Jump to content

Բարձր հաճախականության առևտուր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Բարձր հաճախականության առևտուր (ԲՀԱ), ֆինանսների ոլորտում ալգորիթմական առևտրի տեսակ, որը բնութագրվում է բարձր արագությամբ, բարձր շրջանառության մակարդակով և պատվերի և առևտրի բարձր հարաբերակցությամբ, որն օգտագործում է բարձր հաճախականության ֆինանսական տվյալներ և էլեկտրոնային առևտրի գործիքներ[1][2][3]։ Չնայած ԲՀԱ-ի միանշանակ սահմանում չկա, դրա հիմնական հատկանիշներից են բարձր բարդ ալգորիթմները, համատեղ տեղակայումը և արժեթղթերի առևտրում շատ կարճաժամկետ ներդրումային հորիզոնները[4][5][6][7]։ Բարձր հաճախականությամբ առևտուրը (ԲՀԱ) կիրառվում է սեփական առևտրային ռազմավարությունների միջոցով, որոնք իրականացնում են համակարգիչները՝ մի քանի վայրկյանում կամ վայրկյանի տասներորդականներում[8]։

2016 թվականին ԲՀԱ-ն միջինում սկզբնավորել է բաժնետոմսերի առևտրի ծավալի 10-40%-ը, իսկ արտարժույթի և ապրանքների՝ 10-15%-ը[9]: Բարձր հաճախականության առևտրականները կարճաժամկետ դիրքեր են մտնում և դուրս գալիս մեծ ծավալներով և բարձր արագությամբ՝ նպատակ ունենալով յուրաքանչյուր գործարքից ստանալ երբեմն նույնիսկ մեկ տոկոսի չափով շահույթ[10]։ Բարձր արագությամբ ներդրումների ընկերությունները չեն սպառում զգալի քանակությամբ կապիտալ, չեն կուտակում դիրքեր կամ չեն պահում իրենց պորտֆելները մեկ գիշերվա ընթացքում[11]։ Արդյունքում, ԲՀԱ-ն ունի Շարփի հավանական հարաբերակցություն (պարգևատրման և ռիսկի չափանիշ) տասնյակ անգամ ավելի բարձր, քան ավանդական «գնիր և պահիր» ռազմավարությունները[12]։ Բարձր հաճախականության առևտրականները սովորաբար մրցակցում են այլ բարձր հաճախականության ներդրողների հետ, այլ ոչ թե երկարաժամկետ ներդրողների հետ։[11][13][14]։ Բարձր արագությամբ ընթացող գործարքների (ԲՀԱ) ընկերությունները կազմում են ցածր շահույթի մարժաներ՝ առևտրի աներևակայելիորեն բարձր ծավալներով, որոնք հաճախ հասնում են միլիոնների։

Հետազոտությունների մեծ մասը պնդում է, որ բարձր հաճախականության փոխանցումը (ԲՀԱ) և էլեկտրոնային առևտուրը ֆինանսական համակարգի համար նոր տեսակի մարտահրավերներ են առաջացնում[15][16]։ Ալգորիթմական և բարձր հաճախականության առևտրականները, ինչպես պարզվեց, նպաստել են անկայունությանը 2010 թվականի մայիսի 6-ի «Կայծակնային ճգնաժամի» ժամանակ, երբ բարձր հաճախականության իրացվելիության մատակարարները արագորեն դուրս են եկել շուկայից[15][17][16][18]։ Եվրոպական մի քանի երկրներ առաջարկել են կրճատել կամ արգելել բարձր հաճախականության հոսքը՝ անկայունության վերաբերյալ մտահոգությունների պատճառով[19]։ ԲՀԱ-ի դեմ ուղղված այլ բողոքներից է այն փաստարկը, որ որոշ ԲՀԱ ընկերություններ շահույթ են ստանում ներդրողներից, երբ ինդեքսային ֆոնդերը վերահավասարակշռում են իրենց պորտֆելները[20][21][22]։

Համակարգչային արագագործ բարձր հաճախականությամբ առևտուրը (ԲՀԱ) սկսել է աստիճանաբար զարգանալ 1983 թվականից հետո, երբ NASDAQ-ը ներդրել է առևտրի լիովին էլեկտրոնային ձև[23]։ 21-րդ դարի սկզբում ԲՀԱ գործարքների իրականացման ժամանակը կազմել է մի քանի վայրկյան, մինչդեռ 2010 թվականին այդ ժամանակը կրճատվել է մինչև միլի և նույնիսկ միկրովայրկյաններ։ Այդ ժամանակ բարձր հաճախականությամբ առևտուրը դեռևս քիչ հայտնի թեմա էր ֆինանսական ոլորտից դուրս, և միայն 2009 թվականի հուլիսին «New York Times»-ի հրապարակած հոդվածներից մեկը դարձավ առաջիններից, որն այս թեման ներկայացրեց լայն հասարակայնությանը[24]։

2013 թվականի սեպտեմբերի 2-ին Իտալիան դարձել է աշխարհի առաջին երկիրը, որը մտցրել է հատուկ բարձր հաճախականության հեռարձակման հարկ, որը կազմում է 0.02% 0.5 վայրկյանից պակաս տևողությամբ բաժնետոմսերի գործարքների համար[25][26]։

2000-ականների սկզբին բարձր հաճախականության առևտուրը դեռևս կազմում էր բաժնետոմսերի պատվերների 10%-ից պակաս, սակայն այս համամասնությունը շուտով սկսել է արագ աճել։ Նյու Յորքի ֆոնդային բորսայի տվյալների համաձայն, 2005-2009 թվականների միջև առևտրի ծավալն աճել է մոտ 164%-ով, որի համար կարելի է հաշվի առնել բարձր հաճախականության առևտուրը[27]։ 2009 թվականի առաջին եռամսյակի դրությամբ, բարձր հաճախականության առևտրային ռազմավարություններ ունեցող հեջ ֆոնդերի կառավարման տակ գտնվող ընդհանուր ակտիվները կազմել են 141 միլիարդ դոլար, մոտ 21%-ով պակաս 2008 թվականի ֆինանսական ճգնաժամի ամենավատ շրջանից առաջ գրանցված իրենց գագաթնակետից[28], չնայած խոշորագույն ԲՀԱ-ների մեծ մասը իրականում փոքր թվով ներդրողների սեփականություն հանդիսացող ՍՊԸ-ներ են։ Բարձր հաճախականության ռազմավարությունն առաջին անգամ լայն տարածում է գտել Renaissance Technologies[29] ընկերության կողմից, որն իր առևտրում օգտագործում է և՛ ԲՀԱ, և՛ քանակական ասպեկտներ։ Բարձր հաճախականության շատ ընկերություններ շուկայի ստեղծողներ են և շուկային ապահովում են իրացվելիություն, ինչը նվազեցնում է անկայունությունը և նպաստում է առաջարկի և գնման միջև սփրեդների նեղացմանը՝ առևտուրն ու ներդրումները դարձնելով ավելի էժան շուկայի մյուս մասնակիցների համար

Շուկայի մասնաբաժին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009 թվականին Միացյալ Նահանգներում բարձր հաճախականության առևտրային ընկերությունները կազմում էին այսօր գործող մոտ 20,000 ընկերությունների 2%-ը, բայց կազմում էին բաժնետոմսերի բոլոր պատվերների ծավալի 73%-ը[30]։ ԱՄՆ-ի խոշորագույն բարձր հաճախականության առևտրային ընկերություններն են՝ Virtu Financial-ը, Tower Research Capital-ը, IMC-ն, Tradebot-ը, Akuna Capital-ը և Citadel LLC-ն[31]։ Անգլիայի Բանկը նմանատիպ տոկոսներ է գնահատում Մեծ Բրիտանիայի 2010 թվականի շուկայական մասնաբաժնի համար, նաև ենթադրելով, որ Եվրոպայում ԲՀԱ-ն կազմում է բաժնետոմսերի պատվերների ծավալի մոտ 40%-ը, իսկ Ասիայում՝ մոտ 5-10%-ը[32]: Ըստ արժեքի, 2010 թվականին Tabb Group խորհրդատվական ընկերության կողմից գնահատվել է, որ ԲՀԱ-ն կազմում է ԱՄՆ-ում բաժնետոմսերի առևտրի 56%-ը և Եվրոպայում՝ 38%-ը[33]:

Քանի որ ԲՀԱ ռազմավարությունները դառնում են ավելի լայնորեն կիրառվող, դրանք շահութաբեր կերպով տեղակայելը կարող է ավելի դժվար լինել։ Պերդյուի համալսարանի Ֆրեդերի Վիենսի գնահատականի համաձայն՝ ԱՄՆ-ում բարձր հաճախականության էլեկտրաէներգիայի (ԲՀԱ) շահույթը նվազել է՝ 2009 թվականի գնահատված 5 միլիարդ դոլարի գագաթնակետից հասնելով մոտ 1.25 միլիարդ դոլարի 2012 թվականին[34]։

Չնայած ֆոնդային շուկաներում ԲՀԱ-ին վերագրվող ծավալի տոկոսը նվազել է, այն գերակշռել է ֆյուչերսային շուկաներում։ Aite Group-ի կողմից 2010 թվականին անցկացված ուսումնասիրության համաձայն, համաշխարհային ֆյուչերսների հիմնական ծավալի մոտ մեկ քառորդը բաժին է ընկել բարձր հաճախականության պրոֆեսիոնալ առևտրականներին[35]։ 2012 թվականին, TABB Group-ի կողմից անցկացված ուսումնասիրության համաձայն, ԲՀԱ-ն կազմել է ԱՄՆ բորսաներում 2012 թվականին ֆյուչերսային շուկայի ամբողջ ծավալի ավելի քան 60 տոկոսը[36]:

Ռազմավարություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարձր հաճախականությամբ առևտուրը քանակական առևտրի տեսակ է, որը բնութագրվում է պորտֆելի կարճաժամկետ պահմամբ։ Պորտֆելի բաշխման բոլոր որոշումները կայացվում են համակարգչային քանակական մոդելների միջոցով[37]։ Այս ռազմավարությունների հաջողությունը հիմնականում պայմանավորված է մեծածավալ տեղեկատվության միաժամանակյա մշակման ունակությամբ, ինչը սովորական մարդկային առևտրականները չեն կարող կատարել։ Սպեցիֆիկ ալգորիթմները խիստ գաղտնի են պահվում դրանց սեփականատերերի կողմից։ Շատ պրակտիկ ալգորիթմներ իրականում բավական պարզ արբիտրաժներ են, որոնք նախկինում կարող էին իրականացվել ցածր հաճախականությամբ։ Մրցակցությունը սովորաբար տեղի է ունենում այն ուղղությամբ, թե ով կարող է ավելի արագ իրականացնել այդ ռազմավարությունները, այլ ոչ թե՝ ով կարող է ստեղծել նոր ու հեղափոխական ալգորիթմներ։

