Jump to content

Բազմազանություն, հավասարություն և ներառում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բազմազանություն, հավասարություն և ներառում
մասնագիտություն, հասկացություն, դարձվածք Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում էմշակութային բազմազանություն, Կառուցողական գործողություն, value system Խմբագրել Wikidata
Նշանակալի անձCharles Lipson, Ջորդան Պիտերսոն, Greg Abbott, Uché Blackstock, Modupe Akinola, Isabelle Hudon Խմբագրել Wikidata
Հիման վրաaffirmative action in the United States Խմբագրել Wikidata
Նշանակալից իրադարձությունStudents for Fair Admissions v. Harvard Խմբագրել Wikidata
Նպատակն էՔաղաքացիական մասնակցություն, allyship Խմբագրել Wikidata
ՕգտագործողԿորպորացիա, ակադեմիա, դպրոց Խմբագրել Wikidata
Կազմված էբազմազանություն, Սոցիալական անաչառություն, social inclusion, սոցիալական արդարություն Խմբագրել Wikidata

Բազմազանություն, հավասարություն և ներառում (անգլ.՝ diversity, equity, and inclusion), բոլոր մարդկանց և մասնավորապես պատմականորեն թերներկայացված և խտրականության ենթարկված մարդկանց խմբերի ներգրավվածությունը խթանող քաղաքականություն[1]։

Այս երեք հասկացությունները միասին ներկայացնում են «երեք սերտորեն կապված արժեքներ», որոնք կազմակերպությունները ձգտում են օրինականացնել[2]։ Նմանատիպ այլ տարբերակներ երբեմն ներառում են այնպիսի տերմիններ, ինչպիսիք են պատկանելությունը, արդարությունը և մատչելիությունը: Որպես այդպիսին, գոյություն ունեն այնպիսի շրջանակներ, ինչպիսիք են ներառումը և բազմազանությունը[3], բազմազանությունը, հավասարությունը, ներառումը և պատկանելիությունը[4][5][6], արդարությունը, հավասարությունը, բազմազանությունը և ներառումը[7][8], կամ բազմազանությունը, հավասարությունը, ներառումը և մատչելիությունը[9][10][11]։

Բազմազանությունը վերաբերում է կազմակերպության աշխատուժի ներսում բազմազանության առկայությանը՝ այնպիսի բնութագրերի համապատասխան, ինչպիսիք են ռասան, սեռը, էթնիկ պատկանելությունը, սեռական կողմնորոշումը, հաշմանդամությունը, տարիքը, մշակույթը, դասը, ծերացման գործընթացը կամ կրոնը[12]: Հավասարությունը վերաբերում է արդարության և արդարադատության հասկացություններին, ինչպիսիք են արդար փոխհատուցումը և էական հավասարությունը[12]: Ավելի կոնկրետ, հավասարությունը սովորաբար ներառում է նաև հասարակական անհավասարության վրա կենտրոնացում և ռեսուրսների և «որոշումներ կայացնելու լիազորությունների բաշխում այն խմբերին, որոնք պատմականորեն անբարենպաստ վիճակում են եղել»[13] և «հաշվի առնելով անձի եզակի հանգամանքները՝ համապատասխանաբար հարմարեցնելով վերաբերմունքը, որպեսզի վերջնական արդյունքը հավասար լինի»: Վերջապես, ներառումը վերաբերում է կազմակերպչական մշակույթի ստեղծմանը, որտեղ «բոլոր աշխատակիցները զգում են, որ իրենց ձայնը կլսվի» և պատկանելության և ինտեգրման զգացում[14]:

Բազմազանության և ինտեգրման քաղաքականությունը հաճախ օգտագործվում է ղեկավարների կողմից՝ իրենց աշխատուժի արտադրողականությունը և համագործակցային ջանքերը բարձրացնելու և դրական հաղորդակցությունը ամրապնդելու համար[15]: Չնայած բազմազանության և ինտեգրման քաղաքականությունը առավել հաճախ կապված է ոչ ընտրովի կառավարության կամ կորպորատիվ միջավայրերի հետ, այն սովորաբար իրականացվում է բազմաթիվ կազմակերպություններում, ինչպիսիք են բարեգործական կազմակերպությունները, ակադեմիական կազմակերպությունները, դպրոցները և հիվանդանոցները[16][17]: Այս քաղաքականությունը հաճախ ներառում է որոշակի վերապատրաստման միջոցառումների կազմակերպում, օրինակ դասընթացների կազմակերպում։

Բազմազանության, հավասարության և ներառման քաղաքականությունը քննադատության և հակասությունների տեղիք է տվել, որոնցից մի քանիսը ուղղված են դրա գործիքների կոնկրետ արդյունավետությանը, ինչպիսիք են վերապատրաստումները, խոսքի ազատության և ակադեմիական ազատության վրա դրա ազդեցությանը, ինչպես նաև ավելի լայն առումով քննադատության են արժանացել քաղաքական կամ փիլիսոփայական հիմքերով։ Բացի այդ, «բազմազանություն, հավասարություն և ներառում» տերմինը մեծ տարածում է գտել որպես Միացյալ Նահանգներում փոքրամասնությունների խմբերի նկատմամբ էթնիկ վիրավորանք[18][19]։

Պատմությունը Միացյալ Նահանգներում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմազանության, արդարության և ներառման տարածման վաղ ջանքերը ներառում էին 1865 թվականին ԱՄՆ քաղաքացիական պատերազմի վետերաններին և նրանց այրիներին նախապատվությամբ աշխատանքի ընդունելը[20][21]։ 1876-ին այս որոշումը լրացվել է՝ ուժի կրճատման (անգլ.՝ Reduction in Force) ժամանակ վետերաններին նախապատվություն տալու նպատակով։ 1921 և 1929 թվականներին նախագահներ Քուլիջի և Հարդինգի ստորագրած գործադիր հրամաններով վետերաններին տրվել է 10-միավորանոց նախապատվություն՝ դաշնային ծառայության քննությունների և ընդունման չափանիշների մեջ։ 1944 թվականին Վետերանների նախապատվության մասին օրենքը (անգլ.՝ Veterans' Preference Act) կարգավորել է նախկին գործադիր հրամանները, հստակեցրել չափանիշները և ներառել հաշմանդամ վետերանների հատուկ ընդունման դրույթներ։ Հետագա փոփոխություններով ներառվել են Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո ռազմական գործողություններին մասնակցած վետերանները, ինչպես նաև հաշմանդամ կամ մահացած վետերանների մայրերի հատուկ դրույթները, և մասնագիտացված վերապատրաստումներ՝ դաշնային կամ մասնավոր աշխատաշուկայի համար[22][23]։

1936 թվականին նախագահ Ֆրանկլին Դ․ Ռուզվելտը ստորագրել է Ռանդոլֆ-Շեփարդի մասին օրենքը, որը պարտադրում էր դաշնային կառավարությանը նախապատվություն տալ կույրերի պատրաստած ապրանքների գնման հարցում և ստեղծում էր «Կույրերի պատրաստած ապրանքների գնման կոմիտե»։ 1971 թվականի Ջավից-Վագներ-Օ'Դեյի մասին օրենքն ընդլայնել է այս նախաձեռնությունը և կոմիտեի անունը փոխել՝ դարձնելով «Կույր կամ ծանր հաշմանդամներից գնման կոմիտե» (այժմ՝ AbilityOne)։ Կույրերի պատրաստած ապրանքները լայնորեն օգտագործվում են դաշնային կառույցներում, ներառյալ Skillcraft, ARC Diversified, Austin Lighthouse և Ability One ապրանքանիշերը[24]։

Այլ տեսակի քաղաքականություններից է րկվում նաև ակտիվ հակախտրական քաղաքականությունը[25], որն առաջին անգամ օրինական օգտագործման մեջ է մտել Գործադիր հրաման թիվ 10925-ում, որը ստորագրել էր նախագահ Ջոն Քենեդին 1961 թվականի մարտի 6-ին[26]։ Այս հրամանը պարունակում էր դրույթ, ըստ որի՝ պետական պայմանագրեր ունեցող կազմակերպությունները պետք է «ձեռնարկեն ակտիվ միջոցներ՝ ապահովելու, որ թեկնածուները ընդունվում են աշխատանքի և աշխատողները հավասար վերաբերմունքի են արժանանում՝ անկախ ռասայից, կրոնից, մաշկի գույնից կամ ազգային ծագումից»։ Այս քաղաքականությունը նպատակ ուներ խրախուսել խտրականությունը բացառող միջոցառումներ[27][28][29]։

1965թ․ սեպտեմբերին նախագահ Լինդոն Ջոնսոնը ստորագրել է Գործադիր հրաման 11246-ը, ըստ որի պետական գործատուները պարտավոր էին «աշխատանքի ընդունել՝ անկախ ռասայից, կրոնից կամ ազգային ծագումից» և «ձեռնարկել ակտիվ քայլեր՝ ապահովելու, որ աշխատողները հավասար վերաբերմունքի արժանանան իրենց աշխատանքի ընթացքում՝ անկախ ռասայից, մաշկի գույնից, սեռից կամ ազգային ծագումից»։

1964 թվականի Քաղաքացիական իրավունքների մասին օրենքն արգելել է խտրականությունը ռասայի, գույնի, կրոնի, սեռի կամ ազգային ծագման հիմքով։ Ո՛չ գործադիր հրամանները, ո՛չ էլ այդ օրենքը իրավական արտոնություն չեն տվել խմբային նախապատվությունները։ Օրենքի նախագծի հիմնական պաշտպան սենատոր Հյուբերթ Համֆրին հայտարարել էր, որ այս օրենքը «կարգելափակի ցանկացած հատուկ վերաբերմունք որոշակի խմբերի նկատմամբ»՝ հավելելով․ «Եթե սա հանգեցնի ռասայական քվոտաների, ես կուտեմ իմ գլխարկը»[30]։

Վերջին տասնամյակներում մոտեցումները զարգացել են՝ խտրականության վերացումից անցնելով բազմազանության, արդարության և ներառման գաղափարների խթանմանը՝ պատմականորեն անտեսված խմբերին առավելություններ տալու նպատակով[31][32]։ 1978 թվականին կայացված հայտնի Բաքքեի գործով (Regents of the University of California v. Bakke) բազմազանությունը դարձավ սահմանադրական իրավունքի տարր։ Գերագույն դատարանը որոշել է, որ քվոտաները անօրինական են, սակայն թույլատրել է, որ ռասան դիտվի որպես հավելյալ գործոն՝ բուհերում բազմազանություն ապահովելու նպատակով։

1980-ականներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմազանության թեմաները մեծ թափ ստացան 1980-ականների կեսերին: Այն ժամանակ, երբ նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանը 1980-ականներին քննարկում էր հավասարության և դրական գործողությունների մասին օրենքների վերացման հարցը, ամերիկյան ընկերություններում աշխատող հավասարության և դրական գործողությունների մասնագետները, հավասարության խորհրդատուների հետ միասին, զբաղվել են այն փաստարկի հաստատմամբ, որ բազմազան աշխատուժը պետք է դիտարկվի որպես մրցակցային առավելություն, այլ ոչ թե պարզապես որպես իրավական սահմանափակում: Նրանց ուղերձը բազմազանության խթանումը չէր, քանի որ դա իրավական պարտադրանք է, այլ որովհետև դա լավ է բիզնեսի համար: Այդ ժամանակից ի վեր հետազոտողները սկսել են փորձարկել բազմազանության և բազմազանության կառավարման բիզնես օգուտների վերաբերյալ մի շարք վարկածներ, որոնք հայտնի են որպես բազմազանության բիզնես դեպք[33]:

1990-ականներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1990 թվականին նախագահ Ջորջ Բուշ ավագը ստորագրել է «Հաշմանդամություն ունեցող ամերիկացիների մասին» օրենքը, որը պահանջում է, որ գործատուները հաշմանդամություն ունեցող աշխատողներին ապահովեն ողջամիտ հարմարություններ և հանրային հարմարությունների համար սահմանում է հասանելիության պահանջներ: Նախագահ Քլինթոնը 1998 թվականին ստորագրել է «Վետերանների զբաղվածության հնարավորությունների մասին» օրենքը: Այն օգնում էր իրավասու վետերաններին մուտք գործել դաշնային աշխատանքային հնարավորություններ՝ թույլ տալով նրանց մրցել այն պաշտոնների համար, որոնք սովորաբար բաց են միայն ներկայիս դաշնային աշխատակիցների համար, և ամրապնդելով վետերանների նախապատվությունը վարձելիս: Այն նաև պաշտպանում է վետերաններին դաշնային զբաղվածության ոլորտում խտրականությունից և ապահովում է նրանց իրավունքների խախտումները լուծելու գործընթաց[34]:

