Արի ու տես
Արի ու տես ռուս.՝ Иди и смотри | |
---|---|
Երկիր | ԽՍՀՄ |
Ժանր | պարտիզանների մասին ֆիլմ, դրամա, ռազմական ֆիլմ և ողբերգություն |
Թեմա | Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ |
Թվական | հուլիս 1985[1], մայիսի 7, 1987[2] և հուլիսի 9, 1985[3] |
Լեզու | գերմաներեն, բելառուսերեն և ռուսերեն |
Ռեժիսոր | Էլեմ Կլիմով |
Սցենարի հեղինակ | Էլեմ Կլիմով և Ալես Ադամովիչ |
Դերակատարներ | Ալեքսեյ Կրավչենկո և Liubomiras Laucevičius? |
Օպերատոր | Ալեքսեյ Ռոդիոնով |
Երաժշտություն | Oleg Yanchenko? |
Պատմվածքի վայր | ԽՍՀՄ |
Կինոընկերություն | Մոսֆիլմ և Բելառուսֆիլմ |
Տևողություն | 146 րոպե |
Շահույթ | 20 929 648 $[4], 71 909 $[4] և 20 760 251 $[4] |
Արի և տես, 1985 թվականին նկարահանված խորհրդային հակապատերազմական ֆիլմ՝ ռեժիսոր Էլեմ Կլիմովի կողմից, Ալեքսեյ Կրավչենկոյի և Օլգա Միրոնովայի մասնակցությամբ։ [5] Սցենարը, որը գրվել է Կլիմովի և Ալես Ադամովիչի կողմից, հիմնված է 1971 թվականի «Խատին [6] և 1977 թվականի վերապրածների վկայությունների «Ես կրակոտ գյուղից եմ [7] ժողովածուի վրա, [8] որի համահեղինակն էր Ադամովիչը։ [9] Կլիմովը ստիպված էր պայքարել խորհրդային իշխանությունների կողմից իրականացված ութ տարի տևող գրաքննության դեմ, նախքան նրան թույլ տրվեր ֆիլմն ամբողջությամբ արտադրել: [10] [11]
Ֆիլմի սյուժեն ներկայացնում է Բելառուսում տեղի ունեցող օկուպացիան նացիստական Գերմանիայի կողմից, դրանց ականատես է լինում Ֆլյորա անունով տղա։ Ֆիլմում ներկայացվում է նացիստական վայրագությունները և մարդկային տառապանքները։
«Արի և տես» ֆիլմը թողարկումից հետո մեծ ճանաչում ձեռք բերեց: Աղեկսեյ Կրավչենկոյի խաղը արժանացավ ընդհանուր գովասանքի և համարվեց մանկական դերասանական արվեստի լավագույն օրինակներից մեկը: Ֆիլմը Մոսկվայի 14-րդ միջազգային կինոփառատոնում արժանացավ FIPRESCI մրցանակին: Ժամանակի ընթացքում այն դարձել է բոլոր ժամանակների մեծագույն ֆիլմերից մեկը: 2022 թվականին Sight & Sound-ի կողմից անցկացված հարցման արդյունքում, այն ռեժիսորների ընտրությամբ զբաղեցրել է 41-րդ տեղը՝ լավագույն ֆիլմերի ցանկում։ [12]
Սյուժե
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1943-ին բելառուսցի տղա Ֆլյորան փորում և գտնում է լքված SVT-40 հրացանը, որպեսզի միանա խորհրդային պարտիզաններին՝ անտեսելով նախազգուշացումները, որ դա կգրավի գերմանացիների ուշադրությունը: Հաջորդ օրը պարտիզանները նրան զորակոչում են՝ թողնելով մորը հուզված։ Ֆլյորան դառնում է ցածր կարգի մարտիկ, բայց երբ պարտիզանները շարժվում են, նրան հրամայվում է հետ մնալ: Հուսահատված նա հանդիպում է Գլաշային՝ էմոցիոնալ անկայուն երիտասարդ բուժքրոջը։ Հանկարծ գերմանական ռմբակոծիչները հարձակվում են՝ թողնելով Ֆլյորային մասամբ խուլ։ Փախչելով՝ նրանք գտնում են, որ Ֆլյորայի տունը լքված է: Մինչ Ֆլյորան հերքում է իր ընտանիքի մահը, Գլաշան մոտակայքում տեսնում է դիակների կույտ:
Հուսահատության մեջ Ֆլյորան քիչ է մնում խեղդվի ճահճի մեջ, բայց գյուղացիները փրկում են նրան: Միանալով արշավանքին՝ նա կորցնում է երկու ընկերոջ և հետևում, թե ինչպես են ավելի շատ գյուղացիներ կոտորվում: ՖԻլմի վերջում նկատելով Հիտլերի դիմանկարը՝ Ֆլյորան մի քանի անգամ կրակում է դրա վրա: Նա նորից միանում է պարտիզաններին՝ երթով առաջ գնալով, երբ ձյուն է գալիս: Ֆիլմի եզրափակիչ ուղերձում նշվում է բելառուսական 628 գյուղերի և նրանց բնակիչների ոչնչացման մասին։[13]
