Բիբի խանում Ասրաբադի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բիբի խանում Ասրաբադի
Ծնվել է1858[1]
ԾննդավայրNow Kandeh, Now Kandeh District, Bandar-e Gaz County, Գոլեստան, Ղաջարական Պարսկաստան
Վախճանվել է1921[2]
Վախճանի վայրԹեհրան, Իրան
Մասնագիտությունլրագրող, ակնարկագիր, գրող, Դասղեկ և բարեգործ
Լեզուպարսկերեն
ՔաղաքացիությունԻրան
Ուշագրավ աշխատանքներMa'ayeb al-Rejal?
ԱմուսինMusa Khan Vaziri?
ԶավակներKhadijeh Afzal Vaziri?, Ali-Naqi Vaziri?, Hassan Ali Vaziri? և Q16379016?
 Bibikhanom Astarabadi Վիքիպահեստում

Բիբի խանում Ասրաբադի (պարս.՝ بی‌بی‌خانم استرآبادی, 1858[1], Now Kandeh, Now Kandeh District, Bandar-e Gaz County, Գոլեստան, Ղաջարական Պարսկաստան - 1921[2], Թեհրան, Իրան), պարսիկ բանաստեղծուհի, գրող, ուսուցչուհի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բիբի խանում Ասրաբադիի ազգակիցներ։

Բիբի խանում Ասրաբադին ծնվել է 1858 թվականին Գորգանում։ Նրա հայր Մուհամեդ Բագիր խանը հակիմ է եղել Անզան տոհմից։ Բիբի խանումի մայրը՝ Հադիջա խանումը, եղել է Ահունդա Մոլի Կազումա Հորասանիի դուստրը։

Բիբի խանում Ասրաբադին բացել է աշխարհի կանանց համար առաջին դպրոցը և գրել է կրթության համընդհանուր իրավունքի պաշտպանության ուղղված բազմաթիվ հոդվածներ։ 1906 թվականին նա հրատարակել է աղմուկ հանած «Տղամադկանց արատները» գիրքը։ Ասրաբադին իր գրքում խոսում է տղամարդու արատների մասին, օրինակ՝ մոլեխաղերի, ալկոհոլամոլության և տղաների հետ սեռական ակտի մասին։ Ազգայնամոլների ճնշման տակ դպրոցը փակվել է, բայց տարիների համար աշխատանքից հետո Ասրաբադին նորից կարողացավ դպրոցը դռները բացել իրանցի աղջիկների համար։

Բիբի խանում Ասրաբադին ամուսնացած է եղել Մուսա խան Վազիրիի հետ։ Նրանք ունեցել են յոթ երեխա։ Նա մահացել է 1921 թվականին Թեհրանում։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Afsaneh Najmabadi, Women with Mustaches and Men without Beards: Gender and Sexual Anxieties of Iranian Modernity (University of California Press, Berkeley, 2005). 0-520-24263-7
  • Afsaneh Najmabadi, editor, Bibi Khanum Astarabadi's Ma'ayib al-Rijal: Vices of Men (Midland Printers, Chicago, 1992).
  • Hasan Javadi, Manijeh Marashi, and Simin Shekrloo, editors, Ta'dib al-Nisvan va Ma'ayib al-Rijal [Disciplining of Women and Vices of Men] (Jahan Books, Maryland, 1992).
  • The education of women & the vices of men: two Qajar tracts, transl. and introd. by Hasan Javadi and Willem Floor (Syracuse Univ. Press, Syracuse NY, 2010). 978-0-8156-3240-5
  • Jasmin Khosravie, Die Sünden der Männer – Konzepte von Weiblichkeit im Spiegel der Lebenswelt von Bibi Khanum Astarabadi (st. 1921), in: S. Conermann & S. von Hees (ed.): Islamwissenschaft als Kulturwissenschaft: Historische Anthropologie. Ansätze und Möglichkeiten (pp. 235–262), (EB-Publishers, Hamburg 2007).

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ebrahim Nabavi, Bibi Khanom and the Unknown Prince (بی بی خانم و شاهزاده گمنام), BBC Persian, Wednesday 26 July 2006 (BBC Persian).
  • The School for Girls (مدرسه دوشيزگان). A programme celebrating the 100th anniversary of the Constitutional Revolution of Iran with an interview with Dr Mah-Laghā Mallah (دكتر مه لقا ملاح), maternal granddaughter of Bibi Khatoon Astarabadi, 11 August 2006 (Deutsche Welle). At the time of interview, Dr Mallah is 90 years old.
  • Bibi Khanom Astarabadi (Gorgani), A short biography of Bibi Khatoon Astarabadi (in Persian), containing some transcribed material from the above-mentioned interview with Deutsche Welle of Dr Mah-Laghā Mallah (Shomaliha.com).
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բիբի խանում Ասրաբադի» հոդվածին։