Արտաշես Աբրահամյան (նկարիչ)
- Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արտաշես Աբրահամյան (այլ կիրառումներ)
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Աբրահամյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Արտաշես Աբրահամյան | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 17, 1920 |
Ծննդավայր | Ալեքսանդրապոլ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն |
Վախճանվել է | մայիսի 2, 2003 (82 տարեկան) |
Մահվան վայր | Երևան, Հայաստան |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Հայաստան |
Կրթություն | Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի պետական քոլեջ (1938, 1941) և Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ (1952) |
Մասնագիտություն | նկարիչ |
Պարգևներ |
Արտաշես Սահակի Աբրահամյան (սեպտեմբերի 17, 1920, Ալեքսանդրապոլ, Հայաստանի Առաջին Հանրապետություն - մայիսի 2, 2003, Երևան, Հայաստան), հայ բնանկարիչ, ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչ (1980)։ ԽՄԿԿ անդամ (1944)։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Արևելյան ռազմաճակատի («Հայրենական մեծ պատերազմ», 1941-1945) մասնակից։ Հայ դասական նկարիչների ավագ ներկայացուցիչ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Արտաշես Աբրահամյանը ծնվել է Ալեքսանդրապոլ (այժմ՝ Գյումրի) քաղաքում 1920 թվականին, տպագրիչների ընտանիքում։ 1934-1938 թվականներին առաջին մասնագիտական կրթությունն ստացել է Սերգեյ Մերկուրովի անվան նկարչական ստուդիայում։ 1938 թվականին տեղափոխվել է Երևան և ընդունվել Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարան, որն ավարտել է 1941 թվականին։ 1941-1945 թվականներին մասնակցել է Արևելյան ռազմաճակատի գործողություններին, մարտնչել Թամանյան 89-րդ դիվիզիայի կազմում, որն սկսվել է Հյուսիսային Կովկասից, ավարտվել է Բեռլինում։ Ծառայել է 400-րդ գնդի վաշտերից մեկում որպես կապավոր։ Կերչում, ծանր մարտերից հետո, 1944 թվականին ընդունվել է ԽՄԿԿ շարքերը։ Աբրահամյանը պարգևատրվել է Կարմիր աստղի, Հայրենական մեծ պատերազմի 3-րդ աստիճանի, «Կարմիր խաչ» և «Փառքի 3-րդ աստիճանի» շքանշաններով, Խիզախության համար, Կովկասի պաշտպանության համար, Վարշավայի համար, «Մարտական ծառայությունների համար» և այլ մեդալներով[1]։
Զենքս ցած եմ դրել 1945 թվականի մայիսի 2-ին Հումբոլտ-Հայն ամրոցը գրավելուց հետո։ - Արտաշես Աբրահամյան
|
1945-1952 թվականներին սովորել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտի գեղանկարի բաժնում[2]։
Պատվոգրեր, շնորհակալագրեր, մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1967 թվականին ԽՍՀՄ նկարիչների միության կողմից պարգևատրվել է պատվոգրով
- 1972 թվականին ՀԽՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի բնության պահպանության գիտական խորհուրդը «Հայաստանի բնությունը նկարչի վրձնի տակ» խորագիրը կրող ցուցահանդեսը բարձր մակարդակով կազմակերպելու համար Արտաշես Աբրահամյանին շնորհել է շնորհակալագիր
- 1980 թվականին ՀԽՍՀ գերագույն խորհրդի հրամանով խորհրդահայ կերպարվեստում ներդրած ավանդի և զարգացման համար նկարիչ Արտաշես Աբրահամյանին շնորհվել է ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարչի պատվավոր կոչում
- 1998 թվականին ՄԱԿ-ի 50-ամյակին նվիրված ցուցահանդեսին նկարչի «Քասախ գետը» աշխատանքն արժանանում է 3-րդ մրցանակին
Ցուցահանդեսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1963 թվականին Արտաշես Աբրահամյանի աշխատանքները ցուցադրվել են «Չորսի» ցուցահանդեսում, գեղանկարիչներ Լևոն Կոջոյանի, Հովահաննես Մինասյանի և քանդակագործ Արա Հարությունյանի հետ համատեղ։ Ցուցահանդեսին գնահատական են տալիս դարի վարպետները՝ նկարիչ Մարտիրոս Սարյանը և Հայաստանում արվեստաբանության հիմնադիր Ռուբեն Դրամբյանը
- 1973 թվականին Նկարչի տանը կազմակերպվում է նկարչի ստեղծագործությունների անհատական ցուցահանդեսը, 1974 թվականին ցուցահանդեսը տեղափոխվում է Գյումրի՝ Մերկուրովի անվան նկարչական դպրոցի ցուցասրահ
Ստեղծագործական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նկարչի ստեղծագործական գործունեությունը տևել է 60 տարի։ Աբրահամյանի աշխատանքները գտնվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում, Ջերմուկի, Վանաձորի, Հրազդանի և Գյումրու արվեստի թանգարաններում, ՀՀ Մշակույթի նախարարության, Նկարիչների միության ֆոնդերում, Մոսկվայի Տրետյակովյան պատկերասրահում, ինչպես նաև մասնավոր հավաքածուներում։ 2000-2003 թթ. Աբրահամյանն ստեղծում է իր վերջին կտավները։ Երևանում Աբրահամյանի ստեղծագործությունների նշանակալի մասը ցուցադրվում է նկարչի ընտանեկան հավաքածուում։
Ստեղծագործաություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Ոսկեվազի առավոտը» (1955)[3]
- «Ձյուն կուգա. Նորք» (1956)[3]
- «Արարատը Բյուրականից» (1960)[4]
- «Հրազդանի ծայրամասում» (1968)[5]
- «Բարդիներով տնակ. Հին Մալիշկա» (1971)[6]
- «Արենի» (1980)[7]
- «Ելփին գյուղը» (1983)[8]
- «Սաղմոսավանք» (1984)[9]
- «Թանահատ»[10]
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Մուսաները չլռեցին։ Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ։ Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
- ↑ 3,0 3,1 «Ոսկեվազի առավոտը», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Արարատը Բյուրականից», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Հրազդանի ծայրամասում», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Բարդիներով տնակ. Հին Մալիշկա», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Արենի», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Ելփին գյուղը», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Սաղմոսավանք», Արտաշես Աբրահամյան
- ↑ «Թանահատ», Արտաշես Աբրահամյան
|
- Սեպտեմբերի 17 ծնունդներ
- 1920 ծնունդներ
- Գյումրի քաղաքում ծնվածներ
- Մայիսի 2 մահեր
- 2003 մահեր
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի պետական քոլեջի շրջանավարտներ
- Երևանի պետական գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի շրջանավարտներ
- ՀԽՍՀ վաստակավոր նկարիչներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նկարիչներ այբբենական կարգով
- Հայ նկարիչներ
- Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցներ
- Կարմիր աստղի շքանշանի ասպետներ
- Արիության մեդալակիրներ
- «Մարտական ծառայությունների համար» մեդալով պարգևատրվածներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Փառքի շքանշանի ասպետներ