Բարձր հաճախականությամբ առևտրի հիմնական տեսակները ներառում են մի քանի տեսակի շուկա ձևավորող ռազմավարություններ, իրադարձությունների վրա հիմնված արբիտրաժ (event arbitrage), վիճակագրական արբիտրաժ (statistical arbitrage) և ուշացման վրա հիմնված արբիտրաժ (latency arbitrage)։ Բարձր հաճախականությամբ առևտրի ռազմավարությունների մեծ մասը ոչ թե խաբուսիկ են, այլ օգտագործում են շուկայական հավասարակշռությունից փոքր շեղումները՝ շահույթ ստանալու նպատակով[38]։

Շուկայի ստեղծում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի[39]՝

«Շուկա ստեղծողը» մի ընկերություն է, որը պատրաստ է կանոնավոր և անընդհատ հիմունքներով գնել և վաճառել որոշակի բաժնետոմս հրապարակային գնանշված գնով։ Դուք ամենից հաճախ կլսեք շուկայագործների մասին ՆԱՍԴԱՔ-ի կամ այլ «արտարժույթի փոխանակման» (OTC) շուկաների համատեքստում: Նյու Յորքի ֆոնդային բորսայի նման բորսայում ցուցակված բաժնետոմսեր գնելու և վաճառելու պատրաստ շուկայի ստեղծողները կոչվում են «երրորդ շուկայի ստեղծողներ»։ Շատ OTC բաժնետոմսեր ունեն մեկից ավելի շուկա ստեղծող։ Շուկայի ստեղծողները, որպես կանոն, պետք է պատրաստ լինեն գնել և վաճառել այն բաժնետոմսերի առնվազն 100 բաժնետոմս, որոնցով նրանք շուկա են մտնում։ Արդյունքում, ներդրողի մեծ պատվերը կարող է ստիպված լինել կատարել մի շարք շուկայագործների կողմից՝ հնարավոր է՝ տարբեր գներով։

«Շուկա ձևավորող» և «բարձր հաճախականությամբ առևտրով զբաղվող կազմակերպություն» հասկացությունների միջև կարող է զգալի համընկնում լինել։ Բարձր հաճախականությամբ առևտրով զբաղվող կազմակերպությունները իրենց գործունեությունն առևտրային բնութագրում են որպես «շուկա ձևավորում»՝ ռազմավարությունների մի շարք, որոնք ներառում են սահմանափակ վաճառքի (offer) կամ գնումի (bid) պատվերների տեղադրում՝ bid-ask միջակայքից շահույթ ստանալու նպատակով։ Այդպիսով շուկա ձևավորողները հանդես են գալիս որպես հակակողմ՝ մուտք գործող շուկայի պատվերների համար։ Չնայած նախկինում շուկա ձևավորողի դերը հիմնականում իրականացնում էին մասնագիտացված ընկերությունները, այժմ այդ ռազմավարությունը կիրառում են նաև բազմաթիվ ներդրողներ՝ շուկա անմիջական մուտքի լայն տարածման շնորհիվ։ Էմպիրիկ ուսումնասիրությունների համաձայն՝ այդ մրցակցությունը լիկվիդայնություն ապահովող սուբյեկտների միջև հանգեցնում է շուկայում արդյունավետ միջակայքի նվազման՝ դրանով իսկ կրճատելով վերջնական ներդրողների անուղղակի ծախսերը։ Սակայն կարևորվում է մի տարբերություն․ իսկական շուկա ձևավորողները պարտավորված են մշտապես ներկայ լինել շուկայում և չեն կարող ինքնակամ դուրս գալ, մինչդեռ ԲՀԱ կազմակերպությունները նման պարտավորություն չունեն։

Որոշ բարձր հաճախականությամբ առևտրային ընկերություններ շուկայի ստեղծումն օգտագործում են որպես իրենց հիմնական ռազմավարություն[40]։ Ավտոմատացված առևտրային սեղանը (ATD), որը Citigroup-ը գնել է 2007 թվականի հուլիսին, եղել է ակտիվ շուկայական ստեղծող՝ կազմելով NASDAQ-ի և Նյու Յորքի ֆոնդային բորսայի ընդհանուր ծավալի մոտ 6%-ը[41]։ 2016 թվականի մայիսին Citadel LLC-ն Citigroup-ից գնել է ATD-ի ակտիվները։ Շուկայի ստեղծման ռազմավարությունների մշակումը սովորաբար ներառում է թիրախային շուկայի միկրոկառուցվածքի ճշգրիտ մոդելավորում[42][43]՝ ստոխաստիկ կառավարման տեխնիկայի հետ միասին[44][45][46][47]։

Այս ռազմավարությունները սերտորեն կապված են նոր էլեկտրոնային հարթակների մուտքի հետ։ Եվրոպական արժեթղթերի շուկայում Chi-X հարթակի մուտքի ակադեմիական ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ դրա գործարկումը համընկել է խոշոր բարձր հաճախականությամբ առևտրային (ԲՀԱ) սուբյեկտի մուտքի հետ, որն իրականացնում էր շուկա ձևավորում ինչպես գործող շուկայում՝ NYSE-Euronext-ում, այնպես էլ նոր՝ Chi-X հարթակում։ Ուսումնասիրությունը պարզում է, որ նոր հարթակը ստեղծել էր ԲՀԱ շուկա ձևավորման համար իդեալական պայմաններ՝ ցածր միջնորդավճարներ (այսինքն՝ փոխհատուցում այն գնանշումների համար, որոնք հանգեցրել էին գործարքի), ինչպես նաև արագ համակարգ։ Այնուամենայնիվ, ԲՀԱ սուբյեկտը նույն ակտիվությամբ գործում էր նաև գործող շուկայում՝ իր ոչ զրոյական դիրքերը հասցեագրելու համար։ Ավելին՝ ցույց է տրվում, որ նոր հարթակների մուտքն ու ԲՀԱ սուբյեկտների ներգրավումը համընկել են լիկվիդայնության ապահովման զգալի բարելավման հետ[48]։

Գնանշումների արհեստական հեղեղում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գնանշումների արհեստական հեղեղումը շուկայական մանիպուլյացիայի չարաշահման մի ձև է, որը կիրառվում է բարձր հաճախականության առևտրականների (ԲՀԹ) կողմից և ենթակա է կարգապահական միջոցառումների։ Այն ենթադրում է մեծ թվով պատվերների արագ մուտքագրում և դուրսբերում՝ շուկան ողողելու փորձով, ինչը շուկայում խառնաշփոթ է ստեղծում և առևտրային հնարավորություններ է ստեղծում բարձր հաճախականությամբ առևտրականների համար[49][50][51][52][53][54]։

Շատ տեղեկություն ակամա ձևով կոդավորված է լինում շուկայի տվյալների մեջ, ինչպիսիք են գնանշումները և ծավալները։ Դիտարկելով գնանշումների հոսքը՝ համակարգիչները կարող են արդյունահանել տեղեկատվություն, որն առայժմ չի հասել նորությունների հարթակներին։ Քանի որ բոլոր գնանշումներն ու ծավալների վերաբերյալ տվյալները հանրային են, նման ռազմավարությունները լիովին համապատասխանում են գործող օրենքներին։

Ֆիլտրային առևտուրը բարձր հաճախականությամբ առևտրի ավելի պարզունակ ռազմավարություններից է, որն ընդգրկում է բորսայում մեծ թվով բաժնետոմսերի մոնիթորինգը՝ նշանակալի կամ անսովոր գնի փոփոխություններ կամ ծավալի ակտիվություն հայտնաբերելու նպատակով։ Սա ներառում է առևտուր նորությունների, հայտարարությունների կամ այլ իրադարձությունների հիման վրա։ Ծրագրակազմը ապա ստեղծում է գնման կամ վաճառքի հրահանգ՝ կախված այն իրադարձությունից, որը փնտրվում է[55]։

Վիճակագրական արբիտրաժ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարձր հաճախականության առևտրային ռազմավարությունների մեկ այլ շարք են այն ռազմավարությունները, որոնք օգտագործում են արժեթղթերի միջև կայուն վիճակագրական փոխհարաբերություններից կանխատեսելի ժամանակավոր շեղումները։ Բարձր հաճախականությամբ վիճակագրական արբիտրաժը ակտիվորեն օգտագործվում է բոլոր հեղուկ արժեթղթերում, ներառյալ բաժնետոմսերը, պարտատոմսերը, ֆյուչերսները, արտարժույթը և այլն: Նման ռազմավարությունները կարող են ներառել նաև դասական արբիտրաժային ռազմավարություններ, ինչպիսին է արտարժույթի շուկայում ծածկված տոկոսադրույքի համարժեքությունը, որը տալիս է կապ ներքին պարտատոմսի, արտարժույթով արտահայտված պարտատոմսի, արժույթի սփոթ գնի և արժույթի ֆորվարդային պայմանագրի գնի միջև: Բարձր հաճախականության առևտուրը թույլ է տալիս նմանատիպ արբիտրաժներ իրականացնել՝ օգտագործելով ավելի մեծ բարդության մոդելներ, որոնք ներառում են չորսից ավելի արժեթղթեր։

TABB Group-ը գնահատում է, որ բարձր հաճախականության արբիտրաժային ռազմավարությունների տարեկան համախառն շահույթը 2009 թվականին գերազանցել է 21 ԱՄՆ միլիարդ դոլարը,[56] չնայած Purdue-ի ուսումնասիրությունը գնահատում է, որ բոլոր բարձր հաճախականության առևտրի շահույթը 2009 թվականին կազմել է 5 ԱՄՆ միլիարդ դոլար[57]։

Ինդեքսային աբրիտաժ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինդեքսային արբիտրաժը շահագործում է ինդեքսների հետևորդ ֆոնդերը, որոնք պարտավոր են գնել և վաճառել արժեթղթերի մեծ ծավալներ՝ ինդեքսներում դրանց փոփոխվող կշիռներին համամասնորեն։ Եթե ԲՀԱ ընկերությունը կարող է մուտք գործել և մշակել այն տեղեկատվությունը, որը կանխատեսում է այդ փոփոխությունները, նախքան հետևող ֆոնդերը դա կանեն, ապա նրանք կարող են արժեթղթեր գնել հետևողներից առաջ և վաճառել դրանք նրանց՝ շահույթով։

Նորությունների վրա հիմնված առևտուր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընկերության նորությունները էլեկտրոնային տեքստային ձևաչափով հասանելի են բազմաթիվ աղբյուրներից, այդ թվում՝ առևտրային մատակարարներից, ինչպիսիք են Bloomberg-ը, հանրային լրատվական կայքերից և Twitter-ի հոսքերից։ Ավտոմատացված համակարգերը կարող են նույնականացնել ընկերությունների անունները, բանալի բառերը և երբեմն էլ իմաստաբանությունը՝ նորությունների վրա հիմնված գործարքներ կատարելու համար, նախքան մարդ-առևտրականները կկարողանան մշակել նորությունները։

