Գրիգորի Ագեյկին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գրիգորի Ագեյկին
Ծնվել էդեկտեմբերի 1, 1924(1924-12-01)
ԾննդավայրԿոչկուրովո, Կոչկուրովսկի շրջան, Մորդովիայի Հանրապետություն, Սարանսկի վարչական շրջան, Պենզայի գուբերնիա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել էդեկտեմբերի 1, 2007(2007-12-01) (83 տարեկան)
Մասնագիտությունգրող
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
ԿրթությունՄորդովիայի պետական համալսարան
Պարգևներ
Կարմիր դրոշի շքանշան և Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան
Գրիգորի Ագեյկին Վիքիդարանում

Գրիգորի Պետրովիչ Ագեյկին (դեկտեմբերի 1, 1924(1924-12-01), Կոչկուրովո, Կոչկուրովսկի շրջան, Մորդովիայի Հանրապետություն, Սարանսկի վարչական շրջան, Պենզայի գուբերնիա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - դեկտեմբերի 1, 2007(2007-12-01)), էրզիացի և ռուս բանաստեղծ, գրող։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրիգորի Ագեյկինը ծնվել է 1924 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Կոչկուրովո գյուղում (այժմ՝ Մորդովիայի Կոչկուրովսկի շրջան)[1]։ Դպրոցում սովորելու տարիներին նա հատուկ ուսումնասիրում էր մորդովերեն լեզուն, 6-րդ դասարանում նա գրել է առաջին բանաստեղծությունները, որոնք հրապարակվել են դպրոցական թերթում, գրող Ի. Պ. Կրիվոշեևի հետ հանդիպումներից մեկի ժամանակ նա նույնիսկ գովասանքի է արժանացել ստեղծագործական ձգտումների համար։ Գրիգորիի բանաստեղծությունները շուտով սկսեցին լույս տեսնել «Սյատկո» թերթում։

1941 թվականին Ագեյկինը զորակոչվել է բանակ, ծառայել է հետախուզությունում։ Հայրենական Մեծ պատերազմի ընթացքում մասնակցել է Սմոլենսկի մարզում, Ուկրաինայում, Բելառուսիայում, Մոլդովայում, Ռումինիայում, Հունգարիայում, Ավստրիայում և Բուլղարիայում մղվող մարտերին։ Արժանացել է Կարմիր դրոշի շքանշան և Հայրենական պատերազմի երկրորդ աստիճանի շքանշանների։ 1947 թվականի ապրիլին վերադարձել է հայրենիք, ավարտել կուսակցական դպրոցը և Մորդովական պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Աշխատել է «Խորհրդային Մորդովիա» և «Էրզյան Կոմունա» թերթերում, եղել է նաև «Пионерэнь вайгель» («Պիոների ձայն») ամսագրի խմբագիր, որի շնորհիվ էլ սկսել է ստեղծագործություններ գրել մանուկների համար։ Ագեյկինի թերթում հրապարակվում էին Մորդովիայի ապագա հայտնի գրողներ Արթուր Մորոյի, Ա. Լուկյանովի և Ե. Պյատաևի հոդվածներն ու ստեղծագործությունները։ Շուտով բոլոր երեք հրատարակությունները միավորվեցին «Խորհրդային Մորդովիա» մեկ հրատարակության մեջ, որտեղ հրապարակվում էին էրզյան, մոկշյան և ռուսերեն հոդվածներ ու ստեղծագործություններ։ Ի զարմանս «Էրզյան կոմունա»-ի աշխատակիցների և խմբագիրների՝ թերթը վերականգնվեց «Էրզյան պրավդա», որտեղ էլ շարունակեց աշխատել Ագեյկինը։

«Էրզյան պրավդայում» աշխատած ժամանակահատվածում Ագեյկինը հրապարակել է բազմաթիվ ստեղծագործություններ նվիրված ժողովուրդների բարեկամությանը, հայրենի եզերքի գեղեցկությանը, աշխատանքին և սիրուն։ Հայտնի է որպես կարճ պատմվածքների և մանկական բանաստեղծությունների, բալլադների, ակնարկների, ֆելեյտոնների և զավեշտական փոքրիկ երկերի հեղինակ[1]։

Մահացել է 2007 թվականի դեկտեմբերի 1-ին։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան
  • Կարմիր դրոշի շքանշան

Մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժողովածուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Փոքրիկ ընկերներ» (Вишка ялгинеть, 1958)
  • «Ոսկե աստղիկներ» (Сырнень тештинеть, 1959)
  • «Սրտի ձայնը» (Седей вайгель, 1964)
  • «Боря - космонавт» (1967)
  • «Ով ումից է վախենում» (Кие киде пели?, 1976)
  • «Չերեմուշկա» (Лемзеркай, 1980)

Հեքիաթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Քանդված կծիկ» (Калавтозь кире)
  • «Топтыга»
  • «Максим»
  • «Թևավոր ընկերներ» (Сёлмов оят)
  • «Туз»
  • «Пожар»
  • «Պղպեղ» (Перець)
  • «Հետ մի մնա ընկերներիցդ» (Иля кадново ялгасто)
  • «Баян»
  • «Լավ գործ» (Паро тев)
  • «Գարնանային առավոտ» (Тундонь валске)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Время и события. 2014: библиографический указатель / Нац. б-ка им. А. С. Пушкина Респ. Мордовия; [сост. А. Н. Маланьчева]. - Саранск, 2013. - 148 с.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]