Բիրիմդիկ (կուսակցություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

«Բիրիմդիկ» (ղրղզ.՝ Биримдик демократиялык социализм – евразиялык тандоо, թարգմանություն միասնություն Միություն)[1], քաղաքական կուսակցություն Կիրգիզիայում հիմնականում 2005 թվականին որպես Բիրիմդիկ քաղաքական կուսակցություն։ 2013 թվականի մայիսի 8-ին գրանցված է այդ անվամ[2]։ Կուսակցության կազմում են շատ նախկին պաշտոնյաներ և պատգամավորներ[3]։

Կուսակցության քաղաքակական գաղափարախոսությունները հանդիսանում էին եվրասիականությունը, սոցիալիզմը, դեմոկրատիան և պառլամենտարիզմը[4]։

Կուսակցությունն ունի տարածքային ստորաբաժանում Կիրգիզիայի բոլոր շրջաններում, վարչատարածքային ստորաբաժանումում կան կուսակցության ղեկավար մարմիններ, այնպիսին, ինչպիսիք քաղխորհուրդը, գործկոմը և հետախուզական կոմիտեն[2]։

Կուսակցության պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսակցության հին պատկերանիշը

Կուսակցությունը հիմնվել է 2005 թվականի օգոստոսի 19-ին, այժմյան անվանումն ստացել է 2013 թվականի մայիսի 8-ին։ 2019 թվականին կուսակցությունում տեղի է ունեցել նորացում և առաջնորդի փոփոխություն։ Նոր ղեկավարը դարձել է Մարատ Ասկերովիչ Ամանկուլովը։ Վերագրանցումը տեղի է ունեցել 2019 թվականի հոկտեմբերի 13-ին[2]։

2020 թվականի խորհրդարանական ընտրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կիրգիզիայում խորհրդարանական 2020 թվականի ընտրություններին մոտ հին կուսակցական իշխանությունից սկսում են դուրս գալ նրա ղեկավարները և մտնում են Բիրիմդիկայի շարքերը[5]։

Կիրգիզական քաղաքագետները քիչ հնարավորություն են տալիս Բիրիմդիկի խորհրդարան (նաև Կիրգիզստանի մյուս կուսակցություններ) մտնելու։ Կուսակցությունից խորհրդարան է տեղափոխվում Կիրգիզիայի նախագահի եղբայրը` Ասիլբեկ Շարիպովիչ Ժեենբեկովը[6]։

Սեպտեմբերի սկզբին հրապարակվել էր տեսանյութ, որտեղ Բիրիմդիկի թեկնածուն ընտրողներին խոստանում է կես միլիոն Սոմ և խնդրում է 300 ձայն[7]։ Ըստ ընդհանուր գործ հիմնադրամի սոցիոլոգիական հարցման տվյալների` կուսակցությունը 2-րդ տեղն Է զբաղեցրել երկրի վարկանիշում ձայների 2% - ի արդյունքով։ Բոլոր հարցվածների 58 տոկոսը դժվարացել է պատասխանել, 14 տոկոսը պատրաստվում էր քվեարկել բոլորին դեմ[8]։ Կուսակցությունը մտել է ընտրություններ ամենամեծ ծախսերով։ Կուսակցությունների վեցյակի մեջ հետևյալ կազմակերպությունների հետ միասին մեքեն, Բիր բոլ, Ղրղզստան, սոցիալիստական կուսակցություն (Աթա Մեքեն) և Զամանդաշ (կուսակցություն) [9]:

Կուսակցության ցուցակում եղել է 200 մարդ[10]։ Առաջինը եղել է Ակիլբեկ Ժամանգուլովը` վեցերորդ գումարման պատգամավորը` Հանրապետություն Ատա Ժուրտ կուսակցությունից, երկրորդը` Ուլուկբեկ Կոչկորովը` հինգերորդ գումարման նստաշրջանից СДБК-ի ցուցակով, Էուլպկուկարով։ Թեկնածուների 70 տոկոսը տղամարդիկ էին (140 մարդ), 30 տոկոսը` կանայք (60) մարդ։ Կուսակցության մամուլի քարտուղարը հայտարարել է, որ Բիրիմդիկը պատրաստ է մասնակցել կրկնակի խորհրդարանական ընտրնություններին[11]։

Ընդհանուր գործ հիմնադրամի տվյալներով` ընտրողներին Բիրիմդիկի կուսակցության կողմից կաշառելու 75 դեպք է արձանագրվել[7]։

Հոկտեմբերի 6-ին Օշ քաղաքում տեղի ունեցավ կուսակցության կողմնակիցների հանրահավաքը, որի մասնակիցները դեմ Սորոնբայ Ժեենբեկովին[12]։

2020 թվականի դեկտեմբերին կուսակցության ղեկավար Մարատ Ամանկուլովը լքել է Բիրիմդիկ կուսակցությունը[13]։

Հին կուսակցության լոգոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուսակցությունը հիմնադրվել է 2005 թվականի օգոստոսի 19-ին, ժամանակակից անվանումը ստացել է 2013 թվականի մայիսի 8-ին։ 2019 թվականին կուսակցությունում տեղի է ունեցել նորացում և առաջնորդի փոփոխություն, նոր ղեկավար է դարձել Մարատ Ամանկուլովը, վերագրանցումը տեղի է ունեցել 2019 թվականի։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Две провластные партии борются за лидерство на выборах в Киргизии». Интерфакс. 2020 թ․ հոկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Информация о партии Биримдик». Биримдик. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  3. «Президент 16 партиянын лидерлери менен жолугушат». BBC (ղրղզերեն). 2020 թ․ հոկտեմբերի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  4. «"Биримдик" озвучила свою политическую идеологию». Вечерний Бишкек. 2020 թ․ փետրվարի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  5. «Бийлик партиясы "Биримдик" болобу?». BBC (ղրղզերեն). 2020 թ․ հունվարի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  6. «В Киргизии состоятся выборы в парламент страны». Интерфакс. 2020 թ․ հոկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  7. 7,0 7,1 «Коркпогон коррупциянын шайлоодогу оркойгон чеңгели». BBC (ղրղզերեն). 2020 թ․ հոկտեմբերի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  8. «Партиялардын саясий рейтинги талаш жаратты». BBC (ղրղզերեն). 2020 թ․ սեպտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  9. ««У нас все друг друга знают»: за кого проголосовала Киргизия». Газета.ru. 2020 թ․ հոկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  10. «Список кандидатов от партии «Биримдик»». ЦИК Киргизии. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  11. «Партия "Биримдик" готова к повторным парламентским выборам в Киргизии». ТАСС. 2020 թ․ հոկտեմբերի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 8-ին.
  12. «С.Жээнбеков: Бардык күчтөрдү укуктук талаага кайтууга чакырам». BBC (ղրղզերեն). 2020 թ․ հոկտեմբերի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
  13. «Марат Аманкулов покинул партию «Биримдик»». Радио Азаттык (Кыргызская служба Радио Свободная Европа/Радио Свобода) (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հուլիսի 9-ին. Վերցված է 2021 թ․ հուլիսի 7-ին.