Ցածր լատենտության ռազմավարություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարձր հաճախականության առևտրային ռազմավարությունների առանձին, «միամիտ» դասը հիմնված է բացառապես գերցածր լատենտության շուկա մուտք գործելու ուղղակի տեխնոլոգիայի վրա։ Այս ռազմավարություններում համակարգչային գիտնականները հույսը դնում են արագության վրա՝ որոշակի արժեթղթերի առևտրի գների անհամապատասխանությունները միաժամանակ տարբեր շուկաներում արբիտրաժային լուծելու համար չնչին առավելություններ ստանալու համար[58]։

Ցածր լատենտության ռազմավարության մեկ այլ ասպեկտ է եղել օպտիկամանրաթելայինից միկրոալիքային և կարճալիք տեխնոլոգիայի անցումը երկար հեռավորության վրա ցանցային գործունեության համար։ Միկրոալիքային փոխանցման անցումը պայմանավորված է նրանով, որ օդում տարածվող միկրոալիքային ճառագայթների արագությունը նվազում է 1%-ից պակաս՝ համեմատած վակուումում տարածվող լույսի հետ, մինչդեռ ավանդական օպտիկամանրաթելային ճառագայթման դեպքում լույսը տարածվում է ավելի քան 30%-ով ավելի դանդաղ[59]։ Հատկապես 2011 թվականից ի վեր, բարձր հաճախականության ալիքներով զբաղվող ընկերությունները մեծ ներդրումներ են կատարել միկրոալիքային ենթակառուցվածքներում՝ տվյալները փոխանցելու հիմնական կապերով, ինչպիսիք են Նյու Յորքի և Չիկագոյի, ինչպես նաև Լոնդոնի և Ֆրանկֆուրտի միջև կապը, որն անցնում է Բելգիայի միջով՝ շնորհիվ նախկին ԱՄՆ բանակի անտենաների ցանցի[60][61]։ Սակայն միկրոալիքային հեռարձակումը պահանջում է տեսողության գծով տարածում, ինչը դժվար է մեծ հեռավորությունների վրա, ինչը որոշ բարձր հաճախականության ալիքային ալիքների ընկերություններին դրդում է օգտագործել կարճալիք ռադիո[62][63]։ Կարճալիք ռադիոազդանշանները կարող են փոխանցվել ավելի մեծ հեռավորության վրա, բայց կրել ավելի քիչ տեղեկատվություն. 2020 թվականին Bloomberg News-ում մեջբերված հեջ ֆոնդի գործընկերը նշել է, որ կարճալիքային թողունակությունը բավարար չէ ցածր լատենտության ռազմավարությունների համար պատվերների գրքի ամբողջական հոսքը փոխանցելու համար[63]։ Ընկերությունները նաև ուսումնասիրել են արբանյակների օգտագործումը շուկայական տվյալներ փոխանցելու համար[62]։

Պատվերի հատկությունների ռազմավարություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարձր հաճախականության առևտրային ռազմավարությունները կարող են օգտագործել շուկայական տվյալների հոսքերից ստացված հատկություններ՝ ոչ օպտիմալ գներով տեղադրված պատվերները նույնականացնելու համար։ Նման պատվերները կարող են իրենց կոնտրագենտներին շահույթ առաջարկել, որը բարձր հաճախականության առևտրականները կարող են փորձել ստանալ։ Այս հատկանիշների օրինակներից են պատվերի տարիքը[64] կամ ցուցադրված պատվերների չափերը[65]: Կարևոր պատվերի հատկությունների հետևումը կարող է նաև թույլ տալ առևտրային ռազմավարություններին ավելի ճշգրիտ կանխատեսում ունենալ արժեթղթի ապագա գնի վերաբերյալ։

Ազդեցություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ալգորիթմական և բարձր հաճախականության առևտրի հետևանքները շարունակական հետազոտությունների առարկա են։ Բարձր հաճախականության առևտուրը կարգավորող մարմինների հետ կապված մտահոգություններ է առաջացնում՝ որպես շուկայի անկայունության պատճառ[66]։ Կարգավորող մարմինները պնդում են, որ այս գործելակերպը նպաստել է 2010 թվականի մայիսի 6-ի «Կայծակնային ճգնաժամի»[73] անկայունությանը և պարզել են, որ ռիսկերի վերահսկողությունը շատ ավելի քիչ խիստ է ավելի արագ գործարքների համար[74]։

Ֆինանսական ոլորտի անդամները սովորաբար պնդում են, որ բարձր հաճախականության առևտուրը զգալիորեն բարելավում է շուկայի իրացվելիությունը[75], նեղացնում է առաջարկի և գնման միջև ընկած տարածությունը, իջեցնում անկայունությունը և առևտուրն ու ներդրումները դարձնում ավելի էժան շուկայի մյուս մասնակիցների համար[79]։

Ակադեմիական ուսումնասիրությունը[80] պարզել է, որ խոշոր կապիտալիզացիայի բաժնետոմսերի համար և «ընդհանուր առմամբ աճող բաժնետոմսերի գների» ժամանակահատվածներում հանգստի շուկաներում բարձր հաճախականությամբ առևտուրը նվազեցնում է առևտրի արժեքը և մեծացնում գնանշումների տեղեկատվականությունը[80], սակայն, այն «ոչ մի նշանակալի ազդեցություն չի հայտնաբերել փոքր կապիտալիզացիայի բաժնետոմսերի համար»[80] և «բաց է մնում այն հարցը, թե արդյոք ալգորիթմական առևտուրը և ալգորիթմական իրացվելիության մատակարարումը հավասարապես օգտակար են ավելի անկայուն կամ անկում ապրող շուկաներում...ալգորիթմական իրացվելիության մատակարարները կարող են պարզապես անջատել իրենց մեքենաները, երբ շուկաները կտրուկ անկում են ապրում»[80]։

2011 թվականի սեպտեմբերին շուկայական տվյալների մատակարար Nanex LLC-ն հրապարակել է հակառակը պնդող զեկույց։ Նրանք ուսումնասիրել են գնանշումների ծավալը առևտրային գործարքների արժեքի հետ համեմատած 4 ու կես տարվա ընթացքում և նկատել են արդյունավետության 10-ապատիկ նվազում[81]։ Nanex-ի սեփականատերը բարձր հաճախականության առևտրի բացահայտ քննադատ է։[82] Բարձր հաճախականության (ԲՀԱ) վերաբերյալ շատ քննարկումներ կենտրոնանում են բացառապես ալգորիթմների հաճախականության ասպեկտի վրա, և ոչ թե դրանց որոշումների կայացման տրամաբանության վրա (որը սովորաբար գաղտնի է պահվում դրանք մշակող ընկերությունների կողմից): Սա դժվարացնում է դիտորդների համար նախապես որոշել շուկայական սցենարները, որոնց դեպքում ԲՀԱ-ն կնվազեցնի կամ կուժեղացնի գների տատանումները։ Առևտրի արժեքի համեմատ գնանշումների աճող ծավալը կարող է ցույց տալ, որ ավելի շատ ընկերություններ փորձում են շահույթ ստանալ խաչաձև շուկայական արբիտրաժային տեխնիկաներից, որոնք գլոբալ չափման դեպքում էական արժեք չեն ավելացնում իրացվելիության աճի միջոցով։

ԱՄՆ-ում ավելի լիովին ավտոմատացված շուկաները, ինչպիսիք են NASDAQ-ը, Direct Edge-ը և BATS-ը, շուկայական մասնաբաժին են ձեռք բերել ավելի քիչ ավտոմատացված շուկաներից, ինչպիսին է NYSE-ը։ Էլեկտրոնային առևտրում մասշտաբի տնտեսությունը նպաստել է միջնորդավճարների և առևտրի մշակման վճարների նվազեցմանը, ինչպես նաև նպաստել է միջազգային միաձուլումներին և ֆինանսական բորսաների կոնսոլիդացիային։

Համակարգչային միացումների արագությունը, որը չափվում է միլիվայրկյաններով կամ միկրովայրկյաններով, դարձել է կարևոր[83][84]։ Բորսաների միջև մրցակցություն է զարգանում գործարքների ավարտման ամենաարագ մշակման ժամանակների համար։ Օրինակ՝ 2009 թվականին Լոնդոնի ֆոնդային բորսան գնել է MillenniumIT անունով տեխնոլոգիական ընկերություն և հայտարարել է իր Millennium Exchange հարթակը ներդնելու ծրագրերի մասին[85], որի միջին լատենտությունը, ըստ նրանց պնդումների, 126 միկրովայրկյան է։ Սա թույլ է տալիս պատվերների գրքի ժամանակային դրոշմանիշը միլիվայրկյանից ցածր լուծաչափով։ Պատրաստի ծրագրակազմը ներկայումս թույլ է տալիս ժամանակային դրոշմանիշների նանովայրկյանների լուծաչափ՝ օգտագործելով GPS ժամացույց՝ 100 նանովայրկյանների ճշգրտությամբ։

2005 թվականին ֆինանսական ոլորտում համակարգիչների և ծրագրային ապահովման վրա ծախսերը աճել են մինչև 26.4 միլիարդ դոլար[86]։

2010 թվականի մայիսի 6-ի ֆլեշ քրեշ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականի մայիսի 6-ի կարճատև, բայց դրամատիկ ֆոնդային շուկայի փլուզումը սկզբում ենթադրվել է, որ պայմանավորված է եղել բարձր հաճախականության առևտրով[87]։ Դաու Ջոնսի արդյունաբերական միջին ցուցանիշը գրանցել է իր պատմության մեջ ամենամեծ ներօրյա կետային կորուստը[88], սակայն այդ կորուստների մեծ մասը վերականգնվել է մի քանի րոպեում[89]:

Փլուզումից հետո մի քանի կազմակերպություններ պնդել են, որ բարձր հաճախականության առևտուրը մեղավոր չէ, և նույնիսկ կարող էր լինել հիմնական գործոն՝ «Կայծակնային փլուզումը» նվազագույնի հասցնելու և մասամբ հետ մղելու համար[90]։ CME Group-ը՝ խոշոր ֆյուչերսային բորսան, հայտարարել է, որ ինչ վերաբերում է CME Group-ում առևտուր անող ֆոնդային ինդեքսի ֆյուչերսներին, իր հետաքննությունը որևէ ապացույց չի գտել այն տեսակետի համար, որ բարձր հաճախականության առևտուրը կապված է փլուզման հետ, և իրականում նշել է, որ այն ունեցել է շուկայի կայունացնող ազդեցությու[91]։

Սակայն, գրեթե հինգ ամիս տևած հետաքննություններից հետո, ԱՄՆ Արժեթղթերի և Բորսաների Հանձնաժողովը (SEC) և Ապրանքային Ֆյուչերսների Առևտրի Հանձնաժողովը (CFTC) հրապարակել են համատեղ զեկույց, որում նշվել է «Կայծակնային ճգնաժամին» հանգեցրած իրադարձությունների հաջորդականության պատճառը[92] և եզրակացվում էր, որ բարձր հաճախականությամբ առևտրային ընկերությունների գործողությունները նպաստել են ճգնաժամի ընթացքում անկայունությանը։

