Գազից թունավորում

Գազից թունավորում;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Ջոն Սինգեր Սարջենթ
տարի	1919
բարձրություն	231 սանտիմետր
լայնություն	611 սանտիմետր
ստեղծման երկիր	ԱՄՆ
նյութ	յուղաներկ
գտնվում է	Կայսերական ռազմական թանգարան
հավաքածու	Կայսերական ռազմական թանգարան
	պատկերված են
	Ծանոթագրություններ;
	Gassed (painting) Վիքիպահեստում

Գազից թունավորում (անգլ.՝ Gassed), ամերիկացի նկարիչ Ջոն Սինգեր Սարջենթի 1919 թվականի նկարած նկարը։

Ջոն Սինգեր Սարջենթը նկարի պատվերը ստացել է Բրիտանական զինվորական հուշահամալիրների կոմիտեից, որի նպատակն էր կերպարվեստի միջոցով հավերժացնել Առաջին համաշխարհային պատերազմի զոհերի հիշատակը։ 1918 թվականի հուլիսին հասնելով Արևմտյան ճակատ՝ Սարջենթը ժամանում է Մեծ Բրիտանիայի Գվարդիական դիվիզիայի դիրքեր, իսկ հետո Ամերիկյան էքսպեդիցիոն ուժերի հետ մեկնում է Իպրի շրջան։ Անձամբ կրելով պատերազմի դժվարությունները, Սարջենթը հրաժարվում է նախապես ընտրած թեմայից և ընտրում պատերազմի իրականությունը լուսավորող առավել կշռադատված մոտեցում, որը բրիտանացիներին դեռ ծանոթ չէր։ Հսկայական կտավը ավարտել է 1919 թվականի մարտին և ցուցադրվել Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիայում։ Նկարում պատկերված է գազային հարձակման հետևանքը։ Զինվորների մի քանի խումբ, գազից թունավորվելուց հետո, կապած աչքերով, սանիտարների ուղեկցությամբ քայլում են տախտակամածով դեպի բուժկետ։ Զինվորներից յուրաքանչյուրը, չկորչելու համար, բռնել է իր առջևինի ուսը։ Նրանք շրջապատված են բազմաթիվ ուժասպառ և վիրավոր զինվորներով, ովքեր սպասում են օգնության։ Շրջակայքում եռում են առօրյա ճակատային աշխատանքները՝ բիպլանները օդային մարտ են մղում, իսկ մի քանի զինվոր ֆուտբոլ են խաղում։ Թեև Սարջենթի ստեղծագործությոնը արժանացել է Ակադեմիայի «տարվա նկար» մրցանակին, բայց ոչ բոլորին է դուր եկել, և մինչև այժմ նկարի շուրջ քննարկումները չեն մարում։ Այժմ նկարը գտնվում է Լոնդոնի Լամբետի շրջանի Կայսերական ռազմական թանգարանում^[1]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

James C. Harris Gassed. — American Medical Association, 2005. — В. 62. — № 1. — С. 15—18. — ISSN 0003-990X. — doi:10.1001/archpsyc.62.1.15(անգլ.)
Brian M. Cox Torald Sollmann's studies of mustard gas. — Molecular Interventions, 2003. — В. 7. — № 3. — С. 124-128. — doi:10.1124/mi.7.3.1
Clare A. P. Willsdon Mural Painting in Britain 1840-1940: Image and Meaning. — Oxford University Press, 2000. — 431 с. — (Clarendon studies in the history of art). — ISBN 0198175159(անգլ.)
Stephanie L. Herdrich, Helene Barbara Weinberg, Marjorie Shelley American Drawings and Watercolors in the Metropolitan Museum of Art: John Singer Sargent. — Metropolitan Museum of Art, 2000. — 426 с. — (MMA, American Drawings and Watercolours in the Metropolitan Museum of Art series). — ISBN 0870999524(անգլ.)
Richard Ormond John Singer Sargent: paintings, drawings, watercolors. — Harper & Row, 1970. — 264 с.(անգլ.)
Laura Brandon Art and War. — I.B.Tauris, 2012. — 192 с. — ISBN 0857732811(անգլ.)
James E. Kitchen The British Imperial Army in the Middle East: Morale and Military Identity in the Sinai and Palestine Campaigns, 1916-18. — A&C Black, 2014. — 304 с. — (War, Culture and Society). — ISBN 147251131X(անգլ.)
Paul Gough A Terrible Beauty: British Artists in the First World War. — Sansom & Company, 2010. — 335 с. — ISBN 1906593000(անգլ.)
David M. Lubin Grand Illusions: American Art and the First World War. — Oxford University Press, 2016. — 365 с. — ISBN 0190218622(անգլ.)
Imperial War Museum Review. — The Museum, 1994. — 112 с. — (No. 9). — ISBN 1870423143(անգլ.)
Horst De La Croix, Helen Gardner, Richard G. Tansey Art Through the Ages. — Harcourt Brace Jovanovich, 1980. — 922 с. — ISBN 0155037609(անգլ.)
Karen Corsano, Daniel Williman John Singer Sargent and His Muse: Painting Love and Loss. — Rowman & Littlefield, 2014. — 340 с. — ISBN 1442230517(անգլ.)
John Milton Cooper Breaking the Heart of the World: Woodrow Wilson and the Fight for the League of Nations. — Cambridge University Press, 2001. — 454 с. — ISBN 0521807867
Анна Спектор, Андрей Мерников, Вячеслав Ликсо, Олег Дорошкевич Полная энциклопедия. Первая мировая война (1914-1918). — Litres, 2016. — 242 с. — ISBN 5457827143(ռուս.)