակներ և Կաննի կինոփառատոնի պարգևներ։

Դեբորան վեց անգամ առաջադրվել է «Օսկարի»՝ որպես «Լավագույն դերասանուհի», սակայն ոչ մի անգամ չի հաղթել այդ անվանակարգում։ Այնուամենայնիվ, 1994 թվականին Ամերիկյան կինոակադեմիան նրան է հանձնել «Օսկարի» պատվավոր արձանիկը՝ «Ողջ կյանքի նվաճումների» համար։

Նրա ազգանվան շոտլանդական արտասանությունը հնչում է՝ որպես անգլերեն care բառը, բայց երբ նա սկսել է իր կարիերան Հոլիվուդում, պրոդյուսերները որոշել են, որ իր ազգանունը պետք է արտասանվի՝ որպես անգլերեն car։ Խառնաշփոթից խուսափելու համար Լուիս Բ. Մայերը նույնիսկ հորինել է «Kerr rhymes with Star!» ասույթը։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երիտասարդ տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեբորա Ջեյն Քեր-Թրիմերը (անգլ.՝ Deborah Jane Kerr-Trimmer) ծնվել է շոտլանդական քաղաք Հելենսբորոյում^[6]։ Նա եղել է Քեթլին Ռոուզի (ծնված՝ Սմեյլ) և օդաչու ու Առաջին աշխարհամարտի վետերանի, որը հետագայում դարձել է ճարտարապետ և ինժեներ, կապիտան Արթուր Չարլզ Քեր-Թրիմերի մեծ երեխան և ընտանիքի միակ դուստրը^[7]։

Սկզբնապես Դեբորան զբաղվել է բալետով և 1938 թվականին, որոշ ժամանակ, հանդես է եկել Լոնդոնի «Սադլերս Ուելս» թատրոնում։ Այնուհետև որոշել է իրեն նվիրել դերասանական արվեստին և իր մորաքրոջ՝ Ֆիլիս Սմայլի շնորհիվ, որը միևնույն ժամանակ դերասանական վարպետության առաջին ուսուցչուհին է եղել, ընդունվել է Բրիստոլի դրամատիկական դպրոց^[8]^[9]։

«Կամո գրյադեշի» ֆիլմում (1951 թվական)

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա դեբյուտը տեղի է ունեցել բրիտանական «Մաքսանենգություն» ֆիլմում 1940 թվականին, սակայն այդ դերը շատ փոքր էր, և տիտրերում նրան չեն նշել։ Հետագա տարիները նպաստել են նրա կարիերայի զարգացմանը նոր, ավելի նկատելի դերերի հաշվին։ 1947 թվականին, «Սև նարգիզ» ֆիլմում դերից հետո, Դեբորան գրավել է հոլիվուդյան պրոդյուսերների ուշադրությունը^[10]^[11]։ Ֆիլմը շատ տարածված է եղել Մեծ Բրիտանիայում և ԱՄՆ-ում, և Քերն արժանացել է Նյու Յորքի «կինոքննադատների մրցանակի»՝ որպես «Տարվա լավագույն դերասանուհի»։ Այս ֆիլմը նաև Դեբորայի համար բացել է Հոլիվուդի դռները։ Այնտեղ նրա բրիտանական շեշտադրումն ու սառը արտաքինը նպաստել են, որ նա հաճախ է էկրաններին մարմնավորել անգլիացի կանանց՝ ամերիկյան հանրության պատկերացումներով։

1953 թվականին Դեբորեին ստացել է «Օսկարի» երկրորդ անվանակարգը «Կանանց լավագույն դերի համար» «Այսուհետև և հավիտյանս հավիտենից» ֆիլմում (առաջինը նա ստացել է 1949 թվականին «Էդվարդը՝ իմ որդին» ֆիլմում խաղացած դերի համար)։ Չնայած նրան, որ մրցանակը չի ստացել, ֆիլմի այն տեսարանը, որտեղ Քերը և Բերտ Լանքասթերը սիրով են զբաղվում հավայան լողափում ծովային ալիքների շուրջ, հետագայում Ամերիկյան կինոարվեստի ինստիտուտի կողմից ճանաչվել է կինոյի պատմության մեջ լավագույն տեսարաններից մեկը, և ֆիլմը ներառված է Բոլոր ժամանակների առավել ռոմանտիկ ֆիլմերի հարյուրյակում։ Հաջորդել են ոչ պակաս հաջող դերեր այնպիսի ֆիլմերում, ինչպիսիք են «Վեպի վերջը» (1955), «Թագավորը և ես» (1956), «Աստված գիտի, պարոն Ալիսոն» (1957), «Առանձին սեղանների շուրջ» (1958) և շատ այլ ֆիլմերում։