Հաշվետվության համաձայն՝ փլուզման պատճառը եղել է փոխադարձ հիմնադրամի կողմից իրականացված 4.1 միլիարդ դոլարի ֆյուչերսային պայմանագրերի միակողմանի վաճառքը։ Այդ հիմնադրամը, որը նույնականացվել է որպես Waddell & Reed Financial, փորձել է ագրեսիվ կերպով հեջավորել (ապահովագրել) իր ներդրումային դիրքը[93][94]։ Համատեղ զեկույցը նաև պարզել է, որ «բարձր հաճախականության առևտրականները արագորեն մեծացրել են փոխադարձ ֆոնդի վաճառքի ազդեցությունը»։ Համատեղ զեկույցը «պատկերել է այնքան մասնատված և փխրուն շուկա, որ մեկ խոշոր գործարքը կարող է բաժնետոմսերը հանկարծակի պարույրի մեջ գցել», որ խոշոր փոխադարձ ֆոնդային ընկերությունը «ընտրել է վաճառել մեծ թվով ֆյուչերսային պայմանագրեր՝ օգտագործելով համակարգչային ծրագիր, որն, ըստ էության, ի վերջո ոչնչացրել է շուկայում առկա գնորդներին», որի արդյունքում բարձր հաճախականության ընկերությունները «նաև ագրեսիվորեն վաճառում էին E-mini պայմանագրերը», ինչը նպաստում էր գների արագ անկմանը։ Համատեղ զեկույցում նաև նշվել է, որ «ԲՀԱ-ները սկսել են արագ գնել, ապա վերավաճառել պայմանագրերը միմյանց՝ ստեղծելով «տաք կարտոֆիլի» ծավալային էֆեկտ, քանի որ նույն դիրքերը արագորեն փոխանակվում էին առաջ-ետ» Waddell-ի և բարձր հաճախականության ընկերությունների համակցված վաճառքը արագորեն իջեցրեց «E-mini-ի գինը ընդամենը չորս րոպեում 3%-ով»: Ֆյուչերսների շուկայում գների անկմանը զուգընթաց, ազդեցությունը տարածվել է նաև բաժնետոմսերի շուկաներում, որտեղ «շուկայում իրացվելիությունը գոլորշիացավ, քանի որ շուկայի հետ համընթաց քայլելու համար ընկերությունների մեծ մասի կողմից օգտագործվող ավտոմատացված համակարգերը դադարեցին» և կրճատել են իրենց առևտուրը կամ ընդհանրապես դուրս եկան շուկաներից։ Համատեղ զեկույցում այնուհետև նշվել է, որ «Ֆոնդային շուկայում ավտոմատացված համակարգչային առևտրականները դադարեցին իրենց գործունեությունը, քանի որ հայտնաբերեցին առքուվաճառքի կտրուկ աճը»։ Երբ համակարգչային բարձր հաճախականության առևտրականները դուրս եկան ֆոնդային շուկայից, արդյունքում առաջացած իրացվելիության պակասը «...հանգեցրեց նրան, որ որոշ առաջատար ընկերությունների, ինչպիսիք են Procter & Gamble-ը և Accenture-ը, բաժնետոմսերը իջան մեկ պեննիից մինչև 100,000 դոլար»։ Մինչ որոշ ընկերություններ դուրս եկան շուկայից, շուկայում մնացած բարձր հաճախականությամբ ընկերությունները սրեցին գների անկումը, քանի որ նրանք ««արագացրին իրենց ագրեսիվ վաճառքը» անկման ընթացքում»[95]։ Կայծակնային փլուզումից հետո տարիներին CFTC-ի ակադեմիական հետազոտողները և փորձագետները բարձր հաճախականության առևտուրը մատնանշեցին որպես ԱՄՆ ներկայիս բարդ շուկայի կառուցվածքի միայն մեկ բաղադրիչ, որը հանգեցրեց 2010 թվականի մայիսի 6-ի իրադարձություններին[96]։

Տվյալների մանրամասնվածության և ճշգրտության մակարդակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականին 28 երկրներից բաղկացած Եվրոպական Միության Փարիզում տեղակայված կարգավորող մարմինը՝ Եվրոպական արժեթղթերի և շուկաների մարմինը, առաջարկել է ԵՄ-ն ընդգրկող ժամանակային ստանդարտներ, որոնք ավելի ճշգրիտ կհամաժամեցնեին առևտրային ժամացույցները «նանովայրկյանների կամ վայրկյանի մեկ միլիարդերորդ մասի» սահմաններում՝ դարպասից դարպաս լատենտության ժամանակի՝ «արագության, որով առևտրի վայրերը ճանաչում են պատվերը առևտրի հարցում ստանալուց հետո» կարգավորումը կատարելագործելու համար։ Այս ավելի մանրամասն ժամանակային դրոշմանիշների միջոցով կարգավորող մարմինները ավելի լավ կկարողանան տարբերակել առևտրային հարցումների ստացման և կատարման հերթականությունը՝ շուկայի չարաշահումները բացահայտելու և առաջադեմ, հզոր, արագ համակարգիչներ և ցանցեր օգտագործող առևտրականների կողմից եվրոպական արժեթղթերի շուկաների հնարավոր մանիպուլյացիաները կանխելու համար։ Ամենաարագ տեխնոլոգիաները առևտրականներին առավելություն են տալիս մյուս «դանդաղ» ներդրողների նկատմամբ, քանի որ նրանք կարող են փոխել իրենց կողմից առևտրվող արժեթղթերի գները[97]։

Ռիսկեր և վեճեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրող Ուոլտեր Մաթլիի խոսքով՝ կարգավորող մարմինների՝ կանոնները կիրառելու կարողությունը զգալիորեն նվազել է 2005 թվականից ի վեր՝ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) կողմից Կարգավորման ազգային շուկայի համակարգի (Reg NMS) ընդունմամբ։ Արդյունքում, Նյու Յորքի ֆոնդային բորսայի՝ որպես բաժնետոմսերի կանոնների մշակողի կիսամենաշնորհային դերը խաթարվեց, և բորսան վերածվեց բազմաթիվ համաշխարհային գործող բորսաներից մեկի։ Այնուհետև շուկան դարձավ ավելի մասնատված և հատիկավոր, ինչպես նաև կարգավորող մարմինները, և քանի որ ֆոնդային բորսաները վերածվել էին շահույթը մեծացնելուն ձգտող կազմակերպությունների, ամենաթույլ կարգավորող մարմիններն ունեցողները պարգևատրվեցին, իսկ առևտրականների գործունեության նկատմամբ վերահսկողությունը կորավ։ Այս մասնատումը մեծ օգուտ է բերել բարձր հաճախականության հոսքին (ԲՀԱ)[98]։

Բարձր հաճախականության առևտուրը ներառում է բազմաթիվ տարբեր տեսակի ալգորիթմներ[99]։ Տարբեր ուսումնասիրություններ ցույց են տվել, որ շուկա ստեղծող բարձր հաճախականությամբ առևտրի որոշակի տեսակներ նվազեցնում են անկայունությունը և չեն ներկայացնում համակարգային ռիսկ[100][101][102][103] և նվազեցնում են մանրածախ ներդրողների համար գործարքային ծախսերը[104][105] առանց երկարաժամկետ ներդրողների վրա ազդելու[106][102]։ Այլ ուսումնասիրություններ, որոնք ամփոփված են Ալդրիջի և Կրավչիվի (2017) աշխատության մեջ, ցույց են տալիս, որ «ագրեսիվ» անվամբ հայտնի բարձր հաճախականությամբ առևտրի ռազմավարությունները նվազեցնում են շուկայական հեղուկությունը և առաջացնում անկայունություն։

Բարձր հաճախականության առևտուրը հանրային ուշադրության և քննարկման առարկա է եղել 2010 թվականի մայիսի 6-ի «Կայծակնային ճգնաժամից» ի վեր[110]: Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր առնվազն մեկ տնտեսագետ՝ Մայքլ Սփենսը, կարծում է, որ բարձր հաճախականության տեխնոլոգիաները (ԲՀԱ) պետք է արգելվեն[111]։ Աշխատանքային հոդվածում նշվում է, որ «բարձր հաճախականության առևտրի առկայությունը զգալիորեն մեղմացրել է օրվա վերջում գների տեղաշարժի հաճախականությունն ու ծանրությունը»[112]:

2010 թվականի «Արագ ճգնաժամի» վերաբերյալ իրենց համատեղ զեկույցում ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը (SEC) և բորսաների ֆիքսված արժեքի կարգավորիչը (CFTC) նշել են, որ «շուկայի ստեղծողները և այլ իրացվելիության մատակարարները ընդլայնել են իրենց գնանշումների սփրեդները, մյուսները կրճատել են առաջարկվող իրացվելիությունը, և զգալի թվով մարդիկ ամբողջությամբ դուրս են եկել շուկաներից»[113] «արագ ճգնաժամի» ընթացքում։

Քաղաքական գործիչները, կարգավորող մարմինները, գիտնականները, լրագրողները և շուկայի մասնակիցները բոլորն էլ մտահոգություններ են հայտնել Ատլանտյան օվկիանոսի երկու կողմերում[114][115]։ Սա հանգեցրել է քննարկման այն մասին, թե արդյոք բարձր հաճախականության շուկայավարողները պետք է ենթարկվեն տարբեր տեսակի կարգավորումների։

2010 թվականի սեպտեմբերի 22-ի իր ելույթում ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) նախագահ Մերի Շապիրոն ազդարարել է, որ ԱՄՆ իշխանությունները քննարկում են բարձր հաճախականության թրաֆիկի (ԲՀԱ) դեմ ուղղված կանոնակարգերի ներդրումը։ Նա ասել է. «Բարձր հաճախականության առևտրային ընկերությունները հսկայական կարողություն ունեն ազդելու ֆոնդային շուկաների կայունության և ամբողջականության վրա: Սակայն ներկայումս բարձր հաճախականության առևտրային ընկերությունները շատ քիչ պարտավորություններ ունեն՝ կա՛մ պաշտպանելու այդ կայունությունը՝ դժվարին ժամանակներում խթանելով գների ողջամիտ շարունակականությունը, կա՛մ ձեռնպահ մնալու գների անկայունությունը սրելուց»[116]։ Նա առաջարկել է կարգավորում, որը կպահանջեր բարձր հաճախականության առևտրականներից ակտիվ մնալ անկայուն շուկաներում[117]։ Ավելի ուշ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) նախագահ Մերի Ջո Ուայթը հերքել է այն պնդումները, որ բարձր հաճախականության առևտրականները շուկաներում ունեն ներքին օգուտ[118]։ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) փոխտնօրեն Գրեգ Բերմանը ենթադրել է, որ ԲՀԱ-ի վերաբերյալ ներկայիս բանավեճը հեռանկարային չէ։ 2014 թվականի ապրիլին իր ելույթում Բերմանը պնդել է. «Դա շատ ավելին է, քան պարզապես գնանշումների և չեղարկումների ավտոմատացումը, չնայած լրատվամիջոցների մեծ մասի և տարբեր անկեղծ շուկայական փորձագետների կողմից այս թեմայի վրա թվացյալ բացառիկ կենտրոնացմանը: (...) Ես անհանգստանում եմ, որ այն կարող է չափազանց նեղ կենտրոնացված և կարճատես լինել»[119]։

