Գործողություն (համակարգչային խաղի ժանր)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Էքշըն (Action-ը թարգմանվել է անգլերենից - «գործողություն») կամ մարտաֆիլմ (կինոյի ժանրի նման), համակարգչային խաղերի ժանր, որն ընդգծում է խաղացողի ֆիզիկական կարողությունների օգտագործումը, ներառյալ ձեռք-աչքի համակարգումը և արձագանքման արագությունը։ Ժանրը գալիս է բազմաթիվ տարատեսակներից՝ մարտական խաղերից, հրաձիգներից և հարթակներից, որոնք համարվում են ամենակարևորը ժանրի համար, մինչև MOBA և իրական ժամանակի որոշ ռազմավարական խաղեր, որոնք կարելի է վերագրել էքշն ժանրին։

Պլատֆորմեր, մարտական խաղերի տեսակներից մեկը

Բովանդակության հատկանիշ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էքշն խաղերում խաղացողը սովորաբար վերահսկում է գլխավոր հերոսին կամ ավատարին։ Այս կերպարը պետք է ելք գտնի մակարդակից, հավաքի իրեր, խուսափի խոչընդոտներից և տարբեր ձևերով պայքարի թշնամիների դեմ։ Նման խաղերի գործողությունը զարգանում է շատ դինամիկ և պահանջում է ուշադրության բարձր կենտրոնացում և արագ արձագանք խաղի մեջ տեղի ունեցող իրադարձություններին։[1] Մակարդակի կամ մակարդակների հավաքածուի վերջում խաղացողը սովորաբար կռվում է շեֆի հետ, որի հետ պայքարելը ավելի դժվար է, և բոսը հաճախ ավելի մեծ է, քան սովորական թշնամիները։ Խոչընդոտներն ու թշնամու հարձակումները ցամաքեցնում են ավատարի առողջությունն ու կյանքը։ Եթե նա կյանքեր չունի, խաղացողը ստանում է «Խաղն ավարտված» հաղորդագրությունը։ Հակառակ դեպքում, երբ մակարդակների շարքը հաջողությամբ ավարտվում է, խաղացողը հաղթում է։ Այնուամենայնիվ, որոշ խաղերում, հատկապես արկադներում, մակարդակների թիվը կարող է անսահման լինել, և նման խաղերում անհնար է հաղթել։ Այս դեպքում խաղացողի նպատակն է դառնում ստանալ որքան հնարավոր է շատ միավորներ հավաքելով իրեր և ոչնչացնելով թշնամիներին։

Էքշն խաղերը կարող են դասակարգվել որպես ցանկացած խաղ, որտեղ թշնամու նկատմամբ հաղթանակն ապահովված է ֆիզիկական գերազանցության շնորհիվ, օրինակ՝ ավելի լավ նպատակադրվելու կամ ավելի արագ արձագանքման ժամանակի[2]։

Էքշն խաղերը կարող են ունենալ այլ մրցակցային տարրեր, ինչպիսիք են մրցավազքը, գլուխկոտրուկներ լուծելը և իրեր հավաքելը, բայց դրանցից ոչ մեկը ժանրի համար կենտրոնական չէ։ Խաղացողներին կարող են առաջարկվել հետախուզական կամ մարտավարական դրվագներ, բայց այս խաղերը հիմնականում պահանջում են լավ արձագանքման արագություն և աչք-ձեռքի համակարգում։ Խաղացողը սովորաբար ճնշման տակ է և ժամանակ չունի մտածված պլանավորման համար։ Որպես կանոն, որքան արագ է խաղը, այնքան ավելի դժվար է։ Նույնիսկ եթե խաղում կան հանելուկներ, դրանք պետք է լինեն բավականին պարզ, քանի որ խաղացողը գտնվում է ժամանակի մեծ ճնշման վիճակում:[1]

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1978 թվականին «Տիեզերական զավթիչները» բլոկբաստերի հայտնվելը համակարգչային խաղերի արդյունաբերության մեջ շրջադարձ առաջացրեց դեպի մարտական խաղեր[3]:

Space Invaders-ին հաջորդեցին այնպիսի հայտնի խաղեր, ինչպիսիք են Asteroids-ը 1979 թվականին,ref name="GS-SI-Hall">[3] Pac-Man-ը 1980 թվականին և շատ այլ արկադային տեսախաղեր[4], որոնք սահմանեցին ժանրի կանոնը[5]։ Paperboy-ը, որը թողարկվել է 1984 թվականին,[1] կարողացավ թերթերի առաքումը վերածել խաղային փորձի, այդպիսով ցույց տալով այս ժանրի բազմակողմանիությունը։[1] Robotron: 2084, թողարկված 1982 թվականին, նշանավորվեց հրաձիգների սկիզբը:[1]

Ենթաժանրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էքշն խաղերը ներառում են մի քանի հիմնական ենթաժանրեր։ Այնուամենայնիվ, կան շատ խաղեր, որոնք չեն տեղավորվում այս ենթաժանրերի մեջ, բայց ունեն մարտական խաղի տարրեր:[1]

Հետևյալները միայն ժանրի անմիջական ժառանգներն են[1]։ Ծեծիր նրանց[6][7] Պայքար[1] Հրաձիգ[1] Պլատֆորմեր[1]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Adams, Rollings, 2006
  2. The Next Generation 1996 Lexicon A to Z(անգլ.) // Next Generation. — 1996. — № 15. — С. 28—42.
  3. Kevin Bowen. «The Gamespy Hall of Fame: Space Invaders». GameSpy (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 17-ին.
  4. Nate Ahearn (2007 թ․ նոյեմբերի 29). «Asteroids Deluxe Review». IGN (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 17-ին.
  5. «Bandai Namco press release for 25th Anniversary Edition» (ճապոներեն). Namco Bandai Games Inc. 2005 թ․ հունիսի 2. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. «2005年5月22日で生誕25周年を迎えた『パックマン』。 ("Pac-Man celebrates his 25th anniversary on May 22, 2005", seen in image caption)»
  6. Spanner Spencer (2008 թ․ փետրվարի 6). «The Tao of Beat-'em-ups» (անգլերեն). EuroGamer. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 18-ին.
  7. Subskin. — Review«Fighting Force 2» (անգլերեն). GameSpy. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 18-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]