Jump to content

Բեյբի բումերների սերունդ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բեյբի բումերների սերունդ
Cultural generation of western society Խմբագրել Wikidata
Ենթակատեգորիա• մարդկանց խումբ
 • Սերունդ
  • Millennial Saeculum Խմբագրել Wikidata
Նախորդ• Կորուսյալ սերունդ
• Greatest Generation
• Silent Generation

• Բեյբի բումերների սերունդ Խմբագրել Wikidata

Հաջորդ• X սերունդ
• Միլլենիալներ Խմբագրել Wikidata
Սկսած1946 Խմբագրել Wikidata
Ավարտված1964 Խմբագրել Wikidata

Բեյբի բումերներ կամ բեյբի բումերների սերունդ (անգլ.՝ Baby boomers), X սերնդին հաջորդող ժողովրդագրական խումբ: Այս սերնդի ներկայացուցիչները ծնվել են 1946-ից 1964 թվականներին՝ 20-րդ դարի կեսերին բեյբի բումի ժամանակ: Ըստ այս թվագրման՝ նրանցից ամենաերիտասարդները 60 տարեկան են, մինչդեռ ամենատարեցները՝ 79: Ժողովրդագրական և մշակութային համատեքստը կարող են տարբեր լինել կախված երկրից[1][2][3][4][5]: Արևմուտքում 1950-ական և 1960-ական թվականներին այս սերունդի երիտասարդությունը զգալի բարեփոխումներ է ունեցել կրթության ոլորտում՝ թե՛ որպես գաղափարական առճակատման մաս, ինչպիսին էր Սառը պատերազմը[6][7], և թե' որպես միջպատերազմյան շրջանի շարունակություն[8]։ Նրանց ժամանակաշրջանը տնտեսական բարգավաճման և արագ տեխնոլոգիական առաջընթացի ժամանակ է եղել[9]:

Շատ երկրներում այս ժամանակաշրջանը խորը քաղաքական անկայունության ժամանակաշրջան է եղել[10][11]: Չինաստանում բումերներն անցել են Մշակութային հեղափոխության ժամանակաշրջանը և հասուն տարիքում սկսել են հարել մեկ ընտանիք, մեկ երեխա քաղաքականությանը[12][13]: Սոցիալական այս փոփոխություններն ու հռետորաբանությունը կարևոր ազդեցություն են ունեցել բումերների ընկալումների վրա։

Եվրոպայում և Հյուսիսային Ամերիկայում շատ բումերներ հասունացել են հարստության աճի և կրթության ոլորտում պետական ​​սուբսիդիաների ժամանակաշրջանում[14], և մեծացել են անկեղծորեն ակնկալելով, որ աշխարհը ժամանակի ընթացքում կբարելավվի[15]: Նրանք, ովքեր ունեն ավելի բարձր կենսամակարդակներ և կրթական մակարդակ, հաճախ բարելավման համար առավել պահանջկոտ էին[16][17]: Միացյալ Նահանգներում նրանք տարիքային ժողովրդագրական թվով երկրորդն են հազարամյակներից հետո[18]:

Ստուգաբանություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բեյբի բումերը երբեմն կոչվում են «Վիետնամի սերունդ»՝ Վիետնամի պատերազմի նշանակության պատճառով: Միացյալ Նահանգներում երեխաներից 10-ից 1-ը ծառայում էր ԱՄՆ զինված ուժերում: Նրանցից մի քանիսը տեղակայվել են Վիետնամում[19][20]։

«Բեյբի բում» տերմինը վերաբերում է ծնելիության նկատելի աճին։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո բնակչության աճը տարբեր թերթերի լրագրողներ բնութագրվել են որպես «բում»:

«Բեյբի բումերներ» հասկացություն առաջին անգամ օգտագործվել է 1963 թվականի հունվարին, Daily Press-ի հոդվածում է[21][22][23]։

Ժողովրդագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ասիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Չինաստանի, Ճապոնիայի և Հարավային Կորեայի բնակչության բուրգերը, 2018 թվական

Մեծ թռիչքի ժամանակ Չինաստանի Կոմունիստական ​​կուսակցությունը խրախուսում էր զույգերին հնարավորինս շատ երեխաներ ունենալ, քանի որ կարծում էր, որ աճող աշխատուժ է անհրաժեշտ երկրի զարգացման համար[24]: Չինաստանի բեյբի բումերների սերունդն ամենամեծն է աշխարհում: Ըստ լրագրող և լուսանկարիչ Հովարդ Ֆրենչի, որ երկար տարիներ է անցկացրել Չինաստանում, չինական շատ թաղամասեր 2010-ականների կեսերին լի էին տարեցներով, որոնց չինացիներն անվանում էին «կորած սերունդ»։ Քանի որ 2010-ականներից սկսած Չինաստանի բեյբի բումերները թոշակի անցնելուց, աշխատուժին փոխարինող մարդիկ շատ ավելի քչացել էին՝ մեկ ընտանիք, մեկ երեխա քաղաքականության պատճառով[12]:

Ըստ Թայվանի Ազգային զարգացման խորհրդի, երկրի բնակչությունը կարող է սկսել նվազել մինչև 2022 թվականը, իսկ աշխատունակ տարիքի մարդկանց թիվը կարող է նվազել 10%-ով մինչև 2027 թվականը: Թայվանցիների մոտ կեսը 50 և ավելի տարեկան կլինի մինչև 2034 թվականը: Ընթացիկ տեմպերով Թայվանը ութ տարում անցում կկատարի տարեց հասարակությունից դեպի գերտարեց հասարակություն, որտեղ բնակչության 21%-ը 65 տարեկանից բարձր է[25][26]։

Ճապոնիան ունի աշխարհի ամենահին պոպուլյացիաներից մեկը և մշտական ​​փոխփոխարինող պտղաբերությունը՝ ներկայումս յուրաքանչյուր կնոջը բաժին է ընկնում 1,4 երեխա: Ճապոնիայի բնակչության թիվը հասել է գագաթնակետին 2017 թվականին: Կանխատեսումները ցույց են տալիս, որ մինչև 2040 թվականը տարեցները կկազմեն Ճապոնիայի բնակչության 35%-ը[27]: 2018 թվականի դրությամբ Ճապոնիան արդեն գերտարեց հասարակություն էր[28], որի բնակչության 27%-ը 65 տարեկանից բարձր է[29]։ Կառավարության տվյալներով՝ Ճապոնիայի ծնելիության ընդհանուր մակարդակը 2017 թվականին կազմել է 1,43[30]։ Ըստ Վաշինգտոնի համալսարանի Առողջապահության չափումների և գնահատման ինստիտուտի, Ճապոնիան աշխարհի ամենահին բնակչություններից մեկն է, որի միջին տարիքը 47 տարեկան է 2017 թվականի դրությամբ[31]:

Եվրոպա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Եվրոպական երկրները 65 և բարձր տարիքի մարդկանց համամասնությամբ 2018 թվականին
    Եվրոպական երկրները 65 և բարձր տարիքի մարդկանց համամասնությամբ 2018 թվականին
  • Եվրամիության բնակչության բուրգը 2016 թվականին
    Եվրամիության բնակչության բուրգը 2016 թվականին

Մոտ 1750-1950 թվականներին Արևմտյան Եվրոպան և՛ ծնելիության, և՛ մահացության բարձր մակարդակից անցում է կատարել ծնելիության և մահացության ցածր մակարդակի: 1960-ականների վերջին կամ 1970-ականներին միջին կինն ուներ 1-2 երեխա, և չնայած ժողովրդագիրները սկզբում սպասում էին այդ ցուցանիշների բարելավմանը, բայց նման վերականգնում այդպես էլ չի եղել: Եվրոպական տնտեսական համագործակցության անդամ երկրները 1960-1985 թվականներին տեսել են ոչ միայն ամուսնալուծությունների և արտաամուսնական ծնունդների կայուն աճ, այլև ծնելիության մակարդակի անկում: 1960-ականներին մարդիկ սկսել են շարժվել ավանդական և համայնքային արժեքներից դեպի ավելի արտահայտիչ և անհատական ​​հայացքների՝ շնորհիվ բարձրագույն կրթության հասանելիության և ձգտման, ինչպես նաև ապրելակերպի նոր արժեքների տարածմանը, որոնք ժամանակին կիրառվում էին միայն փոքր մարդկանց կողմից։[32]։

21-րդ դարի սկզբին Եվրոպան ունի ծերացող բնակչություն։ Այս խնդիրը հատկապես սուր է Արևելյան Եվրոպայում, մինչդեռ Արևմտյան Եվրոպայում այն ​​մեղմում է միջազգային ներգաղթը։ Ժողովրդագրագետներ և քաղաքագետներ Էրիկ Կաուֆմանի, Ռոջեր Իթվելի և Մեթյու Գուդվինի հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ ներգաղթի հետևանքով առաջացած էթնոդեմոգրաֆիական փոփոխությունները հարուստ լիբերալ դեմոկրատիաներում ազգային պոպուլիզմի տեսքով հանրային հակազդեցության հիմնական պատճառներից մեկն է, որի օրինակն է 2016 Մեծ Բրիտանիայի՝ Եվրոպական միությունում անդամակցության հարցով հանրաքվեն։