2000-ական թվականներից ի վեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինչև 2003 թվականը կորպորացիաները տարեկան 8 միլիարդ դոլար էին ծախսում բազմազանության վրա[35]: 2009 թվականին, ի պատասխան ԱՄՆ կառավարությանը ուղղված կոչերի՝ ավելին անել Իրաքի և Աֆղանստանի հակամարտություններից վերադարձող հաշմանդամ վետերանների համար, նախագահ Բարաք Օբաման ստորագրել է 13518 գործադիր հրամանագիրը, որը հիմնադրել է Վետերանների զբաղվածության նախաձեռնությունը՝ դաշնային աշխատուժում վետերանների հավաքագրման և պահպանման բարելավման համար՝ ստեղծելով համապարփակ շրջանակ՝ քաղաքացիական աշխատանքի անցնելուն աջակցելու համար: Այն հրահանգել է դաշնային գործակալություններին ավելացնել վետերանների (հատկապես հաշմանդամ վետերանների) վարձումը, սահմանել բարելավման նպատակներ և ստեղծել Վետերանների զբաղվածության ծրագրի գրասենյակ՝ քաղաքացիական աշխատանքում գտնվող վետերաններին օգնություն և ռեսուրսներ տրամադրելու համար[36]: 2011 թվականին Բարաք Օբաման ստորագրել է N 13583 գործադիր հրամանագիրը՝ բազմազանության և ներառման վերաբերյալ[37]: 2016 թվականին Դոնալդ Թրամփի ընտրությունից և #MeToo և Black Lives Matter շարժումների վերելքից հետո, Time ամսագիրը 2019 թվականին հայտարարել է, որ բազմազանության, հավասարության և ներառման քաղաքականությունը «պայթյունի պես աճել է» չափերով[38]: Ակադեմիական շրջանակներում 2019 թվականի հարցումը ցույց է տվել, որ բազմազանության, հավասարության և ներառման ջանքերի վրա ծախսերն աճել են 27 տոկոսով՝ նախորդող հինգ ուսումնական տարիների ընթացքում[39]:

Դոնալդ Թրամփի առաջին ժամկետի ընթացքում այս քաղաքականությանն աջակցելու համար, Դաշնային ավիացիոն վարչության քաղաքացիական իրավունքների գրասենյակը 2019 թվականի ապրիլի 11-ին, հինգշաբթի օրը, հայտարարել է օդային երթևեկության ոլորտում կարիերայի համար հաշմանդամություն ունեցող անձանց նախապատրաստելու փորձնական ծրագրի մասին, որը բացահայտում է թիրախային հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար հատուկ հնարավորություններ՝ օդային երթևեկության կառավարման կենտրոնում օդային երթևեկության կարգավարների աշխատատեղերի ստանդարտ հանրային բացման ժամանակ նրանց մուտքը ավելի «բազմազան և ներառական» աշխատուժ հեշտացնելու համար՝ FAA ակադեմիայում օդային երթևեկության կարգավարների աշխատատեղերի ժամանակավոր հանրային բացման ժամանակ[40]։

2020 թվականի մեկ գնահատականով համաշխարհային բազմազանության և ներառման շուկայի չափը կազմել է 7.5 միլիարդ դոլար, որից 3.4 միլիարդ դոլարը՝ Միացյալ Նահանգներում, կանխատեսելով, որ այն կհասնի 17.2 միլիարդ դոլարի մինչև 2027 թվականը[41]։

2021 թվականին Ջո Բայդենը ստորագրել է բազմազանության, հավասարության և ներառման վերաբերյալ մի քանի գործադիր հրամաններ, այդ թվում՝ 13985 գործադիր հրամանը և 14035 գործադիր հրամանը[37]։ 2021 թվականին New York ամսագիրը հայտարարել է, որ «բիզնեսը աստղաբաշխականորեն մեծացել է, քան երբևէ» 2020 թվականի մայիսին Ջորջ Ֆլոյդի սպանությունից հետո[42]: The Economist-ը նաև նշել է, որ միջազգային ընկերությունների հարցումները ցույց են տալիս, որ վերնագրում «բազմազանություն» կամ «ներառում» բառերով աշխատատեղերի համար վարձված մարդկանց թիվը 2010 թվականից ի վեր ավելի քան քառապատկվել է[43]:

2023 թվականին Գերագույն դատարանը «Ուսանողներ արդար ընդունելության համար ընդդեմ Հարվարդի» գործով բացահայտորեն մերժել է քոլեջների ընդունելության ժամանակ ռասայի վերաբերյալ դրական գործողությունները: Դատարանը որոշել է, որ դրական գործողությունների ծրագրերը «բացակայում են բավականաչափ կենտրոնացված և չափելի նպատակներ, որոնք արդարացնում են ռասայի օգտագործումը, անխուսափելիորեն օգտագործում են ռասան բացասական ձևով, ներառում են ռասայական կարծրատիպեր և զուրկ են իմաստալից վերջնակետերից: Մենք երբեք թույլ չենք տվել, որ ընդունելության ծրագրերը աշխատեն այդպես, և այսօր էլ դա չենք անի»[44][45][46]:

2024 թվականի դրությամբ Միացյալ Նահանգներում դրական գործողությունները ավելի ու ավելի էին փոխարինվում բազմազանության, հավասարության և ներառման վրա շեշտադրմամբ, մինչդեռ ինը[47] նահանգներ բացահայտորեն արգելում էին դրական գործողությունների կիրառումը զբաղվածության գործընթացում[48][49]։

2024 և 2025 թվականներին մի քանի խոշոր ամերիկյան ընկերություններ կրճատել կամ դադարեցրել են իրենց բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերը՝ նախագահ Թրամփի և նրա վարչակազմի ճնշման և որոշ դեպքերում՝ կապված քաղաքականությունների, ինչպիսիք են Կորպորատիվ հավասարության ինդեքսին մասնակցությունը, պատճառով։ Դրանց թվում էին Google-ը[50], Boeing-ը, Disney-ը, Walmart-ը, Meta-ն, Amazon-ը, McDonald's-ը, Ford-ը, Lowe's-ը, Harley-Davidson-ը, John Deere-ը, Tractor Supply-ը, Target-ը, Toyota-ն և PBS-ը[51][52]։ Ընդհանուր առմամբ, այս ընկերությունները հայտարարել են, որ կշարունակեն խթանել անվտանգ և ներառական աշխատավայրը՝ միաժամանակ դադարեցնելով կամ կրճատելով այն քաղաքականությունները, նախաձեռնությունները կամ ծրագրերը, որոնք հատուկ ուշադրություն են դարձնում պաշտպանված կարգավիճակին[53]։ Այս ժամանակահատվածում այլ ընկերություններ, այդ թվում՝ Apple-ը, Ben & Jerry's-ը, Delta Air Lines-ը, Deutsche Bank-ը, Microsoft-ը, JPMorgan Chase-ը, Goldman Sachs-ը, Costco-ն[54][55] և Ֆուտբոլի ազգային լիգան (NFL)[56], վերահաստատել են իրենց հանձնառությունը բազմազանությանը, հավասարությանը և ներառմանը։

Միացյալ Նահանգների կառավարության զտումը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2025 թվականի հունվարին նախագահ Դոնալդ Թրամփը իր հունվարի 20-ի գործադիր հրամանագրում քաղաքականության ջանքերն անվանել է «անօրինական և անբարոյական խտրականության ծրագրեր» և «հանրային վատնում»[57], հունվարի 21-ին չեղյալ է հայտարարել 11246 գործադիր հրամանը[58], պահանջելով, որ բոլոր կառավարական բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերը դադարեցվել են մինչև հունվարի 23-ը, և աշխատակիցներին ուղարկել է վարչական արձակուրդի և, ի վերջո, աշխատանքից ազատման[59][60]:

2025 թվականի փետրվարի սկզբին Թրամփի գործադիր հրամանագրերի դեմ դատական ​​հայց է ներկայացվել պնդելով, որ դրանք հակասահմանադրական են[61]: Մարտին Միացյալ Նահանգների Չորրորդ շրջանի վերաքննիչ դատարանը դադարեցրել է ստորին դատարանի համազգային նախնական արգելքը և թույլատրել գործադիր հրամանագրերի կիրառումը՝ մինչև վերաքննիչ բողոքի արդյունքը[62]:

Կանանց, գունավոր մարդկանց և ԼԳԲՏ անձանց մասին հղումները հեռացվել են դաշնային կայքերից[63][64], պատկերների արխիվներից[65], և ֆիզիկական տեղադրումներից[66]: Ինչպես նկարագրել է Բրենդա Սյու Ֆուլտոնը. «[այս] վարչակազմը զինված ուժերի դիմաց ցուցանակ է կախել, որի վրա գրված է, որ եթե դուք սպիտակամորթ տղամարդ չեք, ապա այլևս ողջունելի չեք»[63]։

ԱՄՆ կառավարության գերատեսչությունները հրահանգել են հետաքննել բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերով զբաղվող կազմակերպությունները, այդ թվում՝ հիվանդանոցները, համալսարանները, դաշնային կապալառուները[67][68] և լրատվամիջոցները[69]։ Նրանք նաև ճնշում են գործադրել ԱՄՆ կառավարության հետ պայմանագրեր ունեցող օտարերկրյա ընկերությունների վրա՝ հրամանը կատարելու համար, ինչը զայրացրել է օտարերկրյա պաշտոնյաներին[70][71][72][73]։

Հիմնավորում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կառուցողական գործողությունը (անգլ.՝ affirmative action) նախատեսված է հասարակության մեջ որոշակի փոքրամասնությունների խմբերի հնարավորությունները խթանելու համար՝ նրանց հավասար հասանելիություն տալով մեծամասնության հնարավորություններին[74]: Քաղաքականության փիլիսոփայական հիմքն ունի տարբեր հիմնավորումներ, ներառյալ, բայց չսահմանափակվելով անցյալում խտրականության համար փոխհատուցմամբ, ներկայիս խտրականության շտկմամբ և հասարակության դիվերսիֆիկացիայով[75]: Այն հաճախ իրականացվում է կառավարական և կրթական միջավայրերում՝ ապահովելու համար, որ հասարակության մեջ որոշակի խմբեր կարողանան մասնակցել բոլոր առաջխաղացման, կրթական և վերապատրաստման հնարավորություններին[76]:

Դրական գործողությունների կողմնակիցների կողմից նշված արդարացումն այն է, որ փոխհատուցեն անցյալում մշակույթի իշխող դասի կողմից խտրականությունը, հետապնդումը կամ շահագործումը[77]: և լուծեն առկա խտրականությունը[78]: Գործարար միջավայրում աշխատուժի բազմազանության աճը կապված է աշխատանքի արդյունավետության բարձրացման հետ[79]:

Մեթոդներ և փաստարկներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 թվականի մի հոդվածում բազմազանության, հավասարության և ներառման կողմնակիցները պնդում էին, որ քանի որ բիզնեսներն ու կորպորացիաները գոյություն ունեն ավելի մեծ աշխարհում, դրանք չեն կարող լիովին առանձնացվել հասարակության մեջ առկա խնդիրներից: Հետևաբար, հեղինակները պնդում են բազմազանության, հավասարության և ներառման անհրաժեշտությունը՝ գործընկերների հարաբերությունները և թիմային աշխատանքը բարելավելու համար[80]:

