Գուրգեն Դալիբալթայան

Գուրգեն Հարությունի Դալիբալթայան
5 հունիսի, 1926 - 1 սեպտեմբերի 2015
Ծննդավայր	Մեծ Արագյալ,
Մահվան վայր	Երևան
Գերեզման	Եռաբլուր
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Զորատեսակ	Հայաստանի ցամաքային զորքեր և Խորհրդային բանակ
Ծառայության տարիներ	1944—2011
Կոչում	գեներալ-գնդապետ
Մարտեր/ պատերազմներ	Արցախյան ազատամարտ և Հայրենական մեծ պատերազմ
Պարգևներ	Կարմիր դրոշի շքանշան, Կարմիր Աստղի շքանշան, «ԽՍՀՄ զինված ուժերում Հայրենիքին ծառայելու համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան, «Մարտական ծառայությունների» մեդալ, «Աշխատանքային արիության համար» մեդալ, «Կովկասի պաշտպանության համար» մեդալ, «Մարտական համագործակցության ամրապնդման համար» մեդալ, «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 50-ամյակ» հոբելյանական շքանշան, «Մարշալ Բաղրամյան» մեդալ, «ԽՍՀՄ զինված ուժերի վետերան» մեդալ, Հայաստանի Հանրապետության Մարտական խաչ շքանշան, Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար մեդալ, «Անբասիր ծառայության համար», «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ, Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ, «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 20-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ, «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 30-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ, «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 40-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ, «Խորհրդային բանակի և նավատորմի 30-ամյակի» հոբելյանական մեդալ, «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 40-ամյակ» հոբելյանական մեդալ, «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 50-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ, «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 60-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ, Մեդալ «անբասիր ծառայության համար», Medal "For Impeccable Service", 2nd class? և Հայաստանի ազգային հերոս
Կրթություն	Մ. Վ. Ֆրունզեի անվան ռազմական ակադեմիա

Գուրգեն Հարությունի Դալիբալթայան (հունիսի 5, 1926(1926-06-05), Նինոծմինդա, Սամցխե-Ջավախեթի մարզ, Վրացական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - սեպտեմբերի 1, 2015(2015-09-01), Երևան, Հայաստան), ԽՍՀՄ և ՀՀ ռազմական գործիչ, Գեներալ-գնդապետ (1996), հետմահու Հայաստանի ազգային հերոս (2021)։

Կրթություն

• 1934-1944 թթ. սովորել և ավարտել է Գորելովկա գյուղի միջնակարգ դպրոցը։
• 1944-1945 թթ. սովորել է Մախաչկալայի հետևակային ուսումնարանում։
• 1945-1947 թթ. սովորել և ավարտել է Թբիլիսիի հետևակային ուսումնարանը։
• 1958-1961 թթ. սովորել և ավարտել է Մ. Վ. Ֆրունզեի անվ. ռազմական ակադեմիան։
• 1969 թ. ավարտել է Մ. Վ. Ֆրունզեի անվ. ռազմական ակադեմիային կից հրամանատարական կազմի բարձրագույն ակադեմիական դասընթացները։
• 1976 թ. - Խորհրդային Միության Մարշալ Կ.Ե. Վորոշիլովի անվան Գլխավոր շտաբի ակադեմիային կից հրամանատարական կազմի բարձրագույն ակադեմիական դասընթացների ունկնդիր։
• 1978 թ. - Խորհրդային Միության Մարշալ Կ.Ե. Վորոշիլովի անվան Գլխավոր շտաբի ակադեմիային կից «Զինված ուժերի շինարարությունը և կառավարումը» բարձրագույն ակադեմիական դասընթացների ունկնդիր։