2018 թվականին Եվրամիության բնակչության 19,70%-ը 65 և ավելի տարեկան էր[29]։ Միջին տարիքը 2019 թվականին 43 էր, իսկ 1950-ականներին՝ մոտ 29[31][33][34]։

Հյուսիսային Ամերիկա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Կանադայի և ԱՄՆ-ի բնակչության բուրգերը, 2018 թվական

2010-ականների կեսերին ենթափոխարինող ծնելիությունը և կյանքի տևողության աճը նշանակում էին, որ Կանադան ուներ ծերացող բնակչություն: Կանադայի Վիճակագրական կոմիտեն 2015 թվականին հաղորդել է, որ Կանադայի պատմության մեջ առաջին անգամ ավելի շատ մարդիկ են եղել 65 տարեկան և ավելի, քան 15 տարեկանից ցածր մարդիկ: 2015 թվականի հուլիսին յուրաքանչյուր վեց կանադացին 65 տարեկանից բարձր էր:

Կանադայում վիճակագրության կանխատեսումները ցույց են տալիս, որ այս բացը միայն կաճի առաջիկա 40 տարում: Տնտեսագետ և ժողովրդագիր Դեյվիդ Ֆութը Տորոնտոյի համալսարանից Կանադական հեռարձակման կորպորացիային հաղորդել է, որ քաղաքականություն մշակողները տասնամյակներ շարունակ անտեսել են այս միտումը: Բեյբի բումի սերնդի թոշակի անցնելու դեպքում տնտեսական աճը կդանդաղի, իսկ սոցիալական աջակցության պահանջարկը կաճի: Սա զգալիորեն կփոխի Կանադայի տնտեսությունը: Այնուամենայնիվ, Կանադան Մեծ յոթնյակի երկրորդ ամենաերիտասարդ երկիրն է եղել 2015 թվականի դրությամբ[35][36]:

ԱՄՆ չափահաս ժողովրդագրական խմբերը 2019 թվականին

Պատմականորեն, 17-րդ դարի վաղ անգլո-բողոքական վերաբնակիչները մշակութային, ռազմական, տնտեսական և քաղաքական առումներով ամենահաջող խումբն էին, և նրանք պահպանեցին իրենց գերակայությունը մինչև 20-րդ դարի սկիզբը: Լուսավորության իդեալներին նվիրվածությունը նշանակում էր, որ նրանք ձգտում էին լուծվել Բրիտանական կղզիներից եկած եկվորներին, սակայն քչերն էին շահագրգռված ազգի համաեվրոպական ինքնություն ընդունելուն։ 1900-ական թվականներին լիբերալ առաջադեմներն ու մոդեռնիստները սկսել են ավելի ընդգրկուն գաղափարներ քարոզել, թե ինչպիսին պետք է լինի Միացյալ Նահանգների ազգային ինքնությունը: Մինչ հասարակության ավելի ավանդապաշտ հատվածները շարունակում էին պահպանել իրենց անգլո-բողոքական էթնոմշակութային ավանդույթները, ունիվերսալիզմը և կոսմոպոլիտիզմը սկսեցլ են տարածեվել էլիտաների շրջանում:

Այս գաղափարները հաստատվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, և էթնիկ փոքրամասնությունները սկսել են շարժվել դեպի անգլո-բողոքականների հետ հավասարություն։ 1965 թվականի նախագահ Լինդոն Բ. Ջոնսոնի հորդորով ընդունված Ներգաղթի և ազգության մասին ակտը, վերացրել է ներգաղթյալների ազգային քվոտաները և այն փոխարինել տարեկան ֆիքսված թվով մարդկանց քվոտայի: Հետագայում ներգաղթը աճել է Հյուսիսային Ամերիկայի այլ վայրերից (հատկապես Կանադայից և Մեքսիկայից), Ասիայից, Կենտրոնական Ամերիկայից և Արևմտյան Հնդկաստանից: 1980-ականների կեսերին ներգաղթյալների մեծ մասը Ասիայից և Լատինական Ամերիկայից էր: Ոմանք Վիետնամից, Կուբայից, Հայիթիից և Ամերիկայի այլ մասերից եկած փախստականներ էին, իսկ մյուսները ապօրինի էին եկել՝ հատելով երկար և հիմնականում չպաշտպանված ԱՄՆ-Մեքսիկա սահմանը: Թեև Կոնգրեսը համաներում էր առաջարկել «չփաստաթղթավորված ներգաղթյալներին», որոնք երկար ժամանակ եղել էին երկրում և փորձում էին պատժել նրանց հավաքագրող գործատուներին, նրանց հոսքը շարունակվել է[37][38][39][40]։

Որպես դեռահասներ և երիտասարդներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կյանքի չափանիշներ և տնտեսական հեռանկարներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո Միացյալ Նահանգները հսկայական ֆինանսական օգնություն է առաջարկել Արևմտյան Եվրոպայի երկրներին՝ իրենց վերակառուցման և ԱՄՆ-ի տնտեսական և քաղաքական ազդեցությունը ընդլայնելու համար: Խորհրդային Միությունը նույնն է արել Արևելյան Եվրոպայի համար՝ փոխադարձ տնտեսական աջակցության համար: Արևմտյան Եվրոպան ունեցել է զգալի տնտեսական աճ՝ պայմանավորված թե՛ ամերիկյան օգնության, թե՛ եվրոպական ինտեգրմանն ուղղված նախաձեռնություններով, սկսած 1951 թվականին Ֆրանսիայի, Արևմտյան Գերմանիայի, Իտալիայի, Բելգիայի, Նիդեռլանդների և Լյուքսեմբուրգի կողմից ածխի և պողպատի եվրոպական համայնքի ստեղծմամբ[41]։

Փաստորեն, անգլո-ամերիկացիները նշում էին «ոսկե դարի» մասին, իսկ ֆրանսիացիները «30 փառավոր տարիների» (ֆր.՝ les trente glorieuses) շարունակական տնտեսական աճի մասին։ Միացյալ Նահանգների համար հետպատերազմյան տնտեսական էքսպանսիան պատերազմի ընթացքում տեղի ունեցածի շարունակությունն էր, սակայն Արևմտյան Եվրոպայի և Ճապոնիայի համար առաջնային տնտեսական նպատակը արտադրողականության և բարգավաճման նախապատերազմյան մակարդակին վերադառնալն էր: Արևմտյան Եվրոպայում գործազրկության միջին ցուցանիշն այն ժամանակ կազմում էր 1,5 տոկոս։

Շատ իրեր, որոնք նախկինում շքեղ էին համարվում, ինչպիսիք են լվացքի մեքենան, սպասք լվացող մեքենան, սառնարանը և հեռախոսը, զանգվածային արտադրության մեջ են մտել սովորական սպառողի համար: Միջին եկամուտ ունեցող մարդը կարող էր ապրել այնպես, ինչպես նախկին սերնդի բարձր խավը։ Պատերազմից առաջ, ընթացքում և հետո ձեռք բերված տեխնոլոգիական առաջընթացները, ինչպիսիք են պլաստմասսան, հեռուստատեսությունը, մագնիսական ժապավենը, տրանզիստորները, ինտեգրալ սխեմաները առանցքային դեր են խաղացել զարգացած աշխարհում սովորական քաղաքացու կենսամակարդակի բարելավման մեջ։ Սա, տնտեսական բարգավաճման և աճող միջին խավի ժամանակ էր: Որոշ դեպքերում տեխնոլոգիական փոփոխությունների տեմպերն այնքան արագ էին, նույնիսկ լավատեսական կանխատեսումների համեմատությամբ, այնքան, որ այն ժամանակվա որոշ սոցիալական տեսաբաններ նախազգուշացնում էին տնային տնտեսուհու ձանձրույթի մասին:

Ինչպես բացատրել են Լուիզա Թիլլին և Ջոան Սքոթը, «նախկինում երեխաներն աշխատում էին, որպեսզի իրենց մայրերը մնան տանը՝ կատարելով իրենց կենցաղային և վերարտադրողական պարտականությունները: Այժմ, երբ ընտանիքները լրացուցիչ եկամուտի կարիք ունեին, մայրերը աշխատում էին երեխաների փոխարեն»[42][43]:

Բնակարանների պահանջարկը պայթել է այս տարիներին և թե՛ Արևելքի, թե՛ Արևմուտքի կառավարությունները զանգվածաբար սուբսիդավորել են քաղաքային բնակավայրերի կացարանների գնումը: Շատ դեպքերում դա եղել է պատմական վայրերի ոչնչացման գնով: Քանի որ կենսամակարդակը շարունակում էր բարձրանալ, ապակենտրոնացումը արմատավորվեց և ծայրամասային համայնքները սկսեցին զարգացնել իրենց սեփական զվարճանքի կենտրոնները և առևտրի մոլերը:

