Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ
Ծնվել է | հոկտեմբերի 25, 1781[1][2][3] Stráž nad Nežárkou[1][2][3] |
---|---|
Մահացել է | ապրիլի 3, 1876[1][2][3] (94 տարեկան) Buchlovice[1][2][3] կամ Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4] |
Բնակության վայր(եր) | Չեխիա |
Քաղաքացիություն | Ավստրո-Հունգարիա և Ավստրիական կայսրություն |
Մասնագիտություն | բուսաբան, պտերիդոլոգ, պտերաբան, բժիշկ և ճանապարհորդ |
Գործունեության ոլորտ | բուսաբանություն[1][3], բժշկություն[1][3], ճանապարհորդություն[1][3] և ազնվականություն[3] |
Ալմա մատեր | Պրահայի Կարլի համալսարան |
Տիրապետում է լեզուներին | չեխերեն[1] |
Հայր | Prosper Anton Graf Berchtold? |
Հեղինակի անվան հապավումը (բուսաբանություն) | Bercht. |
Bedřich Všemír von Berchtold Վիքիպահեստում |
Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ (չեխ․՝ Bedřich Karel Eugen Všemír hrabě Berchtold z Uherčic, Ֆրիդրիխ Բերխտոլդ գերմ.՝ Friedrich von Berchtold. հոկտեմբերի 25, 1781[1][2][3], Stráž nad Nežárkou[1][2][3] - ապրիլի 3, 1876[1][2][3], Buchlovice[1][2][3] և Պրահա, Բոհեմիայի թագավորություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4][5])[6], չեխ բժիշկ, բուսաբան։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1804 թվականին Պրահայի Կառլով համալսարանն ավարտած Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդը շարունակել է համագործակցել այդ համալսարանի բժշկագիտական ֆակուլտետի հետ, բժշկական իր գործունեության հետ մեկտեղ զգալի ժամանակ է հատկացրել բնագիտական և հատկապես բուսաբանական պրպտումներին։
Բժշկական 11-ամյա աշխատանքից հետո վճռել է բացառապես զբաղվել գիտությամբ, ամբողջովին նվիրվել բնության ուսումնասիրությանը։ 1834-ից մինչև 1842 թվականը ներառյալ՝ գիտական նպատակներով ճամփորդել է եվրոպական բազմաթիվ երկրներով, Հյուսիսային Աֆրիկայով, Փոքր Ասիայով, իսկ 1846 թվականին՝ նաև Հարավային Ամերիկայով (հիմնականում Բրազիլիայով)[7]։
1830—40 թվականների սահմանագծին հրատարակել է իր բազմահատոր աշխատությունը Չեխիայի պատմական Բոհեմիա մարզի բուսական աշխարհի մասին։ Չեխ ականավոր բուսաբաններ՝ եղբայրներ Կարել և Յան Պրեսլների հեղինակակցությամբ լույս է ընծայել գիտա-հետազոտական մի շարք աշխատություններ։ Չեխ գիտնականներից առաջինը նա է բուսաբանական աշխատություն հրատարակել կարտոֆիլի մասին («Die kartoffeln.»(գերմ.)):
Լինելով չեխական ազգային վերածննդի աջակից՝ իր հորեղբորորդու՝ Լեոպոլդ Բերխտոլդի հետ եռանդուն մասնակցություն է ունեցել Պրահայի ազգային թանգարանի ստեղծման աշխատանքներին։
Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդի անունով է կոչվել բույսերի մի ցեղ Berchtoldia J.Presl, 1830[8][9], հետագայում այդ անվանումը ներառվել է համապատասխան հոմանիշների շարքում։
Գիտական աշխատություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- O přirozenosti rostlin, aneb, Rostlinář. Prag: Joz. Krarse 1820. (Յ. Ս. Պրեսլի հեղինակակցությամբ)
- Die Rubiaceen Böheims. 1838.