Զինվորական ծառայությունը ԽՍՀՄ զինված ուժերում

• 1947-1951 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 89-րդ հրաձգային Կարմիր աստղի շքանշանակիր Կարմրադրոշ Թամանյան դիվիզիայի 526-րդ առանձին գնդի դասակի հրամանատար (ք. Էջմիածին)։
• 1951-1956 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 89-րդ հրաձգային Կարմիր աստղի շքանշանակիր Կարմրադրոշ Թամանյան դիվիզիայի 526-րդ առանձին գնդի ուսումնական վաշտի հրամանատար (ք. Էջմիածին)։
• 1956-1957 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 73-րդ մեխանիզացված դիվիզիայի 34-րդ հրաձգային գնդի վաշտի հրամանատար (ք. Երևան)։
• 1957-1958 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 73-րդ մեխանիզացված դիվիզիայի 34-րդ հրաձգային գնդի գումարտակի շտաբի պետ (ք. Երևան)։
• 1961-1963 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 295-րդ մոտոհրաձգային դիվիզիայի 135-րդ հրաձգային գնդի գումարտակի հրամանատար (ք. Պերեքիշքյուլ)։
• 1963-1965 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 60-րդ մոտոհրաձգային դիվիզիայի գնդի հրամանատարի տեղակալ (ք. Պրիշիբ)։
• 1965-1967 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 60-րդ մոտոհրաձգային դիվիզիայի գնդի հրամանատար (ք. Պրիշիբ)։
• 1967-1969 թթ. - Անդրկովկասյան ռազմական օկրուգի 23-րդ մոտոհրաձգային դիվիզիայի հրամանատարի տեղակալ (ք. Կիրովաբադ)։
• 1969-1975 թթ. - Սիբիրյան ռազմական օկրուգի 242-րդ մոտոհրաձգային դիվիզիայի հրամանատար (ք. Աբական)։
• 1975-1980 թթ. - Հարավային զորախմբի շտաբի պետի առաջին տեղակալ (ք. Բուդապեշտ)։
• 1980-1987 թթ. - Հյուսիսկովկասյան ռազմական օկրուգի զորքերի հրամանատարի տեղակալ մարտական պատրաստության գծով (ք. Դոնի Ռոստով)։
• 1987-1991 թթ. - գտնվել է ԽՍՀՄ Զինված ուժերի պահեստազորում։

Զինվորական ծառայությունը ՀՀ զինված ուժերում

• 1991 թ. - ՀՀ Նախարարների խորհրդին առընթեր Հայաստանի Պաշտպանության կոմիտեի շտաբի պետ։
• 1991-1992 թթ. - ՀՀ Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ - պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ։
• 1993-2007 թթ. - ՀՀ նախագահի խորհրդական - Գլխավոր ռազմական տեսուչ։
• 2007 թվականից - ՀՀ Պաշտպանության նախարարի գլխավոր խորհրդական։

Մասնակցությունը ռազմական գործողություններին

1991-94 թթ. մասնակցել է ԼՂՀ ինքնապաշտպանական և ազատագրական ռազմագործողությունների մարտերի պլանների մշակման աշխատանքներին, անձամբ ղեկավարել Խոջալուի ազատագրման, Շուշիի, Լաչինի Մարդասիրական միջանցքի բացման, Քելբաջարի կրակակետերի վնասազերծման ռազմական գործողությունները։ Ղեկավարել է Շուշիի ազատագրման «Հրազդան» ռազմագործողության պլանի մշակման աշխատանքները։

Պարգևներ

• Հայաստանի ազգային հերոս և Հայրենիքի շքանշան (հետմահու, 2021)
• ԽՍՀՄ Կարմիր դրոշի շքանշան,
• ԽՍՀՄ Կարմիր աստղի շքանշան,
• «ԽՍՀՄ զինված ուժերում ծառայության համար» 3-րդ աստիճանի մեդալ,
• ՀՀ «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշան (1998),
• ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշան (2000),
• Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու «Սուրբ Ներսես Շնորհալի» շքանշան (2004),
• ԼՂՀ «Երախտագիտություն» մեդալ (2005)
• ՀՀ Աժ պատվոգիր (2005),
• 33 մեդալներ, որոնցից 6-ը՝ օտարերկրյա պետությունների։

Կոչումներ

• գնդապետ (1968),
• գեներալ-մայոր (1971),
• գեներալ-լեյտենանտ (1992),
• գեներալ-գնդապետ (1996)։
• Երևանի պատվավոր քաղաքացի (2001)։

Նախորդող պաշտոնը հիմնադրվել է

ՀՀ Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ - ՀՀ պաշտպանության նախարարի 1-ին տեղակալ Գուրգեն Դալիբալթայան 10 դեկտեմբերի 1991 թ. - 24 նոյեմբերի 1992 թ.

Հաջորդող Նորատ Տեր-Գրիգորյանց

Նախորդող

ՀՀ Նախագահի գլխավոր ռազմական տեսուչ Գուրգեն Դալիբալթայան 9 սեպտեմբերի 1993-2008

Հաջորդող Միքայել Հարությունյան