Հանրային առողջությունը նույնպես բարելավվել է, քանի որ պատվաստումների ծրագրերը կարևոր դեր են խաղացել այդ ժամանակ: Միացյալ Թագավորությունում, օրինակ, 1950-ականներին և 1960-ականներին պոլիոմիելիտի, կարմրուկի և կապույտ հազի դեմ պատվաստանյութերի ներդրումը հանգեցրել է վարակի մակարդակի կտրուկ անկման։ Չնայած պատվաստանյութի քանակի տատանումների՝ Միացյալ Նահանգներում կարմրուկի դեմ պատվաստումը հանգեցրել է ոչ միայն մանկական մահացության մակարդակի նվազմանը, այլև կյանքի այլ դրական արդյունքների, ինչպիսիք են ընտանիքի եկամուտների աճը: Արևմուտքում կյանքի միջին տեւողությունը 1930-1960-ական թվականներին աճել է մոտ յոթ տարով[44]: Փաստորեն, «Ոսկե դարը» վերջապես ավարտվել է 1970-ականներին, երբ ավտոմատացումը սկսել է տարածվել ցածր և միջին հմտությունների մակարդակ ունեցող աշխատատեղերում, և երբ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ծնված մարդկանց առաջին ալիքները զանգվածաբար սկսել են աշխատել[45][46][47]:

Կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համընդհանուր գրագիտությունը զարգացող աշխարհի գրեթե բոլոր կառավարությունների հիմնական նպատակն էր, և շատերն այդ ուղղությամբ զգալի առաջընթաց են գրանցել, նույնիսկ եթե նրանց «պաշտոնական» վիճակագրությունը կասկածելիորեն լավատեսական էր: 1980-ականներին Ջեյմս Ռ. Ֆլինն ուսումնասիրել է հոգեմետրիկ տվյալները և ապացույցել, որ ինտելեկտի գործակիցները զգալիորեն աճել են 1930-ականների սկզբից մինչև 1970-ականների վերջը: Միջին հաշվով, երիտասարդ խմբերն ավելի բարձր միավորներ են հավաքել, քան իրենց ավագները: Սա հաստատվել է ավելի ուշ ուսումնասիրությունների և այլ երկրների տվյալների վրա, իսկ հայտնագործությունը հայտնի է դարձել որպես Ֆլինի էֆեկտ[48]:

Հետպատերազմյան դարաշրջանում մաթեմատիկայի կարևորությունը, հատկապես մաթեմատիկական տրամաբանությունը, օպտիմալացումը և թվային վերլուծությունը, ընդունվել է պատերազմի ժամանակ: Դրանից բխել են մաթեմատիկական կրթության բարեփոխումների առաջարկներ: Նման բարեփոխումներ իրականացնելու միջազգային շարժումը մեկնարկել է 1950-ականների վերջին՝ ֆրանսիական մեծ ազդեցությամբ։

1960-ականներին Անդրե Լիխներովիչի գլխավորությամբ ստեղծվել է հանձնաժողով՝ մաթեմատիկական կրթության ցանկալի բարեփոխումների մանրամասները մշակելու համար։ Միևնույն ժամանակ, Ֆրանսիայի կառավարությունը հանձնարարել է, որ բոլոր դպրոցականներին դասավանդեն նույն առաջկաները՝ անկախ նրանց կարիերայի հեռանկարներից և ձգտումներից։ Այսպիսով, մաթեմատիկայի խիստ դասեր ուսուցանվում էին ոչ միայն նրանց, որոնք ցանկանում էին և կարող էին շարունակել համալսարանական կրթությունը, այլ նաև նրանց, որոնք վաղաժամ թողել են դպրոցը աշխատուժին միանալու համար: Զանգվածային հանրակրթության այս հայեցակարգը ժառանգվել է միջպատերազմյան ժամանակաշրջանից և ընդունվել է որպես կանոն։ Սակայն 1970-ականների սկզբին մաթեմատիկոսները, ֆիզիկոսները, մասնագիտական ​​ընկերությունների անդամները, տնտեսագետները քննադատում էին բարեփոխումները, որոնք հարմար չեն ոչ դպրոցականների, ոչ էլ ուսանողների համար, իսկ շատ ուսուցիչներ վատ էին վերապատրաստված[49][50][51][52]:

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից առաջ համալսարանական կրթություն ստացած մարդկանց մասնաբաժինը նույնիսկ ամենազարգացած արդյունաբերական երկրներում, բացառությամբ ԱՄՆ-ի, չնչին էր: Պատերազմից հետո համալսարանների ուսանողների թիվը կտրուկ աճել է ոչ միայն Արևմուտքում, այլև զարգացող երկրներում: Եվրոպայում, 1960-ից 1980 թվականներին, համալսարանների ուսանողների թիվը Արևմտյան Գերմանիայում, Իռլանդիայում և Հունաստանում աճել է չորսից հինգ անգամ, Ֆինլանդիայում, Իսլանդիայում, Շվեդիայում և Իտալիայում հինգից յոթ անգամ, ինը անգամ Իսպանիայում և Նորվեգիայում։ Արևմտյան Գերմանիայում համալսարանների ուսանողների թիվը 1960-ականներին անշեղորեն աճել է՝ չնայած Բեռլինի պատի կառուցմանը, որը թույլ չտվեց Արևելյան գերմանացի ուսանողներին մեկնել Արևտյան Գերմանիա: Մինչև 1966 թվականը, Արևմտյան Գերմանիան ուներ ընդհանուր առմամբ 400,000 ուսանող՝ 1960 թվականի 290,000-ի դիմաց[53]:

Հարավային Կորեայում բուհերի ուսանողների թիվը՝ որպես բնակչության մասնաբաժին, 1975-1983 թվականներին աճել է շուրջ 0,8%-ից մինչև 3%: Ընտանիքները սովորաբար բարձրագույն կրթությունը համարում էին բարձրագույն սոցիալական կարգավիճակ, եկամուտի աճի գործոն կամ, մի խոսքով, ավելի լավ կյանք։ Ընդհանուր առմամբ, հետպատերազմյան տնտեսական էքսպանսիան հնարավորություն է տվել բնակչության ավելի մեծ տոկոսին իրենց երեխաներին համալսարան ուղարկել: Ավելին, շատ արևմտյան բարեկեցիկ պետություններ ֆինանսական օգնություն էին տրամադրում համալսարանի ուսանողներին, թեև նրանցից դեռևս ակնկալվում էր, որ նրանք ապրեն խնայողաբար: Շատ երկրներում, բացառությամբ Ճապոնիայի և ԱՄՆ-ի, պետական համալսարաններն ավելի շատ են, քան մասնավորները: Աշխարհում համալսարանների ընդհանուր թիվը 1970-ականներին ավելի քան կրկնապատկվել է։ Համալսարանների և համալսարանական քաղաքների վերելքը մշակութային և քաղաքականապես նոր երևույթ էր[17]։

Քանի որ բեյբի բումերները ժողովրդագրական հսկա խումբ էր, երբ նրանք աշխատուժի մեջ մտան, նրանք արագ զբաղեցրին բոլոր այն գործերը, որոնք կարող էին գտնել, ներառյալ՝ իրենց հմտությունների մակարդակից ցածր: Արդյունքում, աշխատավարձերը նվազեցին, և շատ տնային տնտեսություններ կարիք ունեցան եկամտի երկու հոսքի՝ իրենց պարտքերը վճարելու համար: Չինաստանում, թեև Կենտրոնական կառավարությունը ծրագրեր էր մշակել մարդկանց համար կրթության հասանելիությունը մեծացնելուն ուղղված, դպրոց հաճախելը, նվազել է 25 միլիոնով Մեծ սովի պատճառով և ևս տասնհինգ միլիոնով՝ մշակութային հեղափոխության պատճառով: Այնուամենայնիվ, չնայած այս ամենին, 1970-ականների կեսերին գրեթե բոլոր չինացի երեխաները հաճախում էին տարրական դպրոց (96%), ինչը վեց անգամ ավելի էր, քան 1950-ականների սկզբին։

Չինաստանում բեյբի բումերը մեծացել են Մշակութային հեղափոխության ժամանակ, երբ բարձրագույն ուսումնական հաստատությունները փակվում էին: Որպես հետևանք, երբ Չինաստանը ներդրեց կապիտալիստական ​​բարեփոխումների որոշ տարրեր 1970-ականների վերջին, այս խմբի մեծ մասը հայտնվել է խիստ անբարենպաստ վիճակում, քանի որ մարդիկ չկարողացան աշխատել առկա թափուր աշխատատեղերում[12][54]:

Մշակութային և սոցիալ-քաղաքական ինքնություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
An American family gathering to watch television (1958)
Ամերիկացի ընտանիքը հավաքվել է հեռուստացույց դիտելու (1958)

Մշակութային ազդեցություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արևմուտքում այն մարդիկ, որոնք ծնվել էին իրական բումից առաջ, հաճախ ամենաազդեցիկ մարդիկ էին բումերների շրջանում։ Նրանցից որոշները հայտնի երաժիշտներ էին, ինչպիսիք են The Beatles խումբը, Բոբ Դիլանը և The Rolling Stones խումբը, գրողներից Ջեք Քերուակը, Ալեն Գինզբերգը, Բեթի Ֆրիդանը, Ալեքսանդր Սոլժենիցինը, Հերբերտ Մարկուզեն և Ֆրանկֆուրտի սոցիալական տեսության դպրոցի այլ հեղինակներ, ինչպես նաև քաղաքական առաջնորդներ Մաո Ցզեդունը, Ֆիդել Կաստրոն և Չե Գևարան։ Իդեալիստներ լինելով՝ երիտասարդ հեղափոխականները, որոնք քաղաքական հաշվեհարդարից ապահով էին, ավելի շատ կարևորում էին գաղափարախոսությունը, քան արդյունավետությունը կամ արդյունքները։ Այս տեսանկյունից, Մաոն, Կաստրոն և Գևարան հզոր խորհրդանիշներ էին։

