Բլյո դը Կոս
| Բլյո դը Կոս | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | պանիր կովի կաթից, կապույտ պանիրներ, արտադրական պանիր, պանրագործարանի պանիր և հում կաթից պանիր |
| Առաջացման երկիր | .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Տարածաշրջան | Ավերոն, Լոզեր և Լո |
| Կաթ | կովի կաթ և P. roqueforti? |
| Սերտիֆիկացում | Ծագման իսկության ստուգում և PDO |
| Ձև | գլան |
 Bleu des Causses Վիքիպահեստում | |
Բլյո դը Կոս կամ Բլյո դը Կոսե (ֆր.՝ Bleu des Causses), ֆրանսիական կապույտ պանիր։
Պանիրը շատ մոտ է ռոկֆորին (ֆր.՝ Roquefort), սակայն պատրաստվում է կովի կաթից։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բլյո դը Կոսը աշխարհի ամենահին կապույտ պանիրներից է, որոնք պատրաստվում են Ֆրանսիայի հարավում` Կոս սարահարթում։ Այս տարածաշրջանի կապույտ պանիրները հիշատակվում են դեռևս Գայոս Հուլիոս Կեսարի «Նոթեր Գալլական պատերազմի մասին» գրքում, սակայն չի նշվում, թե ինչի կաթից է այդ պանիրը պատրաստված եղել, ուստի չի կարելի հստակ ասել, թե որ պանրի մասին է գնում խոսքը։ Առաջին հիշատակումը հենց բլյո դը Կոսի մասին հանդիպում է Պլինիոս Ավագի «Բնական պատմությունում»[1]։
Երբ Կառլոս Մեծը պատերազմից վերադառնում էր Իսպանիայից, եպիսկոպոս Ալբիացին մատուցեց նրան այդ պանիրը, ինչից հետո կապույտ պանիրները հայտնի դարձան ֆրանսիական արքունիքում։ Մինչև 1925 թվականը բլյո դը Կոս և ռոկֆոր պանիրները հասունանում էին միևնույն բնական քարանձավներում, սակայն 1925 թվականին Ռոկֆորի արտադրողներին հաջողվեց ձեռք բերել այս քարանձավները միայն ռոկֆորի հասունացման համար օգտագործելու իրավունքը[1]։
1979 թվականին Բլյո դը Կոսն ստացավ АОС հավաստագրում[1][2][3]։
Պատրաստում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պանիրը պատրաստվում է Ֆրանսիայի հարավում` Կոս շրջանում։ Պատրաստման համար օգտագործվում է մոնբելյարյան և օբրակյան ցեղատեսակների կովի կաթ։ Մեկ կիլոգրամ պանրի արտադրության համար ծախսվում է 7-8 լիտր կաթ, իսկ պանրային զանգվածի քամվելու գործընթացը` առանց մամլելու, տևում է երկուսից չորս օր։ Պատրաստումից առաջ կաթը տաքացնում են մինչև 30-33 °С ջերմաստիճանի, ինչից հետո նրա մեջ ավելացնում են շրդանային մակարդ և պենիցիլինային բորբոսի սպորներ։ Մակարդվելուց և շիճուկը հեռացնելուց հետո պանրային զանգվածն աղ են անում և ձևավորում։ Արդեն պատրաստի գունդը ծակում են երկար հաստ ասեղներով բոլոր ուղղություններով, ինչը թույլ է տալիս թեթևակի փխրեցնել պանրի գլուխները և ապահովել օդի հասնելը բորբոսի զարգացման համար։ Դրանից հետո պանիրը տեղափոխվում է հասունացման[1][4]։
Բլյո դը Կոսը հասունանում է Գրան Կոս սարահարթի բնական կրային քարանձավներում, որտեղ ապահովվում է օդի շրջանառության բնական համակարգը։ Պանրի արտադրության լրիվ ցիկլը կազմում է 70 օրից ոչ պակաս, բայց սովորաբար հասունացումը տևում է երեքից վեց ամիս։ Հասունացման ընթացքում պանրի գլուխները պարբերաբար շրջում և աղ են շփում[1][5]։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պանրի գլուխներն ունեն տափակ կոնի ձև` մոտ 20 սմ շառավղով, 8-10 սմ բարձրությամբ և 2,3-3 կգ քաշով։ Գլուխները ավանդաբար փաթաթվում են ալյումինե փայլաթիթեղով, որպեսզի կանխել բորբոսի զարգացումը պանրի մակերեսին։ Պանիրը ծածկված է բաց նարնջաբեժ բնական խոնավ կեղևով` մակերեսային բորբոսով։ Արտաքին տեսքը, համը և միջուկի բուրմունքը տարբերվում են` կախված տարվա եղանակից, երբ պանիրը հասունանում է։ Ամառային պանիրների միջուկը փղոսկրի գույնի կամ հարդագույն է, ձմեռայիններինը` սպիտակ։ Միջուկի մեջ կան մոխրակապույտ բորբոսի բծեր[3][4]։
Բլյո դը Կոսի համը սուր աղիավուն, գրեթե կծու է։ Կազմությունն ավելի քիչ է յուղալի, քան կովի կաթից այլ կապույտ պանիրների մեծամասնության մոտ։ Բուրմունքի մեջ առկա են սնկի և խոնավ մառանի նոտաներ[4]։ Օգտագործվում է որպես առանձին ճաշատեսակ, այնպես էլ աղցանների մեջ։ Համակցվում է հարավային Ֆրանսիայի կարմիր, հատկապես քաղցր գինիների հետ[3][4][6]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Блё де Косс (Bleu des Causses)» (ռուսերեն)։ «Сыры Франции»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-09-11-ին։ Վերցված է 2016-12-20
- ↑ По другим данным АОС — в 1953 году, АОР — в 1996 году.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Французские сыры: иллюстрированная энциклопедия, 2003, էջ 30
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Джульет Харбатт, 2012, էջ 36
- ↑ «Блё де Косс» (ռուսերեն)։ «Сыры Франции»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-06-ին։ Վերցված է 2016-12-19
- ↑ «Блё де Косс (Bleu des Causses)» (ռուսերեն)։ fromages-france.com։ Վերցված է 2016-12-20
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Կաղապար:Книга:Французские сыры: иллюстрированная энциклопедия
- Джульет Харбатт Лучшие сыры мира. — М.: Издательство «BBPG», 2012. — 352 с. — ISBN 978-5-93679-168-0