Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ (նկար)

Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ;
տեսակ	գեղանկար
նկարիչ	Ռեմբրանդտ վան Ռեյն
տարի	1653
բարձրություն	143,5 սանտիմետր
լայնություն	136,5 սանտիմետր
ուղղություն	հոլանդական գեղանկարչության ոսկե շրջան և բարոկկո
ժանր	պատմական գեղանկարչություն
նյութ	յուղաներկ և կտավ
գտնվում է	Մետրոպոլիտեն թանգարան
հավաքածու	Մետրոպոլիտեն թանգարան
սեփականատեր	Rodolphe Kann?
	պատկերված են
	https://www.wga.hu/html/r/rembran/painting/z_other/aristotm.html կայք
	Ծանոթագրություններ;
	Aristotle Contemplating a Bust of Homer Վիքիպահեստում

«Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» (հոլ.՝ Aristoteles peinzend bij een borstbeeld van Homerus), հոլանդացի գեղանկարիչ, օֆորտանկարիչ, հոլանդական գեղանկարչության ոսկե դարի խոշոր ներկայացուցիչ Ռեմբրանդի նկարը։ Այս կտավը նկարիչը ստեղծել է 1653 թվականին՝ իտալացի կոլեկցիոների պատվերով։ Ստեղծագործության չափերն են՝ 143,5×136,5 սմ։ «Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» նկարն այսօր պահպանվում և ցուցադրվում է Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն թանգարանում։

Կտավը գրող Ջոզեֆ Հելերի համար սյուժե է հանդիսացել «Քեզ նկար պատկերացրու» (1988 թվական) պատմական ստեղծագործության վեպի համար։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1652 թվականին Ռեմբրանդը սիցիլիացի ազնվական Անտոնիո Ռուֆֆոյից (1610/11-1678) նկարի պատվեր է ստանում. վերջինս Հռոմում հիացել էր նկարչի օֆորտներով։ Ռուֆֆոն Ամստերդամի իր գործակալի միջոցով կապ է հաստատում Ռեմբրանդի հետ և 500 ֆլորենտական ոսկեդրամ (ֆլորին) է առաջարկում փիլիսոփայի նկարի համար։ Գումարն այդ ժամանակների համար բավականին մեծ էր՝ շուրջ ութ անգամ բարձր Իտալիայում նկարների միջին արժեքից։ Ռեմբրանդ վան Ռեյնը կատարում է պատվերը՝ «Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» ստեղծագործությունն ավարտելով 1653 թվականին։ Ավարտուն աշխատանքը ծովային ճանապարհով ուղարկվում է Սիցիլիայի Մեսինա նավահանգիստ։ Արդյունքից խիստ գոհ մնալով, Ռուֆֆոն ևս երկու կտավներ է պատվիրում Ռեմբրանդին՝ որոցում պատկերված պետք է լինեին Ալեքսանդր Մակեդոնացին (1661, նկարն անհետացել է) և Հոմերոսը (1663, Մաուրիցհեյս)։ Հեռավոր Իտալիայից պատվերներ ընդունելը վկայում էր Ռեմբրանդի եվրոպական փառքի մասին։

Նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» ստեղծագործության ֆոնն իրենից ներկայացնում է մուգ վարագույր և անկյունում իրար վրա դարսված գրքերի կույտ։ Կենտրոնական հատվածում կանգնած է Արիստոտելը։ Վերջինիս գլխին մեծ բոլորքով գլխարկ է դրված։ Հանդերձանքը հարուստ է, որի վրա անցկացված է ոսկե զանգվածեղ շղթան։ Դրանից կախված է մի մեդալիոն։ Արիստոտելի աջ ձեռքը դրված է Հոմերոսի կիսանդրու վրա՝ հենց պատմահոր գլխին։ Հետազոտողները հանգել են այն եզրակացության, որ Արիստոտելի կուրծքը զարդարող մեդալիոնի վրա պատկերված է Ալեքսանդր Մակեդոնացին։

Ամենաթանկ նկար[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» ստեղծագործությունը մնաց Ռուֆֆո ընտանիքի անհատական հավաքածուում ընդհուպ 18-րդ դարի վերջերը։ 1810 թվականին «Քրիսթիս» աճուրդի տունը այս նկարը հանեց վաճառքի «Քանդակագործը կիսանդրու դիմաց» անվանումով։ Գրեթե ամբողջ տասնիրերոդ դարի ընթացքում նկարը մնաց Էշրիջ Պարկում՝ անգլիացի կոմս Բրաունլոուի արվարձանային տանը։ 1961 թվականին նյույորքյան Մետրոպոլիտեն թանգարանը ձեռք բերեց «Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» ստեղծագործությունը աճուրդի ժամանակ։ Թանգարանը վճարեց այդ ժամանակի համար ռեկորդային գումար՝ 2,3 միլիոն ամերիկյան դոլար։ Մինչ այդ ամենաթանկ նկարի տիտղոսը գրեթե երեսուն տարի վայելում էր իտալացի նկարիչ Ռաֆայել Սանտիի «Տիրամայր Ալբա» ստեղծագործությունը։ «Արիստոտելը Հոմերոսի կիսանդրու հետ» նկարը մեծ իրարանցում առաջացրեց մամուլում։ Որպեսզի արդարացնի այդ գնումը, թանգարանն իրականացրեց մեծամասշտաբ ցուցահանդես, որը հսկայական հաջողություններ արձանագրեց^[7]։