Ի տարբերություն ծնողների, որոնց ազդեցությունն էապես նվազել էր, երիտասարդների համար կյանքը կտրուկ տարբերվում էր իրենց ծնողների միջպատերազմյան և պատերազմի տարիներից։ Տնտեսական ճգնաժամը, զանգվածային գործազրկությունը, պատերազմն ու քաոսը հեռավոր հիշողություններ էին. լիարժեք զբաղվածությունն ու նյութական բարեկեցությունը դարձել էին նորմալ։ Այս կտրուկ տարբերությունը սերունդների միջև վիհ էր առաջացրել[55][56][57][58]։

ԱՄՆ-ում բեյբի բումերներն ականատես են եղել մշակութային խորը պառակտման՝ փոփոխությունների ձգտող ձախակողմյանների և ավելի պահպանողականների միջև։ Վերլուծաբանները կարծում էին, որ այս պառակտումը քաղաքական ազդեցություն է ունեցել՝ սկսած Վիետնամի պատերազմից, որոշ չափով ձևավորելով երկրի քաղաքական լանդշաֆտը։ Ժամանակի առաջատար բումերները կապված էին 1960-ականների հակամշակույթի, քաղաքացիական իրավունքների շարժման վերջին փուլերի և 1970-ականների ֆեմինիստական պայքարի «երկրորդ ալիքի» հետ։ Մինչդեռ շատերը հակված էին չափավոր կամ պահպանողական ուղղությունների, հատկապես նրանք, որոնց կարիերան բանակում էր, իրավապահ մարմիններում, բիզնեսում, արհեստներում և կուսակցություններում։ Մյուս կողմից, հետամնաց բումերները ձևավորվել են 1970-ականների ճգնաժամային շրջանում՝ Ուոթերգեյթյան սկանդալի, 1973-1975 թվականների անկման, նավթային ճգնաժամի, ԱՄՆ-ի երկհարյուրամյակի (1976) և Իրանի պատանդառության ճգնաժամի (1979) պայմաններում։ Քաղաքական առումով, ԱՄՆ-ում վաղ բումերները հիմնականում դեմոկրատներ էին, մինչդեռ ավելի ուշ ծնվածները հակված էին հանրապետականների կողմը[59][60][61][62][63]։

1960-70-ականներին երաժշտական արդյունաբերությունը հսկայական եկամուտ էր ստանում 14-25 տարեկաններին ռոք երաժշտությունը վաճառելով։ Այս շրջանում շատ երիտասարդ աստղեր՝ Բրայան Ջոնսը, Ջիմի Հենդրիքսը և Ջենիս Ջոփլինը չափազանց ակտիվ ապրելակերպ ունեին, որը գրեթե երաշխավորում էր նրանց վաղաժամ մահը։

Կաթոլիկ երկրներում, ինչպիսիք են Իռլանդիան և Իտալիան, 1960-70-ական թվականներին եկեղեցու և երիտասարդների միջև պառակտում առաջացավ ամուսնալուծության և աբորտի հարցերում։ Կանադայի Քվեբեկ նահանգում նույն ժամանակաշրջանում կրոնական մասնակցությունը կտրուկ անկում ապրեց։

Չինաստանում, չնայած 1950-ին ընդունված Ազգային ամուսնության օրենքին, որը արգելում էր կոնկուբինատը, թույլատրում էր կանանց ամուսնալուծվել և արգելում էր պայմանավորված ամուսնությունները, իրականում դրանք շարունակում էին տարածված մնալ, իսկ ռոմանտիկ սիրո համար ամուսնանալը համարվում էր կապիտալիստական երևույթ, որին պետք էր դիմակայել Մշակութային հեղափոխության ժամանակ։

Բողոքի ցույցեր և անկարգություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երբ 1960-ականների վերջին և 1970-ականներին բեյբի բումեր սերունդը հասավ չափահասության, նրանք անմիջապես դարձել են քաղաքականապես ակտիվ և իրենց լսելի դարձրին ժողովրդագրապես մեծության շնորհիվ։ 1960-ականների վերջին և 1970-ականների սկզբին բռնի հանցագործությունների և բողոքի ցույցերի մակարդակը կտրուկ աճել է։ Շատ հակամշակութային շարժման կողմնակիցներ իդեալականացնում էին բռնությունը և զինված պայքարը այն ամենի դեմ, ինչը նրանք համարում էին ճնշում՝ ոգեշնչվելով Երրորդ աշխարհի հակամարտություններից և Չինաստանում Մաո Ցզեդունի մշակութային հեղափոխությունից, որի նպատակն էր ամբողջությամբ խզել հասարակության կապերը իր պատմության հետ[64]։

1968 թվականի մայիսին Ֆրանսիայի երիտասարդությունը զանգվածային բողոքի ցույցեր էր նախաձեռնել՝ պահանջելով սոցիալական և կրթական բարեփոխումներ, մինչդեռ աշխատավորական միությունները միաժամանակ սկսել էին ընդհանուր գործադուլ, ինչը ստիպել էր կառավարությանը հակաքայլեր ձեռնարկել՝ հանգեցնելով քաղաքացիական պատերազմի նման քաոսի, հատկապես Փարիզում։ Վերջապես, կառավարությունը համաձայնել էր ուսանողների և աշխատավորների պահանջներին, իսկ Շառլ դը Գոլը հրաժարական տվել նախագահի պաշտոնից 1969 թվականին[65]։

Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությունում (Արևմտյան Գերմանիա) 1950-ականները բնութագրվում էին ուժեղ տնտեսական աճով և բարեկեցությամբ։ Սակայն, ինչպես շատ այլ արևմտյան երկրներում, քաղաքական բևեռացումն այստեղ նույնպես խորացել էր երիտասարդության բողոքի շարժումների պատճառով։ 1960-ականներին տարածված էր լճացումը, ինչը հանգեցրել է հիմնականում ուսանողների կողմից աջակցվող արտախորհրդարանական ընդդիմության ձևավորմանը, որի նպատակներից մեկը համալսարանական համակարգի ընդունելության և գրանցման բարեփոխումն էր։ Ընդդիմության ամենահայտնի ակտիվիստներից մեկը Ռուդի Դուչկեն էր[66]։

Այս շրջանում ևս մեկ կարևոր ուսանողական շարժում էր Կարմիր բանակի խմբավորումը, որը մարքսիստական զինված խումբ էր և առավել ակտիվ 1970-1980-ականներին։ Խմբավորման անդամները համարում էին, որ Արևմտյան Գերմանիայի տնտեսական և քաղաքական համակարգերը անմարդկային և ֆաշիստական են. նրանք թալանում էին խանութներ, բանկեր և առևանգում կամ սպանում էին Արևմտյան Գերմանիայի գործարարների, քաղաքական գործիչների ու դատավորների։ Խմբավորման ահաբեկչական գործողությունները շարունակվել են մինչև 1993 թվականը, իսկ խումբը լուծարվել է 1998 թվականին։ Խմբավորման գործեունությունն ավելի մահացու էր, քան իր ամերիկյան համարժեքը՝ Weather Underground-ը, որը ներկայացնում էր իրեն որպես «շարժում, որը միայն չի խոսում պայքարի մասին, այլ պայքարում է»[67]։

1960-ականների վերջին Արևմտյան Գերմանիայի երիտասարդները կասկածով էին վերաբերվում իշխանություններին։ Ուսանողները բողոքում էին Արևմտյան Գերմանիայի վերազինման, ՆԱՏՕ-ի անդամակցության, Արևելյան Գերմանիայի չճանաչման և Վիետնամական պատերազմում ԱՄՆ-ի դերի դեմ։ Սակայն, մյուս կողմից, Բեռլինի պատի կառուցումը (սկսած 1961-ի օգոստոսից) Արևելյան Գերմանիայի կողմից ուժեղացրեց հակակոմունիստական տրամադրությունները Արևմուտքում։ Ակադեմիական շրջանակներում որոշակի «քաղաքացիական պատերազմ» սկսվեց։ Բեռլինի Ազատ համալսարանը դարձավ Արևմտյան Գերմանիայի ուսանողական շարժումների կենտրոնը։ Շատ առաջատար դասախոսներ հեռացան քաղաքական ճնշող մթնոլորտի պատճառով։ Սակայն 1970-ականների կեսերին իրավիճակը հանդարտվեց․ ուսանողները սկսեցին ավելի շատ կենտրոնանալ կրթության և կարիերայի վրա[16]։

Արևմտյան երկրների 1960-ականների ձախակողմյան ակտիվիստներն ու արմատականները հիմնականում մտավորականներ էին, ինչը արտացոլվում էր նրանց քաղաքական գործողությունների և համոզմունքների ձևերի մեջ։ Նրանցից շատերը մնացին ակադեմիական ոլորտում և դարձան աննախադեպ մեծ թվով մշակութային ու քաղաքական ռադիկալներ համալսարաններում։

