Բերզե լա Վիլ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բերզե լա Վիլ
Հիմնական տվյալներ
Տեսակեկեղեցի
ԵրկիրՖրանսիա Ֆրանսիա
ՏեղագրությունBerzé-la-Ville?[1][2]
Ժառանգության կարգավիճակդասակարգված պատմական հուշարձան[1]
Ճարտարապետական ոճՌոմանական ճարտարապետություն
Քարտեզ
Քարտեզ
 Chapelle des Moines (Berzé-la-Ville) Վիքիպահեստում

Բերզե լա Վիլ, վանական համալիր, գտնվում է Քլունի մոտակայքում (աբբայությունից 6 կիլոմետր հարավ-արևելք և Մակոնից 11 կիլոմետր հյուսիս-արևմուտք), հիմնադրվել է 11-րդ դարում[3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատուռը ի սկզբանե պատկանել է Քլունի վանականներին։ 1100 թվականին Քլունի վանահայրը իր տրամադրության տակ ընդունել է Բերզեին և հրամայել կառուցել նոր տաճար, այն բանից հետո, երբ հինը քանդվել է ուժեղ փոթորկի պատճառով[4]։ Հարակից կառույցը, որը ստացել է «վանական ամրոց» անվանումը, կառուցվել է 16-րդ դարում։ Հեղափոխության ընթացքում հետապնդվող վանականները հեռացել են այդտեղից, իսկ եկեղեցին վաճառվել և օգտագործվել որպես հողագործների օժանդակ շինություն։

1887 թվականին Բերզեի ծխական եկեղեցու քահանա Ֆիլիբերտ Ժոլիվենը հայտնաբերել է որմնանկարչության հետքեր՝ պատերը ծածկող ներկի հաստ շերտի տակ։ Վերականգնումից հետո մատուռը բացել է իր հարստությունն ողջ փառքով` 12-րդ դարի առաջին կեսի որմնանկարներ, որոնք պատրաստվել են իտալացի վարպետների կողմից։

Ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աղոթատունը երկհարկանի է։ Ներքևի մասը ծածկված է կամարակապ պահոցով, վերին մասը, որը կազմված է նավից, ծածկված գլանաձեւ պահոցով՝ երգչախմբով, և աբսիդից՝ ծածկված գնդաձև պահոցով, երեք մեծ պատուհաններով՝ կիսաշրջանաձև ծայրերով։

Որմնանկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատուռի նկարները ցույց է տալիս արտահայտված բյուզանդական ազդեցությունը (հիերատիկական կեցվածքներ, գծագրության նրբագեղ գծեր), ինչպես նաև օտտոնյան դարաշրջանի գերմանական արվեստի ազդեցությունը (պատկերագրության տարրեր և գունային լուծումներ)։ Կենտրոնական կոմպոզիցիան պատկերում է Քրիստոսին Փառքի մեջ, Տիրոջ ձեռքով իր պսակը սատարող տասներկու առաքյալներ, որոնցից միայն վեցը կարող են ճանաչվել իրենց հատկանիշներով (ձախ կողմում՝ Պողոսը, որի ձեռքում ավետարան է, և Պետրոսը, աջ կողմում կանգնած, բանալիներ ունի)։ Ներքևում, առաքյալների ոտքերի տակ, գտնվում են երկու եպիսկոպոս (աջ կողմում) և երկու սարկավագներ (ձախ կողմում)։ Սրբեր՝ Վենսան և Լոուրենս, հատկապես հարգված այդ տարածաշրջանում։ Առաջին հարկում, խոյակների տակ, պատկերված է վեց կույս՝ թանկարժեք հագուստով։ Այդ պատկերներից երկուսը դեռ կարելի է կարդալ նույնականացնող արձանագրություններ՝ Սուրբ Ագաթա և Կոնսորցիումներ։ Նրանց տակ, կույր կամարների դիմաց, պատկերված են երկու տեսարաններ՝ Սենտ Վինսենտը զինվորների գործիքների վրա և Սուրբ Վասիլիի կյանքից մի տեսարան։ Ինը սուրբ նահատակների պատկերները տեղադրված են ներքին ֆրիզի վրա, որն ամբողջությամբ չի պահպանվել։ Որմնանկարների պահպանությունը նպաստել է այն բանին, որ դրանց ստեղծման ժամանակ օգտագործվել են այնպիսի ներկանյութեր, ինչպիսիք են լազուրիտը, օխրան և սուսրը։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Élisabeth Balley-Mercier, Les peintures murales de Berzé-la-Ville (chapelle des Moines), revue « Images de Saône-et-Loire » n° 44 (hiver 1979-1980), pp. 3–8.
  • Maria Hillebrandt, Berzé-la-Ville, thèse.
  • M. Jantzen, La Chapelle aux Moines à Berzé-la-Ville, Monuments Historiques.
  • E. Lapina, The Mural Paintings of Berzé-la-Ville in the Context of the First Crusade and the Reconquista, Journal of Medieval History, 2005.
  • Emile Magnien, Les peintures murales de Berzé-la-Ville, Mâcon, 1958.
  • D. Méhu, Berzé-la-Ville, Chapelle des moines, dans les Dossiers d'Archéologie, juillet-août, 2002.
  • F. Mercier F, Les Primitifs Français, La Peinture Clunisienne en Bourgogne à l'époque romane, Son histoire et sa technique, Paris, 1932.
  • F. Mercier, Berzé-la-Ville, La Chapelle du Château des Moines, Société Française d'archéologie, 1937.
  • Fernand Nicolas, Les Peintures Murales à la Chapelle des Moines de Berze-la-Ville, Académie de Mâcon, 1993 (48 pages).
  • Fernand Nicolas, Regards sur les peintures d'une chapelle, revue « Images de Saône-et-Loire » n° 129, pp. 3–5.
  • Raymond Oursel, Les peintures de la chapelle des moines de Berzé.
  • Raymond Oursel, Bourgogne Romane, Ed. Zodiaque; 1986; p. 147-150 'Comment visiter la chapelle de Berzé'.
  • E. Palazzo, L’iconographie des fresques de Berzé-la-Ville dans le contexte de la réforme grégorienne, Cahiers de Saint-Michel de Cuxa, 1988.
  • J. Rollier-Hanselmann, D’Auxerre à Cluny: techniques de la peinture murale entre le siècle en Bourgogne, Poitiers, 1997.
  • J. Rollier-Hanselmann, Les peintures murales de Cluny III et de Berzé-la-Ville, Dossiers d'Archéologie, 2002.
  • J. Rollier-Hanselmann, Berzé-la-Ville, La Chapelle des Moines : découverte d’un Christ caché sous les repeints, Société française d’archéologie, 2005.
  • J. Rollier-Hanselmann, La Chapelle des Moines de Berzé-la-Ville : image du monde chrétien médiéval, 2007.
  • D. Russo, Espace peint, espace symbolique, construction ecclésiastique : les peintures de Berzé-la-Ville, Revue Mabillon, 2000.
  • N. Stratford, Visite de Berzé-la-Ville, Le gouvernement d'Hughes de Semur à Cluny, Cluny, 1990.
  • J.Virey, Peintures Murales de la Chapelle des Moines à Berzé-la-Ville, Mâcon, 1913.
  • J.Virey, Saint-Hugues et la Chapelle de Berzé, Mâcon, 1930.
  • J.Virey, Les églises romanes de l’Ancien Diocèse de Mâcon, Cluny et sa région, Mâcon, 1935.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 base Mérimée (ֆր.)ministère de la Culture, 1978.
  2. archINFORM (գերմ.) — 1994.
  3. «Берзе-ла-Виль». Mapio.net (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  4. «Романская архитектура во Франции: история, особенности, шедевры». French Trip (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ նոյեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բերզե լա Վիլ» հոդվածին։