Բեն Օկրի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բեն Օկրի
Ծնվել էմարտի 15, 1959(1959-03-15)[1][2][3][…] (65 տարեկան)
ԾննդավայրKontagora, Northern Region, Federation of Nigeria[2]
Մասնագիտությունգրող, լրագրող, վիպասան, հեղինակ և բանաստեղծ
Քաղաքացիություն Նիգերիա և  Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունԷսեքսի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներThe Famished Road?, Starbook?, Songs of Enchantment?[4] և Every Leaf a Hallelujah?
ԱնդամակցությունԹագավորական գրական ընկերություն
Պարգևներ
 Ben Okri Վիքիպահեստում

Բեն Օկրի (անգլ.Ben Okri, մարտի 15, 1959(1959-03-15)[1][2][3][…], Kontagora, Northern Region, Federation of Nigeria[2]) նիգերիացի գրող٫ ապրում է Մեծ Բրիտանիայում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բեն Օկրին ծնվել է 1959 թվականին Նիգերիայի արևմտյան կենտրոն Միննայում՝ Գրեյս և Սիլվեր Օկրիների ընտանիքում[6]։ Նրա հայրը ուրհոբոցի է, իսկ մայրը իգբո։ Երբ Բենը եղել է 2 տարեկան, նրա հայրը՝ Սիլվեր Օկրին, ընտանիքը տեղափոխել է Լոնդոն՝ օրենքներ ուսումնասիրելու համար[7]։ Բեն Օկրին իր մանկությունը անց է կացրել Հարավային Լոնդոնում, որտեղ էլ հաճախել է Պեկհեմի դպրոցը։ Սակայն 1968 թվականին ընտանիքը վերադարձել է Նիգերիա։ Հայրը եղել է իրավաբան և աշխատել է Լագոսի աղքատ թաղամասերում՝ անվճար կամ զեղչված իրավաբանական ծառայություններ մատուցելով նրանց, ովքեր դրա կարիքը ունեին[6]։ Նա սկսել է հոդվածներ խմբագրել սոցիալական և քաղաքական հարցերի վերաբերյալ, բայց դրանք երբեք չեն հրապարակվել[8]։ Այդ հոդվածների հիման վրա գրել է կարճ պատմություններ, և որոշները հրատարակել կանանց ամսագրերում և երեկոյան թերթերում։ Օկրին պնդում էր, որ կառավարության նկատմամբ իր քննադատությունների պատճառով, նրանից պահանջել են հեռանալ երկրից։ 1978 թվականին Էսեքսի համալսարանում գրականություն սովորելու համար՝ Բեն Օկրին տեղափոխվել է Մեծ Բրիտանիա։ Այստեղ նա սովորել է Նիգերիայի կառավարության կողմից տրված դրամաշնորհի միջոցով[9]։ Սակայն, երբ դադարեցվել է կրթաթոշակի ֆինանսավորումը, Օկրին դարձել է անօթևան և ապրել է ընկերների հետ կամ էլ այգիներում։ Սակայն նա ասել է․

Այդ տարիները ինձ համար շատ շատ կարևոր էին։ Ինչ-որ բան գրելու ցանկությունը ուժեղացել էր և ես այդ ժամանակահատվածում անընդհատ գրել եմ։

Օկրին գրականության մեջ հաջողության է հասել այն ժամանակ, երբ հրատարակել է իր առաջին վեպը՝ «Ծաղիկներ և ստվերներ» վերնագրով։ Նա այդ գիրքը հրատարակել է 1980 թվականին՝ 21 տարեկան հասակում[10]։ Դրանից հետո 1983-1986 թվականներին Արևմտյան Աֆրիկայի խանութներում աշխատել է որպես բանաստեղծությունների խմբագիր։ 1983 և 1985 թվականներին աշխատել է Բի-բի-սի-ում։

