Գվառազարի գանձ
_01.jpg)
Կոորդինատներ: 39°48′41″ հս․ լ. 4°8′57″ ամ. ե. / 39.81139° հս․. լ. 4.14917° ավ. ե.
Գվառազարի գանձ (իսպ.՝ Tesoro de Guarrazar), Իսպանիայի Տոլեդո համայնքի Գուադամուր քաղաքից հայտնաբերված հնագիտական գտածոներ, որոնք բաղկացած են 26 նվիրաբերված թագերից, ոսկե խաչերից, որոնք ի սկզբանե նվիրաբերվել են Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցուն վեստգոթերի թագավորների կողմից 17-րդ դարում Հռոմեական Իսպանիայում` որպես ուղղափառ եկեղեցու հավատքի և եկեղեցական հիերարխիայի հնազանդության ժեստ[2]: Ամենաարժեքավորը Շրի Լանկայից բերված Ռեկկեսվինտ թագավորի կապույտ սաֆիրով թագն ու կախազարդն է: Թեև այժմ գանձը մասնատված է և մեծ մասն անհետացել է, այն համարվում է վաղ միջնադարյան քրիստոնեական զոհաբերությունների լավագույն պահպանված խումբը:
Բովանդակություն
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վեստգոթյան ոսկերչական աշխատանքի լավագույն նմուշ հանդիսացող գանձը հայտնաբերվել է 1858-1861 թվականներին[3] Իսպանիայի Տոլեդո քաղաքին մոտ գտնվող Գուադամուր քաղաքի Գվառազար կոչվող այգում: Գանձը մասնատված է, մի մասը գտնվում է Փարիզի միջնադարյան թանգարանում[4], զինանոցի մյուս մասը` Մադրիդի թագավորական պալատում (այժմ՝ Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարան)։ 1921-1936 թվականներին Գվառազարի գանձի մասերից գողացել են և դրանք անհետացել են։
Վեստգոթյան որոշ ոսկե ցանցահյուսազարդեր հայտնաբերվել են 1926 թվականին Խաեն պրովինցիայի Տոռեդելխիմենո քաղաքում, որոնք բաղկացած են կախվող թագերից ու խաչերից[5]:
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գվառազարում հայտնաբերված գանձերը իբերիական մետաղագործական շարունակական ավանդույթի մասն են, որոնք թվագրվում են նախապատմական ժամանակներին։ Այս վեստգոթյան ստեղծագործությունների վրա իրենց ազդեցությունն են ունեցել բյուզանդացիները, սակայն Գվառազարում հայտնաբերված թանկարժեք քարերի տեխնիկան կիրառվել է գերմանացիների կողմից, դրոշման ոճը նույնպես գերմանական է։ Թագերի ոճը բյուզանդական է, և դրանք ստեղծվել է ոչ կիրառական նպատակներով։ Դրանք ընծաներ են եկեղեցիներին, որպեսզի կախվեն խորանի վերևում։
Ամենաարժեքավոր գտածոներից են թագավորական 2 կախվող թագերը, որոնք պատկանել են Ռեկկեսվինտ և Սվինտիլա թագավորներին։ Երկուսն էլ պատրաստված են ոսկուց, պատված են սաֆիրով, մարգարիտոներով և այլ թանկարժեք քարերով։ Սվինտիլա թագավորի թագը գողացել են 1921 թվականին, և այն այլևս չի գտնվել։ Կան մի քանի այլ փոքր թագեր և բազմաթիվ կախվող խաչեր, բնօրինակ գոտիներ, որոնք նույնպես անհետացել են։
Գտածոները Հանրային աշխատանքների նախարարության հնագիտական պեղումների խմբի և Պատմության թագավորական ակադեմիայի (ապրիլ, 1859) հետ միասին կազմում են հետևյալ խումբը՝
- Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարան` վեց թագեր, 5 խաչեր, կախազարդ, փայլաթիթեղի և ջրանցքների մնացորդներ (գրեթե բոլորը ոսկուց են)
- Մադրիդի թագավորական պալատ` թագ և ոսկե խաչ, քարի վրա փորագրված Հայտնությունը։ 1921 թվականին Մադրիդի թանգարանից գողացել են մեկ թագ, գզրոցի բեկորներ բյուրեղապակյա գնդով, և դրանք չեն հայտնաբերվել
- Փարիզի միջնադարյան ազգային թանգարան՝ 3 թագեր, 2 խաչեր, շղթաներ և ոսկե կախազարդեր
