Բիգորսկի վանք

Բիգորսկի վանք;
Հիմնական տվյալներ
Տեսակ	վանք
Երկիր	Հյուսիսային Մակեդոնիա
Տեղագրություն	Մակեդոնիա
Հոգևոր կարգավիճակ	Գործող
Ներկա վիճակ	Կանգուն
Ժառանգության կարգավիճակ	heritage site in North Macedonia?
Ճարտարապետական նկարագրություն
Ճարտարապետական ոճ	Բյուզանդական ճարտարապետություն
Կառուցման սկիզբ	1020 թվական
Հիմնադրված	11-րդ դար
	bigorski.org.mk

Բիգորսկի սուրբ Հովհաննես Մկրտչի վանք (մակեդոներեն՝ Бигорски манастир), Մակեդոնիայի ուղղափառ եկեղեցու անկանոն վանք՝ տեղակայված Մակեդոնիայի հյուսիս-արևմուտքում, Դեբար-Գոստիվարի ուղիղ ճանապարհի մոտ, ընկած է Բիստրի լանջին, Ռադիկա գետի ափին՝ Ռոստուշե, Վելեբրդո, Բուտիշե և Տրեբիշտա գյուղերի միջև։ «Բիգորսկ» անվանումը կապված է վանքի տուֆից կառուցված լինելու հետ (մակեդոներեն՝ «бигор»)։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանքը հիմնադրվել է 1020 թվականին։ Ըստ լեգենդի վանքը հայտնվել է այն տեղում, որտեղ վանական Հովհաննեսը գետից հանել է հրաշագործ Հովհաննես Մկրտիչի սրբապատկեր։

Սբ. Սերաֆիմ Սարովսկու մենաստան

16-րդ դարում վանքը ավերվեց թուրքերի կողմից։ Թուրքական տիրակալությունից հետո վանքի տարածքում մնացել էր միայն ոչ մեծ եկեղեցի։ Հովհաննես Մկրտիչի սրբապատկերը խորհրդավոր ձևով անհայտացավ, ըստ լեգենդի ամբողջականորեն պահպանված տեսքով վերադարձվել է ավելի ուշ՝ այն նույն տեղում, որտեղից հայտնաբերվել էր։

Վանքի վերականգնումը սկսվեց միայն 1743 թվականին Իլարիոն վանահոր կողմից։

Վանքի տաճարի պատկերակալը ամենահայտնին է Մակեդոնիայում։ Այն ստեղծվել է 1829 —1835 թվականներին։ Պատկերակալի ստեղծողներն են Պյոտր Ֆիլիպով-Գարկատան և նրա եղբայր Մարկոն Գարի գյուղից, Մակրարիջ Ֆրկովսկին Գալիկնիկ գյուղից և Ավրամ Դիկովը Վազիլ ու Ֆիլիպ որդիների հետ Օզոի գյուղից։ Պատկերակալը բաժանված է վեց աստիճանների։ Գեղարվեստական փորագրումն իրենից ներկայացնում է բուսական զարդաքանդակ։ 1885 թվականին ստեղծվեց Հովհաննես Մկրտիչի արծաթե սրբապատկերի շրջանակը, որում այն պահպանվում է մինչ օրս։