1969 թվականին Էկրան է բարձրացել Թիթեռնիկները քամու ժամանակ ֆիլմը, որում Դեբորան, որն իր կարիերայում միակ անգամն է, մերկ նկարահանվել է սիրային դրվագում։ Բայց շուտով, մտահոգվելով դրանով, Քերը նկարահանումները թողել է կինոյում՝ իրեն նվիրելով թատրոնին և հեռուստատեսությամբ աշխատելուն^[12]։

Բերտ Լանքասթերի հետ՝ «Այսուհետ և հավիտյանս հավիտենից» ֆիլմում (1953)

Դեբորայի համար թատերական դեբյուտը 1953 թվականին դարձել է բրոդվեյյան «Թեյ և համակրանք» պիեսը, որում նա դերի համար առաջադրվել է «Թոնի» մրցանակի։ 1955 թվականին Դեբորան ստացել է «Սառա Սիդդոնսի մրցանակը»՝ ազգային շրջագայության ժամանակ Չիկագոյի թատրոնում այդ դերը կատարելու համար։ Ավելի ուշ՝ 1956 թվականին, Քերը խաղացել է այդ դերն այս բեմադրության էկրանավորման մեջ, որի ռեժիսորն էր Վինսենթ Մինելին։ 1975 թվականին Դեբորան Բրոդվեյ է վերադարձել Էդվարդ Օլբիի «Ծովային բնապատկեր» պիեսով։

Դեբորան վերակենդանացրել է իր դերասանական կարիերան հեռուստատեսությունում 1980-ական թվականների սկզբին, երբ «Մեղադրանքի վկան» ֆիլմում խաղացել է Պլիմսոլի բուժքրոջ դերը։ 1984 թվականին «Կանացի բնույթ» մինի-սերիալում խաղացել է ծերացած Էմմա Հարթի դերը, ինչը նրան առաջադրել է «Էմմի» մրցանակի համար։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1998 թվականին Դեբորա Քերը նշանակվել է Բրիտանական կայսրության հրամանատար, սակայն ի վիճակի չի եղել ծառայության անցնել անձամբ առողջական խնդիրների պատճառով^[13]։ Նա նաև Հոլիվուդյան Փառքի ծառուղում՝ Վայն-սթրիթ 1709-ում, արժանացել է անվանական աստղի՝ կինոարտադրության զարգացման գործում ունեցած ավանդի համար։

Քերը վեց անգամ առաջադրվել է «Օսկարի» «Լավագույն դերասանուհի» անվանակարգում՝ «Էդվարդը՝ իմ որդին» (1949), «Այսուհետ և հավիտյանս հավիտենից» (1953), «Թագավորը և ես» (1956), «Աստված գիտի, պարոն Ալիսոն» (1957), «Առանձին սեղանների հետևում» (1958) և «Օրվա մայրամուտին» (1960) ֆիլմերի համար։

Նա նաև չորս անգամ առաջադրվել է «BAFTA» մրցանակի «Լավագույն բրիտանացի դերասանուհի» անվանակարգում՝ «Վեպի վերջ» (1955), «Թեյ և համակրանք» (1956), «Օրվա մայրամուտին» (1960) և «Կավիճե այգի» (1964) ֆիլմերի համար։

Թեև Դեբորան երբեք չի նվաճել «BAFTA», «Օսկար» և Կաննի կինոփառատոնի մրցանակները մրցունակ կատեգորիայում, բոլոր երեք կինոակադեմիաները նրան հանձնել են պատվավոր պարգևներ։ 1984 թվականին նա արժանացել է Կաննի կինոփառատոնի մրցանակին^[14], 1991 թվականին ստացել է «BAFTA» հատուկ մրցանակը^[8], իսկ 1994 թվականին՝ «Պատվավոր Օսկար»^[15]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին անգամ Դեբորան ամուսնացել Է թագավորական ռազմաօդային ուժերի էսկադրայի հրամանատար Էնթոնի Բարթլիի հետ 1945 թվականի նոյեմբերի 29-ին։ Նրանք ունեցել են երկու դուստր՝ Մելանի (ծնված 1945 թվականին) և Ֆրանչեսկա (ծնված 1947 թվականին)։ Բայց ամուսնությունը հաջող չի եղել, և, ի վերջո, Բարթլինի մշտական խանդը և Դեբորայի հաճախակի մեկնումները նկարահանումների 1959 թվականին հանգեցրել է ամուսնալուծության։ Նրա երկրորդ ամուսինը եղել է գրող Պիտեր Վիրթելը։ Նրանց ամուսնությունը կնքվել է 1960 թվականի հուլիսի 23-ին և շարունակվել մինչև նրա մահը։

