Բոլոնիայի ազգային պատկերասրահ

Բոլոնիայի ազգային պատկերասրահ
Տեսակ	պատկերասրահ, Italian national museum?, թանգարան և Muzej suvremene umjetnosti
Երկիր	Իտալիա
Տեղագրություն	Բոլոնիա
Հասցե	via delle Belle Arti, 56 - Bologna, via Belle Arti 52‒54‒56 ‒ Bologna (BO) և Via delle Belle Arti 56, 40126 Bologna40126
Հիմնադրվել է	1762
Մակերես	2000 քառակուսի մետր, 3000 քառակուսի մետր
Այցելուներ	15 573 մարդ (2020), 93 596 մարդ (2019) և 76 058 մարդ (2018)
Հավաքածուի չափս	481 item և 500 item
Կայք	pinacotecabologna.beniculturali.it/it/(իտալ.)

Բոլոնիայի ազգային պատկերասրահ (իտալերեն՝ Pinacoteca Nazionale di Bologna), թանգարան Իտալիայի Բոլոնիա քաղաքում` Բոլոնիայի համալսարանական թաղամասում։ Բոլոնիայի գեղարվեստի ակադեմիայի հետ գտնվում է նույն շենքում։ Թանգարանում ներկայացված է XIII-XVIII դարերի Իտալիայի Էմիլիա շրջանի կտավների հավաքածուն, ինչպես նաև քաղաքին առնչվող արվեստագետների ստեղծագործություններից։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կլեմենտինա ակադեմիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ XVIII դարի իտալացի պատմիչ Լուիջի Կրեսպիի՝ կարդինալ Պրոսպերո Լամբերտինին, ով հետագայում դարձել է Հռոմի Բենեդիկտ XIV պապը, քաղաքի եկեղեցիների խորանների համար նախատեսել է ունենալ պատկերասրահ։

«Սուրբ Գևորգն ու վիշապը», նկարիչ՝ Վիտաե դա Բոլոնյա

Պատկերասրահի առաջին հավաքածուն 1762 թվականին ձեռք է բերել Ֆրանչեսկո Ձանբեկարին. XV դարի խորանի համար նախատեսված կտավներ, որոնք պահպանվել էին Սուրբ Մարիամ Մագդաղենացի եկեղեցու քանդվելուց հետո։

Կտավները գնվել են Բոլոնյայի գիտությունների ակադեմիայի ինստիտուտի համար, որոնք պետք է պահվեին ինստիտուտի գեղարվեստական հատվածում՝ Կլեմենտինա ակադեմիայում։ 1776 թվականին ակադեմիայի համար գնվել են 13-րդ դարի խորանի տասնյակ կտավներ և բյուզանդական սրբապատկերներ։

Կտավների պահպանման մյուս վայրը Պալացո Պուբիկոյի Appartamento del Gonfaloniere-ն էր, որտեղ XVI դարից ի վեր եղել են այնպիսի նկարիչների կտավներ, ինչպիսիք են՝ Վիտլե դե Բոլոնյան, Ռաֆայելը, Լորենցո Կոստան, Չիմա դե Կոնելյանոն, Ֆրանչեսկո Ֆրանչան, Պիետրո Պերուջինոն և Անիբալե Կարրաչչին։

Գեղարվեստի ակադեմիայի պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1796 թվականին, պայմանավորված պապական ռեժիմի անկմամբ և նոր հանրապետական օրենքներով, որոնք ճնշում էին գործադրում բազմաթիվ մենաստանների և գիլդիաների վրա, փակում էին հին վարչակարգի գլխավոր գրասենյակները, Բոլոնիայի Սենատը որոշել է միավորել ճնշված եկեղեցիների և մենաստանների նկարներն ու Գիտությունների ակադեմիայի հավաքածուն մեկ հավաքածուի ներքո՝ հավաքելով շուրջ հազար աշխատանք, որոնք ցուցադրվել են Սուրբ Վիտալիսի մենաստանում, այնուհետև՝ 1802 թվականին, նախկին Jesuit novitiate of Saint Ignatius-ում, որն այժմ կոչվում է via delle Belle Arti 56: 1726 թվականին կառուցել է Ալֆոնսո Տոռեջանին՝ տեղավորելու Գեղարվեստի ազգային ակադեմիայի նոր հավաքածուն։

19-20-րդ դարեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1815 թվականին նապոլեոնյան կայսրության անկումից հետո ֆրանսիացիների բռնազավթած բազմաթիվ աշխատանքներ Լուվրի թանգարանից վերադարձվեցին քաղաք։ Հավաքածուի առաջին ընդլայնումն իրականացրել է Լեանդրո Մարկոն։ 1826 թվականին Գաետանո Ջորդանին կազմել է հավաքածուի առաջին կատալոգը։ Հավաքածուն կրկին ընդլայնվել է 1844 թվականին, երբ թանգարանին ավելացավ մենաստանի մատուռը, որն ուներ առաստաղների որմնանկարներ, որոնք պատկերում էին «Սուրբ Իգնատիուսի փառաբանումը»։ 1867-1868 թվականներին թանգարանը համալրվել է նոր նկարներով։ 1875 թվականին պատկերասրահը բացվել է հանրության համար, 1882 թվականին ստացել է ինքնուրույն պատկերասրահի կարգավիճակ, 1884 թվականին պատկերասրահը ձեռք է բերել Ձանբեկարիի հավաքածուն։

XX դարի սկզբում Էդոարդո Կոլամարինի ղեկավարությամբ կառուցվել է թանգարանի նոր թևը։ 1960-ական թվականների վերջում Ցեզարե Գնուդիի ղեկավարությամբ և Լեոնե Պանսալդիի նախագծով ստեղծվել է «Salone del Rinascimento», որտեղ տեղավորվել են Sant'Apollonia di Mezzaratta եկեղեցուց գնված որմնանկարները։ 1997 թվականին պատկերասրահը լիովին վերանորոգվել է՝ համապատասխան եվրոպական չափանիշներին։ Պատկերասրահը համարվում է իտալական ամենահայտնի պատկերասրահներից մեկը, միջազգայնորեն հայտնի է և գնահատվում է իր ժամանակավոր ցուցահանդեսների և կրթական գործունեության համար։