2022 թվականից սկսած՝ ԱՄՆ-ի շատ ակադեմիական հաստատություններ նույնպես սկսել են պարտավորություններ ստանձնել բազմազանության, հավասարության և ներառման նկատմամբ՝ տարբեր ձևերով, ներառյալ փաստաթղթերի, ծրագրերի ստեղծումը և նվիրված անձնակազմի նշանակումը, հատկապես ԱՄՆ-ում[81][82]: Շատ հավատարմագրման գործակալություններ այժմ պահանջում են աջակցել բազմազանությանը, հավասարությանը և ներառմանը[83][84]: 2014 թվականի դրությամբ՝ ուսանողների և դասախոսների համար բազմազանության, հավասարության և ներառման վերաբերյալ տեղեկատվությունը լայնորեն տարածված էր քոլեջներում և համալսարաններում, և շատ դպրոցներ պահանջում էին վերապատրաստումներ և հանդիպումներ այս թեմայով: Համալսարաններում շատ կրթաթոշակներ և հնարավորություններ նույնիսկ ունեն երկրորդական նպատակ՝ խրախուսել բազմազանությունը: Բարձրագույն կրթության մեջ բազմազանությունը կարող է դժվար լինել, քանի որ բազմազան ուսանողները հաճախ իրենց զգում են սահմանափակված «բազմազանության քվոտայի» կատարման համար, ինչը կարող է կրել բարձր հուզական հարկ[85]:

Առողջապահության, բազմազանության, հավասարության և ներառման ոլորտում ռեֆլեքսիվ խմբերն օգտագործվել են հոգեկան առողջության մասնագետների շրջանում մշակութային զգայունությունը բարձրացնելու համար: Նման ռեֆլեքսիվ տարածքները նպաստում են հոգեկան առողջության մասնագետների ռեֆլեքսիվության և բազմազանության, հավասարության և ներառման հետ կապված հարցերի վերաբերյալ իրազեկվածության բարձրացմանը՝ ինչպես հաճախորդների, նրանց ընտանիքների և ավելի լայն համակարգերի հետ անմիջական կլինիկական աշխատանքի շրջանակներում, այնպես էլ մասնագիտական ​​վերահսկողության և թիմերի շրջանակներում[86]:

Կորպորատիվ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմազանության կառավարումը որպես հայեցակարգ ԱՄՆ-ում ի հայտ եկավ և թափ է հավաքել 1980-ականների կեսերին: Ամերիկյան ընկերություններում աշխատող հավասարության և դրական գործողությունների մասնագետները, հավասարության խորհրդատուների հետ միասին, զբաղվել են այն փաստարկի հաստատմամբ, որ բազմազան աշխատուժը պետք է դիտարկվի որպես մրցակցային առավելություն, այլ ոչ թե պարզապես որպես իրավական սահմանափակում: Նրանց ուղերձն էր. «Մի՛ խթանեք բազմազանությունը, քանի որ դա իրավական պարտադրանք է, այլ որովհետև դա լավ է բիզնեսի համար»[87]:

2020 թվականին Ջորջ Ֆլոյդի սպանությունից հետո որոշ ընկերություններ զգալի պարտավորություններ ստանձնել են ռասայական հավասարության նկատմամբ՝ ստեղծելով բազմազանության, հավասարության և ներառման նվիրված թիմեր: 2024 թվականի սկզբին Վաշինգտոն Փոստը հաղորդել է, որ կորպորատիվ Ամերիկայում միտում կա կրճատելու բազմազանության, հավասարության և ներառման պաշտոնները և աշխատանքը հանձնարարելու արտաքին խորհրդատուներին: Բազմազանության, հավասարության և ներառման աշխատատեղերի թիվը հասավ իր ամենաբարձր կետին 2023 թվականի սկզբին, սակայն հետագայում այդ տարի նվազել է 5 տոկոսով և 2024 թվականին էլ ավելի է կրճատվել 8 տոկոսով: Բազմազանության, հավասարության և ներառման պաշտոնների համար աշխատանքից ազատման մակարդակը մոտավորապես երկու անգամ ավելի բարձր է եղել, քան ոչ բազմազանության, հավասարության և ներառման պաշտոնների համար աշխատանքից ազատման մակարդակը[88]: Ընկերությունները, որոնք դադարեցրել են նախաձեռնությունները, հղում են արել Գերագույն դատարանի 2023 թվականի «Ուսանողներ արդար ընդունելության համար ընդդեմ Հարվարդի» գործով որոշմանը և այլ ընկերությունների նմանատիպ գործողություններին[89][90]: Բազմազանության, հավասարության և ներառման նախաձեռնությունների կրճատումը համընկել է իրավական մարտահրավերների և քաղաքական դիմադրության աճի հետ՝ ուղղված ռասայական հավասարության բարձրացմանը ուղղված համակարգված ջանքերին: Բազմազանության կառավարումը կարելի է համարել «կազմակերպչական բազմազանության օգտագործումը՝ կազմակերպչական արդարությունը բարելավելու և ավելի լավ բիզնես արդյունքների հասնելու համար»[91]:

Մի շարք զեկույցներ և ակադեմիական ուսումնասիրություններ հայտնաբերել են ֆինանսական օգուտների և բազմազանության, հավասարության և ներառման միջև կապ[92][93][94]: Ընդհանուր առմամբ, 2013 թվականի մի ուսումնասիրություն պարզել է, որ աշխատուժի ծննդավայրի բազմազանությունը դրականորեն է ազդում երկրի երկարաժամկետ արտադրողականության և եկամտի վրա[95]: Ընկերությունների մակարդակով հետազոտությունները պայմանականորեն հաստատել են այն առաջարկը, որ աշխատուժի բազմազանությունն ինքնին բիզնեսի հետ օգուտներ է բերում: Ամփոփելով՝ բազմազանության արդյունավետությունը կախված է շրջակա միջավայրի գործոններից՝ ընկերության ներքին կամ արտաքին[96][97][98][99]։ 2024 թվականին հրապարակված վերջին աշխատանքը ցույց է տվել, որ աշխատուժի սեռային բազմազանության և խոշոր ընկերություններում ֆինանսական կատարողականի միջև կա հավանական պատճառահետևանքային կապ (ոչ միայն փոխկապակցվածություն)[100]:

Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ բազմազանությունը խթանելու փորձերը կարող են առաջացնել պաշտպանական արձագանքներ. Մեկ ուսումնասիրություն ենթադրել է, որ հարցազրույցների ժամանակ բազմազանության մասին նույնիսկ պատահական ակնարկները պաշտպանական արձագանքներ են առաջացրել սպիտակամորթ տղամարդ դիմորդների մոտ: Իրոք, բազմազանության մասին հիշատակվելուց հետո հարցազրույցի ժամանակ նրանց կատարողականը վատթարացել է, և նրանց ֆիզիոլոգիական գրգռվածությունը մեծացել է:[101]

2021 թվականի օգոստոսին ԱՄՆ Արժեթղթերի և Բորսաների Հանձնաժողովը հաստատել է ՆԱՍԴԱՔ-ի առաջարկած կանոնները, որոնք պահանջում են ցուցակված ընկերություններից ապահովել, որ կանայք և փոքրամասնությունների տնօրենները լինեն իրենց խորհուրդներում կամ բացատրություն տան, թե ինչու չեն եղել[102]: 2024 թվականի դեկտեմբերին ԱՄՆ Հինգերորդ շրջանի վերաքննիչ դատարանը «Ալյանս արդար խորհրդի հավաքագրման համար» ընդդեմ ԱՄՆ արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովի գործով որոշեց, որ չուներ այս կանոնները հաստատելու լիազորություններ[103]: Կալիֆոռնիայի դատավորը 2022 թվականին որոշել է, որ խորհրդի բազմազանության մասին նմանատիպ օրենքը խախտում է Կալիֆոռնիայի Սահմանադրությունը[104]:

Քաղաքական և հասարակական արձագանքը ԱՄՆ-ում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բարձրագույն կրթություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2023 թվականից ի վեր, հանրապետականների գերակշռությամբ ԱՄՆ նահանգային օրենսդիր մարմինները քննարկել են բազմազանության, հավասարության և ներառման ջանքերի դեմ ուղղված օրինագծեր, հիմնականում պետական քոլեջներում և համալսարաններում[105]: Այս փոփոխությունը տեղի է ունեցել ծանր իրավական ճնշումների ֆոնին: Գերագույն դատարանը 2023 թվականի հունիսին չեղյալ է հայտարարել հավասար պաշտպանության մասին օրենքը՝ «Ուսանողներ արդար ընդունելության համար ընդդեմ Հարվարդի» գործով իր որոշմամբ, վերացնելով քոլեջների ընդունելության ժամանակ դրական գործողությունների կիրառումը, բայց դա ուղղակիորեն չի ազդել գործատուների վրա: Այդ ժամանակվանից ի վեր պահպանողական ակտիվիստները կազմակերպվել են նահանգներում՝ տնտեսության տարբեր ոլորտներում ռասայական խտրականության քաղաքականությունը քանդելու համար[106]:

The Chronicle of Higher Education-ը հետևել է նահանգային օրենսդիր մարմիններում 2023 թվականից ի վեր ներկայացված ավելի քան 80 օրինագծերի[107][108]: Դրանցից ութը դարձել են օրենք, 25-ը չեն ընդունվել, իսկ մնացածը սպասվում են: Երկու օրինագիծ դարձել են օրենք Ֆլորիդայում և Տեխասում, իսկ մեկական՝ Հյուսիսային Կարոլինայում, Հյուսիսային Դակոտայում, Թենեսիում և Յուտայում: Ֆլորիդան այժմ արգելում է պետական քոլեջներին պահանջել «քաղաքական հավատարմության թեստեր» որպես աշխատանքի, ընդունվելու կամ առաջխաղացման պայման: Ֆլորիդայի մյուս օրենքը արգելում է պետական քոլեջներին պետական կամ դաշնային միջոցներ ծախսել բազմազանության, հավասարության և ներառման վրա, եթե դա չի պահանջվում դաշնային օրենքով: Տեխասի օրենքներից մեկը արգելում է բազմազանության, հավասարության և ներառման պրակտիկաները կամ ծրագրերը, ներառյալ ուսուցումը, որոնք չեն համապատասխանում հավասարության վերաբերյալ նահանգի Սահմանադրությանը: Մյուս օրենքը արգելում է բազմազանության, հավասարության և ներառման գրասենյակներն ու անձնակազմը, ինչպես նաև պարտադիր բազմազանության ուսուցումը: Այն նաև արգելում է ինքնության վրա հիմնված բազմազանության հայտարարությունները, որոնք նախապատվություն են տալիս ռասային կամ սեռին[109]:

Զվարճանք և լրատվամիջոցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականին մի շարք հայտնի դերասաններ և ռեժիսորներ քննադատել են բազմազանության չափանիշներ, օրինակ՝ Օսկար մրցանակաբաշխության ժամանակ։ Սկսած 2024 թվականից, Օսկար մրցանակաբաշխության լավագույն ֆիլմի անվանակարգում առաջադրվելու համար ֆիլմը պետք է համապատասխանի բազմազանության չորս չափանիշներից երկուսին՝ որակավորվելու համար[110]։

2023 թվականին դերասան Ռիչարդ Դրեյֆուսը հայտարարեց, որ Օսկար մրցանակաբաշխության բազմազանության և ներառման չափանիշները «ստիպում են ինձ փսխել»՝ պնդելով, որ արվեստը չպետք է բարոյապես օրինականացվի[111]։ Մի քանի խոշոր կինոռեժիսորներ, որոնք Օսկար մրցանակաբաշխության քվեարկող անդամներ են, անանուն կերպով իրենց դեմ արտահայտվեցին բազմազանության նոր չափանիշներին The New York Post-ին, որոնցից մեկը դրանք որակեց որպես «հորինված»[112]։ Կինոքննադատ Արմոնդ Ուայթը նոր չափանիշներն անվանել է «առաջադեմ ֆաշիզմ»՝ համեմատելով դրանք Հեյսի օրենսգրքի հետ[113]։

2021 թվականին պահպանողական լրատվամիջոցները, ինչպիսին է National Review-ն, հաճախակի քննադատել են բազմազանությունը, հավասարությունը և ներառումը, իսկ հեղինակ Ջորջ Լեֆը պնդում էր, որ դրանք ավտորիտար և հակամերիտոկրատիան են[114]

Քաղաքականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020-ականներին բազմազանությունը, հավասարությունը և ներառումը հայտնվել են ամերիկյան քաղաքականության ուշադրության կենտրոնում, մասնավորապես Տեխասի և այլ հանրապետական ​​վերահսկողության տակ գտնվող նահանգների նահանգային օրենսդիր մարմիններում[115]: Մի քանի նահանգներ քննարկում են կամ ընդունել են հանրային հաստատություններում բազմազանությանը, հավասարությանը և ներառմանը ուղղված օրենսդրություն: 2023 թվականի մարտին Տեխասի Ներկայացուցիչների պալատն ընդունել է օրինագիծ՝ լրացուցիչ հավելումով, որն արգելում է պետական ​​միջոցների օգտագործումը համալսարաններում և քոլեջներում բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերի համար[116]: 2023 թվականի մայիսին Տեխասն ընդունել է օրենսդրություն, որն արգելում է հանրային ֆինանսավորմամբ քոլեջներում և համալսարաններում բազմազանությունը, հավասարությունը և ներառումը խթանող գրասենյակներն ու ծրագրերը[117][118]: Այովայում 2023 թվականի մարտին նույնպես առաջ է քաշվել հանրային համալսարաններում բազմազանության, հավասարության և ներառման վրա ծախսերը արգելող օրինագիծ[119]:

Մի քանի ականավոր հանրապետականներ իրենց քննադատաբար են վերաբերվել, այդ թվում՝ Ֆլորիդայի նահանգապետ Ռոն ԴեՍանտիսը[120], Տեխասի նահանգապետ Գրեգ Աբբոթը[12], և 2024 թվականի նախագահի թեկնածու Վիվեկ Ռամասվամին[121]: 2024 թվականի հունվարին Ֆլորիդայի կրթության խորհուրդն արգելել է դաշնային կամ նահանգային միջոցների օգտագործումը համալսարաններում բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերի համար[122]:

2024 թվականի ընտրություններից հետո բազմազանությունը, հավասարությունը և ներառումը նաև առաջացրել են Դեմոկրատական կուսակցության ներսում աճող պառակտում[123]: Օրինակ՝ Ներկայացուցիչների պալատի զինված ուժերի կոմիտեում դեմոկրատների շարքում գտնվող ներկայացուցիչ Ադամ Սմիթը նշել է, որ բազմազանության, հավասարության և ներառման ջանքերը «սխալվում են, իմ կարծիքով, երբ դրանք ենթադրում են, որ ռասիզմը, մոլեռանդությունը և գաղութատիրությունը սպիտակամորթների եզակի իրավասությունն են: ... Դուք պարտավոր չեք ենթադրել, որ բոլոր սպիտակամորթները ռասիստներ են, և որ բոլոր սպիտակամորթները ճնշողներ են»[124]:

Ռազմական

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքական վեճի մեկ այլ նշանակալի կետ է եղել բանակում բազմազանության, հավասարության և ներառման շրջանակների ներդրումը, որտեղ հանրապետական քաղաքական գործիչները հաճախ քննադատում են այդ ջանքերը՝ դրանք համարելով «բաժանարար» և ռազմական արդյունավետությանը և հավաքագրմանը վնասող, մինչդեռ դեմոկրատները պաշտպանում են դրանք՝ որպես օգտակար և ամրապնդող[125]։ 2023 թվականի հուլիսին Ներկայացուցիչների պալատը քվեարկել է Պենտագոնի և բանակի ներսում կուսակցական պատկանելությամբ բազմազանության, հավասարության և ներառման բոլոր գրասենյակներն ու նախաձեռնությունները արգելելու օգտին, որին դեմ էին նաև բոլոր դեմոկրատները և չորս հանրապետական անդամներ։ Դեմոկրատական ​​վերահսկողության ներքո գտնվող Սենատը որևէ գործողություն չի ձեռնարկել[126][127]։ «Ուսանողներ արդար ընդունելության համար» կազմակերպությունը, որը 2023 թվականին Գերագույն դատարանի գործով հաջողությամբ վիճարկել է պետական ​​համալսարաններում ռասայական պատկանելության վրա հիմնված ընդունելությունը, դատի է տվել ռազմական ակադեմիաներին, այն բանից հետո, երբ դատարանը բացառել էց այդ հաստատությունները իր որոշումից։ 2025 թվականի ապրիլին ԱՄՆ ռազմական ակադեմիաները դադարեցրել են ընդունելության դրական գործողությունները[128][129]։

Հանրային բոյկոտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Միացյալ Նահանգներում կորպորատիվ բազմազանության, հավասարության և ներառման ջանքերի նկատմամբ քաղաքական դիմադրությունը, մասնավորապես մարքեթինգը, որը քննադատվել է որպես «արթնացած», հանգեցրել է որոշակի ընկերությունների բոյկոտի կոչերի ակտիվիստների և քաղաքական գործիչների կողմից. նշանակալի օրինակներ են Disney-ը, Target-ը, Anheuser-Busch-ը[130] և Chick-fil-A-ն[131][132]: The Hill-ի մեկնաբան Ջոնաթան Թուրլին նման բոյկոտները բնութագրել է որպես «որոշակի հաջողության» հանգեցնող[133]:

Այս ընկերությունների որոշ արձագանքները հակասություններին, իրենց հերթին, քննադատության են արժանացել առաջադեմների կողմից՝ բազմազանության, հավասարության և ներառման պարտավորությունները հետ քաշելու կամ չկատարելու համար[134][135]:

Հանրային կարծիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2024 թվականի հունիսին The Washington Post-ի և Ipsos-ի կողմից անցկացված հարցման արդյունքում պարզվել է, որ ամերիկացիների 10-ից 6-ը կարծում է, որ բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերը «լավ բան» են[136]: 2024 թվականի սեպտեմբերին Human Rights Campaign-ի կողմից անցկացված հարցման արդյունքում պարզվել է, որ ԼԳԲՏՔ ամերիկացիների 80%-ը կբոյկոտեր այն ընկերությունը, որը կչեղարկեր իր բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերը, իսկ 19%-ը կհեռանար աշխատանքից, եթե դա աներ իրենց աշխատանքային վայրը[137]:

Axios-ի կողմից անցկացված 2025 թվականի հարցման արդյունքում պարզվել է, որ հարցված ամերիկացիների ավելի քան 50%-ը՝ բոլոր դեմոգրաֆիկ խմբերից, նշել է, որ բազմազանության, հավասարության և ներառման նախաձեռնությունները «ոչ մի ազդեցություն» չեն ունեցել իրենց աշխատանքի վրա: Նրանցից, ովքեր ասել են, որ դա ազդեցություն է ունեցել, գրեթե բոլոր դեմոգրաֆիկ խմբերի մեծամասնությունը նշել է, որ բազմազանությունը, հավասարությունը և ներառումը «օգտակար» են եղել իրենց աշխատանքի համար, այլ ոչ թե «խոչընդոտել» են այն[138]:

Քննադատություն և հակասություններ Միացյալ Նահանգներում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2024 թվականի Միացյալ Նահանգների կառավարության աշխատանքը բազմազանության, հավասարության և ներառման վերաբերյալ

Ըստ The Chronicle of Higher Education-ի՝ հաստատությունները պաշտպանողական ճշգրտումներ են կատարում քննադատության նկատմամբ։ Որոշ ուսումնական հաստատություններ հեռացնում են «բազմազանություն» բառը պաշտոնների և աշխատատեղերի անվանումներից, որոշները փակում են ուսանողների համար նախատեսված համալսարանական տարածքները՝ ըստ իրենց ինքնության, որոշները դադարեցնում են բազմազանության վերաբերյալ ուսուցումը, իսկ որոշները դադարեցրել են բոլոր դասախոսներից և աշխատակիցներից գրավոր հաստատումներ խնդրել բազմազանությանը իրենց նվիրվածության վերաբերյալ[139]։

Բազմազանության վերապատրաստում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմազանության վերաբերյալ վերապատրաստումը, որը բազմազանության, հավասարության և ներառման ջանքերում օգտագործվող տարածված գործիք է, բազմիցս քննադատության է ենթարկվել՝ որպես անարդյունավետ կամ նույնիսկ հակաարդյունավետ[140][141][142][143]:The Economist-ը նշել է, որ «գիտնականների շրջանում այժմ ձևավորվող կոնսենսուսն այն է, որ խտրականության դեմ պայքարի շատ քաղաքականություններ ոչ մի ազդեցություն չունեն: Ավելի վատն այն է, որ դրանք հաճախ հակառակ ազդեցություն են ունենում»: Հաճախակի պնդում է, որ այս ջանքերը հիմնականում աշխատում են դատական ​​գործընթացներից պաշտպանվելու համար: 2007 թվականին 829 ընկերությունների 31 տարվա ընթացքում անցկացված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ բազմազանության վերաբերյալ վերապատրաստումից «միջին աշխատավայրում դրական ազդեցություն չկա», մինչդեռ ազդեցությունը բացասական է եղել այնտեղ, որտեղ այն պարտադիր է եղել: Հարվարդի համալսարանի սոցիոլոգիայի և բազմազանության հետազոտող Ֆրենկ Դոբբինի խոսքերով՝ «Միջին հաշվով, «բոլորը պետք է անցնեն բազմազանության վերաբերյալ ուսուցում» տիպիկ ձևաչափը՝ խոշոր ընկերություններում այդ տիպիկ ձևաչափը, որևէ դրական ազդեցություն չունի պատմականորեն թերներկայացված խմբերի վրա, ինչպիսիք են սևամորթ տղամարդիկ կամ կանայք, լատինոամերիկացի տղամարդիկ կամ կանայք, ասիացի ամերիկացի տղամարդիկ կամ կանայք կամ սպիտակամորթ կանայք»։

Ուսուցման օգտին հակառակ փաստարկներն այն են, որ «անուղղակի կողմնակալության վերաբերյալ ուսուցումը կարևոր է ռասիզմի դեմ պայքարի համար, և դրա շրջանցումը չի կարող արդարացվել Առաջին փոփոխությամբ։ Չնայած խոսքի ազատությունը հիմնարար իրավունք է, այն բացարձակ չէ և պետք է հավասարակշռվի հանրային առողջապահության կարիքների հետ, ներառյալ համակարգային ռասիզմի դեմ պայքարը»[144]։

Բազմազանության վերաբերյալ պարտադիր հայտարարություններ ակադեմիական շրջանակներում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ակադեմիական շրջանակներում պարտադիր «բազմազանության հայտարարությունների» կիրառումը, որտեղ դիմորդը կամ դասախոսը ներկայացնում է իր «անցյալի ներդրումը» և «բազմազանության, հավասարության և ներառման առաջխաղացման» ծրագրերը, եթե աշխատանքի ընդունվի, դարձել է վիճահարույց և քննադատության պատճառ[145]։ Բազմազանության հայտարարությունները որոշ ակադեմիական վարձման գործընթացների մաս են կազմել առնվազն 2001 թվականից[146]։

Համալսարանական պրոֆեսորների ամերիկյան ասոցիացիայի կողմից 2022 թվականին անցկացված հարցման համաձայն, ամերիկյան քոլեջներից և համալսարաններից հինգից մեկը ներառում է բազմազանության, հավասարության և ներառման չափանիշներ պաշտոնավարման չափորոշիչներում, այդ թվում՝ 5000-ից ավելի ուսանող ունեցող հաստատությունների 45.6%-ը[147]։ Որոշ համալսարաններ սկսել են մեծապես կարևորել բազմազանության հայտարարությունները վարձման գործընթացներում։ Օրինակ՝ Կալիֆոռնիայի Բերքլիի համալսարանը 2018-2019 թվականների վարձման ցիկլում կենսաբանական գիտությունների հինգ դասախոսական պաշտոնների համար դիմորդների երեք քառորդը հեռացրել է իրենց բազմազանության հայտարարությունների հիման վրա կենսաբանական գիտությունների հինգ պաշտոնների համար դիմորդների երեք քառորդին։

Կրթության անհատական իրավունքների հիմնադրամի կողմից 1500 մարդու մասնակցությամբ անցկացված հարցումը ցույց է տվել, որ այս հարցը խիստ բևեռացնող է դասախոսների շրջանում, որոնց կեսը նշել է, որ իրենց տեսակետն ավելի շատ համապատասխանում է բազմազանության մասին հայտարարությունների նկարագրությանը՝ որպես «համալսարանում աշխատանքի համար արդարացված պահանջ», մինչդեռ մյուս կեսը այն համարել է «գաղափարական լակմուսի թուղթ, որը խախտում է ակադեմիական ազատությունը»։ Հարվարդի համալսարանի պրոֆեսոր Ռենդալ Լ. Քենեդիի խոսքերով. «Դժվար կլինի գերագնահատել այն աստիճանը, որով Հարվարդում և դրանից դուրս շատ ակադեմիկոսներ խորը և աճող դժգոհություն են զգում բազմազանության, հավասարության և ներառման ձեռնարկության նկատմամբ՝ այն առանձնահատկությունների պատճառով, որոնք, թերևս, ամենաակնհայտն են բազմազանության, հավասարության և ներառման մասին հայտարարությունների պահանջարկում», հավելելով. «Ես ձախակողմյան գիտնական եմ, որը նվիրված է սոցիալական արդարության համար պայքարին։ Սակայն պարտադիր բազմազանության, հավասարության և ներառման մասին հայտարարությունների շուրջ իրականությունը ստիպում է ինձ ցնցվել»։

