Բլյուգրաս

Բլյուգրաս; Bluegrass
Ոճային հիմքեր	Անգլիայի ժողովրդական երաժշտություն, Շոտլանդիայի ժողովրդական երաժշտություն,Իռլանդիայի ժողովրդական երաժշտություն, Աֆրոամերիկյան երաժշտություն, Բլյուզ, ջազ
Մշակութային հիմքեր	1948-ից, ԱՄՆ
Ծագման ժամանակ	1940
Ծագման երկիր	ԱՄՆ

Բլյուգրաս (անգլ.՝ Bluegrass), երաժշտական ժանր, որի արմատները գալիս են իռլանդական, շոտլանդական և անգլիական երաժշտական ավանդույթներից^[1]։ Այն համարվում է բրիտանացի ներգաղթյալների երաժշտության և աֆրոամերիկյան ջազի ու բլյուզի միախառնում^[2]։ Ինչպես ջազի շատ այլ տեսակներում, այնպես էլ բլյուգրասում յուրաքանչյուր երաժշտական գործիք իր հերթին դառնում է գլխավոր, որի կատարման ժամանակ մյուսները ետին պլան են մղվում։ Այս հատկանիշն առանձնացնում է այս ժանրը ամերիկյան քանթրի երաժշտությունից, որտեղ բոլոր գործիքները միաժամանակ առաջնային են կամ ամբողջ կոմպոզիցիայի ընթացքում առաջնային է միայն մեկ գործիք։ Բլյուգրասն ակուստիկ երաժշտաոճ է. էլեկտրական երաժշտական գործիքներն այստեղ հազվադեպ են օգտագործվում։

Գործիքային նվագակցություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ի տարբերություն քանթրիի՝ բլյուգրասը հիմնվում է ակուստիկ երաժշտական գործիքների, ավելի կոնկրետ՝ ջութակի, բանջոյի, ակուստիկ կիթառի, մանդոլինի, կոնտրաբասի վրա։ Բլյուգրաս կատարող որոշ խմբեր օգտվում են նաև ակորդեոն, շրթնահարմոն, դաշնամուր, հարվածային գործիքներ, էլեկտրակիթառ և այլն։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երաժշտական այս ժանրն առաջացել է 1940-ական թվականներին՝ պատերազմից հետո։ Շատ այլ երաժշտական ժանրերի նման բլյուգրասը նույնպես չունի որևէ կոնկրետ հիմնադիր, թեպետ շատերը Բիլ Մոնրոյին համարում են այս ժանրի «հայր», քանի որ ժանրն իր անվանումը ստացել է նրա՝ 1939 թվականին ձևավորված «The Blue Grass Boys» խմբից^[3]։ Բլյուգրասի տարածման ու ծաղկման հարցում կարևոր դերակատարում է ունեցել նաև ամերիկացի երաժիշտ Ըրլ Սքրագսը, որն աչքի էր ընկնում բանջո նվագելու չտեսնված վարպետությամբ։ 1945 թվականին նա միանում է Մոնրոյի խմբին և էլ ավելի ուժեղացնում նրանց ստեղծած երաժշտության յուրահատկությունը։ Այս թվականներին (1945-1948 թվականներ) «The Blue Grass Boys»-ը միակն էր, որ բլյուգրաս էր նվագում, այդ պատճառով նրանց մատուցած երաժշտությունն իրոք եզակի էր համարվում^[4]։ Այնուամենայնիվ, այս երաժշտությունը չէր կարող դառնալ ժանր մինչև ավելի լայն տարածում գտնելը։ Եվ 1947 թվականին Սթենլի եղբայրները ձայնագրում են «The Blue Grass Boys»-ի ոճի մի կատարում՝ «Molly and Tenbrooks» անվանումով։ Հենց այս երգի թողարկումից հետո է բլյուգրասը «պաշտոնապես» դառնում ինքնուրույն երաժշտական ոճ^[5]։