Ուսանողական բողոքի շարժումներից մեկի ազդեցությունն այն էր, որ բանվորները սկսել էին ավելի մեծ պահանջներ ներկայացնել իրենց գործատուներին։ Սակայն, երկար տարիներ լիարժեք զբաղվածության և աճող աշխատավարձերի ու արտոնությունների պայմաններում, աշխատավոր դասը քիչ հետաքրքրություն էր ցուցաբերում հեղափոխության նկատմամբ։ Ընդհակառակը, որոշ ամերիկացիներ նույնիսկ փողոց դուրս եկան՝ դատապարտելու հակամշակույթային և հակապատերազմական ակտիվիստներին։

Չինաստանում նախագահ Մաոն 1965-ին ստեղծել է Կարմիր գվարդիան՝ հիմնականում ուսանողներից կազմված, որպեսզի վերացնի այլախոհ Կոմունիստական կուսակցության պաշտոնյաներին և մտավորականներին՝ Մշակութային հեղափոխության շրջանակներում։ Արդյունքում՝ երկրում սկսվել է ընդհանուր քաոս։ Մաոն ի վերջո ստիպված է եղել օգտագործել Ժողովրդական ազատագրական բանակը իր իսկ Կարմիր գվարդիային ճնշելու համար՝ հասարակական կարգը վերականգնելու նպատակով։ Նա միլիոնավոր Կարմիր գվարդիականներին ուղարկել է գյուղեր՝ նրանցից ազատվելու համար[16][55][68]։

Հիպիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ենթամշակութային երիտասարդ կողմնակիցները, որոնք հայտնի էին որպես հիպիներ, այնքան էին դժգոհում ժամանակակից աշխարհից, որ փախուստ էին փնտրում համայնքներում և միստիկ կրոններում։ 1960-1970-ական թվականներին նրանց մեծ խմբեր կարելի էր գտնել ցանկացած խոշոր եվրոպական կամ ամերիկյան քաղաքում։ Տղամարդ հիպիները պահում էին երկար մազեր և մորուք, մինչդեռ կանայք խուսափում էին այն ամենից, ինչ ավանդաբար օգտագործվում էր կանանց գրավիչ դարձնելու համար, օրինակ՝ դիմահարդարում և կրծկալ։

Հիպիները մերժում էին ավանդական աշխատասիրության էթիկան։ Նրանք նախընտրում էին սերը՝ փողի փոխարեն, զգացմունքները՝ փաստերի փոխարեն, իսկ բնականը՝ արհեստական արտադրանքներից։ Հիպիները ներգրավված էին պատահական սեռական հարաբերություններում և օգտագործում էին տարբեր հալյուցինոգեններ։ Շատերն անտարբեր էին քաղաքականության և ակտիվիզմի հանդեպ, թեև ժամանակի քաղաքական մթնոլորտը մեծ ազդեցություն էր թողել նրանց վրա։

Հիպիների ժամանակաշրջանն ավարտվել է 1979 թվականին՝ Իրանի հեղափոխության և խորհրդա-աֆղանական պատերազմի (1979–1989) սկսվելու հետևանքով[69][70][71][72][73]։

Ամուսնություն և ընտանիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քսաներորդ դարի վերջին երրորդում միջուկային ընտանիքն այլևս Միացյալ Նահանգներում և արևմտյան այլ երկրներում ամենատարածված տեսակը չէր:

Ամուսնությունն ավելի կայուն է դարձել զարգացած երկրներում 1980-ականներին, երբ բեյբի բումերներն ամուսնանում էին։ Արևմուտքում սա արտահայտվել է ամուսնալուծությունների թվի աճով։ Սակայն այս օրինաչափությունը չէր դիտարկվում Արևելյան Ասիայում։ Փոխարենը, այդ տարածաշրջանում նկատվել է ամուսնությունների թվի նվազում, հատկապես Ճապոնիայում, որտեղ սոցիալական փոփոխությունները Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո հանգեցրին ճապոնացի տղամարդկանց սոցիալական դիրքի անկմանը։ Արևելյան Ասիայի տղամարդիկ ավելի հավանական էր, որ կմնային ամուրի, քան Արևմուտքի տղամարդիկ[74][75]։

1970-1985 թվականների ընթացքում հազար մարդու հաշվով ամուսնալուծությունների թիվը կրկնապատկվել է Դանիայում և Նորվեգիայում, իսկ Ֆրանսիայում, Բելգիայում և Նիդեռլանդներում այն եռապատկվել է։ Անգլիայում և Ուելսում, եթե 1938 թվականին 52 ամուսնությունից միայն մեկն էր ավարտվում ամուսնալուծությամբ, ապա 50 տարի անց այդ ցուցանիշը դարձել է 2ից մեկը, իսկ այս միտումը արագացել է 1960-ականներին։ 1970-ականներին Կալիֆորնիայի բժիշկներին այցելող կանանց շրջանում նկատվել է ամուսնության և երեխաներ ունենալու ցանկության անկում։ Արևմտյան բոլոր երկրներում միայնակ ապրող մարդկանց թիվն աճել է։ Մեծ քաղաքներում բնակչության կեսն ապրում էր առանձին։ Միևնույն ժամանակ, «ավանդական» միջուկային ընտանիքի թիվը նվազել է։ 1980-ականներին Կանադայում, Մեծ Բրիտանիայում, Նիդեռլանդներում և Արևմտյան Գերմանիայում այսպիսի ընտանիքներն արդեն փոքրամասնություն էին կազմում, մինչդեռ 1960-ին նրանք կազմում էին բնակչության կեսից ավելին։ Շվեդիայում այդ թիվը 37%-ից նվազեց մինչև 25% նույն ժամանակահատվածում։ Իրականում, 1980-ականների կեսերին Շվեդիայում ծնված երեխաների ավելի քան կեսը ծնվել էր ամուսնությունից դուրս[13][64]։

Միացյալ Նահանգներում բեյբի բումերների առանձնահատկությունն իրենց ծնողներից այն չէր, որ նրանք ավելի քիչ էին ամուսնանում կամ ավելի վաղ էին ամուսնանում, այլ այն, որ նրանք ավելի մեծ հավանականությամբ ամուսնալուծվում էին։ Վիճակագրորեն, 25 տարեկանից ցածր ամուսնանալը մեծացնում էր ամուսնալուծության հավանականությունը։ Կանանց ֆինանսական անկախության մեծացման հետ ամուսնության ավանդական պատճառը սկսել է վերանալ։ Ամուսնությունն ավելի շատ դիտարկվում էր որպես տարբերակ, քան պարտականություն։ Իրականում, 1960-ականներից սկսած՝ ամուսնությունը հիմնականում դադարել է կենտրոնանալ երեխաներ ունենալու և մեծացնելու վրա և փոխարենը դարձել է մեծահասակների ինքնարտահայտման միջոց[76]։

Ամուսնության ուշացման պատճառներից մեկը տնտեսական էր։ Նրանք, որոնք աշխատաշուկա էին մտնում 1970-1980-ականներին, ավելի քիչ էին վաստակում, քան իրենց հայրերը 1950-ականներին, ինչը հանգեցրել է ծնելիության նվազմանը։

Իտալիայում ամուսնալուծությունը օրինականացվել է 1970 թվականին և 1974-ի հանրաքվեով հաստատվել։ Նույն գործընթացը 1978 և 1981 թվականներին տեղի է ունեցել աբորտի դեպքում։ Կանադայի Քվեբեկ նահանգում ծնելիությունը կտրուկ նվազել է 1960-1970-ականներին, քանի որ կաթոլիկ եկեղեցու ազդեցությունը թուլացել է[77]։

Չնայած սոցիոլոգները վաղուց գիտեին, որ մարդիկ հակված են ընտրելու զուգընկերներ նույն ազգությունից, սոցիալական դասից, բնավորության գծերից և կրթական մակարդակից, 1970-1980-ականներին ԱՄՆ-ում ամուսինների կրթական մակարդակների ավելի ուժեղ համընկնում է նկատվել[78][79]։

Միջին տարիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տնտեսական հզորություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2000-ականների սկզբին բեյբի բումերները հասել են միջին տարիքի և սկսել էին խնայել թոշակի համար, թեև ոչ միշտ բավարար չափով։ Փորձելով ավելացնել իրենց եկամուտները և, հետևաբար, խնայողությունները՝ շատերը սկսել են ներդրումներ կատարել, ինչը հանգեցրել է տոկոսադրույքների նվազման։ Վարկ վերցնելն այնքան էժան է դարձել, որ որոշ ներդրողներ բավականին ռիսկային որոշումներ են ընդունել՝ ավելի մեծ շահույթ ստանալու ակնկալիքով։ Ֆինանսական վերլուծաբաններն այս երևույթը կոչում են «շահույթի որոնման» խնդիր։ Սակայն նույնիսկ Միացյալ Նահանգները չէր կարող կլանել բոլոր այդ ներդրումները, ուստի կապիտալը սկսեց հոսել արտասահման՝ նպաստելով զարգացող տարբեր երկրների էական տնտեսական աճին։