- Ökonomisch-technische Flora Böhmens. 6 հատորով, Պրահա. Gedruckt bei J.H. Pospischil, 1836—43. т.1
- Die kartoffeln. (Solanum tuberosum C.Bauh.) Deren geschichte, charakteristik, nützlichkeit, schädlichkeit, kultur, krankheiten etc., mit ausführlichen angaben ihrer industriellen anwendung. Prag, Druck von G. Haase söhne, 1842.
Ի պատիվ Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդի անվանվել են
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- բուսացեղ
- (Poaceae) Berchtoldia J.Presl[10]
- բուսատեսակներ
- (Amaranthaceae) Amaranthus berchtoldii Seidl ex Opiz[11]
- (Potamogetonaceae) Potamogeton berchtoldii Fieber[12]
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 https://jh.tritius.cz/authority/564226
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Wurzbach D. C. v. Berchtold, Friedrich Graf (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 24. — S. 377.
- ↑ Citace elektronické monografie|titul = DigiArchiv SOA v Třeboni - ver. 16.01.01|url = http://digi.ceskearchivy.cz/cs/7476/108%7Cvydavatel(չաշխատող հղում) = digi.ceskearchivy.cz|datum přístupu = 2016-01-10
- ↑ Citace elektronické monografie|titul = Actapublica - Moravský zemský archiv Brno|url = https://www.mza.cz/actapublica/matrika/detail/9472?image=216000010-000253-003377-000000-011464-000000-00-B04211-00920.jp2 |vydavatel = actapublica.eu|datum přístupu = 2016-01-10
- ↑ Cita web|url=http://huntbot.andrew.cmu.edu/HIBD/Departments/Library/Berchtold.shtml%7Ctitolo=Friedrich(չաշխատող հղում) von Berchtold and Jan Svatopluk Presl - O Prirozenosti Rostlin aneb Rostlinár (1823–1835)|editore=Hunt Institute for Botanical Documentation|accesso=24-03-2013|lingua=en|urlmorto=sì|urlarchivio=https://web.archive.org/web/20120329212629/http://huntbot.andrew.cmu.edu/HIBD/Departments/Library/Berchtold.shtml%7Cdataarchivio%3D29 marzo 2012
- ↑ Berchtoldia: տեղեկություններ IPNI կայում (անգլ.)
- ↑ Cita libro|autore=Umberto Quattrocchi|titolo=CRC World Dictionary of Grasses: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology -|città=|editore=CRC Press|anno=2006|id=ISBN 1-4200-0322-4|pagine=p. 301|volume=1
- ↑ Reliq. Haenk. 323. t. 43 1830 (IK)
- ↑ Boehm. Gew. 164; Natural. i 1823 (IK)
- ↑ Berch. & Fib. Potamog. 40. t. 4 (IK)
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Heribert Sturm (1979). Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder (գերմաներեն). R.Oldenbourg. ISBN 3-486-49491-0. Վերցված է 2009 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.(չաշխատող հղում)
- Stafleu, Frans A.; Cowan, Richard S. (1976–1988). Taxonomic literature: a selective guide to botanical publications and collections with dates, commentaries and types: Taxon. Lit., ed. 2 (TL2) (2nd ed.). Utrecht: Bohn, Scheltema & Holkema. ISBN 90-313-0224-4.
- H. Hantsch. Leopold Graf Berchtold, Grandseigneur u. Staatsmann. Styria-Verlag, Graz 1963
- J. Martínek: Berchtold von Ungarschitz Friedrich, Österreichisches Biographisches Lexikon-online
- Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder. Band 1, München 1979, S. 76
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Lista parcial de obras de Berchtold - WorldCat
- Biografía de Berchtold en Radio Czech
- Biografías Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder(չաշխատող հղում)
- Bedřich Všemír Berchtold z Uherčic(չեխ.)
- * Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ: տեղեկություններ IPNI կայում (անգլ.)
- Rodokmen
- Rozhlas.Cz
- spisy na WorldCat
- Biographisches Lexikon zur Geschichte der böhmischen Länder(չաշխատող հղում)
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բեդրժիխ Վշեմիր ֆոն Բերխտոլդ» հոդվածին։ |
|