Չիկագոյի Դաշնային պահուստային համակարգի 2012 թվականի հոկտեմբերին ուղղված «Ինչպես պահպանել շուկաների անվտանգությունը բարձր արագությամբ առևտրի դարաշրջանում» նամակում ներկայացված են ֆինանսական ոլորտի մի քանի տասնյակ մասնագետների, այդ թվում՝ առևտրականների, բրոքերների և բորսաների շրջանում անցկացված հարցման արդյունքները[120]։ Այն պարզել է, որ․

  • Բարձր հաճախականության առևտրում ռիսկերի վերահսկողությունն ավելի թույլ էր՝ մրցակցային ժամանակային ճնշման պատճառով՝ գործարքներ կատարելու համար առանց ավելի մանրակրկիտ անվտանգության ստուգումների, որոնք սովորաբար օգտագործվում են դանդաղ գործարքներում։
  • «Որոշ ընկերություններ չունեն խիստ գործընթացներ իրենց առևտրային ալգորիթմներում օգտագործվող կոդի մշակման, փորձարկման և տեղակայման համար»։
  • «Ուսումնասիրությունից առաջ վերահսկողությունից դուրս եկող ալգորիթմները ավելի տարածված էին, քան կանխատեսվում էր, և դրանց պատճառի վերաբերյալ հստակ օրինաչափություններ չկային»։

CFA ինստիտուտը, որը ներդրումային մասնագետների համաշխարհային ասոցիացիա է, պաշտպանում է բարձր հաճախականության առևտրի վերաբերյալ բարեփոխումները[121], ներառյալ՝

  • Բարձր արագության տեխնոլոգիաներով աշխատող ընկերությունների կողմից կիրառվող ալգորիթմների և ռազմավարությունների նկատմամբ ամուր ներքին ռիսկերի կառավարման ընթացակարգերի և վերահսկողության խթանում։
  • Առևտրի վայրերը պետք է իրենց վճարների կառուցվածքը բացահայտեն շուկայի բոլոր մասնակիցներին։
  • Կարգավորող մարմինները պետք է անդրադառնան շուկայի մանիպուլյացիաներին և շուկաների ամբողջականությանը սպառնացող այլ սպառնալիքներին՝ անկախ հիմքում ընկած մեխանիզմից, և չփորձեն միջամտել առևտրային գործընթացին կամ սահմանափակել առևտրային գործունեության որոշակի տեսակներ։

Խախտումներ և տուգանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարգավորում և կիրառում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2012 թվականի մարտին կարգավորող մարմինները 450,000 դոլարով տուգանել են Octeg LLC-ին՝ բարձր հաճախականության առևտրային Getco LLC ընկերության բաժնետոմսերի շուկա ստեղծող ստորաբաժանմանը։ Octag-ը խախտել է Nasdaq-ի կանոնները և չի կարողացել պատշաճ կերպով վերահսկողություն իրականացնել իր ֆոնդային առևտրային գործունեության նկատմամբ[122]։ Տուգանքը կիրառվել է Nasdaq OMX-ի կողմից կարգավորող մարմիններին ուղղված խնդրանքի արդյունքում՝ հետաքննելու Octeg LLC-ի գործունեությունը 2010 թվականի մայիսի 6-ի «Flash Crash»-ից հետո օրվանից մինչև հաջորդ դեկտեմբերը։ Nasdaq-ը որոշել է, որ Getco դուստր ձեռնարկությունը բավարար վերահսկողություն չի ցուցաբերել իր ալգորիթմների վրա հիմնված բարձր հաճախականության առևտրի նկատմամբ[123]։

2013 թվականի հոկտեմբերին կարգավորող մարմինները Knight Capital-ին տուգանել են12 միլիոն դոլարով՝ առևտրային անսարքության համար, որը հանգեցրել է դրա փլուզմանը։ Knight Capital-ը խախտել է ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) շուկա մուտք գործելու կանոնը, որը ուժի մեջ է մտել 2010 թվականից՝ նման սխալները կանխելու համար։ Կարգավորող մարմինները նշել են, որ ԲՀԱ ընկերությունը անտեսել է տասնյակ սխալի հաղորդագրություններ, նախքան իր համակարգիչները շուկա միլիոնավոր չնախատեսված պատվերներ ուղարկելը։ Knight Capital-ը ի վերջո միաձուլվել է Getco-ի հետ՝ ստեղծելով KCG Holdings-ը։ Knight Capital-ը կորցրել է ավելի քան 460 միլիոն դոլար 2012 թվականի օգոստոսին իր առևտրային սխալներից, որոնք խաթարումներ առաջացրին ԱՄՆ ֆոնդային շուկայում[124]։

2014 թվականի սեպտեմբերին, բարձր արագության արժույթով գործարքների ընկերությունը՝ Latour Trading LLC-ն, համաձայնվել է վճարել ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովին (SEC) 16 միլիոն դոլար տուգանք։ Latour Trading LLC-ը Նյու Յորքում գործող բարձր հաճախականության առևտրային Tower Research Capital LLC- ի դուստր ձեռնարկությունն է։ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի (SEC) որոշման համաձայն, առնվազն երկու տարի Latour Trading LLC-ը թերագնահատել է իր առևտրային գործունեության հետ կապված ստանձնած ռիսկի չափը։ Սխալ հաշվարկներ օգտագործելով՝ Latour Trading LLC-ը կարողացել է գնել և վաճառել բաժնետոմսեր՝ առանց բավարար կապիտալ ունենալու։ Ժամանակ առ ժամանակ Tower Research Capital դուստր ձեռնարկությունը կազմում էր ԱՄՆ-ի բոլոր բաժնետոմսերի առևտրի 9%-ը։ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը (SEC) նշել է, որ այս դեպքը զուտ կապիտալի կանոնի խախտման համար նախատեսված ամենամեծ պատիժն է[125]։

Զարգացած կարգավորումների՝ օրինակ՝ FINRA-ի կողմից[126], ի պատասխան, որոշներն առաջարկել են[127][128], որ փոխարեն կառավարության միջամտության խթանման, ավելի արդյունավետ կլիներ կենտրոնանալ այնպիսի լուծման վրա, որը կվերաբերի առևտրի մասնակիցների և նրանց աջակիցների միջև տեղեկատվական անհամաչափությունները, մյուսներն էլ պնդում են, որ կարգավորումները բավարար չեն[129]: 2018 թվականին Եվրամիությունը ներկայացրել է MiFID II/MiFIR կարգավորումը[130]:

Պատվերի տեսակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի հունվարի 12-ին ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը (SEC) հայտարարել է 14 միլիոն դոլարի տուգանքի սահմանաչափի մասին՝ BATS Global Markets-ի դուստր ձեռնարկության նկատմամբ, որը բարձր հաճախականության առևտրականների կողմից հիմնադրված բորսայական օպերատոր է։ BATS դուստր ձեռնարկությունը՝ Direct Edge-ը, չի կարողացել պատշաճ կերպով բացահայտել պատվերների տեսակները իր երկու EDGA և EDGX բորսաներում։ Այս փոխանակումները առաջարկում էին վիճահարույց «Թաքցնել, ոչ թե սահեցնել»[131] պատվերների երեք տարբերակ և չէին կարողանում ճշգրիտ նկարագրել դրանց առաջնահերթությունը մյուս պատվերների նկատմամբ։ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը (SEC) պարզել է, որ բորսաները պատվերների տեսակների վերաբերյալ ամբողջական և ճշգրիտ տեղեկատվություն են բացահայտել «միայն որոշ անդամների, այդ թվում՝ որոշակի բարձր հաճախականությամբ առևտրային ընկերությունների, որոնք տրամադրել են տեղեկություններ այն մասին, թե ինչպես են գործելու պատվերները»[132]։ Բողոքը ներկայացրել է Հայիմ Բոդեկը 2011 թվականին[131]։

2015 թվականի հունվարի հայտարարությամբ, UBS-ը համաձայնել է վճարել 14.4 միլիոն դոլար, որպեսզի լուծի մեղադրանքները, որ կապված էին այն բանի հետ, որ UBS-ը չի բացահայտել պատվերների տեսակ, որը թույլ էր տալիս բարձր հաճախականության առևտրականներին առաջ անցնել մյուս մասնակիցներից։ SEC-ը նշել է, որ UBS-ը չի ներկայացրել ամբողջական տեղեկատվություն իր բոլոր բաժանորդներին «պատվերների տեսակների մասին, որը գրեթե բացառապես առաջարկվում էր շուկայի պատրաստողների և բարձր հաճախականության առևտրի ընկերություններին»[133]։ UBS-ը խախտել է օրենքը՝ ընդունելով և դասակարգելով հարյուր միլիոնավոր պատվերներ[134] որոնց գինը սահմանվել է մեկ ցենտից պակաս աճով, ինչը արգելված է NMS կանոնակարգով։

Գործարքների լցնում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականի հունիսին Citadel LLC-ը, որը զբաղվում է բարձր հաճախականության առևտրով, տուգանվել է 800,000 ԱՄՆ դոլարով այն խախտումների համար, որոնք ներառում էին գնանշումների մանիպուլյացիա: ՆԱՍԴԱՔ-ի կարգապահական որոշման մեջ ասվում է, որ Citadel-ը «չի կարողացել կանխել միլիոնավոր պատվերների ուղարկումը Բորսաներ»: Նշվել է, որ Citadel-ը «Բորսաներ է ուղարկել պատվերների մասին հաղորդագրությունների բազմաթիվ պարբերական փաթեթներ ՝ վայրկյանում 10 000 պատվերի արագությամբ։ Հաղորդագրությունների Այս գերակտիվությունը, որը ներառում էր հարյուր հազարավոր պատվերներ ավելի քան 19 միլիոն բաժնետոմսերի համար, տեղի էր ունենում օրական երկու-երեք անգամ»[135][136]։