1979-2007 թվականների ընթացքում ամենաբարձր եկամուտ ունեցողների 1%-ը տեսել է իրենց եկամուտների 278%-անոց աճ, մինչդեռ միջին եկամուտ ունեցողները (40-60-րդ տոկոսի սահմաններում) ստացել են ընդամենը 35%-անոց աճ։ 1980 թվականից հետո, երբ բեյբի բումերների մեծ մասը ավարտել էր բարձրագույն ուսումը, համալսարանական կրթության արժեքը աճել է ավելի քան 600%-ով (գնաճով ճշգրտված)։

1970-ականների վերջին, երբ Չինաստանի Կոմունիստական կուսակցությունը բացել է երկրի տնտեսությունը, բեյբի բումերների մեծ մասը չուներ բարձրագույն կրթություն, ինչի պատճառով նրանք պարզապես դուրս մնացին, մինչդեռ չինական տնտեսությունը հսկայական աճ գրանցեց այս բարեփոխումների շնորհիվ[80][81][82][83]։

Կրոնի նկատմամբ վերաբերմունք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Նահանգներում 1960-ականների արմատական ​​ակտիվիստները հակազդեցություն են առաջացրել կրոնական առաջնորդների նկատմամբ, որոնք հանդես էին գալիս հիմնական «ընտանեկան արժեքներին» վերադարձի օգտին: Ավետարանական քրիստոնյաների թիվը զգալիորեն աճել է 1970-ականներին: Այս շարժումը քաղաքականապես ակտիվացավ, ինչի արդյունքում 1970-ականների վերջին և 1980-ականներին քրիստոնեական ֆունդամենտալիզմի և նեոպահպանողականության միաձուլվել են։

1993 թ.-ին Թայմ ամսագիրը զեկուցել է բեյբի բումերների կրոնական պատկանելության մասին: Վկայակոչելով Կալիֆոռնիայի Սանտա Բարբարայի համալսարանի սոցիոլոգ Ուեյդ Քլարկ Ռուֆին, հոդվածներում ասվում է, որ բեյբի բումերների մոտ 42%-ն արդեն լքել է պաշտոնական կրոնը, 33%-ը երբեք չի շեղվել եկեղեցուց, և բումերների 25%-ը վերադառնում է կրոնական պրակտիկայի[84]:

Կյանքի վերջին տարիներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատանք և թոշակի անցում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Միացյալ Նահանգներում COVID-19 համաճարակը մի շարք տարեց աշխատողների դրդել է վաղաժամ թոշակի անցնել

Բեյբի բումերները սկսել են դուրս գալ թոշակի 2000-ական թվականների կեսերից և արդեն սկսել են օգտագործել իրենց ներդրումները[85][86][87]։

2010-ականների վերջերին միլլենիալներն ու տարեցները ԱՄՆ-ում մեծացրել էին մատչելի բնակարանների պահանջարկը խոշոր քաղաքներից դուրս։ Նոր անշարժ գույքի բուռն աճից խուսափելու համար բանկերը և կարգավորող մարմինները խստացրել են վարկավորման պայմանները՝ զտելով սպեկուլյանտներին և վատ վարկային պատմություն ունեցողներին[88]։

Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության տվյալներով՝ այն երկրներում, որտեղ մարդիկ ավելի ուշ են թոշակի անցնում, օրինակ՝ Շվեդիայում և Շվեյցարիայում, տարեցների մոտ հիշողության կորուստը զարգանում է երկու անգամ ավելի դանդաղ, քան այն երկրներում, որտեղ մարդիկ վաղ են թոշակի անցնում, օրինակ՝ Ֆրանսիայում։ Ապացույցները ցույց են տալիս, որ մտավոր ակտիվություն պահպանողները ավելի մեծ հավանականությամբ պահպանելու են իրենց ճանաչողական ունակությունները[89][90][91][92]։

COVID-19 համավարակը ստիպում էր որոշ բեյբի բումերների վաղաժամ լքել աշխատաշուկան։ Մեծ Բրիտանիայում Ֆիսկալ հետազոտությունների ինստիտուտի կողմից 2020 թվականի հունիս-հուլիս ամիսներին հավաքագրված տվյալների համաձայն՝ 66-70 տարեկան աշխատողների 6%-ը և 71 ու բարձր տարիքի աշխատողների 11%-ը թոշակի էին անցել համավարակի պատճառով[93][94][95][96][97][98]։

Ֆինանսական վիճակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Թագավորությունում բեյբի բումերների սեփականության մակարդակը կազմել է 75%, իսկ «մահվան հետևանքով փոխանցվող գույքի իրական արժեքը ավելի քան կրկնապատկվել է վերջին 20 տարիների ընթացքում», ասվում է Resolution Foundation-ի 2017 թվականի զեկույցում[99]:

