Գառնիկ Սվազլյան

Գառնիկ Սվազլյան
Ծնվել է	հունվարի 4, 1904
Ծննդավայր	Կեսարիա, Թուրքիա
Վախճանվել է	մարտի 3, 1948 (44 տարեկան)
Վախճանի վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	գրող, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ և ծաղրանկարիչ
Կրթություն	Մեսրոպյան վարժարան
Անդամակցություն	Սևան մշակութային-հասարակական միություն և ԽՍՀՄ Գրողների միություն
	Գառնիկ Սվազլյան Վիքիքաղվածքում
	Գառնիկ Սվազլյան Վիքիդարանում

Գառնիկ Մարկոսի Սվազլյան (հունվարի 4, 1904(1904-01-04), Կեսարիա, Թուրքիա - մարտի 3, 1948(1948-03-03), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գրող, արձակագիր, հրապարակախոս, հասարակական գործիչ, ծաղրանկարիչ։ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1947 թվականից։ Սվազլյանի ծածկանուններն են՝ Պահակ, Մտրակ, Վիշապորդի, Հօկյան, Խարազյան Երևանցի, Գործազուրկ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Զմյուռնիայի Մեսրոպյան վարժարանում և Մխիթարյան կրթարանում։ 1922 թ. անցել է Հունաստան, ապա բնակություն հաստատել Ալեքսանդրիայում։ Եղել է ՀՕԿ-ի եգիպտահայ մասնաճյուղի հիմնադիրներից և փոխնախագահը։ Մարքսիստական գաղափարներ տարածելու համար բանտարկվել է (1934, 1936, 1942)։ 1943 թ. Ալեքսանդրիայում հիմնել և գլխավորել է «Սևան» մշակութային միությունը։ 1945 թ. ընտրվել է եգիպտահայ Ազգային խորհրդի կազմում։ 1947 թ. ներգաղթել է Խորհրդային Հայաստան։ Գրել է «Ներգաղթը» (1936) պիեսը, որի գլխավոր հերոսը սփյուռքի հայության միակ փրկությունը համարում է հայրենադարձությունը։

Գառնիկ Սվազլյանը Խորհրդային Հայաստանը համարել է «ամենայն հայոց պետություն», ինչպես նաև տվյալ պահին հայ ժողովրդի ֆիզիկական գոյության պահպանման երաշխիքըՙ «ամենանպաստավորն ու տրամաբանականը», քանի որ ամեն ինչից առաջ և ամեն ինչից վեր է երկրի խաղաղությունն ու բարօրությունը։ Նա Հայաստանի զարգացումն ու ամրապնդումը համարել է նաև արևմտահայության դատի լուծման գրավականըՙ «միակ կռվանը», որը կարող էր, «երբ պայմանները ներեն, առանց նոր արյունահեղությանց տեր դարձնել հայ ազգը իր պատմական անժխտելի իրավունքներուն», ուստի և սփյուռքահայությանը կոչ էր անում «ոչ մեկ պայքար մղել խորհրդային իշխանության դեմ», այլ` «կարելի ամեն միջոցներով ուժ տալ» Հայրենիքին և Ներգաղթին^[1]։ Սվազլյանի բազմաթիվ հրապարակախոսական հոդվածներ նրա կողմից բանախոսվել են հայաշատ տարբեր բեմերից և տպագրվել սփյուռքահայ մամուլում (Եգիպտոս՝ «Արև», «Արաքս», «Աշխատանք», «Սավառնակ», «Զէբլին», Ֆրանսիաՙ «Զանգու», Ռումինիա՝ «Պահակ», Հունաստան՝ «Վերածնունդ» և այլն)։

Հրապարակախոսական հոդվածներով ու ծաղրանկարներով Սվազլյանը հանդես է եկել սփյուռքահայ պարբերականներում (Պահակ, Մտրակ, Վիշապորդի, Հօկյան, Խարազան, Երևանցի, Գործազուրկ ծածկանուններով)։

2004^[2] և 2015^[3] թվականներին հետմահու անհատական ցուցահանդես է ունեցել Երևանում։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սվազլյան Գ., Հայրենիքիս համար, «Հայաստան» հրատ., Երևան, 1965 թ.:
Սվազլյան Գ., Ներգաղթը, Տպագր. Ա. Գասապեան, Աղեկսանդրիա, 1936 թ.:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Daily, A. Z. G. «ԳԱՌՆԻԿ ՍՎԱԶԼՅԱՆԻ ՀԱՅՐԵՆԱԴԱՐՁՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՀԱՅՐԵՆԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԱՆԺԱՄԱՆՑԵԼԻ ԴԱՍԵՐԸ». AZG Daily. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 4-ին.
↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007։.
↑ «Գառնիկ Սվազլյան. ներգաղթի մեջ է սփյուռքահայության փրկությունը, ինչպես հայրենիքի մեջ է հայության ապագան». armedia.am. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 4-ին.

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գառնիկ Սվազլյան» հոդվածին։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գառնիկ Սվազլյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 11, էջ 88)։

[1] Daily, A. Z. G. «ԳԱՌՆԻԿ ՍՎԱԶԼՅԱՆԻ ՀԱՅՐԵՆԱԴԱՐՁՈՒԹՅԱՆ ԵՎ ՀԱՅՐԵՆԱՇԻՆՈՒԹՅԱՆ ԱՆԺԱՄԱՆՑԵԼԻ ԴԱՍԵՐԸ». AZG Daily. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 4-ին.

[2] «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007։.

[3] «Գառնիկ Սվազլյան. ներգաղթի մեջ է սփյուռքահայության փրկությունը, ինչպես հայրենիքի մեջ է հայության ապագան». armedia.am. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 4-ին.

[1]

[2]

[3]