Արմատային գարեջուր

Փրփուրով արմատային գարեջրի գավաթ

Արմատային գարեջուր կամ ռութբիր (անգլ.՝ Root beer), սարսապարիլլա, գազավորված ըմպելիք, սովորաբար պատրաստվում է սասաֆրասի ծառի կեղևից։ Տարածված է Հյուսիսային Ամերիկայում, արտադրվում է երկու տեսակով՝ ալկոհոլային և ոչ ալկոհոլային։

Ռութբերի ոչ ալկոհոլային տարբերակը պատրաստվում է հյութաքամվածքներից կամ օշարակներից՝ գազավորված ջրի հավելումով, և այնքան սիրված չէ, որքան մյուս զովացուցիչ ըմպելիքները, ինչպես, օրինակ, կոկա-կոլան, բայց զբաղեցնում է ԱՄՆ-ի շուկայի 3 %-ը^[1]։

Ալկոհոլային տարբերակը պատրաստում են հյութաքամվածքի և շաքարի խառնուրդի՝ խմորիչի միջոցով խմորման եղանակով։ Սովորաբար խմորումից հետո ստացվում է 0,5% ալկոհոլ պարունակող ըմպելիք (համեմատության համար՝ գարեջրի տեսակների մեծ մասը պարունակում է 3 և ավելի % ալկոհոլ, իսկ կվասը՝ 1-2)^[2]:

Բաղադրությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բաղադրիչների մեծ քանակի և դրանց համադրությունների շնորհիվ արմատային գարեջուրը կարող է պարունակել շատ տարբեր համային տեսակներ։ Սասաֆրաս ծառի արմատաների կեղևը պատմականորեն ապահովել է արմատային գարեջրի հիմնական համը, և որոշ մարդիկ այս ըմպելիքի համը համադրում են ջրից տարբեր ըմպելիքի հետ։ Այս կեղևը խմիչքին մի փոքր կարմրավուն երանգ է հաղորդում։

Սասաֆրասի կեղևը 1960 թվականին արգելվեց FDA- ի կողմից՝ դրա մեջ պարունակվող սաֆրոլ նյութի քաղցկեղածին հատկությունների պատճառով։ Ռութբիրն այժմ արտադրվում է առանց սաֆրոլի, և ոմանք դրա համը համարում են ավելի աղքատիկ ^[3]։ Օգտագործվում է նաև ակացիա։

ԱՄՆ-ում կան ռութբիրի հարյուրավոր ապրանքատեսակներ, որոնք արտադրվում են յուրաքանչյուր նահանգում^[4], և դրանց պատրաստման եղանակները ոչ մի դեպքում չեն միօրինակացվում։ Հիմնական բաղադրիչը՝ սասաֆրասը, կարող է համակցվել այնպիսի այլ բաղադրիչների հետ, ինչպիսիք են վանիլը, բալի կեդղևը, քաղցրարմատը, սասսապարիլի արմատը, մշկընկույզը, անիսոնը, մեղրախոտը, դարչինը և մեխակը։

Տնական պայմաններում արմատային գարեջուրը սովորաբար պատրաստվում է խտանյութից ^[2]։ Սակայն այն կարող է պատրաստվել նաև բնական խոտաբույսերից և արմատներից։ Ինչպես ալկոհոլային, այնպես էլ ոչ ալկոհոլային արմատային գարեջուրը բաժակի մեջ լցնելուց հետո առաջանում է հաստ շերտով փրփուր, որը խտանում է հիմնականում արմավաշուշանի հյութաքամվածքի շնորհիվ։

Արմատային գարեջրի ապրանքանիշերից մեկը՝ Barq's-ը, պարունակում է կոֆեին։

Ապրանքանիշերի ցանկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1919
A-Treat
Abita — լուիզիանյան տարածաշրջանային ապրանքատեսակ՝ պատրաստված տեղի եղեգնաշաքարի կիրառմամբ
A&W Root Beer — Cadbury-Schweppes
Barq’s — Кока-кола
Barrelhead — Cadbury-Schweppes
Baumeister
Bawls G33k B33r
Berghoff
Bickfords Sarsaparilla (Ավստրալիա)
Joseph Huber Brewing Company
Boylan Bottling Company
Bundaberg Brewed Drinks - ավստրալիական գարեջրային ապրանքատեսակ
Carter’s
Dad’s Root Beer — Hedinger Brands, LLC
Dog n Suds
Faygo
Fitz’s
Francis Hartridge’s Celebrated Root Beer
Frostie Root Beer
Frostop
Frozen Run
Goose Island Brewery
Grandpa Graf’s
Hank’s Root Beer
Henry Weinhard
Hires Root Beer — Cadbury-Schweppes
IBC Root Beer — Cadbury-Schweppes
Jones Soda Root Beer
Lion Brewery Root Beer
Mug Root Beer — PepsiCo
Nemiroff Vodka
Old Dominion Brewing Company
Old Town Root Beer
Stevens Point Brewery|Point Root Beer
Ripsaw Root Beer — Bottled in Alpena, MI — պատրաստվում է եղեգնաշաքարի կիրառմամբ
Route 66 Route (Root) Beer, Route 66 Sodas, LLC
Saranac
Natural Brew Hand Crafted Draft Root Beer
Saint Arnold Brewing Company — տեխասյան տարածաշրջանային ապրանքատեսակ, պատրաստվում է եղեգնաշաքարի կիրառմամբ
Sarsi — Coca-Cola Bottlers Philippines Inc.
Shasta
Sioux City Sarsaparilla
Snapple
Sprecher Brewery
Stewart’s Fountain Classics — Cadbury-Schweppes («World Cup of Root Beer»-ի հաղթող 2006)
Jackson Hole Brewing Company
Thomas Kemper
Tommyknockers
Triple XXX
Vess
Virgil’s Root Beer — Reed’s, Inc.
Wild Bills
Zuberfizz