Խաբեություն և պատվերների մանիպուլյացիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2013-ի հուլիսին հայտնի է դարձել, որ Panther Energy Trading LLC-ին հանձնարարվել է 4,5 միլիոն դոլար վճարել ԱՄՆ-ի և Մեծ Բրիտանիայի կարգավորող մարմիններին այն մեղադրանքով, որ ընկերության բարձր հաճախականության առևտրային գործունեությունը շահարկել է ապրանքային շուկաները: Panther համակարգչային ալգորիթմները տեղադրեցին և արագորեն չեղարկել են ֆյուչերսային պայմանագրերի հայտերն ու առաջարկները, ներառյալ նավթը, մետաղները, տոկոսադրույքները և արտարժույթը, հայտնում է ԱՄՆ ապրանքային ֆյուչերսների առևտրի հանձնաժողովը[137]: 2014 թվականի հոկտեմբերին Panther-ի միակ սեփականատեր Մայքլ Կոսչիային մեղադրանք է առաջադրվել ապրանքների խարդախության և «կեղծիքի» վեց կետերով։ Մեղադրական եզրակացության մեջ ասվում է, որ Կոշիան մշակել է բարձր հաճախականության առևտրի ռազմավարություն՝ շուկայում առկա իրացվելիության կեղծ տպավորություն ստեղծելու համար, «և խաբեությամբ խրախուսել շուկայի մյուս մասնակիցներին արձագանքել իր ստեղծած ապակողմնորոշիչ շուկայական տեղեկատվությանը»[138]:

2019 թվականի նոյեմբերի 7-ին հայտնի է դարձել, որ Tower Research-ին հանձնարարվել է CFTC-ին վճարել 67,4 միլիոն դոլար տուգանք՝ որպես փոխհատուցում այն մեղադրանքների համար, որ ֆիրմայի երեք նախկին առևտրականներ խարդախությամբ զբաղվել են առնվազն 2012 թվականի մարտից մինչև 2013 թվականի դեկտեմբեր: Նյու Յորքի ընկերությունը արդարադատության նախարարության հետ պայմանագիր է կնքել քրեական հետապնդումը հետաձգելու վերաբերյալ[139]։

Շուկայի մանիպուլյացիա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014-ի հոկտեմբերին Athena Capital Research LLC-ն տուգանվել է 1 միլիոն դոլարով՝ գների մանիպուլյացիայի մեղադրանքով: ԱՄՆ կարգավորող մարմինների տվյալներով՝ արագընթաց առևտրով զբաղվող ընկերությունը 40 միլիոն դոլար է օգտագործել հազարավոր բաժնետոմսերի, այդ թվում ՝ eBay-ի գները կեղծելու համար: Ըստ SEC-ի, ԲՀԱ Athena ընկերությունը շահարկել է փակման գները, որոնք սովորաբար օգտագործվում են բաժնետոմսերի դինամիկան հետևելու համար: Կարգավորող գործողությունը շուկայի մանիպուլյացիայի առաջին դեպքերից մեկն է բարձր հաճախականության առևտրով զբաղվող ընկերության դեմ[140]:

2023 թվականի հունվարին Citadel Securities-ը Հարավային Կորեայի ֆինանսական կարգավորող մարմնի կողմից տուգանվել է 11.88 միլիարդ վոնի (9.66 միլիոն դոլար) չափով՝ բաժնետոմսերի գները խեղաթյուրելու համար՝ օգտագործելով անհապաղ կամ չեղարկման պատվերներ և լրացնելով առաջարկների գների բացերը[141]։

Ընդլայնված առևտրային հարթակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջադեմ համակարգչային առևտրային հարթակներն ու շուկայի հասանելիության դարպասները դառնում են տարբեր տիպի առևտրականների, այդ թվում՝ բարձր հաճախականությամբ առևտրով զբաղվողների, ստանդարտ գործիքներ։ Բրոքեր-դիլերները ներկայումս մրցակցում են պատվերների հոսքը ուղարկելու ուղղությամբ՝ հնարավորինս արագ և արդյունավետ կերպով այն փոխանցելով ազդակների մշակման համակարգին, որտեղ պատվերները անցնում են խիստ ռիսկերի զտման փուլ՝ նախքան գործարքների իրականացման հարթակ(ներ)ին հասնելը։ Գերցածր լատենտությամբ ուղիղ շուկա մուտք գործելու հարցը (ULLDMA) թեժ թեմա է բրոքերների և տեխնոլոգիաների մատակարարների շրջանում, ինչպիսիք են Goldman Sachs-ը, Credit Suisse-ը և UBS-ը[142][143][144]։ Սովորաբար, ULDMA համակարգերը ներկայումս կարող են մշակել մեծ ծավալի աշխատանքներ և պարծենալ 10 միլիվայրկյան կամ պակաս երկկողմանի պատվերի կատարման արագությամբ («փոխանցման պատվեր» սեղմելուց մինչև հաստատում ստանալը։

Նման արդյունավետությունը ձեռք է բերվում ապարատային արագացման կամ նույնիսկ մուտքային շուկայական տվյալների լիարժեք ապարատային մշակման միջոցով՝ համակցված բարձր արագությամբ հաղորդակցման արձանագրությունների հետ, ինչպիսիք են 10 Gigabit Ethernet-ը կամ PCI Express-ը։ Ավելի կոնկրետ, որոշ ընկերություններ մատակարարում են FPGA տեխնոլոգիայի վրա հիմնված լիարժեք սարքավորումային սարքավորումներ՝ միկրովայրկյանների ընթացքում շուկայական տվյալների ամբողջական մշակում ստանալու համար։

Գնորդների կողմնակի առևտրականները ջանքեր են գործադրել ԲՀԱ-ի գռազմավարությունները զսպելու համար: IEx-ի համահիմնադիր Բրեդ Կացույաման ղեկավարել է մի թիմ, որը իրականացրել է THOR-ը ՝ արժեթղթերի պատվերների կառավարման համակարգ, որը խոշոր պատվերները բաժանում է ավելի փոքր ենթակարգերի, որոնք միաժամանակ հասնում են բոլոր բորսաներին՝ կանխամտածված ձգձգումների միջոցով: Սա մեծապես կանխում է տեղեկատվության արտահոսքը պատվերների տարածման ժամանակ, ինչը կարող են օգտվել գերարագ առևտրականներից[145]։ 2016 թվականին, երբ Intercontinental Exchange Inc.- ը և ուրիշները չկարողացան կանխել SEC-ի կողմից IEX-ի գործարկման հաստատումը և չկարողացան դատի տալ SEC-ի հաստատման դեմ սպառնացող դեպքերի համար,ՆԱՍԴԱՔը թողարկել է իր սեփական «արագության բարձրացման» արտադրանքը՝ IEX-ի հետ մրցակցելու համար։ ՆԱՍԴԱՔի գործադիր տնօրեն Ռոբերտ Գրայֆելդի խոսքով՝ «կարգավորող մարմինը չպետք է հաստատեր IEX-ը՝ առանց փոխելու այն կանոնները, որոնք պահանջում էին, որ գնանշումները անմիջապես տեսանելի լինեն»։ IEX-ի արագության անկումը կամ առևտրի դանդաղումը 350 միկրովայրկյան է, ինչը SEC-ի կարծիքով գտնվում է «անմիջապես նկատելի» պարամետրի սահմաններում: Դանդաղեցումը խոստանում է խանգարել այս հնարավորությանը «հաճախ չեղյալ հայտարարել տասնյակ պատվերներ իրենց կատարած յուրաքանչյուր առևտրի համար»[146]։

ԱՄՆ բաժնետոմսերից դուրս, մի քանի նշանակալի սպոտ արտարժույթի (FX) առևտրային հարթակներ, այդ թվում՝ ParFX-ը[147], EBS Market-ը[148], և Refinitiv FXall-ը[149], ներդրել են իրենց սեփական «արագության խոչընդոտները»՝ ԲՀԱ գործունեությունը զսպելու կամ այլ կերպ սահմանափակելու համար։ Ի տարբերություն IEX ֆիքսված երկարության ուշացման, որը պահպանում է հաղորդագրությունների ժամանակային դասավորությունը՝ հարթակի կողմից դրանք ստացվելուն պես, Spot FX հարթակների արագության բամպերները վերադասավորում են հաղորդագրությունները, այնպես որ ստացված առաջին հաղորդագրությունը պարտադիր չէ, որ առաջինը մշակվի համապատասխանեցման համար։ Ամփոփելով՝ սփոթ ֆաքս հարթակների արագության խոչընդոտները ձգտում են նվազեցնել մասնակցի մյուսներից արագ լինելու առավելությունը, ինչպես նկարագրվել է տարբեր ակադեմիական հոդվածներում[150][151]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Aldridge, Irene (2013), High-Frequency Trading: A Practical Guide to Algorithmic Strategies and Trading Systems, 2nd edition, Wiley, ISBN 978-1-118-34350-0
  2. Lin, Tom C. W. "The New Financial Industry" (March 30, 2014). 65 Alabama Law Review 567 (2014); Temple University Legal Studies Research Paper No. 2014-11;
  3. Conerly, Bill. «High Frequency Trading Explained Simply». Forbes. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  4. Lemke and Lins, "Soft Dollars and Other Trading Activities," § 2:31 (Thomson West, 2016–2017 ed.).
  5. «Regulatory Issues Raised by the Impact of Technological Changes on Market Integrity and Efficiency» (PDF), IOSCO Technical Committee, 2011 թ․ հուլիս, Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 12-ին
  6. Aldridge, Irene (2010 թ․ հուլիսի 8). «What is High Frequency Trading, After All?». Huffington Post. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  7. «Advances in High Frequency Strategies», Complutense University Doctoral Thesis (published), 2011 թ․ դեկտեմբեր, Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 30-ին, Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 8-ին
  8. «Stock Traders Find Speed Pays, in Milliseconds». The New York Times. 2009 թ․ հուլիսի 24. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  9. Aldridge, I., Krawciw, S., 2017. Real-Time Risk: What Investors Should Know About Fintech, High-Frequency Trading and Flash Crashes. Hoboken: Wiley. 978-1-119-31896-5.
  10. Aldridge, Irene (2010 թ․ հուլիսի 8). «What is High Frequency Trading, After All?». Huffington Post. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  11. 11,0 11,1 «Trade Worx / SEC letters» (PDF). 2010 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  12. Aldridge, Irene (2010 թ․ հուլիսի 26). «How profitable is high frequency trading». Huffington Post.
  13. Easley, David; Marcos Lopez de Prado; Maureen O'Hara (2010 թ․ հոկտեմբեր), «The Microstructure of the 'Flash Crash': Flow Toxicity, Liquidity Crashes and the Probability of Informed Trading», Journal of Portfolio Management, SSRN 1695041
  14. Vuorenmaa, Tommi; Wang, Liang (2013 թ․ հոկտեմբեր), «An Agent-Based Model of the Flash Crash of May 6, 2010, with Policy Implications», VALO Research and University of Helsinki, SSRN 2336772
  15. 15,0 15,1 «Regulatory Issues Raised by the Impact of Technological Changes on Market Integrity and Efficiency» (PDF), IOSCO Technical Committee, 2011 թ․ հուլիս, Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 12-ին
  16. 16,0 16,1 How to keep markets safe in the era of high-speed trading (PDF)
  17. Vuorenmaa, Tommi; Wang, Liang (2013 թ․ հոկտեմբեր), «An Agent-Based Model of the Flash Crash of May 6, 2010, with Policy Implications», VALO Research and University of Helsinki, SSRN 2336772
  18. Jones, Huw (2011 թ․ հուլիսի 7). «Ultra fast trading needs curbs -global regulators». Reuters. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 12-ին.
  19. Ross, Alice K; Will Fitzgibbon; Nick Mathiason (2012 թ․ սեպտեմբերի 16). «Britain opposes MEPs seeking ban on high-frequency trading. UK fighting efforts to curb high-risk, volatile system, with industry lobby dominating advice given to Treasury». The Guardian. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 2-ին.
  20. Amery, Paul (2010 թ․ նոյեմբերի 11). «Know Your Enemy». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 26-ին.
  21. Petajisto, Antti (2011). «The index premium and its hidden cost for index funds» (PDF). Journal of Empirical Finance. 18 (2): 271–288. doi:10.1016/j.jempfin.2010.10.002. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 26-ին.
  22. Rekenthaler, John (February–March 2011). «The Weighting Game, and Other Puzzles of Indexing» (PDF). Morningstar Advisor. էջեր 52–56 [56]. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ հուլիսի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 26-ին.
  23. Aldridge, I., 2013. High-Frequency Trading: A Practical Guide to Algorithmic Strategies and Trading Systems, 2nd edition. Hoboken: Wiley. 978-1-118-34350-0
  24. Duhigg, Charles (2009 թ․ հուլիսի 23). «Stock Traders Find Speed Pays, in Milliseconds». New York Times. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  25. AFP, Reuters (2013 թ․ սեպտեմբերի 2). «Italy first to slap tax on high speed stock trading». Deutsche Welle. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. {{cite news}}: |last= has generic name (օգնություն)
  26. Stafford, Philip (2013 թ․ սեպտեմբերի 1). «Italy introduces tax on high-speed trade and equity derivatives». The Financial Times. Վերցված է 2013 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  27. Duhigg, Charles (2009 թ․ հուլիսի 23). «Stock Traders Find Speed Pays, in Milliseconds». New York Times. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  28. Rogow, Geoffrey, and Eric Ross Rise of the (Market) Machines, The Wall Street Journal, June 19, 2009
  29. «OlsenInvest – Scientific Investing» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  30. Aite Group Survey(չաշխատող հղում)
  31. Hollis, James E. (2013 թ․ սեպտեմբեր). «ԲՀԱ: Boon? Or Impending Disaster?». Nomura Research Institute. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 29-ին.
  32. «Patience and Finance» (PDF), Bank of England, 2010 թ․ սեպտեմբերի 2, Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին
  33. Grant, Justin (2010 թ․ սեպտեմբերի 2). «High-frequency trading: Up against a bandsaw». Financial Times. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  34. Cookson, Clive (2013 թ․ մայիսի 12). «Time is money when it comes to microwaves». Financial Times. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  35. Aite Group Survey(չաշխատող հղում)
  36. Polansek, Tom (2013 թ․ օգոստոսի 23). «CFTC finalizes plan to boost oversight of fast traders: official». Reuters. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 8-ին.
  37. Aldridge, Irene (2009), High-Frequency Trading: A Practical Guide to Algorithmic Strategies and Trading Systems, Wiley, ISBN 978-0-470-56376-2
  38. Aldridge, Irene (2009), High-Frequency Trading: A Practical Guide to Algorithmic Strategies and Trading Systems, Wiley, ISBN 978-0-470-56376-2
  39. «Fast Answers – Market Maker». U.S. Securities and Exchange Commission. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 20-ին.
  40. «Trade Worx / SEC letters» (PDF). 2010 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  41. «Citigroup to expand electronic trading capabilities by buying Automated Trading Desk», International Herald Tribune, The Associated Press, 2007 թ․ հուլիսի 2, Վերցված է 2007 թ․ հուլիսի 4-ին
  42. Cartea, Á. and S. Jaimungal (2012) "Modeling Asset Prices for Algorithmic and High Frequency Trading". Կաղապար:Ssrn.
  43. Guilbaud, Fabien and Pham, Huyên, "Optimal High Frequency Trading with Limit and Market Orders" (2011). .
  44. Avellaneda, M.; Stoikov, S. (2008). «High frequency trading in a limit order book». Quantitative Finance. 8 (3): 217–224. doi:10.1080/14697680701381228. S2CID 6070889.
  45. Cartea, Á., S. Jaimungal and J. Ricci (2011) "Buy Low Sell High: A High Frequency Trading Perspective".
  46. Cartea, Á. and S. Jaimungal (2012) "Risk Metrics and Fine Tuning of High Frequency Trading Strategies"
  47. Guéant, O.; Lehalle, C.-A.; Fernandez-Tapia, J. (2013). «Dealing with the inventory risk: a solution to the market making problem». Mathematics and Financial Economics. 4 (7): 477–507. arXiv:1105.3115. doi:10.1007/s11579-012-0087-0. S2CID 154587956.
  48. The studies are available at: Jovanovic, Boyan and Albert J. Menkveld, "Middlemen in Limit Order Markets",, June 20, 2016; and Menkveld, Albert J. (2012). «High Frequency Trading and the New-Market Makers» (PDF). SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.1722924. S2CID 219393758.
  49. «Quote Stuffing Definition & Example». InvestingAnswers. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 27-ին. «Quote stuffing occurs when traders place a lot of buy or sell orders on a security and then cancel them immediately afterward, thereby manipulating the market price of the security. Manipulating the price of shares in order to benefit from the distortions in price is illegal.»
  50. «Quote Stuffing Definition». Investopedia. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 22-ին.
  51. «Quote Stuffing». nasdaq.com. NASDAQ. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  52. «Quote Stuffing Definition & Example». InvestingAnswers. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 27-ին. «Quote stuffing occurs when traders place a lot of buy or sell orders on a security and then cancel them immediately afterward, thereby manipulating the market price of the security. Manipulating the price of shares in order to benefit from the distortions in price is illegal.»
  53. «Quote Stuffing Definition». Investopedia. Վերցված է 2014 թ․ օգոստոսի 22-ին.
  54. «Quote Stuffing». nasdaq.com. NASDAQ. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  55. «The World of High Frequency Trading: 6 Primary Strategies», www.T3Live.com, Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 15-ին, Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 15-ին
  56. Rob Iati, The Real Story of Trading Software Espionage Արխիվացված 2011-07-07 Wayback Machine, AdvancedTrading.com, July 10, 2009
  57. Cookson, Clive (2013 թ․ մայիսի 12). «Time is money when it comes to microwaves». Financial Times. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  58. «Ultra-Low Latency OTN Technologies Boosting Brokerage Competitiveness». Lightwaveonline.com (անգլերեն). 2022 թ․ սեպտեմբերի 28. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  59. Cookson, Clive (2013 թ․ մայիսի 12). «Time is money when it comes to microwaves». Financial Times. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  60. «Wall Street Buys NATO Towers in Trader Speed-of-Light Quest». Bloomberg.com (անգլերեն). 2014 թ․ հուլիսի 16. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 5-ին.
  61. MacKenzie, Donald A. (2021). Trading at the speed of light : how ultrafast algorithms are transforming financial markets. Princeton, New Jersey. ISBN 978-0-691-21779-6. OCLC 1221015294.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  62. 62,0 62,1 Osipovich, Alexander (2021 թ․ ապրիլի 1). «High-Frequency Traders Eye Satellites for Ultimate Speed Boost». Wall Street Journal. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 7-ին.
  63. 63,0 63,1 «Companies Pitch Shortwave Radio to Shave Milliseconds Off Trades». Bloomberg.com (անգլերեն). 2020 թ․ հունիսի 17. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 7-ին.
  64. Rogers, Kipp (2015 թ․ հունվարի 20). «Creating an ԲՀԱ Strategy: Identifying Trader Type Pt. 2». Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  65. Rogers, Kipp (2015 թ․ փետրվարի 9). «Order Size in the ԲՀԱ Era: Identifying Trader Type Pt. 3». Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  66. Giovanni Cespa, Xavier Vives (2017 թ․ փետրվար). «High frequency trading and fragility» (PDF). Working Papers Series. European Central Bank (2020). «This supports regulatory concerns about the potential drawbacks of automated trading due to operational and transmission risks and implies that fragility can arise in the absence of order flow toxicity.»
  67. 67,0 67,1 Lauricella, Tom (2010 թ․ հոկտեմբերի 2). «How a Trading Algorithm Went Awry». The Wall Street Journal.
  68. 68,0 68,1 Mehta, Nina (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Automatic Futures Trade Drove May Stock Crash, Report Says». Bloomberg L.P.
  69. 69,0 69,1 Bowley, Graham (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Lone $4.1 Billion Sale Led to 'Flash Crash' in May». The New York Times.
