Բուզլուխ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղական համայնք
Բուզլուխ
ԵրկիրԱրցախ Արցախ
Շրջան Շահումյան
Այլ անվանումներԲոզլուխ, Բուզլուգ, Պուզլուխ
ԲԾՄ1319 մետր
Բնակչություն188 մարդ (XIX դարավերջ)
Ժամային գոտիUTC+4
Բուզլուխ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)##
Բուզլուխ (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն)
Արցախի Հանրապետության քարտեզը, որտեղ մուգ շագանակագույնով պատկերված են Ադրբեջանի զինված ուժերի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները, իսկ մարմնագույնով՝ Արցախի վերահսկողության ներքո գտնվող տարածքները 2021 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ[1]

Բուզլուխ, գյուղական համայնք Արցախի Հանրապետության Շահումյանի շրջանում, բարձրադիր վայրում։ 1990-ական թվականների հայ-ադրբեջանական պատերազմից հետո գտնվում է հակառակորդի հսկողության տակ[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը հայտնի է եղել նաև Բոզլոխ անվամբ։  Գտնվում է Մռավի լեռնաշղթայի հյուսիսային Շամփրապտուկ և Ալհարակ լեռնաճյուղերի միջև  դեպի հարավ։ Գտնվում է Էրքեջ գյուղից 6 կմ դեպի հարավ-արևմուտք, Մանաշիդ գյուղից 3 կմ դեպի հարավ, Կուրակ գետի Բուզլուխ վտակի ձախ կողմի բարձրունքի վրա։ 1989 թվականին Բուզլուխ գյուղում ձևավորվել է ջոկատ։ 1991 թվականին ադրբեջանական հատուկ ջոկատայինների և խորհրդային զորքերի կողմից կազմակերպված «Օղակ» գործողության ժամանակ հարակից բնակավայրերի հետ միասին գյուղը հայաթափվել է և միացել Ադրբեջանիկազմին։ Ամիսներ անց Արցախի ինքնապաշտպանական ուժերը կարողացել են ազատագրել գյուղը։ 1992 թվականին գյուղը նորից անցել է Ադրբեջանին, բնակչությունը ստիպված տեղահանվել է, գյուղը ժամանակավորապես մնացել է Ադրբեջանի վերահսկողության տակ[3]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

XIX դարավերջին ուներ 23 տուն՝ 188 հայ բնակչով։ Այդ ժամանակ գյուղի բնակչությունը կազմել է 150 մարդ և 15 տնտեսություն, եղել են բնիկներ։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչության հիմնական զբաղմունքը անասնապահություն, բանջարաբուծությունն ու ծխախոտագործությունն էր։ Ուներ առողջարար օդ, սառնորակ ջրեր։

Պատմամշակութային կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղն ունեցել է հայկական եկեղեցի։ Բուզլուխ գետակի աջ կողմում գյուղից վերև պահպանվել է Սբ. Մինաս եկեղեցին, որի մոտակայքում կա գյուղատեղի և գերեզմանոց։

Հասարակական կառույցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղն ունեցել է ութամյա դպրոց, ակումբ, գրադարան, բուժկայան[4]։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հակոբ Ղահրամանյան, ՏԵՂԵԿԱՏՈւ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի, Երևան, Ճարտարագետ, 2015 թ.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Արցախի տարածքները համարվում են օկուպացված Ադրբեջանի կողմից. ԱՀ ԱԺ հայտարարությունը, (արխիվացված 05․04․2021թ․)
  2. Ղահրամանյան, Հակոբ (2015). Տեղեկաատու Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության վարչատարածքային միավորների սոցիալ-տնտեսական բնութագրերի. Երևան. էջեր 390–392.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  3. Մանուկյան, Մարտին (2020). Արցախի հանրապետության (Լեռնային Ղարաբաղ) շրջանները, քաղաքները, գյուղերը. Երևան: ԱՍՈՂԻԿ. էջ 466.
  4. «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ 1, էջ 746