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Owram, Doug (December 31, 1997). Born at the Right Time. Toronto: University of Toronto Press. doi:10.3138/9781442657106. ISBN 978-1-4426-5710-6.
  2. ↑ Little, Bruce; Foot, David K.; Stoffman, Daniel (1998). «Boom, Bust & Echo: How to Profit from the Coming Demographic Shift». Foreign Policy (113): 110. doi:10.2307/1149238. ISSN 0015-7228. JSTOR 1149238.
  3. ↑ Salt, Bernard (2004). The Big Shift. South Yarra, Victoria: Hardie Grant Books. ISBN 978-1-74066-188-1.
  4. ↑ Delaunay, Michèle [VNV] (2019). Le fabuleux destin des baby-boomers. Paris. ISBN 978-2-259-28062-4. OCLC 1134671847.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  5. ↑ Rebecca Leung (September 4, 2005). «The Echo Boomers – 60 Minutes». CBS News. Արխիվացված է օրիգինալից November 4, 2013-ին. Վերցված է August 24, 2010-ին.
  6. ↑ Stroke, H. Henry (August 1, 2013). «Electricity and Magnetism». Physics Today. 66 (8): 48–50. Bibcode:2013PhT....66R..48S. doi:10.1063/PT.3.2085. Արխիվացված օրիգինալից October 24, 2022-ին. Վերցված է October 11, 2020-ին.
  7. ↑ Knudson, Kevin (2015). «The Common Core is today's New Math – which is actually a good thing». The Conversation. Արխիվացված օրիգինալից September 15, 2015-ին. Վերցված է September 9, 2015-ին.
  8. ↑ Garraty, John A. (1991). «Chapter XXXII Society in Flux, 1945-1980. Rethinking Public Education». The American Nation: A History of the United States. United States of America: Harper Collins. էջեր 896–7. ISBN 978-0-06-042312-4.
  9. ↑ Twenge, Jean (2023). «Chapter 2: Silents». Generations: The Real Differences Between Gen Z, Millennials, Gen X, Boomers, and Silents—and What The Mean for America's Future. New York: Atria Books. ISBN 978-1-9821-8161-1.
  10. ↑ Suri, Jeremi (February 2009). «The Rise and Fall of an International Counterculture, 1960-1975». American Historical Review. 114 (1): 45–68. doi:10.1086/ahr.114.1.45. JSTOR 30223643.
  11. ↑ Turchin, Peter (February 3, 2010). «Political instability may be a contributor in the coming decade». Nature. 403 (7281): 608. Bibcode:2010Natur.463..608T. doi:10.1038/463608a. PMID 20130632.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Woodruff, Judy; French, Howard (August 1, 2016). «The unprecedented aging crisis that's about to hit China». PBS Newshour. Արխիվացված օրիգինալից September 26, 2020-ին. Վերցված է August 13, 2020-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 Hobsbawm, Eric (1996). «Chapter Eleven: Cultural Revolution». The Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991. Abacus. ISBN 978-0-349-10671-7.
  14. ↑ Owram, Doug (1997). Born at the Right Time. Toronto: University of Toronto Press. էջ x. ISBN 978-0-8020-8086-8.
  15. ↑ Jones, Landon (1980). Great Expectations: America and the Baby Boom Generation. New York: Coward, McCann and Geoghegan.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 Hobsbawm, Eric (1996). «Chapter Ten: Social Revolution 1945-1990». The Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991. Abacus. ISBN 978-0-349-10671-7.
  17. ↑ 17,0 17,1 Zeihan, Peter (2016). «Chapter 5: The End of the (Old) World». The Absent Superpower: The Shale Revolution and a World without America. Austin, TX: Zeihan on Geopolitics. ISBN 978-0-9985052-0-6. Population pyramids of the developed world without the U.S. Արխիվացված Հոկտեմբեր 30, 2020 Wayback Machine and of the U.S. in 2030 Արխիվացված Հոկտեմբեր 10, 2020 Wayback Machine.
  18. ↑ Fry, Richard (April 28, 2022). «Millennials overtake Baby Boomers as America's largest generation». Pew Research Center. Արխիվացված օրիգինալից April 28, 2020-ին. Վերցված է May 31, 2022-ին.
  19. ↑ Wright, James (April 11, 2017). «Opinion | The Baby Boomer War». The New York Times.
  20. ↑ Barrett, Claire (October 17, 2017). «A Generation Goes to War». HistoryNet (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է February 3, 2024-ին.
  21. ↑ Reader's Digest. August 1951, pg. 5.
  22. ↑ «How Baby Boomers, Generation X, and Millennials Got Their Names». May 1, 2018. Արխիվացված օրիգինալից October 10, 2018-ին. Վերցված է September 25, 2018-ին.
  23. ↑ Nason, Leslie J. (January 28, 1963). «Baby Boomers, Grown Up, Storm Ivy-Covered Walls». Daily Press. Newport, Virginia. Արխիվացված է օրիգինալից March 28, 2019-ին. Վերցված է March 28, 2019-ին.
  24. ↑ Nectar, Gan (January 30, 2021). «Chinese millennials aren't getting married, and the government is worried». CNN. Արխիվացված օրիգինալից October 13, 2021-ին. Վերցված է February 1, 2021-ին.
  25. ↑ Hsu, Crystal (August 31, 2018). «Population decline might start sooner than forecast». Taipei Times. Արխիվացված օրիգինալից January 1, 2020-ին. Վերցված է January 1, 2020-ին.
  26. ↑ Liao, George (April 10, 2018). «MOI: Taiwan officially becomes an aged society with people over 65 years old breaking the 14% mark». Society. Taiwan News. Արխիվացված օրիգինալից January 1, 2020-ին. Վերցված է January 1, 2020-ին.
  27. ↑ «Seven countries with big (and small) population problems». World. BBC News. July 16, 2020. Արխիվացված օրիգինալից August 1, 2020-ին. Վերցված է August 24, 2020-ին.
  28. ↑ Steger, Isabella (August 31, 2018). «Taiwan's population could start shrinking in four years». Quartz. Արխիվացված օրիգինալից January 1, 2020-ին. Վերցված է January 1, 2020-ին.
  29. ↑ 29,0 29,1 Duarte, Fernando (April 8, 2018). «Why the world now has more grandparents than grandchildren». Generation Project. BBC News. Արխիվացված օրիգինալից December 22, 2019-ին. Վերցված է January 1, 2020-ին.
  30. ↑ «Japan enacts legislation making preschool education free in effort to boost low fertility rate». National. Japan Times. May 10, 2019. Արխիվացված է օրիգինալից May 10, 2019-ին. Վերցված է January 1, 2010-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 Desjardins, Jeff (April 18, 2019). «Median Age of the Population in Every Country». Visual Capitalist. Արխիվացված օրիգինալից July 22, 2020-ին.
  32. ↑ Kaufmann, Eric (2013). «Chapter 7: Sacralization by Stealth? The Religious Consequences of Low Fertility in Europe». In Kaufmann, Eric; Wilcox, W. Bradford (eds.). Whither the Child? Causes and Consequences of Low Fertility. Boulder, Colorado, United States: Paradigm Publishers. էջեր 135–56. ISBN 978-1-61205-093-5.
  33. ↑ «Two new books explain the Brexit revolt». Britain. The Economist. November 3, 2018. Արխիվացված օրիգինալից February 16, 2020-ին. Վերցված է December 21, 2019-ին.
  34. ↑ Barry, Sinead (June 19, 2019). «Fertility rate drop will see EU population shrink 13% by year 2100; active graphic». World. Euronews. Արխիվացված օրիգինալից May 5, 2020-ին. Վերցված է January 20, 2020-ին.
  35. ↑ Fraser, Lara (September 30, 2015). «Models of aging: How Japan, Denmark, Germany are riding out their senior wave». Canada. CBC News. Արխիվացված օրիգինալից November 20, 2019-ին. Վերցված է August 24, 2020-ին.
  36. ↑ «More Canadians are 65 and over than under age 15, StatsCan says». Business. CBC News. September 29, 2015. Արխիվացված օրիգինալից August 12, 2020-ին. Վերցված է August 24, 2020-ին.
  37. ↑ Garraty, John A. (1991). «Chapter XXXI: The Best of Times, The Worst of Times». The American Nation: A History of the United States. Harper Collins Publishers. էջեր 857–8. ISBN 978-0-06-042312-4.
  38. ↑ Varzally, Allison (2005). «Book Review: The Rise and Fall of Anglo-America». The Journal of American History. 92 (2): 680–681. doi:10.2307/3659399. JSTOR 3659399. Արխիվացված օրիգինալից August 4, 2020-ին. Վերցված է August 2, 2020-ին.
  39. ↑ Garraty, John A (1991). «Chapter XXXIII: Our Times». The American Nation: A History of the United States. Harper Collins. էջեր 932–3. ISBN 978-0-06-042312-4.
  40. ↑ «Economy faces bigger bust without Boomers». Reuters (անգլերեն). January 31, 2008. Արխիվացված օրիգինալից December 31, 2022-ին. Վերցված է December 31, 2022-ին.
  41. ↑ National Geographic (2007). Essential Visual History of the World. National Geographic Society. էջեր 424–5. ISBN 978-1-4262-0091-5.
  42. ↑ Kakalios, James (2010). «Afterword: Journey into Mystery». The Amazing Story of Quantum Mechanics: A Math-free Exploration of the Science that Made Our World. New York: Gotham Books. ISBN 978-1-592-40479-7.
  43. ↑ Tilly, Louise; Scott, Joan (1988). Women Work & Family. London: Rutledge. էջ 219. ISBN 978-0-415-90262-5.
  44. ↑ Pollard, Andrew J.; Bijker, Else M. (December 22, 2020). «A guide to vaccinology: from basic principles to new developments». Nature Reviews Immunology. 21 (2): 83–100. doi:10.1038/s41577-020-00479-7. PMC 7754704. PMID 33353987.
  45. ↑ Chuard, Caroline; Schwandt, Hannes; Becker, Alexander D.; Haraguchi, Masahiko (July 2022). «Economic vs. Epidemiological Approaches to Measuring the Human Capital Impacts of Infectious Disease Elimination». NBER Working Papers. Working Paper Series. National Bureau of Economic Research (30202). doi:10.3386/w30202.
  46. ↑ Macunovich, Diane J. (September 8, 2015). «Baby booms and busts: how population growth spurts affect the economy». The Conversation. Արխիվացված օրիգինալից November 14, 2020-ին. Վերցված է November 14, 2020-ին.
  47. ↑ Hobsbawn, Eric (1996). «Chapter Fourteen: The Crisis Decades». The Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991. Abacus. ISBN 978-0-349-10671-7.
  48. ↑ Baker, David P.; Eslinger, Paul J.; Benavides, Martin; Peters, Ellen; Dieckmann, Nathan F.; Leon, Juan (March 2015). «The cognitive impact of the education revolution: A possible cause of the Flynn Effect on population IQ». Intelligence. 49: 144–58. doi:10.1016/j.intell.2015.01.003. ISSN 0160-2896.
  49. ↑ Gispert, Hélène. «L'enseignement des mathématiques au XXe siècle dans le contexte français». CultureMATH (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից July 15, 2017-ին. Վերցված է November 4, 2020-ին.
  50. ↑ Simmons, George F. (2003). «Algebra – Introduction». Precalculus Mathematics in a Nutshell: Geometry, Algebra, Trigonometry: Geometry, Algebra, Trigonometry. Wipf and Stock Publishers. էջ 33. ISBN 978-1-59244-130-3. Արխիվացված օրիգինալից February 3, 2023-ին. Վերցված է November 4, 2020-ին.