1992 թվականից Դեբորան եղել է «Մաքուր օդի և շրջակա միջավայրի պաշտպանության ազգային ընկերության» (NSCA) անդամ։

Չնայած նրան, որ Դեբորան մշտապես ապրել է Քլոսթերսում (Շվեյցարիա), կամ Իսպանիայում^[16], այնուամենայնիվ, նա որոշել է վերադառնալ Մեծ Բրիտանիա իր երեխաների մոտ՝ վատացող առողջության պատճառով։ Դեբորա Քերը մահացել է 2007 թվականի հոկտեմբերի 16-ին Պարկինսոնի հիվանդությունից 86 տարեկան հասակում Մեծ Բրիտանիայի Սաֆֆոլկ կոմսության Բոութսդեյլ գյուղում^[17]։ Նրա ամուսինը, այնուամենայնիվ, շարունակել է ապրել Մարբելում և մահացել է 2007 թվականի նոյեմբերի 4-ին՝ կնոջ մահից երեք շաբաթ անց^[18]։

Ընտրյալ ֆիլմագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1986` «Պահպանել երազանքը»՝ Էմմա Հարթ (TV)
1984` «Կանացի բնավորություն»՝ Էմմա Հարթ (TV)
1982` «Մեղադրանքի վկա» (ֆիլմ)՝ բուժքույր Պլիմաոլ (TV)
1969` «Լուսատտիկներ քամու վրա»՝ Էլիզաբեթ Բրենդոն
1967` «Կազինո «Ռոյալ»»՝ գործակալ Միմի / տիկին Ֆիոնա Մաքթերի
1966` «Սատանայի աչքերը»՝ Քեթրին դը Մոնֆոկոն
1965` «Հարսանիք ժայռերում»՝ Վալերի Էդվարդս
1964` «Իգուանի գիշերը»՝ Հանա Ջելքս
1964` «Կավիճ այգի»՝ միս Մադրիգալ
1961` «Անմեղները»՝ միս Գիդենս
1960` «Խոտն ավելի կանաչ է»՝ տիկին Հիլարի Ռայոլ
1960` «Օրվա մայրամուտին» («Թափառականներ»)՝ Իդա Կարմոդի
1959` «Ճանապարհորդություն»՝ տիկին Դայանա Էշմոր
1958` «Առանձին սեղանների շուրջ»՝ Սիբիլ Ռեյլթոն-Բել
1958` «Ողջույն, տխրություն»՝ Աննա Լարսեն
1957` «Անմոռանալի սիրավեպ»՝ Թերի Մաքքեյ
1957` «Աստված գիտի, պարոն Ալիսոն»՝ քույր Անժելա
1956` «Թեյ և համակրանք»՝ Լորա Ռեյնոլդս
1956` «Թագավորն ու ես»՝ Աննա Լեոնուենս
1955` «Սիավեպի վերջը»՝ Սառա Մայլզ
1953` «Այժմ և հավիտյանս հավիտենից»՝ Քարեն Հոլմս
1953` «Կատարյալ կին»՝ Էֆֆի
1953` «Հուլիոս կեսար»՝ Պորցիա
1953` «Բեսս փոքրիկը»՝ Քեթրին Պար
1952` «Զենդ ամրոցի բանտարկյալները»՝ արքայադուստր Ֆլավիա
1950` «Սողոմոն արքայի կոպին»՝ Էլիզաբեթ Կյորտիս
1949` «Էդվարդը՝ իմ որդին»՝ Էվելին Բոուլմ
1947` «Գովազդիչները»՝ Քեյ Դորենս
1947` «Սև նարգիզ»՝ քույր Կլոդա
1946` «Ես տեսնում եմ անծանոթի»՝ Բրայդի Կուիլթի
1945` «Կատարյալ անծանոթներ»՝ Քեթրին Ուիլսոն
1943` «Գնդապետ Բլիմպի կյանքն ու մահը»՝ Էդիթ Հանթեր/ Բարբարա Ուին/ Անժելա «Ջոնի» Քենոն

Մրցանականեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օսկար 1994՝ «Պատվավոր կոչում»
Ոսկե գլոբուս 1957՝ «Կատակերգության կամ մյուզիքլի լավագույն դերասանուհի» («Թագավորն ու ես»)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Internet Broadway Database — 2000.
↑ ^3,0 ^3,1 Discogs — 2000.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 https://web.archive.org/web/20071119071819/http://www.telegraph.co.uk:80/news/main.jhtml?xml=/news/2007/10/18/db1804.xml
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.aveleyman.com/ActorCredit.aspx?ActorID=9333
↑ The Herald։ «Deborah Kerr Obituary»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-11-19
↑ Filmreference.com։ «Deborah Kerr Biography (1921-2007)»։ Վերցված է 2007-10-29
↑ ^8,0 ^8,1 «Deborah Kerr Obituary in the Daily Telegraph 19 October 2007»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-10-20
↑ «Kerr, Deborah»։ International Dictionary of Film and Filmmakers։ FindArticles.com։ 2000։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-06-28-ին
↑ Herald Tribune — Deborah Kerr, versatile British actress, dies at 86 Retrieved on 2007 — 11 ноября
↑ NY Times — Deborah Kerr, Actress Known for Genteel Grace and a Sexy Beach Kiss, Dies at 86 Retrieved on 2007 — 11 ноября
↑ Deborah Kerr, Braun, Eric, St. Martin’s Press, ISBN 0-312-18895-1, 1978
↑ Baxter Brian (2007-10-18)։ «Deborah Kerr» (obituary)։ Guardian Unlimited
↑ Festival International de Cannes։ «Cannes Film Festival Tribute» (In French)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-11-24
↑ BBC NEWS — British actress Kerr dies at 86 Retrieved on 2007 — 11 ноября
↑ Showbuzz։ «Deborah Kerr Obituary»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-12-04
↑ «Actress Deborah Kerr has died»։ Detroit Free Press։ 2007-10-18։ Արխիվացված է օրիգինալից 2007-10-20-ին։ Վերցված է 2007-10-18
↑ «Peter Viertel Obituary»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-11-19

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

The Times, 2007 թվականի հոկտեմբերի 19(անգլ.)
The Independent, 2007 թվականի հոկտեմբերի 19 Archived 2008-10-13 at the Wayback Machine.(անգլ.)

[_93868d87192c7d93-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_82996e78c3541c1d-2] 2,0 ^2,1 Internet Broadway Database — 2000.

[_7a8b7b856f769532-3] 3,0 ^3,1 Discogs — 2000.

[_ceaef03a2d920905-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 https://web.archive.org/web/20071119071819/http://www.telegraph.co.uk:80/news/main.jhtml?xml=/news/2007/10/18/db1804.xml

[_c5f52ec6fe72a021-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.aveleyman.com/ActorCredit.aspx?ActorID=9333

[6] The Herald։ «Deborah Kerr Obituary»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-11-19

[7] Filmreference.com։ «Deborah Kerr Biography (1921-2007)»։ Վերցված է 2007-10-29

[Telegraph-8] 8,0 ^8,1 «Deborah Kerr Obituary in the Daily Telegraph 19 October 2007»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-10-20

[9] «Kerr, Deborah»։ International Dictionary of Film and Filmmakers։ FindArticles.com։ 2000։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-06-28-ին

[10] Herald Tribune — Deborah Kerr, versatile British actress, dies at 86 Retrieved on 2007 — 11 ноября

[11] NY Times — Deborah Kerr, Actress Known for Genteel Grace and a Sexy Beach Kiss, Dies at 86 Retrieved on 2007 — 11 ноября

[Deborah-12] Deborah Kerr, Braun, Eric, St. Martin’s Press, ISBN 0-312-18895-1, 1978

[13] Baxter Brian (2007-10-18)։ «Deborah Kerr» (obituary)։ Guardian Unlimited

[14] Festival International de Cannes։ «Cannes Film Festival Tribute» (In French)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-11-24

[15] BBC NEWS — British actress Kerr dies at 86 Retrieved on 2007 — 11 ноября

[Showbuzz-16] Showbuzz։ «Deborah Kerr Obituary»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-12-04

[17] «Actress Deborah Kerr has died»։ Detroit Free Press։ 2007-10-18։ Արխիվացված է օրիգինալից 2007-10-20-ին։ Վերցված է 2007-10-18

[18] «Peter Viertel Obituary»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2012-03-13-ին։ Վերցված է 2007-11-19

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]