Արսեն Հայրունի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արսեն Հայրունի
Ծնվել էսեպտեմբերի 5, 1927(1927-09-05)
Եվպատորիա (քաղաք, Ուկրաինա), Ղրիմի ինքնավար խորհրդային սոցիալիստական հանրապետություն, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էդեկտեմբերի 5, 2006(2006-12-05) (79 տարեկան)
Մոսկվա, Ռուսաստան
ԳերեզմանՏրոեկուրովյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
Մասնագիտությունգիտնական
Հաստատություն(ներ)Research Institute of Comprehensive Exploitation of Mineral Resources RAS?
Գործունեության ոլորտՀանքային գործ
Ալմա մատերՄոսկվայի պետական լեռնային համալսարան
Կոչումպրոֆեսոր
Գիտական աստիճանտեխնիկական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն
Պարգևներ
«1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 50-ամյակ» հոբելյանական շքանշան Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ «Աշխատանքի վետերան» մեդալ Miner's Glory 2nd class Miner's Glory 3rd class
ԽՍՀՍ Նախարարների խորհրդի մրցանակ ԺՏՆՑ ոսկե մեդալ Ալեքսանդր Սկոչինսկու անվան մրցանակ և Ռուսաստանի կառավարության գիտության և տեխնիկայի ոլորտներում մրցանակ

Արսեն Տիգրանի Հայրունի (սեպտեմբերի 5, 1927(1927-09-05), Եվպատորիա (քաղաք, Ուկրաինա), Ղրիմի ինքնավար խորհրդային սոցիալիստական հանրապետություն, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - դեկտեմբերի 5, 2006(2006-12-05), Մոսկվա, Ռուսաստան), հանքային գործի բնագավառի գիտնական։ Տեխնիկական գիտությունների դոկտոր (1972), պրոֆեսոր (1977): Հանքարդյունաբերության գիտությունների ակադեմիայի անդամ, Էկոլոգիայի և անվտանգության միջազգային ակադեմիայի, Նյու Յորքի գիտությունների ակադեմիայի անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արսեն Հայրունին ծնվել է 1927 թվականի սեպտեմբերի 5-ին, Եվպատորիա (Ուկրաինա) քաղաքում։ 1952 թվականին ավարտել է Մոսկվայի հանքային գործի ինստիտուտը։ 1975-1977 թվականներին եղել է ՌԴ ԳԱ Երկրի ֆիզիկայի ինստիտուտի լաբորատորիայի վարիչ, 1977-1981 թվականներին՝ ՌԴ ԳԱ Ընդերքի կոմպլեքսային յուրացման ինստիտուտի գազի անակընկալ արտանետման և ածխի լաբորատորիաների վարիչ (1981-1992 թվականներին՝ տնօրենի գիտական աշխատանքների գծով տեղակալ, 1992 թվականից՝ առաջատար գիտաշխատող) գազի անակնկալ արտանետման և ածխի լաբորատորիաների վարիչ[1]։

Աշխատանքները վերաբերում են ածխի հորանների գազազերծմանը, հանքարանային օդաբանությանը։ Մշակել է գազի առհոսքի արհեստական նվազեցման մեթոդներ և գազադինամիկ վտանգավոր երևույթների կանխման արդյունավետ եղանակներ[2][3]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • ՌՍՖՍՌ գիտության և տեխնիկայի վաստակավոր գործիչ։
  • Սկոչինսկու անվան մրցանակ (1978)։
  • ՌԴ Կառավարության Գիտության և տեխնիկայի մրցանակ (2004)։
  • «Պատվո նշան» շքանշան։
  • «Ամբասիր աշխատանքի համար» մեդալ։
  • Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ։
  • Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 50-ամյակ» հոբելյանական շքանշան։
  • «Աշխատանքի վետերան»։
  • Փառք հանքագործին II և III աստիճանի շքանշան։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Теория и практика борьбы с рудничными газами на больших глубинах. М., Недра, 1981, 335 с.
  • Прогнозирование и предотвращение газодинамических явлений в угольных шахтах. М., Наука, 1987, 310 с.
  • Надмолекулярная организация, структура и свойства угля. К., Наукова дума, 1988, 192 с.
  • Газообильность каменноугольных шахт СССР. Эффективные способы искусственной дегазации угольных пластов на больших глубинах / Отв. ред. Г. Д. Лидин, АН СССР, Ин-т пробл. комплекс. освоения недр., М., Наука, 1987, 198 с.
  • Газообильность каменноугольных шахт СССР : Комплекс. освоение газоносных угольных месторождений / Отв. ред. Г. Д. Лидин, АН СССР, Ин-т пробл. комплекс. освоения недр, М., Наука, 1990, 213 с.
  • Комплексная дегазация угольных шахт. М., Издательство Академии горных наук, 1999, 327 с.
  • Фундаментально-прикладные методы решения проблемы метана угольных пластов. М., Издательство Академии горных наук, 2000, 535 с.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005։
  2. «Освоение». Журнал «Смена». Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.
  3. «Постановление Правительства РФ от 02.03.2005 N 109». www.alppp.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ հուլիսի 17-ին.