Դերերում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ալեքսեյ Կրավչենկո Ֆլյորա/Ֆլորիան Գայշունի դերում
- Օլգա Միրոնովա Գլաշա/Գլաֆիրա դերում
- Լյուբոմիրաս Լաուչևիչուսը Կոսաչի դերում (հնչ.՝ Վալերի Կրավչենկո)
- Վլադաս Բագդոնաս Ռուբեժի դերում
- Տատյանա Շեստակովան Ֆլյորայի մայրիկի դերում
- Եվգենի Տիլիչեևը Գեժելի դերում՝ գլխավոր համագործակից
- Վիկտոր Լորենցը որպես գերմանացի հրամանատար Վալտեր Շտայն
- Յուրի Լյումիստեն որպես ֆանատիկ գերմանացի սպա
- ↑ Freebase տվյալների վերբեռնում — Google.
- ↑ Lexicon of international films (գերմ.) — Zweitausendeins.
- ↑ Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Box Office Mojo — 1999.
- ↑ «Come and See (Idi i smotri) (1985)». Rotten Tomatoes. Fandango Media. 6 February 1987. Վերցված է 16 June 2024-ին.
- ↑ Mort, Valzhyna (30 June 2020). «Read and See: Ales Adamovich and Literature out of Fire». The Criterion Collection. Վերցված է 1 September 2022-ին.
- ↑ Chapman, James (2008). «Chapter 2 war as tragedy (pp. 103ff.)». War and Film. Islington: Reaktion Books. ISBN 978-1-86189347-5.
- ↑ Адамович, Алесь [Adamovich, Ales]; Брыль, Янка [Visor, Vanya]; Калесник, Уладзимир Андрэевич [Kalesnik, Uladimir Andreevich] (1977). Я из огненной деревни... [I Am from the Fiery Village...] (բելառուսերեն). Minsk: Мастацкая лит-ра [Art lit-ra].
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link) - ↑ Rein, Leonid (2011). The Kings and the Pawns. Collaboration in Byelorussia during World War II. New York City: Berghahn Books. ISBN 978-0-85745043-2. «The stories of survivors from the burned villages were collected in the 1970s by three Byelorussian writers, Ales' Adamovich, Janka Bryl', and Vladimir Kolesnik and published as a book in Russian and Byelorussian under the title Ya iz ognennoj derevni ... [I am from the fiery village]. See Adamovich et al., Ya iz ognennoj derevni ... (Minsk, 1977).»
- ↑ Марина Мурзина [Marina Murzina] (20 October 2010). Иди и смотри: съёмки превратились для Элема Климова в борьбу с цензурой [Come and See: filming turned for Elem Klimov into fight against censorship]. Аргументы и факты [Arguments and Facts] (ռուսերեն). No. 42. Վերցված է 30 August 2016-ին.
- ↑ Youngblood, Denise Jeanne (2007). Russian War Films. On the Cinema Front, 1914–2005. Lawrence, Kansas: University Press of Kansas. էջ 197. ISBN 978-0-700-61489-9.
- ↑ «Directors' 100 Greatest Films of All Time». BFI. Վերցված է 2022-12-01-ին.
- ↑ «Come and See». Moviepedia (անգլերեն). Վերցված է 2024-11-09-ին.
- Ֆիլմեր այբբենական կարգով
- Խորհրդային ֆիլմեր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մասին
- «Մոսֆիլմ» ստուդիայի ֆիլմեր
- Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում ԽՍՀՄ-ում
- Ֆիլմեր, որոնց գործողությունները տեղի են ունենում 1943 թվականին
- Ֆիլմեր որբերի մասին
- Ֆիլմեր ապոկալիպսիսի մասին
- 1980-ականների ռուսերեն ֆիլմեր
- 1980-ականների գերմաներեն ֆիլմեր
- 1985 ԽՍՀՄ-ում
- 1985 ֆիլմեր
- 1985 դրամա ֆիլմեր