ԱՄՆ մի քանի նահանգներ օրենսդրություն են ընդունել պարտադիր բազմազանության մասին հայտարարություններն արգելելու համար[148]։ 2024 թվականին Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտը հայտարարել է, որ բազմազանության մասին հայտարարությունները «այլևս չեն լինի որևէ դասախոսական պաշտոնի համար դիմումների մաս» համալսարանում՝ դառնալով առաջին խոշոր համալսարանը, որը հրաժարվեց այդ պրակտիկայից[149]:

Խոսքի և ակադեմիական ազատության վրա ազդեցությունը

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020-ականներին համալսարանական կոնֆլիկտի աղմկահարույց միջադեպերը բանավեճեր են առաջացրել բազմազանության, հավասարության և ներառման համալսարանական միջավայրի, ակադեմիական ազատության և խոսքի ազատության վրա ազդեցության վերաբերյալ[150][151]: Չիկագոյի համալսարանի աստղաֆիզիկոս Դորիան Աբբոտի Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտի հյուր-դասախոսության 2021 թվականի չեղարկումը, այն բանից հետո, երբ նա քննադատել էր բազմազանության, հավասարության և ներառման ծրագրերը, հանգեցրել է լրատվամիջոցների ուշադրության և հակասությունների[152][153]: Արդյունքում, Մասաչուսեթսի տեխնոլոգիական ինստիտուտը ստեղծել է հանձնաժողով՝ համալսարանում ակադեմիական ազատության վիճակը հետաքննելու համար[154]:

Տորոնտոյի նախկին ղեկավար Ռիչարդ Բիլկշտոյի 2023 թվականի ինքնասպանությունը հանգեցրել է հակասությունների նոր ալիքի՝ աշխատավայրում բազմազանության, հավասարության և ներառման և դրա արտահայտման ազատության վրա ազդեցության շուրջ: Բիլկշտոն ավելի վաղ դատական ​​հայց էր ներկայացրել Տորոնտոյի շրջանային դպրոցական խորհրդի դեմ՝ 2021 թվականին բազմազանության, հավասարության և ներառման վերապատրաստման սեմինարի ժամանակ տեղի ունեցած միջադեպից հետո. Բիլկշտոյի մոտ ավելի ուշ ախտորոշվել էր «աշխատավայրում տեղի ունեցած իրադարձության հետևանքով առաջացած անհանգստություն», և նա պնդել էր, որ նիստը և դրա հետևանքները ոչնչացրել են իր հեղինակությունը: Բիլկշտոյի փաստաբանը հրապարակավ կապել է այս միջադեպը և դրա հետևանքները նրա մահվան հետ։ Բիլկշտոյի մահից հետո Օնտարիոյի կրթության նախարար Սթիվեն Լեչեն խնդրել է վերանայել և «տարբերակներ մշակել մասնագիտական ​​ուսուցման բարեփոխման և դպրոցական խորհուրդների հաշվետվողականության ուժեղացման համար, որպեսզի սա այլևս երբեք չկրկնվի», Բիլկշտոյի մահից առաջ արված մեղադրանքները անվանելով «լուրջ և անհանգստացնող»։ Բիլկշտոյի մահը միջազգային ուշադրություն է գրավել և վերսկսել է բանավեճը բազմազանության, հավասարության և ներառման, ինչպես նաև խոսքի ազատության վերաբերյալ[155][156]։

Հակասեմականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմազանությունը, հավասարությունը և ներառումը քննադատվել են հակասեմականության վրա կենտրոնանալու բացակայության համար[157][158][159]: Կանադական հակասեմականության կրթության հիմնադրամի Անդրիա Սփինդելի խոսքով՝ հակասեմականությունը մեծապես անտեսվել է բազմազանության, հավասարության և ներառման ուսումնական ծրագրում[160]:

Հաշմանդամություն ունեցող անձանց համայնք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ քննադատների կարծիքով, բազմազանության, հավասարության և ներառման նախաձեռնությունները ակամայից անտեսում են հաշմանդամություն ունեցող անձանց: 2017 թվականին The Conversation-ի համար գրած իր հոդվածում քոլեջի պրոֆեսոր Սթիվեն Ֆրիդմանն ասել է. «Կազմակերպությունները, որոնք լուրջ են վերաբերվում բազմազանությանը, հավասարությանը և ներառմանը, պետք է ընդունեն ընդհանուր արժեք ստեղծելու շրջանակ, որտեղ բիզնեսը և սոցիալական բարիքները գոյություն ունեն կողք կողքի»[161]: 2023 թվականի Time-ի հոդվածի համաձայն՝ «Հաշմանդամություն ունեցող մարդիկ անտեսվում են»[162]:

Այս տեսակետը կիսել են բազմազանության, հավասարության և ներառման մի շարք առաջնորդներ և ակտիվիստներ: Դաունի համախտանիշի ազգային ընկերության նախկին նախագահ և գործադիր տնօրեն, ինչպես նաև հաշմանդամություն ունեցող անձանց զբաղվածության հանձնաժողովի համահիմնադիր Սառա Հարթ Ուեյրը պնդում է, որ Միացյալ Նահանգներում բազմազանության, հավասարության և ներառման հաջողության տեսլականի շուրջ քննարկումների ժամանակ քաղաքականության մշակողները և գործատուները պետք է նախաձեռնողական միջոցներ ձեռնարկեն հաշմանդամություն ունեցող անձանց հետ ներգրավվելու համար, որոնց նրանք պատմականորեն անտեսել են[163]: Քորին Գրեյը պնդել է. «Եթե դուք ընդունում եք բազմազանությունը, բայց անտեսում եք հաշմանդամությունը, ապա սխալ եք անում»[164]:

Բազմազանության խնդիրները այլ երկրներում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բազմազանության, հավասարության և ներառման հարցերը, երբեմն տարբեր տերմինաբանությամբ, մտահոգության առարկա են աշխարհի բազմաթիվ երկրներում 21-րդ դարում[165]:

Ճապոնիայում և Իսլանդիայում բազմազանության, հավասարության և ներառման ջանքերը հաճախ կենտրոնանում են գենդերային և տարիքային հավասարության վրա[166]:

Հնդկաստանը առաջնահերթություն է տալիս աշխատավայրում նախապաշարմունքների հաղթահարմանը, որոնք բխում են պատրիարխալ համակարգից, կաստայական համակարգից և կրոնից[167]:

Աֆրիկյան շատ երկրներ կենտրոնանում են աշխատավայրում անհավասարության վրա, որը բխում է գենդերային, էթնիկական և սոցիալ-տնտեսական ծագման հատման կետից:

Սկանդինավյան երկրները բախվում են մարտահրավերների՝ պայմանավորված մշակութային նորմերով, ինչպիսին է Ջանտեի օրենքը, որը կարող է ստեղծել դրական կողմնակալություն և խոչընդոտել անհավասարության ճանաչմանը:

Ահա 19 հիմնական չափանիշներ 20 խոշոր երկրներում[168].

  • Վճարովի մայրության արձակուրդ,
  • Վճարովի հայրության արձակուրդ,
  • Երեխայի խնամքի ծախսեր,
  • Հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար վարձման քվոտաներ,
  • Աշխատանքի ոլորտում հասանելիության կանոնակարգեր,
  • Աշխատանքի ոլորտում հաշմանդամության խտրականության դեմ պայքար,
  • Նույնասեռ ամուսնության օրինականացում,
  • Ոչ երկուական գենդերային ինքնության իրավական ճանաչում,
  • ԼԳԲՏՔ+ անձանց խտրականության դեմ պայքար զբաղվածության ոլորտում
  • Գենդերային քվոտաներ խորհուրդներում,
  • Վարձատրվող աշխատուժի մեջ կանանց տոկոսը,
  • Աշխատանքի ոլորտում սեռական ոտնձգություններից պաշտպանություն,
  • Աշխատանքի վարձատրության հավասարության մասին օրենք,
  • Աշխատանքի վարձատրության տարբերության մասին հաշվետվության իրավական պահանջ,
  • Աշխատանքի ոլորտում տարիքային խտրականության դեմ պայքար,
  • 55-64 տարիքային խմբի զբաղվածության մակարդակի տոկոսը,
  • Աշխատանքի ոլորտում ռասայի/էթնիկ պատկանելության դեմ պայքար,
  • Աշխատանքի ոլորտում ազգության դեմ պայքար,
  • Ռասայի/էթնիկ պատկանելության վերաբերյալ տվյալների հավաքագրման հաստատում/մերժում։