1988-1991 թվականներին ապրել է Նոթինգ Հիլում։ 1991 թվականին իր «Անհայտ ճանապարհ» վեպի համար արժանացել է Բուքերյան գրական մրցանակի[11][12]։ Այդպես նա դարձել է ամենաերիտասարդ գրողը, որը արժանացել է այդ մրցանակին[13]։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իր ստեղծագործություններում Օկրին մոդեռնիստական բանաստեղծական արվեստը համատեղում է Նիգերիայի ժողովրդի բանավոր ավանդույթների հետ՝ զարգացնելով Չինուա Աչեբեի, Ամոս Թութուոլայի և Վոլե Շոյինկայի ուղղությունները։

Նա հոդվածներ է գրել նաև սոցիալական և քաղաքական հարցերի վերաբերյալ, բայց դրանք երբեք չեն տպագրվել։ Հետագայում այդ հոդվածների հիման վրա նա գրել է պատմվածքներ։

21 տարեկանում լույս է տեսել իր առաջին վեպը՝ «Ծաղիկներ և ստվերներ»։

Ճանաչում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բեն Օկրին համարվում է Թագավորական գրականություն կազմակերպության անդամ և PEN միջազգային կազմակերպության անգլիական մասնաճյուղի փոխնախագահ։ 1987 թվականին արժանացել է Բրիտանական համագործակցության գրական մրցանակի։ Նույն թվականին, իր արձակ ստեղծագործությունների համար, ստացել է Ագա Խան մրցանակ։ 1991 թվականին «Անհայտ ճանապարհը» ստեղծագործության համար արժանացել է Բուքերյան մրցանակի, իսկ 1994 թվականին Գրինցանե Կավուր մրցանակի։ Վեսթմինսթերի համալսարանի (1997), Էսեքսի (2002), Էսեքսի համալսարանի (2004) պատվավոր դոկտոր։ Բրիտանական կայսրության շքանշանի սպա (2001)։ Օքսֆորդի Մանսֆիլդի քոլեջի պատվավոր անդամ։

Աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վեպեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Flowers and Shadows (1980)
  • The Landscapes Within (1981)
  • The Famished Road (1991)
  • Songs of Enchantment (1993)
  • Astonishing the Gods (1995)
  • Dangerous Love (1996)
  • Infinite Riches (1998)
  • In Arcadia (2002)
  • Starbook (2007)
  • The Age of Magic (2014)
  • The Freedom Artist (2019)

Բանաստեղծություններ, էսսեներ և պատմվածքների ժողովածուներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Incidents at the Shrine (1986)
  • Stars of the New Curfew (1988)
  • An African Elegy (1992)
  • Birds of Heaven (1996)
  • A Way of Being Free (1997)
  • Mental Fight (1999)
  • Tales of Freedom (2009)
  • A Time for New Dreams (2011)
  • Wild (2012)
  • The Mystery Feast: Thoughts on Storytelling (2015)
  • The Magic Lamp: Dreams of Our Age, (2017)
  • Rise Like Lions: Poetry for the many (2018)
  • Prayer for the Living: Stories (2019)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 NooSFere (ֆր.) — 1999.
  4. Encyclopædia Universalis (ֆր.)Encyclopædia Britannica.
  5. https://thebookerprizes.com/fiction/backlist/1991
  6. 6,0 6,1 Maya Jaggi, "Free spirit," The Guardian, 10 August 2007.
  7. Juliet Rix, "Ben Okri: My family values," The Guardian, 25 June 2010.
  8. "Interview: Ben Okri – Booker prize-winning novelist and poet", Scotsman.com, 5 March 2010. Archived 16 January 2013 at the Wayback Machine.
  9. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2010/jun/26/ben-okri-family-values
  10. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 30-ին.
  11. https://www.theguardian.com/books/2016/mar/15/ben-okri-the-famished-road-was-written-to-give-myself-reasons-to-live
  12. "Ben Okri: 'The Famished Road was written to give myself reasons to live'", The Guardian, 15 March 2016.
  13. "Ben Okri", The Cultural Frontline, BBC World Service, 1 May 2016.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեն Օկրի» հոդվածին։