Արևմտյան հարթավայրային գորիլա
| Արևմտյան հարթավայրային գորիլա | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||||||
| Gorilla gorilla gorilla | ||||||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||||||
| Արեալ | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
|
|
Արևմտյան հարթավայրային գորիլա[1] (լատ.՝ Gorilla gorilla gorilla), արևմտյան գորիլայի ենթատեսակ (Gorilla gorilla)։
Ապրում է լեռնային առաջնային կամ երկրորդային անտառներում և ճահճային տարածքներում։ Տարածված է Անգոլայում, Կամերունում, Կենտրոնաաֆրիկյան Հանրապետությունում, Կոնգոյի Հանրապետությունում, Հասարակածային Գվինեայում և Գաբոնում[2]։ Անհետացել է Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունում։ Պահպանվում է կենդանաբանական այգիներում[3]։ Գորիլան, որը բնակվում է Բիրմինգհեմի կենդանաբանական այգում, առաջին գորիլան էր, որի վրա փորձարկվեց էլեկտրասրտագրություն։ Այս ենթատեսակին է պատկանում գիտությանը հայտնի միակ ալբինոս Փաթիլ գորիլան։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արևմտյան հարթավայրային գորիլան ավելի փոքր ենթատեսակ է, քան արևմտյան գետային գորիլան։ Արուների բարձրությունը 1,8 մ է, մարմնի քաշը՝ մինչև 140 կգ։ Էգերի բարձրությունը 1,5 մ է, քաշը՝ 70 կգ[4]։
Մեկ ընտանիքի խմբի բնակության տարածքը տատանվում է 3-ից մինչև18 կմ²։ Գորիլաները չեն պահպանում իրենց տարածքի սահմանները և, հետևաբար, հաճախ անցնում են այլ խմբերի տարածքներ։ Մեկ օրում կենդանիները հաղթահարում են 0,3–1,8 կմ։ Խումբը բաղկացած է մեկ գերիշխող արուից և 5-7 էգից՝ իրենց ձագերով։ Հնարավոր է նաև մի քանի ոչ գերիշխող արուների առկայություն խմբում։
Բազմանում են բավականին դանդաղ՝ 9-10 տարեկանից։ Էգը յուրաքանչյուր 5 տարին մեկ է ձագ ունենում[5]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1980-ականների ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ Հասարակածային Աֆրիկայում արևմտյան հարթավայրային գորիլաների թիվը գնահատվում է 100,000։ Մինչ օրս պոպուլյացիայի քանակը նվազել է մինչև 50,000։ Այնուամենայնիվ, 2006-2007 թվականներին Տելե լճի տարածքում հայտնաբերվել է ավելի քան 100,000 չգրանցված գորիլա[6]։
Դրանից հետո արևմտյան հարթավայրային գորիլաների ընդհանուր պոպուլյացիոն քանակը սկսեց գնահատվել 150,000-200,000։ Այնուամենայնիվ, նրանք խոցելի են մնում անտառահատումների և որսագողության պատճառով։
Աշխարհի կենդանաբանական այգիներում այս ենթատեսակի 550 առանձնյակ է պահվում[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие» Кн. 1 = The New Encyclopedia of Mammals / под ред. Д. Макдональда. — М.: Омега, 2007. — С. 415. — 3000 экз. — ISBN 978-5-465-01346-8.
- ↑ Gorilla gorilla gorilla (англ.). The IUCN Red List of Threatened Species. (Дата обращения: 7 января 2011) (Ստուգված է 7 հունվարի 2011)
- ↑ 3,0 3,1 Prince-Hughes, Dawn «Songs of the Gorilla Nation.». — 1987. — С. 66. — ISBN 1400050588 (անգլ.) (Ստուգված է 7 հունվարի 2011)
- ↑ ««Western gorilla (Gorilla gorilla)»» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 7-ին.
- ↑ ««Planet Of No Apes? Experts Warn It's Close»». CBS News Online (անգլերեն). 2007 թ․ սեպտեմբերի 12. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 7-ին.
- ↑ ««More than 100,000 rare gorillas found in Congo»» (անգլերեն). 2008 թ․ օգոստոսի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 10-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 7-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ««Western Lowland Gorilla»» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 11-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 7-ին.
- Gorilla gorilla gorilla (անգլ.). The IUCN Red List of Threatened Species. (Дата обращения: 7 января 2011)