Տես նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «'DEI' – on Dictionary.com». dictionary.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  2. ↑ «What is diversity, equity, and inclusion?». McKinsey & Company. 2022 թ․ օգոստոսի 17. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  3. ↑ «What is Inclusion & Diversity?». The Insurance Institute of London. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 18-ին.
  4. ↑ Read, Bridget (2021 թ․ մայիսի 26). «Inside the Booming Diversity-Equity-and-Inclusion Industrial Complex». The Cut (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  5. ↑ «Diversity, Equity, Inclusion and Belonging (DEIB)». bi.edu. BI Norwegian Business School. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  6. ↑ «The Office of Diversity, Equity, Inclusion, and Belonging». University of Kansas. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հոկտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  7. ↑ Hammond, J. W.; Brownell, Sara E.; Kedharnath, Nita A.; Cheng, Susan J.; Byrd, W. Carson (2021 թ․ սեպտեմբերի 23). «Why the Term 'JEDI' Is Problematic for Describing Programs That Promote Justice, Equity, Diversity and Inclusion». Scientific American. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 25-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  8. ↑ «Office of Equity, Diversity, Inclusion, and Justice (EDIJ)». Lesley University. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  9. ↑ «Inclusion, Diversity, Equity, and Access (IDEA)». Indiana Arts Commission. 2018 թ․ ապրիլի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  10. ↑ «Definitions of Diversity, Equity, Accessibility, and Inclusion». American Alliance of Museums. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  11. ↑ «Executive Order on Diversity, Equity, Inclusion, and Accessibility in the Federal Workforce». White House. 2021 թ․ հունիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 Alfonseca, Kiara (2023 թ․ փետրվարի 10). «DEI: What does it mean and what is its purpose?». ABC News. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  13. ↑ «Diversity, Equity, and Inclusion Definitions». University of Washington. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  14. ↑ «Diversity, Equity & Inclusion». Code for America (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 23-ին.
  15. ↑ «Why Is Diversity and Inclusion Important?». LinkedIn. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 18-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 13-ին.
  16. ↑ Grubbs, Vanessa (2020 թ․ հուլիսի 23). «Diversity, Equity, and Inclusion That Matter». New England Journal of Medicine. 383 (4): e25. doi:10.1056/NEJMpv2022639. PMID 32649073. S2CID 220465926.
  17. ↑ Rosenkranz, Kari M.; Arora, Tania K.; Termuhlen, Paula M.; Stain, Steven C.; Misra, Subhasis; Dent, Daniel; Nfonsam, Valentine (2021 թ․ հուլիս). «Diversity, Equity and Inclusion in Medicine: Why It Matters and How do We Achieve It?». Journal of Surgical Education. 78 (4): 1058–1065. doi:10.1016/j.jsurg.2020.11.013. PMID 33279427. S2CID 227521028.
  18. ↑ Rahman, Khaleda (2024 թ․ մարտի 30). «Is DEI a racial slur? Rise in term outrages Black Americans». Newsweek (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ օգոստոսի 27-ին. Վերցված է 2024 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  19. ↑ Warfield, Rafiel Deon (2024 թ․ օգոստոսի 1). «The Right Is Trying to Turn 'DEI' Into a Slur. Don't Let Them». Slate (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 1091-2339. Վերցված է 2024 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  20. ↑ «Report of the United States Civil-Service Commission». 1895.
  21. ↑ Harding, Warren G. «Executive Order 3560—World War Veterans' Preference in Civil Service Examinations». The American Presidency Project.
  22. ↑ Coolidge, Calvin. «Executive Order 5068—Amendment of Civil Service Rule VI». The American Presidency Project. Վերցված է 2024 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.
  23. ↑ «House Bill». 1952 թ․ հուլիսի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 15-ին.
  24. ↑ «20 U.S. Code § 107 - Operation of vending facilities».
  25. ↑ See the concluding chapter, "Demise of Affirmative Action in the Age of Diversity," in Terry H. Anderson, The Pursuit of Fairness: A History of Affirmative Action (2004) pp. 217–273.
  26. ↑ «President Kennedy's E.O.10925: Seedbed of Affirmative Action» (PDF). Society for History in the Federal Government. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2020 թ․ հոկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 20-ին.
  27. ↑ A Brief History of Affirmative Action Արխիվացված 12 Մայիս 2015 Wayback Machine, University of California, Irvine (access date 16 May 2015)
  28. ↑ Kushwaha, Ravindra Kumar; Yadav, Pradeep Kumar; Kushwaha, Abhiram; Dwivedi, Dr Pratyanshi (2024 թ․ սեպտեմբերի 16). «18». Diversity, Equity & Inclusion. Blue Rose Publishers. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 28-ին – via Google Books.
  29. ↑ Executive Order 11246
  30. ↑ «Today's racial quotas? Senator Humphrey would've eaten his hat». Family News Network. 2022 թ․ հունվարի 20. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 17-ին.
  31. ↑ Steven M. Gillon, "The strange career of affirmative action: the Civil Rights Act of 1964" in his "That's Not What We Meant to Do": Reform and Its Unintended Consequences in Twentieth-Century America (WW Norton, 2000) p. 152.
  32. ↑ The Court ruled: “The diversity that furthers a compelling state interest encompasses a far broader array of qualifications and characteristics of which racial or ethnic origin is but a single though important element," quoted in Brent K., Nakamura, and Lauren B. Edelman, "Bakke at 40: How diversity matters in the employment context." UC Davis Law Review 52 (2018): 2627–2679 at p. 2629. online Արխիվացված 14 Հունվար 2024 Wayback Machine
  33. ↑ Erin Kelly, and Frank Dobbin, "How affirmative action became diversity management: Employer response to antidiscrimination law, 1961 to 1996." American Behavioral Scientist 41.7 (1998): 960–984. online(չաշխատող հղում)
  34. ↑ «Special Hiring Authorities for Veterans». www.opm.gov. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 15-ին.
  35. ↑ Newkirk, Pamela (2019 թ․ հոկտեմբերի 10). «Diversity Has Become a Booming Business. So Where Are the Results?». TIME (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 23-ին.
  36. ↑ «Employment of Veterans in the Federal Government». Federal Register. 2009 թ․ նոյեմբերի 13.
  37. ↑ 37,0 37,1 Sweeting, Karen D. (2023). «Executive Orders: Mandating Inclusion in the Federal Workplace: Insights from Federal Executive Departments' Strategic Plans». Public Personnel Management. 52 (4): 590–623. doi:10.1177/00910260231187542. ISSN 0091-0260.
  38. ↑ Newkirk, Pamela (2019 թ․ հոկտեմբերի 10). «Diversity Has Become a Booming Business. So Where Are the Results?». Time. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  39. ↑ «An Insight Investigation: Accounting for Just 0.5% of Higher Education's Budgets, Even Minimal Diversity Funding Supports Their Bottom Line». Insight. 2019 թ․ հոկտեմբերի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  40. ↑ «FAA Provides Aviation Careers to People with Disabilities | Federal Aviation Administration». www.faa.gov (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 31-ին.
  41. ↑ «Global Diversity and Inclusion (D&I) Industry». Global Industry Analysts. 2022 թ․ հոկտեմբեր. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  42. ↑ Bridget Read, "Reckoning with as Reckoning: Doing the Work at Work What are companies desperate for diversity consultants actually buying?" New York: The Cut, May 26, 2021 online Արխիվացված 26 Հուլիս 2023 Wayback Machine.
  43. ↑ «Workplace diversity programmes often fail, or backfire». The Economist. 2022 թ․ օգոստոսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  44. ↑ Ariana Baio, "Supreme Court strikes down affirmative action, banning colleges from factoring race in admissions: In a 6–3 decision, the Supreme Court ruled higher education institutions may not consider race as a factor in admissions" The Independent (29 June 2023) online Արխիվացված 29 Հունիս 2023 Wayback Machine
  45. ↑ Dan Morgan, "Supreme Court rejects affirmative action at colleges as unconstitutional" CNBC June 29, 2023 online Արխիվացված 29 Հունիս 2023 Wayback Machine
  46. ↑ Cara McClellan, "When Claims Collide: Students for Fair Admissions v. Harvard and the Meaning of Discrimination." U of Penn Law School, Public Law Research Paper 23-20 (2023). online Արխիվացված 14 Փետրվար 2024 Wayback Machine
  47. ↑ Appleby, Chloe; Bryant, Jessica (2024 թ․ մայիսի 22). Long, Rebecca (ed.). «Anti-DEI Legislation Tracker». www.bestcolleges.com. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 11-ին.
  48. ↑ Nino Monea, "Next on the Chopping Block: The Litigation Campaign against Race-Conscious Policies Beyond Affirmative Action in University Admissions." (SSRN 4440549, 2023) online
  49. ↑ Schwarzschild, Maimon and Heriot, Gail L., Race Preferences, Diversity, and Students for Fair Admissions: A New Day, a New Clarity (January 16, 2024). SMU Law Review, Forthcoming (2024), San Diego Legal Studies Paper No. 24-003, online
  50. ↑ «Google rolls back DEI efforts, including hiring goals». NBC News (անգլերեն). 2025 թ․ փետրվարի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 19-ին.
  51. ↑ Schimkowitz, Matt (2025 թ․ փետրվարի 10). «PBS shutters DEI office to comply with president angry about diversity». The A.V. Club. Milwaukee, Wisconsin, United States: Paste Media Group. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 11-ին.
  52. ↑ Hawkins, Eleanor (2025 թ․ փետրվարի 12). «Which companies are rolling back DEI and which are standing firm». Axios (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ ապրիլի 22-ին. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 19-ին.
  53. ↑ «January 24, 2025». Associated Press (via Time Magazine). 2025 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ փետրվարի 1-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 31-ին.
  54. ↑ Conor Murray (2025 թ․ հունվարի 30). «War On DEI: Deutsche Bank Stands 'Firmly Behind' Diversity ProgramAs These Major Organizations Drop Them». Forbes. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 31-ին.
  55. ↑ Jeyaretnam, Miranda (2025 թ․ փետրվարի 26). «These Companies Aren't Ditching DEI». TIME (անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 19-ին.
  56. ↑ Jones, Mike (2025 թ․ փետրվարի 3). «Roger Goodell on state of the NFL: Officiating, 18-game schedule, Tom Brady and more». The Athletic. New York City, New York, United States: The New York Times Company. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 5-ին.
  57. ↑ «Ending Radical And Wasteful Government DEI Programs And Preferencing». The White House (ամերիկյան անգլերեն). 2025 թ․ հունվարի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 23-ին.
  58. ↑ Michelle L. Price, Zeke Miller (2025 թ․ հունվարի 22). «Trump's orders to end DEI programs reflect his push for a profound cultural shift». Associated Press. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 31-ին. «(...) Hours after taking the oath of office, the president signed an executive order ending diversity, equity and inclusion programs within the federal government, which he and conservatives have long condemned as discriminatory.
    His administration then moved Tuesday to end affirmative action in federal contracting — a move first required by President Lyndon Johnson — and ordered all federal diversity, equity and inclusion staff be put on paid leave and eventually laid off.»
  59. ↑ Green, Erica L.; Aleaziz, Hamed (2025 թ․ հունվարի 22). «Trump Administration Escalates D.E.I. Crackdown in Latest Threat to Federal Workers». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 23-ին.
  60. ↑ Murray, Conor. «DEI Under Fire: Trump Eliminates Military Diversity Programs—Here's A List Of Major Organizations Dropping DEI». Forbes (անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 29-ին.
  61. ↑ Olaniran, Christian (2025 թ․ փետրվարի 4). «City of Baltimore sues Trump administration over DEI program cuts - CBS Baltimore». www.cbsnews.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ մարտի 15-ին.
  62. ↑ Marr, Chris (2025 թ․ մարտի 14). «4th Cir. Allows Trump to Enforce Anti-DEI Orders Amid Appeal (1)». Bloomberg Law. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 15-ին.
  63. ↑ 63,0 63,1 Jingnan, Huo (2025 թ․ մարտի 19). «Here are all the ways people are disappearing from government websites». NPR (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 19-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 19-ին.
  64. ↑ Ulaby, Neda (2025 թ․ մարտի 5). «NPS takes down web pages dedicated to transgender activists and LGBTQ history». NPR (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 19-ին.
  65. ↑ «War heroes are among 26,000 images flagged for removal in Pentagon's DEI purge». NPR (անգլերեն). Associated Press. 2025 թ․ մարտի 7. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 19-ին.
  66. ↑ «NSA museum covered plaques honoring women and people of color, provoking an uproar». NPR (անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ մարտի 19-ին.
  67. ↑ Mark, Julian (2025 թ․ մարտի 28). «Civil rights agencies that once promoted DEI now work to wipe it out». The Washington Post (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0190-8286. Արխիվացված է օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 29-ին.
  68. ↑ «Justice Department probes major California universities over 'illegal DEI' in admissions». Los Angeles Times (ամերիկյան անգլերեն). 2025 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 29-ին.
  69. ↑ Nathaniel Meyersohn; Ramishah Maruf (2025 թ․ մարտի 28). «Disney and ABC hit with FCC investigation over DEI policies | CNN Business». CNN (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 29-ին.
  70. ↑ Alderman, Liz (2025 թ․ մարտի 29). «U.S. Presses French Companies to Comply With Trump's Anti-Diversity Policies». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 31-ին.
  71. ↑ «France accuses US diplomats of meddling with a 'diktat' about Trump's DEI policies». AP News (անգլերեն). 2025 թ․ մարտի 30. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 31-ին.
  72. ↑ «France, Belgium scoff at anti-DEI letter from Trump administration». POLITICO (բրիտանական անգլերեն). 2025 թ․ մարտի 30. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 31-ին.
  73. ↑ «France reacts to Donald Trump's DEI ultimatum». Newsweek (անգլերեն). 2025 թ․ մարտի 31. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 31-ին. Վերցված է 2025 թ․ մարտի 31-ին.
  74. ↑ «Affirmative Action». Harvard Blogs. Harvard Law School. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 30-ին.
  75. ↑ Tierney, William G. (1997). «The Parameters of Affirmative Action: Equity and Excellence in the Academy». Review of Educational Research. 67 (2): 165–196. doi:10.3102/00346543067002165. ISSN 0034-6543. JSTOR 1170625. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 13-ին.
  76. ↑ «Equal Opportunity & Affirmative Action Policy Statement». chatham.edu. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 30-ին.
  77. ↑ Sowell, Thomas (2004). Affirmative Action Around the World: An Empirical Study, Yale University Press, 0-300-10199-6
  78. ↑ Affirmative Action. Stanford Encyclopedia of Philosophy. 2009. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 12-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 13-ին.
  79. ↑ Roberson, Quinetta; Holmes, Oscar; Perry, Jamie L. (2017). «Transforming Research on Diversity and Firm Performance: A Dynamic Capabilities Perspective». Academy of Management Annals. 11 (1): 189–216. doi:10.5465/annals.2014.0019. ISSN 1941-6520. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 31-ին.
  80. ↑ Gill, Gurwinder Kaur; McNally, Mary Jane; Berman, Vin (2018 թ․ օգոստոսի 16). «Effective diversity, equity, and inclusion practices». Healthcare Management Forum. 31 (5): 196–199. doi:10.1177/0840470418773785. PMID 30114938. S2CID 52019098.
  81. ↑ «Homepage – Diversity, Equity and Inclusion». Carnegie Mellon University (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ սեպտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 21-ին.
  82. ↑ «Diversity, Equity and Inclusion». University of Houston. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 2-ին. Վերցված է 2022 թ․ մարտի 21-ին.
  83. ↑ Bohanon, Mariah (2022 թ․ մարտի 16). «DEI in Accreditation». Insight Into Diversity (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  84. ↑ «Diversity and Inclusion in the Standards». AACSB (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  85. ↑ Harris-Hasan, Alandra (2014 թ․ հոկտեմբերի 9). «What Is Really Going On: Black Graduate Students in Higher Education». Diverse Issues in Higher Education. 31 (18): 58. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
  86. ↑ Bolster, Alexander; Jameel, Leila (2024 թ․ հունվարի 31). «Evaluating the experiences of a staff equality, diversity and inclusion reflective space». Reflective Practice (անգլերեն). 25 (2): 227–250. doi:10.1080/14623943.2024.2309882. ISSN 1462-3943.
  87. ↑ Kelly, Erin; Dobbin, Frank (1998 թ․ ապրիլ). «How Affirmative Action Became Diversity Management: Employer Response to Antidiscrimination Law, 1961 to 1996». American Behavioral Scientist. 41 (7): 960–984. doi:10.1177/0002764298041007008.
  88. ↑ Telford, Taylor (2024 թ․ փետրվարի 18). «As DEI gets more divisive, companies are ditching their teams». Washington Post.
  89. ↑ Durbin, Dee-Ann (2025 թ․ հունվարի 6). «McDonald's is the latest company to roll back diversity goals». Associated Press. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 7-ին.
  90. ↑ Gold, Hadas (2025 թ․ հունվարի 10). «Meta ends its DEI programs as Zuckerberg blasts Biden on Joe Rogan | CNN Business». CNN (անգլերեն). Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 11-ին.
  91. ↑ «Cross-cultural and diversity management intersections: lessons for attracting and retaining international assignees» (PDF). researchonline.jcu.edu.au. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2024 թ․ մայիսի 19-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 19-ին.
  92. ↑ Hunt, Vivian; Dennis Layton; Sara Prince (2015). «Diversity matters» (PDF). McKinsey & Company 1.1. էջեր 15–29. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2024 թ․ մայիսի 15-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 19-ին.
  93. ↑ Risberg, Annette; Corvellec, Hervé (2022). «The significance of trying : How organizational members meet the ambiguities of diversity». Gender, Work & Organization. 29 (6): 1849–1867. doi:10.1111/gwao.12883. hdl:11250/3030684. S2CID 249855715. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 19-ին.
  94. ↑ Smulowitz, Stephen; Becerra, Manuel; Mayo, Margarita (2019 թ․ հոկտեմբեր). «Racial diversity and its asymmetry within and across hierarchical levels: The effects on financial performance». Human Relations. 72 (10): 1671–1696. doi:10.1177/0018726718812602.
  95. ↑ Alesina, Alberto; Harnoss, Johann; Rapoport, Hillel (2013 թ․ հունվար). «Birthplace Diversity and Economic Prosperity». Journal of Economic Growth (21): 101–138. doi:10.3386/w18699. S2CID 34712861. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 19-ին – via National Bureau of Economic Research.
  96. ↑ Bell, Myrtle P.; Berry, Daphne P. (2007 թ․ նոյեմբեր). «Viewing Diversity Through Different Lenses: Avoiding a Few Blind Spots». Academy of Management Perspectives. 21 (4): 21–25. doi:10.5465/AMP.2007.27895336.
  97. ↑ Dwyer, Sean; Richard, Orlando C; Chadwick, Ken (2003 թ․ դեկտեմբեր). «Gender diversity in management and firm performance: the influence of growth orientation and organizational culture». Journal of Business Research. 56 (12): 1009–1019. doi:10.1016/S0148-2963(01)00329-0.
  98. ↑ Richard, O. C.; Barnett, T.; Dwyer, S.; Chadwick, K. (2004 թ․ ապրիլի 1). «Cultural diversity in management, firm performance, and the moderating role of entrepreneurial orientation dimensions». Academy of Management Journal. 47 (2): 255–266. JSTOR 20159576.
  99. ↑ Risberg, Annette; Corvellec, Hervé (2022). «The significance of trying: How organizational members meet the ambiguities of diversity». Gender, Work & Organization. 29 (6): 1849–1867. doi:10.1111/gwao.12883. hdl:11250/3030684. S2CID 249855715. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 19-ին.
  100. ↑ Daniels, David P.; Dannals, Jennifer E.; Lys, Thomas Z.; Neale, Margaret A. (2024 թ․ օգոստոսի 27). «Do Investors Value Workforce Gender Diversity?». Organization Science (անգլերեն). 36: 313–339. doi:10.1287/orsc.2022.17098. ISSN 1047-7039.
  101. ↑ Dover, Tessa L.; Major, Brenda; Kaiser, Cheryl R. (2016 թ․ հունվար). «Members of high-status groups are threatened by pro-diversity organizational messages». Journal of Experimental Social Psychology. 62: 58–67. doi:10.1016/j.jesp.2015.10.006. ISSN 0022-1031.
  102. ↑ Franck, Thomas (2021 թ․ օգոստոսի 6). «SEC approves Nasdaq's plan to boost diversity on corporate boards». CNBC (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 16-ին.
  103. ↑ Falconer, Rebecca (2024 թ․ դեկտեմբերի 12). «U.S. appeals court strikes down Nasdaq diversity rules for company boards». Axios (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 9-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 16-ին.
  104. ↑ Peck, Emily (2022 թ․ ապրիլի 5). «Board diversity efforts hit roadblock». Axios (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2025 թ․ փետրվարի 16-ին.
  105. ↑ «Republican lawmakers are backing dozens of bills targeting diversity efforts on campus and elsewhere». AP News. 2024 թ․ փետրվարի 10. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 17-ին.
  106. ↑ «How the Strike Down of Affirmative Action Affects DEI Programs». natlawreview.com. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 17-ին.
  107. ↑ «IN-DEPTH: UK is closing its DEI office, but it's part of a much larger national trend». LEX 18 News - Lexington, KY (WLEX). 2024 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 17-ին.
  108. ↑ «Anti-DEI bill faces opposition from students across Alabama». WBHM 90.3. 2024 թ․ մարտի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 29-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 17-ին.
  109. ↑ Chronicle Staff, "DEI Legislation Tracker: Explore where college diversity, equity, and inclusion efforts are under attack" Chronicle of Higher Education February 16, 2024.
  110. ↑ Buchanan, Kyle (2020 թ․ սեպտեմբերի 9). «The Oscars' New Diversity Rules Are Sweeping but Safe». The New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 22-ին.
  111. ↑ Murphy, Jim K. (2023 թ․ մայիսի 6). «Richard Dreyfuss Slams New Diversity Requirements for Oscar Contention: 'They Make Me Vomit'». Variety. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 22-ին.
  112. ↑ Giang-Paunon, Stephanie (2023 թ․ հունիսի 17). «Oscars voters slam Hollywood inclusion standards amid new diversity rules». Fox News. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 22-ին.
  113. ↑ White, Armond (2020 թ․ սեպտեմբերի 11). «Our Sovietized Oscars». National Review.
  114. ↑ «Diversity, Equity, Inclusion – Manipulating Words for Political Goals». National Review. 2021 թ․ մարտի 15. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 22-ին.
  115. ↑ Faegre Drinker Biddle & Reath LLP, "State Legislatures Targeting DEI in Higher Education" (Jun 29, 2023) online Արխիվացված 27 Հունվար 2024 Wayback Machine
  116. ↑ Menchaca, Megan. «Texas House panel OKs funding ban for college DEI programs in draft budget. Here's why». Austin American-Statesman. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  117. ↑ Burch, Audra D. S. (2023 թ․ մայիսի 29). «Texas Lawmakers Pass Ban on D.E.I. Programs at State Universities». New York Times. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 4-ին.
  118. ↑ «Senate Bill 17». capitol.texas.gov. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 4-ին.
  119. ↑ Sostaric, Katarina (2023 թ․ մարտի 1). «Bill to ban DEI spending at public universities advances in Iowa House». Iowa Public Radio. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  120. ↑ «Ron DeSantis announces plan to block DEI programs in state colleges». The Guardian. 2023 թ․ փետրվարի 2. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  121. ↑ Terruso, Julia; Brennan, Chris (2023 թ․ հունիսի 20). «Who is Vivek Ramaswamy? A look at the GOP presidential candidate's first visit to Philadelphia». Inquirer. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 22-ին.
  122. ↑ «Florida board bans use of state, federal dollars for DEI programs at state universities». CBS Miami (ամերիկյան անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 28-ին.
  123. ↑ Thompson, Alex; Doherty, Erin (2025 թ․ մարտի 10). «Dems' growing divide over trans rights, DEI». Axios. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 20-ին.
  124. ↑ Green, Emma (2025 թ․ փետրվարի 4). «The Not-Quite-Anti-Woke Caucus». The New Yorker. Վերցված է 2025 թ․ հունիսի 20-ին.
  125. ↑ Shane III, Leo (2023 թ․ հուլիսի 19). «Military academies' diversity efforts draw GOP concerns, Dem support». militarytimes.com. Sightline Media Group. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  126. ↑ Carbonaro, Giulia (2023 թ․ հուլիսի 14). «Republicans Ban All Racial Diversity Offices Inside Military». Newsweek. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  127. ↑ Uebelacker, Erik (2023 թ․ հուլիսի 13). «House Approves GOP Measure Banning Military DEI Initiatives by One Vote». The Daily Beast. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ մարտի 24-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 1-ին.
  128. ↑ Raymond, Nate (2025 թ․ ապրիլի 11). «US military academies end race consideration in admissions». Reuters. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ ապրիլի 11-ին. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 13-ին.
  129. ↑ Cochran, Lexi Lonas (2025 թ․ ապրիլի 11). «Air Force Academy no longer considering race in admissions». The Hill. Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2025 թ․ ապրիլի 13-ին.
  130. ↑ «Bud Light loses top US beer spot after promotion with transgender influencer». The Guardian. 2023 թ․ հունիսի 14. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 1-ին.
  131. ↑ Valinsky, Jordan (2023 թ․ հունիսի 2). «How Chick-fil-A became a target for going 'woke'». CNN. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 21-ին.
  132. ↑ Mordowanec, Nick (2023 թ․ մայիսի 30). «Chick-fil-A Faces a Conservative Revolt». Newsweek. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 21-ին.
  133. ↑ «Consumers fight back, with some success, against brands gone woke». The Hill. 2023 թ․ մայիսի 27.
  134. ↑ Stewart, Emily (2023 թ․ մայիսի 19). «The Bud Light boycott, explained as much as is possible». Vox. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 21-ին.
  135. ↑ Reuter, Dominick (2023 թ․ մայիսի 24). «Target workers say the abrupt removal of Pride month displays has alienated some LGBTQ employees». Business Insider. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունիսի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունիսի 21-ին.
  136. ↑ Telford, Taylor; Felton, Emmanuel; Guskin, Emily (2024 թ․ հունիսի 18). «Most Americans approve of DEI, according to Post-Ipsos poll». The Washington Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունիսի 18-ին. Վերցված է 2024 թ․ օգոստոսի 30-ին.
  137. ↑ Todd, Jared (2024 թ․ սեպտեմբերի 4). «New Data Indicates LGBTQ+ Community Backlash Against Companies Backing Down from Diversity, Inclusion Commitments». Human Rights Campaign (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
  138. ↑ Peck, Emily (2025 թ․ հունվարի 17). «Americans are fine with corporate DEI». Axios (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 26-ին.
  139. ↑ Alecia Taylor, "3 Ways That Anti-DEI Efforts Are Changing How Colleges Operate" Chronicle of Higher Education (January 18, 2024)
  140. ↑ Dobbin, Frank; Kalev, Alexandra (2018 թ․ սեպտեմբեր). «Why Doesn't Diversity Training Work? The Challenge for Industry and Academia». Anthropology Now. Taylor & Francis Online. 10 (2): 48–55. doi:10.1080/19428200.2018.1493182. S2CID 158262607. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  141. ↑ Nathoo, Zulekha (2021 թ․ հունիսի 17). «Why ineffective diversity training won't go away». BBC. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  142. ↑ Morrison, Richard (2022 թ․ մարտի 5). «Commentary: Diversity training is unpopular because it doesn't work (but companies could change that)». Competitive Enterprise Institute. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  143. ↑ Bregman, Peter (2012 թ․ մարտի 12). «Diversity Training Doesn't Work». Harvard Business Reviews. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  144. ↑ Varlack, Tiega-Noel (2023 թ․ օգոստոսի 16). «Bypassing implicit bias training is not a First Amendment right». Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հուլիսի 2-ին.
  145. ↑ «American universities are hiring based on devotion to diversity». The Economist. 2023 թ․ փետրվարի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 25-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  146. ↑ Zahneis, Megan (2024 թ․ սեպտեմբերի 9). «Diversity Statements Were All the Rage. Now They're in Danger». The Chronicle of Higher Education (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2025 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2025 թ․ հունվարի 24-ին.
  147. ↑ «The 2022 AAUP Survey of Tenure Practices». American Association of University Professors. 2022 թ․ մայիսի 16. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  148. ↑ Marijolovic, Kate (2023 թ․ փետրվարի 28). «Professors Are Sharply Divided on DEI Statements in Hiring, Survey Finds». Chronicle of Higher Education. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 25-ին.
  149. ↑ Sailer, John (2024 թ․ մայիսի 5). «MIT becomes first elite university to ban diversity statements». UnHerd. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2024 թ․ մայիսի 5-ին.
  150. ↑ «Freedom of Speech, Diversity, and Inclusion». American Council of Education. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  151. ↑ Friedman, Jonathan (2020 թ․ փետրվարի 20). «When Diversity and Inclusion Clash with Free Speech – And Why They Don't Have To». PEN America. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  152. ↑ Powell, Michael (2021 թ․ հոկտեմբերի 21). «M.I.T.'s Choice of Lecturer Ignited Criticism. So Did Its Decision to Cancel». New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  153. ↑ «Politics overshadowing scientific work». CNN. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.
  154. ↑ «The Illusion of Consensus: An Interview with Professor Jeffrey Flier, M.D.». Academic Freedom Alliance. 2023 թ․ մարտի 21. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 31-ին.
  155. ↑ «Education minister orders review into allegations of TDSB principal who died by suicide». Canadian Broadcasting Corporation. The Canadian Press. 2023 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 2-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  156. ↑ Blaff, Ari (2023 թ․ հուլիսի 24). «Former Toronto Principal Bullied By Equity Consultants For His 'Whiteness' Commits Suicide, Leaves Family and Friends 'Reeling'». National Review. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 3-ին.
  157. ↑ Abrams, Chaya M.; Armeni, Kelsey (2023). «The Lived Experiences of Anti-Semitism Encountered by Jewish Students on University Campuses: A Phenomenological Study» (PDF). American Journal of Qualitative Research. 7 (3): 172–191. doi:10.29333/ajqr/13482. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 4-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  158. ↑ Rosen, Armin (2022 թ․ հոկտեմբերի 4). «Campus Diversity, Equity and Inclusion (DEI) Excludes and Targets Jews». Tablet Mag. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  159. ↑ «Diversity, Equity, and Inclusion Programming's Antisemitism Failures; Buffalo Shooting and Great Replacement Theory». American Jewish Committee. 2022 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  160. ↑ Spindel, Andria (2023 թ․ օգոստոսի 8). «DEI: Not diverse, equitable, or inclusive if antisemitism is ignored – opinion». Jerusalem Post. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 5-ին.
  161. ↑ «Organizations are leaving disabled workers behind in their DEI efforts – here's how they can do better». The Conversation (անգլերեն). 2017 թ․ նոյեմբերի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 23-ին.
  162. ↑ «Why Businesses Must Stop Disregarding People With Disabilities». Time (անգլերեն). 2023 թ․ հունվարի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 23-ին.
  163. ↑ «Op-Ed: Employers' diversity and equity efforts often overlook people with disabilities». CNBC (անգլերեն). 2021 թ․ ապրիլի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 23-ին.
  164. ↑ «Disability fashion: Stephanie Thomas is shaking up the fashion industry». URevolution. 2019 թ․ հունիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 23-ին.
  165. ↑ Judy Tsui, and Gaoguang Zhou, "National Culture and Diversity, Equity, and Inclusion." in Why Diversity, Equity, and Inclusion Matter: Challenges and Solutions (2024) pp.117–137.
  166. ↑ Poornima Luthra, "Diversity and inclusion: Do Your Global Teams See DEI as an American Issue?" Harvard Business Review (March 21, 2022).
  167. ↑ Luthra, 2022.
  168. ↑ "EquiNations: How do DE&I regulations differ across countries?" EDGE Standards and Certification (July 6, 2023.) online Արխիվացված 15 Փետրվար 2025 Wayback Machine

