Գաստելուգաչե

Գաստելուգաչե;
Տեսակ	կղզի, լեռ, Կենսատոպ և hermitage church?
Երկիր	Իսպանիա
Վարչատարածքային միավոր	Բերմեո
Վայր	Բիսկայան ծոց
Երկարություն	0,27 կմ
Լայնություն	80 մետր
Բնակչություն	0 մարդ

Գաստելուգաչե (բասկերեն՝ Gaztelugatxe), կղզյակ է Բիսկայան ծոցի ափամերձ հատվածում, պատկանում է Բերմեո ինքնավարությանը Բասկերի Երկրում (Իսպանիա)

Կղզին միացված է մայրցամաքին ձեռակերտ կամրջով, որն անցնում է 241 աստիճաններ ունեցող ոլորապտույտ սանդուղքի։ Կղզու միակ կառույց է հանդիսանում Սան-Խուան-դե-Գաստելուգաչե (Doniene Gaztelugatxeko) մատուռը՝ կառուցված Հովհաննես Մկրտչի պատվին։ Հնագիտական գտածոներն այս տեղերում վկայում են այն մասին, որ մատուռը կառուցվել է դեռևս 10-րդ դարում։ Այսօր մատուռը գրեթե միշտ փակ է, մշտական ժամերգություններ այստեղ չեն լինում։

Այցելությունների ամենալավ ժամանակը գարունը և աշունն է։

Ծագումնաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գաստելուգաչե բառը ծագում է բասկերեն «gaztelu» բառից, որը նշանակում է «ամրոց» և «aitz»ը՝ «ժայռ», ձևավորելով «ժայռե ամրոց»։ Անունը կղզին ստացել է հեռվից ձեռակերտ սյուներ հիշեցնող բնական քարե կամարների շնորհիվ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ոչ մեծ վանքը կառուցվել է 10-րդ դարում։ Ինչպես ենթադրում են գիտնականները, մատուռի շինարարները եղել են տաճարականները։ Կղզու տարածքում հնագիտական պեղումների ժամանակ գտնվել են 9-րդ և 12-րդ դարերին թվագրվող միջնադարյան գերեզմաններ։

Բացի կրոնական նշանակությունից Գաստելուգաչե կղզին հանդիսանում է կարևոր ռազմական նշանակության օբյեկտ։ Այստեղ 1334 թվականին տեղի են ունեցել Բիսկայայի տիրակալ Խուան Նունյես դե Լարայի և Կաստիլիայի թագավոր Ալֆոնսո 11-րդի բախումները։

1593 թվականին կղզին գրավել և թալանել է Ֆրենսիս Դրեյկը։

18-րդ դարում Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Գաստելուգաչեն ենթարկվել է անգլիական զորքի հարձակմանը։ Կղզուց ոչ հեռու, Մաչիչակո (Matxitxako) հրվանդանի մոտ տեղի է ունեցել ծովային մարտ։

1978 թվականի նոյեմբերի 10-ին կղզում հրդեհ է բռնվում և մատուռը գրեթե ամբողջովին այրվում է։ Երկու տարի անց 1980 թվականի հունիսի 24-ին մատուռը նորից հանդիսավոր բացվեց։