Գեորգե Ասաքի

Գեորգե Ասաքի; մոլդ.՝ Георге Асаки
Ծնվել է	մարտի 1 (12), 1788
Ծննդավայր	Հերցա
Վախճանվել է	նոյեմբերի 12, 1869 (81 տարեկանում)
Վախճանի վայր	Յասսի Ռումինիա
Մասնագիտություն	լեզվաբան, վիմագրող, բանաստեղծ, ճարտարագետ, պատմաբան, ճարտարապետ, գրող, նկարիչ, դրամատուրգ, լրագրող և թարգմանիչ
Լեզու	ռումիներեն
Քաղաքացիություն	Մոլդովական իշխանություն
Ամուսին	Elena Asachi?
	Gheorghe Asachi Վիքիպահեստում

Գեորգե Լազարի Ասաքի (մարտի 1 (12), 1788, Հերցա, Մոլդովական իշխանություն - նոյեմբերի 12, 1869(1869-11-12), Յասի, Ռումինիա^[1]), հայազգի ռումինական գրող, լուսավորիչ։ Փիլիսոփայության դոկտոր։ Արտասահմանյան գիտական ընկերությունների անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գեորգե Ասաքին ծնվել է գրող, հոգևորական, հայազգի Լազար Ասաքիևիչի ընտանիքում։ 1796-1804 թվականներին սովորել է Լվովում, ապա՝ Վիեննայում և Իտալիայում: Ռումինիայի և մոլդովայի գրականության պատմության մեջ նշանակալի դեր են կատարել Գեորգե Ասաքիի բանաստեղծությունները, առակները, պատմական նորավեպերը։

Մոլդովայում բացել է առաջին ազգային դպրոցը և ճարտարագիտական ուսումնարանը։ Կազմակերպել է ռումինիայի առաջին թատերական ներկայացումները (1816 թ.), Յասսիում հիմնել փիլիսոփայության իրավունքի և աստվածաբանության Միհըյլյան ակադեմիան (1835 թ.), երաժշտադրամատիկական դպրոց (1836 թ.), գրել է պիեսներ, զբաղվել նկարչությամբ։

Իր հիմնադրած «Ալբինա» (1835 թ.) տպարանում հրատարակել է իր խմբագրած լրագրերը և գիտական պարբերականները («Գազետ դը Մոլդովա» («Մոլդովական լրագիր»), «Ալբինա Ռոմընեասկը» («Մեղու Ռումինիո»)), լուսաբանել է հայկական մշակութային հարցեր, տպագրել նմուշներ հայ գրականությունից, կազմել «Ֆրանս-ռումինական հանրագիտարանը»:

Լույս է ընծայել «Վավերաթղթերի հավաքածու» ժողովածուն (1853 թ., ռումիներեն), որն արժեքավոր նյութեր է պարունակում մոլդովահայության մասին^[2]^[3]։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նրա պատվին Պիետրա Նեամցում հրատարակվել է «Ասաքի» (1881-1985 թթ.) գիտա-գրական հանդեսը։
1890 թվականին Յասսիում նրա պատվին կանգնեցվել է հուշարձան։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Ընտիր առակներ», 1836 թ.
«Բանաստեղծություններ» 1836 թ.
«Իշխանուհի Ռոքսանա», 1841 թ.
«Մոլդավուհի Ելենան», 1851 թ.
«Ճերմակ հովիտը», 1855 թ.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Асаки Георге // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005
↑ Արծվի Բախչինյան, Ծագումով հայ են, Ե., «Ապոլլոն», 1993, էջ 35:

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q17537576"_data-entity-id="Q17378135">Асаки_Георге_//_[[:d:Q17378135|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:Ալեքսանդր_Պրոխորով|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохоров]]_—_3-е_изд._—_<span_title="Москва"_style="border-bottom:_1px_dotted;_cursor:_help;_white-space:_nowrap">М.</span>:_[[:Սովետսկայա_էնցիկլոպեդիա_(հրատարակչություն)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 Асаки Георге // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[2] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005

[3] Արծվի Բախչինյան, Ծագումով հայ են, Ե., «Ապոլլոն», 1993, էջ 35:

[1]

[2]

[3]

Գեորգե Ասաքի

Բովանդակություն

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով