Արտաշես Մաթևոսյան (բուսաբույծ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արտաշես Մաթևոսյան (այլ կիրառումներ)
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Մաթևոսյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին:
Արտաշես Մաթևոսյան
Ծնվել էմարտի 9 (22), 1904[1][2]
Կարճևան, Զանգեզուրի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էդեկտեմբերի 13, 1999(1999-12-13)[2] (95 տարեկան)
Երևան, Հայաստան[2]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունգյուղատնտես և դասախոս
Հաստատություն(ներ)Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարան[1]
ԱնդամակցությունՀՀ ԳԱԱ[1][2]
Ալմա մատերՀայաստանի ազգային ագրարային համալսարան (1931)[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1][2] և ակադեմիկոս[2]
Գիտական աստիճանգյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1948)
Պարգևներ
Լենինի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
և Հայկական ԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]

Արտաշես Ալեքսանդրի Մաթևոսյան (մարտի 9 (22), 1904[1][2], Կարճևան, Զանգեզուրի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[1][2] - դեկտեմբերի 13, 1999(1999-12-13)[2], Երևան, Հայաստան[2]), հայ խորհրդային բուսաբույծ։ Գյուղատնտեսական գիտությունների դոկտոր (1948), պրոֆեսոր (1949)։ ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961), ՀԽՍՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս (1996)[3], թղթակից անդամ (1971)։ ԽՄԿԿ անդամ 1938 թվականից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1931 թվականին ավարտել է Երևանի գյուղատնտեսական ինստիտուտը։ 1933 թվականից աշխատել է նույն ինստիտուտի բուսաբուծության ամբիոնում. 1956 թվականից՝ ամբիոնի վարիչ, 1950-1956 թվականներին՝ ուսումնա-գիտական աշխատանքների գծով տնօրենի տեղակալ։ 1941-1943 թվականներին մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին, Մալայա զեմլյայի մարտերին։ Ա.Մաթևոսյանի գիտական աշխատանքները վերաբերում են դաշտային կուլտուրաների մշակության և ՀԽՍՀ-ում կերի կայուն բազայի ամրապնդման հարցերին։ Վ. Ի. Լենինի անվան ՀամԳԳԱ Հարավային Կովկասի բաժանմունքի բուսաբուծության մասնաճյուղի և այլ գիտական խորհուրդների անդամ է։

Արտաշես Մաթևոսյանի հուշատախտակը Երևանում

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լենինի շքանշան
  • «Պատվո նշան» շքանշան
  • ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961)

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հայաստանի տեղական կուլտուրական կորնգանները։ ՀԽՍՀ պետհրատ, 1939, 111 էջ[4]։
  • Բազմամյա խոտաբույսերի դերը հողի բերրիության բարձրացման գործում։ Երևան։ Ա. հ., 1949[5]:
  • Դաշտային կերահայթայթում, Ե., 1950։
  • Հայաստանի կերային կուլտուրաները, Ե., 1959։
  • Շաքարի ճակնդեղի մշակությունը։ Հայաստան, Երևան, 1969, 52 էջ[6]։
  • Բուսաբուծություն, 2 հրատ., Ե., 1977[7]։
  • Эспарцеты Армении, Е., 1950.[8][9]

Մամուլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հոդվածների մատենագիտություն[10]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • АН Арм.ССР. Персональный состав. 1943-1983. Е.,1984.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — 1974. — հատոր 7. — էջ 143.
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — 1990. — հատոր 3.
  3. ↑ «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա»։ www.sci.am։ Վերցված է 2019-06-08 
  4. ↑ Մաթևոսյան Արտաշես Ալեքսանդրի (1939)։ Հայաստանի տեղական կուլտուրական կորնգանները։ Յերեվան: ՀԽՍՀ պետհրատ 
  5. ↑ Մաթևոսյան Արտաշես Ալեքսանդրի (1949)։ Բազմամյա խոտաբույսերի դերը հողի բերրիության բարձրացման գործում։ Գյուղատնտեսության մինիստրություն Հայկական ՍՍՌ։ Երևան: Ա. հ 
  6. ↑ Մաթևոսյան Արտաշես Ալեքսանդրի (1969)։ Շաքարի ճակնդեղի մշակությունը։ Ձեռնարկ ագրոզոոտեխն. դասընթացում սովորողների համար։ Երևան: Հայաստան (չաշխատող հղում)
  7. ↑ arm�1 Մաթևոսյան, Արտաշես Ալեքսանդրի=Բուսաբուծություն։ Բուսաբուծություն: Ուսումնական ձեռնարկ գյուղատնտեսական ինստիտուտի ուսանողների համար (2 ed.) (չաշխատող հղում)
  8. ↑ Մաթևոսյան Արտաշես Ալեքսանդրի (1950)։ Эспарцеты Армении: Бобовые кормовые травы։ Академия наук Армянской ССР, Институт земледелия АН АрмССР։ Ереван: Изд-во АН АрмССР (չաշխատող հղում)
  9. ↑ «ՀՀ ԳԱԱ հիմնարար գիտական գրադարանի էլ․ քարտարան- Արտաշես Մաթևոսյան»։ Վերցված է 2023-06-29 
  10. ↑ «ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոսների կենսամատենագիտություններ»։ Վերցված է 2023-06-08 
ՀԳՀԳ: 10675
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 143)։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Արտաշես_Մաթևոսյան_(բուսաբույծ)&oldid=8901968» էջից