  70. 70,0 70,1 Spicer, Jonathan (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Single U.S. trade helped spark May's flash crash». Reuters.
  71. 71,0 71,1 Goldfarb, Zachary (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Report examines May's 'flash crash,' expresses concern over high-speed trading». Washington Post.
  72. 72,0 72,1 Spicer, Jonathan (2010 թ․ հոկտեմբերի 15). «Special report: Globally, the flash crash is no flash in the pan». Reuters.
  73. [67][68][69][70][71][72]
  74. How to keep markets safe in the era of high-speed trading (PDF)
  75. «Trade Worx / SEC letters» (PDF). 2010 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  76. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «secletter1» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  77. «Commentary: How High Frequency Trading Benefits All Investors». 2010 թ․ մարտի 17. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  78. Lambert, Emily (2010 թ․ հունվարի 20). «High-Frequency Trading Good For Small Investors: CBOE – Forbes». Forbes. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  79. [76]Քաղվածելու սխալ՝ The opening <ref> tag is malformed or has a bad name[77][78]
  80. 80,0 80,1 80,2 80,3 Hendershott, Terrence; Jones, Charles M.; Menkveldf, Albert J. (2011 թ․ փետրվար). «Does Algorithmic Trading Improve Liquidity?» (PDF). Journal of Finance. LXVI (1): 1–33. CiteSeerX 10.1.1.105.7253. doi:10.1111/j.1540-6261.2010.01624.x. S2CID 30441. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 30-ին.
  81. «Nanex – Exhibit A». Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  82. «Nanex's Hunsader Seeks To 'Save' Markets From High-Frequency Trading». Forbes. 2014 թ․ փետրվարի 6. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 11-ին.
  83. «Business and finance». The Economist. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  84. «InformationWeek Authors – InformationWeek». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  85. «London Stock Exchange Group to acquire MillenniumIT for US$30m (£18m)» (Press release). London Stock Exchange Group. 2009 թ․ սեպտեմբերի 16. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 2-ին.
  86. «Business and finance». The Economist. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  87. Braithwaite, Tom (2010 թ․ մայիսի 7). «Watchdogs under pressure on market swings». Financial Times. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 8-ին.
  88. Browning, E.S. (2007 թ․ հոկտեմբերի 15). «Exorcising Ghosts of Octobers Past». The Wall Street Journal. Dow Jones & Company. էջեր C1–C2. Վերցված է 2007 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
  89. [1] Lauricella, Tom, and McKay, Peter A. "Dow Takes a Harrowing 1,010.14-Point Trip," Online Wall Street Journal, May 7, 2010. Retrieved May 9, 2010
  90. Corkery, Michael, "High Frequency Traders Saved the Day", Wall Street Journal, September 13, 2010.
  91. «What happened on May 6th?». CME Group. 2010 թ․ մայիսի 18.
  92. «Findings Regarding the Market Events of May 6, 2010» (PDF). 2010 թ․ սեպտեմբերի 30.
  93. Scannell, Kara (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Report: Algorithm Set Off 'Flash Crash' Amid Stressed Market». The Wall Street Journal. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  94. Pritzke, Marc (2010 թ․ մայիսի 17). «Die Spur führt nach Kansas». Der Spiegel (գերմաներեն). Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  95. Vuorenmaa, Tommi; Wang, Liang (2013 թ․ հոկտեմբեր), «An Agent-Based Model of the Flash Crash of May 6, 2010, with Policy Implications», VALO Research and University of Helsinki, SSRN 2336772
  96. Kirilenko, Andrei; Kyle, Albert S.; Samadi, Mehrdad; Tuzun, Tugkan (2014 թ․ մայիսի 5), The Flash Crash: High Frequency Trading on an Electronic Market, doi:10.2139/ssrn.1686004, S2CID 169838937, SSRN 1686004
  97. Moshinsky, Ben (2015 թ․ մարտի 18), Regulators Outpace Physicists in Race to Catch the 'Flash Boys', Bloomberg, Վերցված է 2015 թ․ մարտի 20-ին
  98. Mattli, Walter (2019). Darkness by Design: The Hidden Power in Global Capital Markets. Princeton University Press.
  99. Aldridge, Irene (2013), High-Frequency Trading: A Practical Guide to Algorithmic Strategies and Trading Systems, 2nd edition, Wiley, ISBN 978-1-118-34350-0
  100. Vuorenmaa, Tommi; Wang, Liang (2013 թ․ հոկտեմբեր), «An Agent-Based Model of the Flash Crash of May 6, 2010, with Policy Implications», VALO Research and University of Helsinki, SSRN 2336772
  101. Hendershott, Terrence; Jones, Charles M.; Menkveldf, Albert J. (2011 թ․ փետրվար). «Does Algorithmic Trading Improve Liquidity?» (PDF). Journal of Finance. LXVI (1): 1–33. CiteSeerX 10.1.1.105.7253. doi:10.1111/j.1540-6261.2010.01624.x. S2CID 30441. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 30-ին.
  102. 102,0 102,1 «Trade Worx / SEC letters» (PDF). 2010 թ․ ապրիլի 21. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  103. «What happened on May 6th?». CME Group. 2010 թ․ մայիսի 18.
  104. Vuorenmaa, Tommi; Wang, Liang (2013 թ․ հոկտեմբեր), «An Agent-Based Model of the Flash Crash of May 6, 2010, with Policy Implications», VALO Research and University of Helsinki, SSRN 2336772
  105. Hendershott, Terrence; Jones, Charles M.; Menkveldf, Albert J. (2011 թ․ փետրվար). «Does Algorithmic Trading Improve Liquidity?» (PDF). Journal of Finance. LXVI (1): 1–33. CiteSeerX 10.1.1.105.7253. doi:10.1111/j.1540-6261.2010.01624.x. S2CID 30441. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 30-ին.
  106. Aldridge, Irene (2010 թ․ հուլիսի 8). «What is High Frequency Trading, After All?». Huffington Post. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 15-ին.
  107. Popper, Nathaniel (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «$4.1-billion trade set off Wall Street 'flash crash,' report finds». Los Angeles Times.
  108. Younglai, Rachelle (2010 թ․ հոկտեմբերի 5). «U.S. probes computer algorithms after "flash crash"». Reuters.
  109. Tett, Gillian (2010 թ․ սեպտեմբերի 9). «What can be done to slow high-frequency trading?». Financial Times. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  110. [67][68][69][70][71][72][107][108][109]
  111. Philips, Matthew (2011 թ․ մարտի 28). «Should High-Frequency Trading Be Banned? One Nobel Winner Thinks So». Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 27-ին.
  112. Cumming, Douglas; Zhan, Feng; Aitken, Michael (2013 թ․ հոկտեմբերի 28), High-Frequency Trading and End-of-Day Price Dislocation, Social Science Research Network, SSRN 2145565
  113. «Findings Regarding the Market Events of May 6, 2010» (PDF). 2010 թ․ սեպտեմբերի 30.
  114. Grant, Justin (2010 թ․ սեպտեմբերի 2). «High-frequency trading: Up against a bandsaw». Financial Times. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  115. «Rein in the cyber cowboys». Financial Times. 2010 թ․ սեպտեմբերի 6. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  116. Schapiro, Mary (2010 թ․ սեպտեմբերի 22). «Remarks Before the Security Traders Association». U.S. Securities and Exchange Commission.
  117. Westbrook, Jesse (2010 թ․ հոկտեմբերի 19). «NYSE's Niederauer Expects More Firms to Face Expanded Market-Maker Rules». Bloomberg.
  118. Bartash, Jeffry (2014 թ․ ապրիլի 29). «U.S. markets 'not rigged,' SEC boss says, White downplays 'flash boy' charges in new Michael Lewis book». MarketWatch. Dow Jones. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 2-ին.
  119. Murray, Timothy (2014 թ․ ապրիլի 16). «SEC's Berman: The Data Disputes ԲՀԱ Narrative». WatersTechnology. waterstechnology.com. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 2-ին.
  120. How to keep markets safe in the era of high-speed trading (PDF)
  121. High-Frequency Trading Investor Issues and Perspectives (PDF), CFA Institute, 2014 թ․ ապրիլի 19, Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ հուլիսի 2-ին, Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 14-ին
  122. Mehta, Nina (2012 թ․ մարտի 22). «Getco Fined $450,000 for Failing to Supervise Equity Trading». Bloomberg.
  123. Grant, Justin (2012 թ․ մարտի 26). «Getco Slapped With $450k Fine For Weak ԲՀԱ Oversight». Wall Street & Technology. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 15-ին.
  124. Mamudi, Sam (2013 թ․ հոկտեմբերի 16). «Knight Capital Agrees to $12 Million Settlement for 2012 Errors». Bloomberg.
  125. Patterson, Scott (2014 թ․ սեպտեմբերի 17). «High-Frequency Trading Firm Latour to Pay $16 Million SEC Penalty». The Wall Street Journal.
  126. «Algorithmic Trading | FINRA.org». www.finra.org. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.
  127. Bell, Holly (2015). «Beyond Regulation: A Cooperative Approach to High-Frequency Trading and Financial Market Monitoring» (PDF). Policy Analysis. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
  128. Shindler, Michael (2015 թ․ հոկտեմբերի 29). «High Frequency Trading Needs Information, Not Regulation». Economics21.org. Manhattan Institute. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
  129. October 8th; Comments, 2018|LSE alumni|0 (2018 թ․ հոկտեմբերի 8). «Is EU regulation of high frequency trading stringent enough?». LSE Business Review (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)
  130. «MiFID II». www.esma.europa.eu. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 28-ին.
  131. 131,0 131,1 Levine, Matt (2015 թ․ հունվարի 12). «'Hide Not Slide' Orders Were Slippery and Hidden». Bloomberg View.
  132. «SEC Charges Direct Edge Exchanges With Failing to Properly Describe Order Types». U.S. Securities and Exchange Commission. 2015 թ․ հունվարի 12.
  133. "In the Matter of UBS Securities LLC Respondent", sec.gov, January 15, 2015.
  134. "In the Matter of UBS Securities LLC Respondent", sec.gov, January 15, 2015.
  135. "Notice of acceptance ..." to Citadel Securities, NASDAQ Stock Market LLC, June 16, 2014.
  136. McCrank, John (2014 թ․ օգոստոսի 5). «Citadel fined $800,000 by U.S. regulators for trading violations». Reuters. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 22-ին.
  137. Fortado, Lindsay; Brush, Silla (2013 թ․ հուլիսի 22). «Panther, Coscia Fined Over High-Frequency Trading Algorithms». Bloomberg.
  138. «High-Frequency Trader Indicted for Manipulating Commodities Futures Markets in First Federal Prosecution for Spoofing». Federal Bureau of Investigation. 2014 թ․ հոկտեմբերի 2.
  139. «High-Frequency Trading Firm Pays $67.4 Million in Record Spoofing Penalty». www.bloomberg.com. 2019 թ․ նոյեմբերի 8. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 20-ին.
  140. Geiger, Keri; Mamudi, Sam (2014 թ․ հոկտեմբերի 16). «ԲՀԱ Firm Fined $1 Million for Manipulating Nasdaq». Bloomberg.
  141. «S.Korea fines Citadel Securities for stock algorithm trading breaches». Reuters.
  142. «Morgan Stanley's latest Goldman Sachs hire shows who's really in demand now». efinancialcareers.
  143. Addison, Andrew. «Low-Latency Trading in a Cloud Environment» (PDF). BJSS. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 9-ին.
  144. «Credit Suisse launches ultra-low-latency DMA in Australia». The Trade. 2010 թ․ նոյեմբերի 3.
  145. Lewis, Michael (2014 թ․ մարտի 31). «The Wolf Hunters of Wall Street». New York Times.
  146. Michaels, Dave, "Nasdaq Tries to Appeal to Investors Lured by New Rival IEX" (possibly subscription-only), Wall Street Journal, August 14, 2016. Retrieved 2016-08-15.
  147. «Life in the slow lane | Algorithmic Trading Articles & Financial Insight». Automated Trader (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 25-ին. Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին.
  148. Zhou, Wanfeng. «Exclusive: EBS take new step to rein in high-frequency traders». U.S. (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հունիսի 24-ին.
  149. Melton, Hayden (2017 թ․ սեպտեմբերի 25). «Market mechanism refinement on a continuous limit order book venue: a case study». ACM SIGecom Exchanges. 16 (1): 72–77. doi:10.1145/3144722.3144729. S2CID 20655509.
  150. Harris, Larry (2013 թ․ մարտ). «What to Do about High-Frequency Trading». Financial Analysts Journal (անգլերեն). 69 (2): 6–9. doi:10.2469/faj.v69.n2.6. ISSN 0015-198X. S2CID 153935520.
  151. Budish, Eric; Cramton, Peter; Shim, John (2015 թ․ նոյեմբերի 1). «The High-Frequency Trading Arms Race: Frequent Batch Auctions as a Market Design Response». The Quarterly Journal of Economics (անգլերեն). 130 (4): 1547–1621. doi:10.1093/qje/qjv027. ISSN 0033-5533. {{cite journal}}: |hdl-access= requires |hdl= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]