Ընթերցանության նյութեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Equity, Diversity, and Inclusion in Software Engineering: Best Practices and Insights
  • Abu-Laban, Yasmeen, and Christina Gabriel. Selling diversity: Immigration, multiculturalism, employment equity, and globalization (U of Toronto Press, 2002), diversity, equity, and inclusion in Canada online; see symposium on the book at Canadian Ethnic Studies 55.1 (2023): 125–145.
  • Anand, Rohini. Leading Global Diversity, Equity, and Inclusion (2021), for multinational companies
  • Anderson, Terry H. The pursuit of fairness: a history of affirmative action (Oxford University Press, 2004), a standard scholarly history.
  • April, Kurt. "The new diversity, equity and inclusion (diversity, equity, and inclusion) realities and challenges." HR: The new agenda (2021): 119–132. online
  • Arsel, Zeynep, David Crockett, and Maura L. Scott. "Diversity, equity, and inclusion (diversity, equity, and inclusion) in the Journal of Consumer Research: A curation and research agenda." Journal of Consumer Research 48.5 (2022): 920–933. online
  • Barnett, Rachel. "Leading with meaning: Why diversity, equity, and inclusion matters in US higher education." Perspectives in Education 38.2 (2020): 20–35. online
  • Bendl, Regina, et al. eds. The Oxford handbook of diversity in organizations (Oxford UP, 2015) online
  • Byrd, Marilyn Y., and Chaunda L. Scott, eds. Diversity in the workforce: Current issues and emerging trends. (2024).online
  • Davis, Dr. Shirley. Diversity, Equity & Inclusion For Dummies (2022), wide-ranging manual to help new diversity, equity, and inclusion officials in corporations.
  • Dobbin, Frank. Inventing equal opportunity (Princeton UP, 2009), scholarly history argues that Congress and the courts followed the lead of programs created by corporations.
  • Duarte, Melina et al. eds. Gender Diversity, Equity, and Inclusion in Academia: A Conceptual Framework for Sustainable Transformations (2024) online
  • "Elkins, Caroline, Frances Frei, and Anne Morriss. "Critics of D.E.I. Forget That It Works: Guest Essay," New York Times Jan 21, 2024.
  • Ferraro, Carla, Alicia Hemsley, and Sean Sands. "Embracing diversity, equity, and inclusion (diversity, equity, and inclusion): Considerations and opportunities for brand managers." Business Horizons 66.4 (2023): 463–479.[1]
  • Fleming, Robert S. "Diversity, equity, and inclusion." in Preparing for a Successful Faculty Career: Achieving Career Excellence as a Faculty Member (Cham: Springer Nature Switzerland, 2024). 157–159. doi:10.1007/978-3-031-50161-6_35
  • Harpalani, Vinay (2012 թ․ նոյեմբեր). «Diversity within racial groups and the constitutionality of race-conscious admissions». University of Pennsylvania Journal of Constitutional Law. 15 (2): 463–537.
  • Harrison, David A., et al. "Understanding attitudes toward affirmative action programs in employment: Summary and meta-analysis of 35 years of research." Journal of Applied Psychology 91#5 (2006): 1013+ online.
  • Holzer, Harry, and David Neumark. "Assessing affirmative action." Journal of Economic Literature 38.3 (2000): 483–568; summary of 200 studies on the actual effects. online
  • Iyer, Aarti. "Understanding advantaged groups' opposition to diversity, equity, and inclusion (diversity, equity, and inclusion) policies: The role of perceived threat." Social and Personality Psychology Compass 16.5 (2022): e12666. online
  • King, Eden B., Quinetta M. Roberson, and Mikki R. Hebl, eds. Diversity, Equity, and Inclusion Insights in Practice (Oxford University Press, 2024)
  • Kraus, Michael W., Brittany Torrez, and LaStarr Hollie. "How narratives of racial progress create barriers to diversity, equity, and inclusion in organizations." Current opinion in psychology 43 (2022): 108–113. online
  • Monea, Nino. "Next on the Chopping Block: The Litigation Campaign against Race-Conscious Policies Beyond Affirmative Action in University Admissions." (SSRN 4440549, 2023) online
  • Nakamura, Brent K., and Lauren B. Edelman. "Bakke at 40: How diversity matters in the employment context." UC Davis Law Review 52 (2018): 2627–2679. online
  • Pierce, Jennifer. Racing for innocence: Whiteness, gender, and the backlash against affirmative action (Stanford University Press, 2012).online
  • Portocarrero, Sandra, and James T. Carter. "Diversity initiatives in the US workplace: A brief history, their intended and unintended consequences." Sociology Compass 16.7 (2022): e13001. online
  • Reza, Fawzia. Diversity and Inclusion in Educational Institutions (Cambridge Scholars Publishing, 2022)
  • Roberson, Quinetta M. ed. The Oxford Handbook of Diversity and Work (2013) online
  • Rubio, Philip F. A History of Affirmative Action, 1619–2000 (University Press of Mississippi, 2001), a Black perspective
  • Russell, Princess M. "From Affirmative Action to Diversity and Inclusion: Exploring Diversification Efforts among African American Faculty at Ivy League Universities in a State of Anti-affirmative Action Regulatory Environment" (EdD dissertation,  Northcentral University; ProQuest Dissertations Publishing,  2022.  28964683).
  • Russen, Michelle, and Mary Dawson. "Which should come first? Examining diversity, equity and inclusion." International Journal of Contemporary Hospitality Management 36.1 (2024): 25–40. online
  • Sanger, Catherine Shea et al. eds. International Diversity and Inclusion: Innovative Higher Education in Asia (Palgrave MacMillan. 2020)
  • Schwarzschild, Maimon and Heriot, Gail L. "Race Preferences, Diversity, and Students for Fair Admissions: A New Day, a New Clarity" (January 16, 2024). SMU Law Review, Forthcoming (2024), San Diego Legal Studies Paper No. 24-003, online
  • Sherry, Suzanna. "diversity, equity, and inclusion and Antisemitism: Bred in the Bone" Vanderbilt University Law School Legal Studies Research Paper Series Working Paper Number 24-4 (January 23, 2024). online
  • Smithsimon, Gregory. Liberty Road: Black Middle-Class Suburbs and the Battle Between Civil Rights and Neoliberalism (NYU Press, 2022) online.
  • Soucek, Brian. "Diversity Statements." UC Davis Law Review 55#4 (2021): 1989–2062. Controversy regarding statements required of university faculty. online
  • Stephenson, Jacqueline H. et al. eds. Diversity, Equality, and Inclusion in Caribbean Organisations and Society: An Exploration of Work, Employment, Education, and the Law (Springer International, 2020)
  • Tatli, Ahu. "A multi‐layered exploration of the diversity management field: diversity discourses, practices and practitioners in the UK." British Journal of Management 22.2 (2011): 238–253.
  • Tavares, Vander, et al. eds. Critical and Creative Engagements with Diversity in Nordic Education (Lexington, 2023)
  • Taylor, Alecia. "3 Ways That Anti-diversity, equity, and inclusion Efforts Are Changing How Colleges Operate" Chronicle of Higher Education (January 18, 2024)
  • Thurber, Timothy M. "Racial Liberalism, Affirmative Action, and the Troubled History of the President's Committee on Government Contracts." Journal of Policy History 18.4 (2006): 446–476.
  • Urofsky, Melvin I. The Affirmative Action Puzzle: A Living History From Reconstruction to Today (2020); online book; also see New York Times book review
  • Weiss, Robert J. "Affirmative Action: A Brief History" Journal of intergroup relations (1987), 15#2 pp. 40–53; ISSN 0047-2492
  • Wood, Peter W. Diversity: The Invention of a Concept (2003) an attack by a conservative anthropologist. online
  • Zamani-Gallaher, Eboni M. The case for affirmative action on campus: Concepts of equity, considerations for practice (Stylus Publishing, 2009), with timeline. online.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բազմազանություն,_հավասարություն_և_ներառում&oldid=10410788» էջից