Դանիցա (համակենտրոնացման ճամբար)

Դանիցա
Տեսակ	Համակենտրոնացման ճամբար և մշակութային արժեք
Երկիր	Խորվաթիա
Տեղագրություն	Կոպրիվնիցա
Հասցե	Đelekovečka cesta 9, 48000 Koprivnica48000
Սպասարկող	Խորվաթիայի անկախ պետություն
Հիմնադրված է	ապրիլ 1941
Քանդվել է	սեպտեմբեր 1942
Ժառանգության կարգավիճակ	Register of Cultural Goods of Croatia?

Դանիցա (խորվաթերեն՝ Logor "Danica"), Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին Խորվաթիայի Անկախ Պետությունում ստեղծված համակենտրոնացման և մահվան առաջին ճամբարը^[2]։ Գտնվել է Կոպրիվնիցա քաղաքի մերձակայքում՝ պարարտանյութերի «Դանիցա» գործարանի լքված շենքերում^[3]։ Բացվել է 1941 թվականի ապրիլի 15-ին^[4] (ըստ որոշ աղբյուրների՝ ապրիլի 20-ին)^[5]։ Համակենտրոնացման ճամբարի հիմնադրման նախապատրաստական աշխատանքներին եռանդուն մասնակցություն է ունեցել Խորվաթիայի Անկախ Պետության ղեկավար (պոգլավնիկ) Անտե Պավելիչի տեղակալ Միյո Բաբիչը ^[6]: Առաջին անհատ կալանավորները ճամբար են բերվել 1941 թվականի ապրիլի 18-ին, իսկ խմբերը՝ ապրիլի վերջերին^[7]։ Հրեաների առաջին խմբերը Դանիցայի ճամբարում հայտնվել են 1941 թվականի մայիսի սկզբներին և տանջամահ արվել մի քանի ամիս անց՝ հուլիսին^[8]։ Արդեն իսկ 1941 թվականի հունիսին ճամբարում կալանվածների թվաքանակը հասել էր մոտավորապես երկու հազարի։ Նրանց մեծ մասը սերբեր էին։ Վերջիններիս թվաքանակով հաջորդում էին խորվաթ կոմունիստները, հրեաները և գնչուները^[9]։ Կալանավորների ընդհանուր թիվը հասել է շուրջ հինգ հազարի; Ընդ որում՝ մոտավորապես տասը տոկոսը կազմում էին հրեաները^[10]։ Ընդհանուր առմամբ չորս հարյուրից ավելի գնչուներ են կալանված պահվել Դանիցայի համակենտրոնացման ճամբարում։ Նրանց որոշ մասին հենց այդտեղ էլ սպանել են^[11]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Bulatović, Radomir (1990). Koncentracioni logor Jasenovac s posebnim osvrtom na Donju Gradinu: istorijsko-sociološka i antropološka studija. Svjetlost.
Goldstein, Ivo; Goldstein, Slavko (2001). Holokaust u Zagrebu. Novi liber.
Friedman, Jonathan C. (2010 թ․ դեկտեմբերի 15). The Routledge History of the Holocaust. Taylor & Francis. ISBN 978-1-136-87060-6.
Council, United States Holocaust Memorial (1991). Days of remembrance, April 7-14, 1991: fifty years ago : from terror to systematic murder : planning guide. U.S. Holocaust Memorial Council.
Zdravko Dizdar, “Ljudski gubici logora 'Danica' kraj Koprivnice 1941–1942,” Cˇasopis za suvremenu povijest, vol. 34, no. 2 (2002)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ https://registar.kulturnadobra.hr/#/details/Z-3828
↑ Bulatović, 1990, էջ 78
↑ Bulatović 1990, էջ. 70: "... u prostorijama fabrike »Danica«, podignut je 29. aprila 1941. godine prvi ustaški koncentracioni logor."
↑ www.utilis.biz, Utilis d.o.o., Zagreb. «JUSP Jasenovac - CAMPS IN THE INDEPENDENT STATE OF CROATIA». www.jusp-jasenovac.hr. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 4-ին. «The first Ustasha concentration camp in the Independent State of Croatia, Danica, was founded on 15 April 1941 near Koprivnica.»{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
↑ Council 1991, էջ. 12: "April 20: The first concentration camp in Yugoslavia, Danica. near Virovitica, opens; "
↑ Goldstein, Goldstein, էջ 268
↑ «Hapšenje 165 jevrejskih omladinaca u Zagrebu u maju 1941. godine | Јадовно 1941». jadovno.com (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 4-ին. «U logor „Danica" prvi pojedinačni logoraši smještaju se 18. travnja, a potkraj mjeseca stižu i veće grupe...»
↑ Cymet, David (2012 թ․ հուլիսի 10). History vs. Apologetics: The Holocaust, the Third Reich, and the Catholic Church (անգլերեն). Lexington Books. էջ 337. ISBN 9780739132951.
↑ Friedman, 2010, էջ 294
↑ Council 1991, էջ. 12: "5,000 prisoners, including 500 Jews, are its first inmates"
↑ Weiss-Wendt, Anton (2013 թ․ հունիսի 30). The Nazi Genocide of the Roma: Reassessment and Commemoration (անգլերեն). Berghahn Books. էջ 94. ISBN 9780857458438. «Nevertheless, four hundred Gypsies had apparently been deported to the Danica concentration camp in northern Croatia, where a part of them were executed»

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դանիցա (համակենտրոնացման ճամբար)» հոդվածին։

[_65b9bf62345df6cf-1] ttps://registar.kulturnadobra.hr/#/details/Z-3828

[Bulatović—1990——78-2] Bulatović, 1990, էջ 78

[3] Bulatović 1990, էջ. 70: "... u prostorijama fabrike »Danica«, podignut je 29. aprila 1941. godine prvi ustaški koncentracioni logor."

[4] www.utilis.biz, Utilis d.o.o., Zagreb. «JUSP Jasenovac - CAMPS IN THE INDEPENDENT STATE OF CROATIA». www.jusp-jasenovac.hr. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 4-ին. «The first Ustasha concentration camp in the Independent State of Croatia, Danica, was founded on 15 April 1941 near Koprivnica.»{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

[5] Council 1991, էջ. 12: "April 20: The first concentration camp in Yugoslavia, Danica. near Virovitica, opens; "

[Goldstein—Goldstein——268-6] Goldstein, Goldstein, էջ 268

[7] «Hapšenje 165 jevrejskih omladinaca u Zagrebu u maju 1941. godine | Јадовно 1941». jadovno.com (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 4-ին. «U logor „Danica" prvi pojedinačni logoraši smještaju se 18. travnja, a potkraj mjeseca stižu i veće grupe...»

[8] Cymet, David (2012 թ․ հուլիսի 10). History vs. Apologetics: The Holocaust, the Third Reich, and the Catholic Church (անգլերեն). Lexington Books. էջ 337. ISBN 9780739132951.

[Friedman—2010——294-9] Friedman, 2010, էջ 294

[10] Council 1991, էջ. 12: "5,000 prisoners, including 500 Jews, are its first inmates"

[11] Weiss-Wendt, Anton (2013 թ․ հունիսի 30). The Nazi Genocide of the Roma: Reassessment and Commemoration (անգլերեն). Berghahn Books. էջ 94. ISBN 9780857458438. «Nevertheless, four hundred Gypsies had apparently been deported to the Danica concentration camp in northern Croatia, where a part of them were executed»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]