Jump to content

Բարիոնային թիվ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Բարիոնային թիվ, տարրական մասնիկների ֆիզիկայում պահպանվող ադդիտիվ քվանտային թիվ է, որը որոշում է համակարգում բարիոնների քանակը։ Այն սահմանվում է հետևյալ բանաձևով՝

Երեքով բաժանումը պայմանավորված է նրանով, որ ուժեղ փոխազդեցությունների օրենքներով մասնիկի ընդհանուր գունային լիցքը պետք է լինի զրո։ Դա հնարավոր է իրականացնել՝

  • միացնելով մի գույնի քվարկ և համապատասխան հակագույնի հակաքվարկ՝ ստեղծելով մեզոն, որն ունի բարիոնային թիվ 0,
  • կամ միացնելով երեք տարբեր գույների երեք քվարկ՝ ստեղծելով բարիոն, որի բարիոնային թիվը +1 է,
  • կամ երեք հակաքվարկ՝ հակաբարիոն՝ բարիոնային թիվը −1։

Այսպիսով, համակարգում բոլոր քվարկների ալգեբրայական գումարը (կամ քվարկների և հակաքվարկների քանակների տարբերությունը) միշտ բաժանվում է 3-ի։ Պատմականորեն բարիոնային թիվը սահմանվել է մինչև քվարկային մոդելի հաստատումը։ Այսօր առավել ճշգրիտ է խոսել քվարկային թվի պահպանման մասին։

Այն մասնիկները, որոնք քվարկ կամ հակաքվարկ չեն պարունակում, ունեն բարիոնային թիվ 0։ Դրանք են՝ լեպտոնները, ֆոտոնը, W- և Z-բոզոնները և գլյուոնը։ Ինչպես արդեն նշվել է, բոլոր մեզոնները նույնպես ունեն բարիոնային թիվ 0։

  • Altmannshofer, Wolfgang; Davighi, Joe; Nardecchia, Marco (2019 թ․ սեպտեմբերի 18). «Gauging the accidental symmetries of the standard model, and implications for the flavor anomalies». Physical Review D. 101: 015004. arXiv:1909.02021. doi:10.1103/PhysRevD.101.015004. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 18-ին.
  • Nave, R. The Color Force. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 29-ին.
  • R. Aaij et al. (LHCb collaboration) (2015). «Observation of J/ψp resonances consistent with pentaquark states in Λ0
    b
    →J/ψKp decays». Physical Review Letters. 115 (7): 072001. arXiv:1507.03414. Bibcode:2015PhRvL.115g2001A. doi:10.1103/PhysRevLett.115.072001. PMID 26317714. S2CID 119204136.