Կան հռոմեական սրբավայրերից բազմաթիվ քանդակների բեկորներ, շինությունների մնացորդներ, քրիստոնեական հավատքի դառնալուց հետո այստեղ հայտնվել են գերեզմաններ։ Կրաքարե անկողնում պառկած է կմախք, ամենալավ պահպանված գերեզմանում գտնվել է ավազ։ Լավ պահպանված քարե շերտաքարի վրա կա լատիներեն արձանագրություն, որտեղ հիշատակված է Կրիսպին անունով քահանան, թվագրվում է 693 թվական (Էգիկայի կառավարման 51-րդ տարի, Տոլեդոյի 17-րդ կոնսուլ)։ Այս շերտաքարն այժմ գտնվում է Մադրիդի Ազգային հնագիտական թանգարանում։ Sónnica խաչի վրայի արձանագրությունը պահպանվում է Փարիզում, որտեղ հիշատակվում է այս եկեղեցու անունը
NOM
INE
OFFERET SONNICA
ACTE
MA
RIE
INS
ORBA
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կախվող թագերից մեկը
Կախվող թագեր և խաչեր
Կախվող խաչ
Կախվող թագ և խաչ
«Մեծ խաչ»
_01.jpg)
_01.jpg)
_01b.jpg)
_01a.jpg)
_01.jpg)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ The first R is held at the Musée de Cluny, Paris.
- ↑ Musée National du Moyen Âge, Hôtel de Cluny: the Musée de Cluny conserves one of the votive crowns.
- ↑ M.F. Guerra, T. Galligaro, A. Perea, "The treasure of Guarrazar : Tracing the gold supplies in the Visigothic Iberian peninsula", Archeometry 49.1 (2007) pp. 53-74.
- ↑ Encyclopaedia Britannica 1911, s.v. "Crown"
- ↑ Described and compared in Alicia Perea, "Visigothic filigree in the Guarrazar (Toledo) and Torredonjimeno (Jaén) treasures," Historic Metallurgy 40.1 (2006).
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Amador de los Rios José (1861)։ El arte latino-bizantino en España y las coronas visigodas de Guarrazar: ensayo histórico-crítico (1861) (Spanish)։ Madrid: Imprenta Nacional
- Guerra Maria Filomena, Calligaro Thomas, Perea Alicia (2007)։ «The treasure of Guarrazar: Tracing the gold supplies in the visigothic Iberian peninsula»։ Archaeometry (Oxford: Wiley-Blackwell) 49 (1): 53–74։ ISSN 0003-813X։ doi:10.1111/j.1475-4754.2007.00287.x
- Williams Leonard (1907)։ «Gold, silver, and jewel work. Iron-work»։ The arts and crafts of older Spain 1։ London: T. N. Foulis
- Perea Alicia։ El Tesoro Visigodo De Guarrazar (Spanish)։ Madrid: Universidad Complutense de Madrid։ ISBN 84-00-07732-6
- Calligaro Thomas, Dran J.-C., Poirot J.-P., Querré G., Salomon J., Zwaan J. C. (2000)։ «PIXE/PIGE characterisation of emeralds using an external micro-beam»։ Nuclear Instruments and Methods in Physics Research Section B (Elsevier)։ 161-163: 769–774։ doi:10.1016/S0168-583X(99)00974-X
- Dran Jean-Claude (2002)։ «Accelerators in Art and Archaeology»։ Proceedings of 8th European Particle Accelerator Conference (CERN): 124–128
- Perea, Alicia. El tesoro visigodo de Guarrazar (Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas), 2001.
- Eger Christoph (2004)։ «Krone und Kreuz König Svinthilas: Westgotische Hofkunst und Plate-inlaying»։ Madrider Mitteilungen (Wiesbaden: Reichert) 45: 449–506։ ISSN 0418-9744
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- (անգլերեն) The Art of medieval Spain, A.D. 500-1200, an exhibition catalog from The Metropolitan Museum of Art Libraries (fully available online as PDF), which contains material on Treasure of Guarrazar (p. 53-59)
- (Իսպաներեն) Tesoro de Guarrazar, Municipio de Guadamur - Toledo
- (Ֆրանսերեն
) Musée National du Moyen Âge, Hôtel de Cluny: Couronne votive.
|
Գվառազարի գանձ Վիքիպահեստում |
|---|
|