Բլյուգրաս կատարողները պայմանական կերպով բաժանվում են մի քանի սերունդների։ Առաջին սերունդը՝ ի դեմս Բիլ Մոնրոյի և իր խմբի, Սթենլի եղբայրների, Լեսթեր Ֆլատի և այլոց, ստեղծագործել է ժանրի ստեղծման օրվանից մինչև 60-ական թվականները։ Երկրորդ սերնդի ծաղկման տարիներն են համարվում 60-ական թվականները (The Dillards, Նորման Բլեյք, Սեմ Բուշ և շատ ուրիշներ), իսկ երրորդինը՝ 80-ականները։ Այս սերնդի նշանավոր ներկայացուցիչներն են՝ Ռիկի Սքեքսը, Դոլլի Փարթոնը, Էլիսոն Քրաուսը և այլք։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Musicologist Cecil Sharp collected hundreds of folk songs in the Appalachian region, and observed that the musical tradition of the people "seems to point to the North of England, or to the Lowlands, rather than the Highlands, of Scotland, as the country from which they originally migrated. For the Appalachian tunes...have far more affinity with the normal English folk-tune than with that of the Gaelic-speaking Highlander." Olive Dame Campbell & Cecil J. Sharp, English Folk Songs from the Southern Appalachians, Comprising 122 Songs and Ballads, and 323 Tunes, G. P. Putnam's Sons, 1917, pg xviii.
↑ Nemerov, Bruce (2009). «Field Recordings of Southern Black Music». A Tennessee folklore sampler: selections from the Tennessee folklore society. Univ. of Tennessee Press. էջեր 323–324. ISBN 9781572336681. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.
↑ "Bill Monroe: The Father of Bluegrass" Արխիվացված 2016-11-21 Wayback Machine, billmonroe.com, retrieved 17 January 2017
↑ "Hank Williams Was Here". Արխիվացված 2014-12-23 Wayback Machine Cincinnati.com. Retrieved 8 September 2009.
↑ «1987 NEA National Heritage Fellowships Lifetime Honors: Wade Mainer». National Endowment for the Arts. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Thomas Goldsmith (Hrsg.): The Bluegrass Reader. University Of Illinois Press, Chicago / Illinois 2006, ISBN 0-252-07365-7.
Stephanie P. Ledgin: Homegrown Music. Discovering Bluegrass. Vorwort von Ricky Skaggs. University Of Illinois Press, Chicago / Illinois 2006, ISBN 0-252-07376-2.
Paul Kingsbury - The Encyclopedia of Country Music: The Ultimate Guide to the Music (2004) Oxford University Press. ISBN 0-19-517608-1.
Peter van der Merwe - Origins of the Popular Style: The Antecedents of Twentieth-Century Popular Music (1989) Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-316121-4.
(անգլերեն) Robert Cantwell Bluegrass Breakdown: The Making of the Old Southern Sound, University of Illinois Press 1984, 328 p. 978-0252010545 (relié) rééd. 2002 336 p. 978-0252071171 (broché)
(անգլերեն) Neil V. Rosenberg Bluegrass: A History University of Illinois Press 1986, 464 p. 978-0252002656 (relié) rééd. 20th anniversary 2005, 512 p. 978-0252072451 (broché)
(անգլերեն) Thomas Goldsmith (ed.) The Bluegrass Reader University of Illinois Press 2004, 376 p. 978-0252029141 (relié) 978-0252073656 (broché, rééd. 2006)
(անգլերեն) Carl Fleischhauer, Neil V. Rosenberg Bluegrass Odyssey: A Documentary in Pictures And Words, 1966-86, University of Illinois Press; 2001, 978-0252026157 (relié) Nvl ed. 2007, 208 p. 978-0252074004 (Broché)
Gérard Herzhaft, Jacques Brémond, Guide de la Country Music et du Folk, Fayard, 1999.
(անգլերեն) The Country Music Foundation and Paul Kinsbury (eds.) The Encyclopedia of Country Music, The Ultimate Guide to the Music", Oxford University Press, 1998, 648 p. 978-0195116717 (relié) rééd. 2005, 978-0195176087 (broché)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Official nonprofit partner of Great Smoky Mountains National Park archival recordings Արխիվացված 2016-03-29 Wayback Machine
Bluegrass հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
Folk & Bluegrass Music Արխիվացված 2017-07-11 Wayback Machine - Discuss, share and learn about folk and bluegrass music.
Powergrass
WAMU's Bluegrass Country
The Bluegrass Gospel Hour
Международная Ассоциация Блюграсс-музыки
Первый российский фестиваль музыки блюграсс
Российско-американская гармония блюграсс в Санкт-Петербурге
http://www.ebma.org European Bluegrass Music Association (EBMA)
http://www.bluegrass-germany.de German Bluegrass Music Association (GBMA)
http://www.bluegrass.ch Swiss Bluegrass Music Association (SBMA)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բլյուգրաս» հոդվածին։

[1] Musicologist Cecil Sharp collected hundreds of folk songs in the Appalachian region, and observed that the musical tradition of the people "seems to point to the North of England, or to the Lowlands, rather than the Highlands, of Scotland, as the country from which they originally migrated. For the Appalachian tunes...have far more affinity with the normal English folk-tune than with that of the Gaelic-speaking Highlander." Olive Dame Campbell & Cecil J. Sharp, English Folk Songs from the Southern Appalachians, Comprising 122 Songs and Ballads, and 323 Tunes, G. P. Putnam's Sons, 1917, pg xviii.

[2] Nemerov, Bruce (2009). «Field Recordings of Southern Black Music». A Tennessee folklore sampler: selections from the Tennessee folklore society. Univ. of Tennessee Press. էջեր 323–324. ISBN 9781572336681. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 22-ին.

[3] "Bill Monroe: The Father of Bluegrass" Արխիվացված 2016-11-21 Wayback Machine, billmonroe.com, retrieved 17 January 2017

[4] "Hank Williams Was Here". Արխիվացված 2014-12-23 Wayback Machine Cincinnati.com. Retrieved 8 September 2009.

[NEA-5] «1987 NEA National Heritage Fellowships Lifetime Honors: Wade Mainer». National Endowment for the Arts. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]