  51. ↑ Feynman, Richard P. (1965). «New Textbooks for the 'New' Mathematics» (PDF). Engineering and Science. XXVIII (6): 9–15. ISSN 0013-7812. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից July 29, 2013-ին.
  52. ↑ Lui, S.H. (1995). «An Interview with Vladimir Arnold» (PDF). Notices of the American Mathematical Society. 44 (4): 432–8. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից September 30, 2000-ին.
  53. ↑ Canada (June 24, 2006). «By definition: Boom, bust, X and why». The Globe and Mail. Toronto. Արխիվացված է օրիգինալից May 20, 2009-ին. Վերցված է August 27, 2010-ին.
  54. ↑ Hobsbawn, Eric (1996). «Chapter Sixteen: End of Socialism». The Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991. Abacus. ISBN 978-0-349-10671-7.
  55. ↑ 55,0 55,1 Gaddis, John Lewis (2005). «IV: The Emergence of Autonomy». The Cold War: A New History. Penguin Books. ISBN 978-0143038276.
  56. ↑ Garraty, John S. (1991). «Chapter XXXII Society in Flux, 1945-1980. Women's Liberation». The American Nation: A History of the United States. United States of America: Harper Collins. էջեր 903–6. ISBN 978-0-06-042312-4.
  57. ↑ Owram, Doug (1997). Born at the Right Time. Toronto: University of Toronto Press. էջ xiv. ISBN 978-0-8020-8086-8.
  58. ↑ Jones, Landon (August 24, 2016). «This Election Is the Baby Boomers' Last Hurrah». Time. Արխիվացված օրիգինալից August 8, 2020-ին. Վերցված է June 28, 2020-ին.
  59. ↑ Geiger, Abigail (September 3, 2015). «The Whys and Hows of Generations Research». Pew Research Center - U.S. Politics & Policy (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից December 31, 2022-ին. Վերցված է December 31, 2022-ին.
  60. ↑ Steuerle, Eugene; Signe-Mary McKernan; Caroline Ratcliffe; Sisi Zhang (2013). «Lost Generations? Wealth Building Among Young Americans» (PDF). Urban Institute. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից November 16, 2014-ին. Վերցված է March 22, 2013-ին.
  61. ↑ Isabel Sawhill, Ph.D; John E. Morton (2007). «Economic Mobility: Is the American Dream Alive and Well?» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) May 29, 2013-ին. Վերցված է March 22, 2013-ին.
  62. ↑ Broder, John M. (January 21, 2007). «Shushing the Baby Boomers». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից April 2, 2019-ին. Վերցված է March 31, 2010-ին.
  63. ↑ Sullivan, Andrew (November 6, 2007). «Goodbye to all of that». Theatlantic.com. Արխիվացված օրիգինալից January 3, 2010-ին. Վերցված է August 27, 2010-ին.
  64. ↑ 64,0 64,1 Twenge, Jean (2023). «Chapter 3: Boomers». Generations: The Real Differences Between Gen Z, Millennials, Gen X, Boomers, and Silents—and What The Mean for America's Future. New York: Atria Books. ISBN 978-1-9821-8161-1.
  65. ↑ National Geographic (2007). Essential Visual History of the World. National Geographic Society. էջեր 438–9. ISBN 978-1-4262-0091-5.
  66. ↑ National Geographic (2007). Essential Visual History of the World. National Geographic Society. էջեր 430–1. ISBN 978-1-4262-0091-5.
  67. ↑ Begehr, H. G. W. (1998). «Freie Universität Berlin, A Summary of Its History». In Begehr, H. G. W.; Koch, H; Krammer, J; Schappacher, N; Thiele, E.-J (eds.). Mathematics in Berlin. Germany: Birkhäuser Verlag. էջեր 155–57. ISBN 978-3-7643-5943-0.
  68. ↑ Isaacs, Jeremy; Downing, Taylor (1998). «Détente (1969-1975)». Cold War: An Illustrated History. Little, Brown and Company. ISBN 0-316-43953-3.
  69. ↑ Garraty, John A. (1991). «Chapter XXXII Society in Flux, 1945-1980. The Counterculture». The American Nation: A History of the United States. United States of America: HarperCollins Publishers. էջեր 900–1. ISBN 978-0-06-042312-4.
  70. ↑ Henshaw, John M. (2014). «Chapter 12: Woodstock Nation». An Equation for Every Occasion. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-1-4214-1491-1.
  71. ↑ Saksena, Abhishek (May 28, 2015). «12 Things You Didn't Know About The Infamous Charles Sobhraj». India Times. Արխիվացված օրիգինալից November 8, 2020-ին. Վերցված է November 4, 2020-ին.
  72. ↑ «The 'bikini-killer' linked to murders throughout Asia». BBC News. August 12, 2004. Արխիվացված օրիգինալից May 12, 2009-ին. Վերցված է November 4, 2020-ին.
  73. ↑ Gregory, Richard. «A Brief History of the Hippie Trail». Richard Gregory. Արխիվացված է օրիգինալից November 11, 2020-ին. Վերցված է November 1, 2020-ին.
  74. ↑ Coulmas, Florian (May 11, 2007). Population Decline and Ageing in Japan - The Social Consequences (անգլերեն). Routledge. էջ 105. ISBN 978-1-134-14500-3. «...as a consequence of Japan's defeat in World War II, and the social changes it brought in its wake - reduced status of household head, better education opportunities for and achievements by women, increased female labour force participation, and a shift away from marriage by arrangement to marriage by mutual choice - men's social standing has been destabilized, robbing them of their self-confidence.»
  75. ↑ Matsuda, Shigeki (January 3, 2020). Low Fertility in Advanced Asian Economies: Focusing on Families, Education, and Labor Markets (անգլերեն). Springer Nature. էջեր 29–30. ISBN 978-981-15-0710-6. Table 3, pages 29-30. "It is notable that the proportion of males who had ever married/cohabited in the three Asian countries were lower than of males in the same category in the European countries -- in other words, Asian men are more likely to be single."
  76. ↑ Kalmijn, Matthijs (September 1994). «Assortative Mating by Cultural and Economic Occupational Status». American Journal of Sociology. University of Chicago Press. 100 (2): 422–52. doi:10.1086/230542. S2CID 131770740. Արխիվացված օրիգինալից February 21, 2022-ին. Վերցված է March 3, 2021-ին.
  77. ↑ Burn-Murdoch, John (March 29, 2024). «Why family-friendly policies don't boost birth rates». Financial Times. Արխիվացված է օրիգինալից March 29, 2024-ին. Վերցված է March 29, 2024-ին.
  78. ↑ «Sex, brains and inequality». The Economist. February 8, 2014. Արխիվացված օրիգինալից December 1, 2020-ին. Վերցված է December 20, 2020-ին.
  79. ↑ «Marital choices are exacerbating household income inequality». The Economist. September 21, 2017. Արխիվացված օրիգինալից December 7, 2020-ին. Վերցված է December 20, 2020-ին.
  80. ↑ Gillon, Steve (2004) Boomer Nation: The Largest and Richest Generation Ever, and How It Changed America, Free Press, "Introduction", 978-0-7432-2947-0
  81. ↑ "Baby Boom", Time, February 9, 1948 Արխիվացված Օգոստոս 23, 2013 Wayback Machine. Retrieved January 26, 2007.
  82. ↑ Planes, Alex (June 29, 2013). «How the Baby Boomers Destroyed America's Future». The Motley Fool. Արխիվացված է օրիգինալից July 10, 2013-ին. Վերցված է April 6, 2018-ին.
  83. ↑ «Population: Babies Mean Business - Boomers At 60 - MSNBC.com». November 26, 2005. Արխիվացված է օրիգինալից November 26, 2005-ին. Վերցված է December 31, 2022-ին.
  84. ↑ Ostling, Richard N., "The Church Search", April 5, 1993 Time article retrieved 2007-01-27 Արխիվացված Օգոստոս 13, 2013 Wayback Machine
  85. ↑ Cassella, Megan (September 2, 2022). «The Labor Shortage Will Get Worse and May Last for Decades». Barron's. Արխիվացված է օրիգինալից September 3, 2022-ին. Վերցված է September 18, 2022-ին.
  86. ↑ Adamczyk, Alicia (April 4, 2024). «The new retirement is no retirement: Baby boomers are keeping jobs well into their 60s and 70s because they 'like going to work'». Fortune. Արխիվացված է օրիգինալից April 4, 2024-ին. Վերցված է October 13, 2024-ին.
  87. ↑ «Can Gen Z Save Manufacturing from the 'Silver Tsunami'?». Industry Week. July 24, 2019. Արխիվացված օրիգինալից September 22, 2022-ին. Վերցված է July 27, 2019-ին.
  88. ↑ Anderson, Kenneth (January 23, 2014). «Robotics and automation, employment, and aging Baby Boomers». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից May 13, 2023-ին. Վերցված է May 13, 2023-ին.
  89. ↑ Peck, Emily (December 14, 2023). «More Americans over 65 are working — here's why». Axios. Վերցված է December 18, 2023-ին.
  90. ↑ Fry, Richard (July 24, 2019). «Baby Boomers are staying in the labor force at rates not seen in generations for people their age». Pew Research Center. Արխիվացված օրիգինալից November 11, 2020-ին. Վերցված է November 10, 2020-ին.
  91. ↑ Molina, Brett (November 13, 2021). «Robot orders by companies surge as labor shortages linger». USA Today. Արխիվացված է օրիգինալից April 23, 2023-ին. Վերցված է April 23, 2023-ին.
  92. ↑ Ward-Glenton, Hannah (May 1, 2023). «Germany has a plan to tackle a rapidly aging workforce: recruiting robots». CNBC. Վերցված է May 13, 2023-ին.
  93. ↑ Sciubba, Jennifer D. (November 18, 2022). «The Global Population Is Aging. Is Your Business Prepared?». Harvard Business Review. Արխիվացված է օրիգինալից November 19, 2022-ին. Վերցված է April 1, 2023-ին.
  94. ↑ Hart, Kim (September 25, 2019). «Welcome to the "hipsturbia" era». Axios. Արխիվացված օրիգինալից March 6, 2021-ին. Վերցված է March 11, 2021-ին.
  95. ↑ Guerin, Jessica (March 26, 2019). «Millennials, seniors are fleeing cities in search of affordable housing». Housing Wire. Արխիվացված օրիգինալից July 26, 2020-ին. Վերցված է July 29, 2020-ին.
  96. ↑ «An ageing world needs more resourceful robots». The Economist. February 16, 2019. Արխիվացված է օրիգինալից May 6, 2021-ին. Վերցված է May 13, 2023-ին.
  97. ↑ Acemoglu, Daron; Restrepo, Pascual (January 2022). «Demographics and Automation». The Review of Economic Studies. 89 (1): 1–44. doi:10.1093/restud/rdab031. hdl:1721.1/144423.
  98. ↑ Dizikes, Peter (September 15, 2021). «Study: As a population gets older, automation accelerates». MIT News. Վերցված է September 21, 2022-ին.
  99. ↑ Brinded, Lianna (December 30, 2017). «Britain's class problem comes down to "assortative mating"». Quartz. Արխիվացված օրիգինալից December 31, 2017-ին. Վերցված է January 9, 2021-ին.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեյբի բումերների սերունդ» հոդվածին։
BNF: 124376781 · GND: 4156177-6 · LCCN: sh85010752 · SUDOC: 033517541
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բեյբի_բումերների_սերունդ&oldid=10255004» էջից