Jump to content

Արամ Բալյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բալյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Արամ Բալյան
Ծնվել էմայիսի 5, 1918(1918-05-05)
ԾննդավայրԲռնակոթ, Զանգեզուրի գավառ
Մահացել էդեկտեմբերի 3, 1999(1999-12-03) (81 տարեկան)
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունՀայկական պետական մանկավարժական համալսարան
Կոչումպրոֆեսոր
Գիտական աստիճանմանկավարժական գիտությունների դոկտոր (1972)
Մասնագիտությունմանկավարժ
ԱշխատավայրԱդրբեջանի պետական մանկավարժական համալսարան, Գրական Ադրբեջան և Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան

Արամ Արտեմի Բալյան (մայիսի 5, 1918(1918-05-05), Բռնակոթ, Զանգեզուրի գավառ - դեկտեմբերի 3, 1999(1999-12-03), Երևան, Հայաստան), հայ մանկավարժ։ Մանկավարժական գիտությունների դոկտոր (1972), պրոֆեսոր (1976):

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արամ Արտեմի Բալյանը ծնվել է 1918 թվականի մայիսի 5-ին, Սիսիանի Բռնակոթ գյուղում։ Ավարտել է Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտը։ Որպես ուսուցիչ է աշխատել Նախիջևանի Շահբուզի շրջանի Բիչանագ գյուղում, ապա տեղափոխվել է Բռնակոթ գյուղի դպրոց։ 1940 թվականին զորակոչվել է բանակ Վինիցիայի մարզ, ապա՝ Բեսարաբիա, ծառայել 216-րդ հրաձգային դիվիզիայում։ 1941 թվականին հունիսի 23-ից մասնակցել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Գերմանա-խորհրդային ռազմաճակատի («Հայրենական մեծ պատերազմ», 1941-1945) Հարավարևմտյան ենթաճակատում և Հյուսիսային Կովկասում՝ 216-րդ հրաձգային դիվիզիայում։ Երկու անգամ վիրավորվել է։ Ազատվել է ծառայությունից և վերադարձել հայրենի գյուղ, դպրոցում դասավանդել հայոց լեզու և գրականություն։ Հետագայում տեղափոխվել է Բաքու, 1947-1960 թվականներին ընդհանուր մանկավարժություն, բարոյագիտություն, տրամաբանություն, հոգեբանություն է դասավանդել Բաքվի մանկավարժական ինստիտուտում։ Եղել է հայերեն լույս տեսնող «Կոմունիստ» թերթի բաժնի վարիչ, «Գրական Ադրբեջան» ամսագրի պատասխանատու քարտուղար։ 1962 թվականին տեղափոխվել է Երևանի Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտ։ 1972 թվականին պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն։ 1976-1986 թվականներին և 1989-1994 թվականներին եղել է Խ. Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտի ընդհանուր մանկավարժության ամբիոնի վարիչ[1]։ Իր անձնական մեծահարուստ ու արժեքավոր գրադարանը նվիրել է իր ծննդավայրի ուսումնական հաստատությանը։

Աշխատանքները նվիրված են մանկավարժության հարցերին։ Համահեղինակ է «Մանկավարժական էթիկա» (2000) ուսումնական ձեռնարկի։

Պարգևատրվել է մարտական և Աբովյանի, Կրուպսկայայի անվան մեդալներով։

  • Ապրել եվ գործել խղճի թելադրանքով։ Բալյան Արամ Արտեմի, Երևան, «Հայաստան», 1968։
  • Ծրագրեր մանկավարժական ինստիտուտների։ Երևան։ Ա. հ., 1968[2]:
  • Ա. Վ. Լունաչարսկին երիտասարդ սերնդի գեղագիտական դաստիարակության մասին։ Բալյան Արամ Արտեմի, ՀԽՍՀ բարձրագույն և միջին մասնագիտական կրթության նախարարություն, Երևանի Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ., 1970:
  • Առաջին կուրսեցու ուղեցույց։ Բալյան Արամ Արտեմի, ՀԽՍՀ Լուսավորության մինիստրություն, Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ., 1973:
  • Դաստիարակության հոգեբանական հիմունքները։ Բալյան Արամ Արտեմի, ՀԽՍՀ Մանկավարժական ընկերություն, Երևան, «Լույս», 1973[3]։
  • Դաստիարակության էսթետիկան։ Լիխաչև Բ. Տ, Բալյան Արամ Արտեմի, Բալասանյան Գրիգոր Գրիգորի, Երևան, «Լույս», 1973։
  • Դիրեկտորների որակավորման բարձրացման ֆակուլտետի ունկնդիրներին հանձնարարվող ռեֆերատների թեմաները։ Բալյան Արամ Արտեմի, ՀԽՍՀ Լուսավորության մինիստրություն, Երևան, Ա. հ., 1975:
  • Ազգային դպրոցի ստեղծման ճանապարհին։ Հովասափյան Գեղամ Ավետիսի, Բալյան Արամ Արտեմի, Երևան, ՀԽՍՀ Լուսավորության մինիստրություն, 1975։
  • Դպրոցականի համոզմունքների ձևավորումը։ Բալյան Արամ Արտեմի, ՀԽՍՀ «Գիտելիք» ընկերություն, Երևան, Ա. հ., 1978:
  • Դպրոցականների գեղագիտական դաստիարակությունը։ Ուսուցիչների և ծնողների համար։ Բալյան Արամ Արտեմի, Սեղբոսյան Լ. Գ., Երևան, «Լույս», 1979։
  • Էսթետիկական դաստիարակության տեսություն։ (Ուսումնաօժանդակ ձեռնարկ)։ Պրակ 1, Բալյան Արամ Արտեմի, Ամիրջանյան Յուրի Ավշարի, Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ, 1980։
  • Աշակերտների ճանաչողական պահանջմունքները և դրանց ձևավորման ուղիները։ Բալյան Արամ Արտեմի, Մանկավարժական ընկերություն ՀԽՍՀ, Երևան, «Լույս», 1982։
  • Զրույցներ սկսնակ ուսուցչի հետ։ Ամիրջանյան Յու. Ա, Բալյան Արամ Արտեմի, Դալլաքյան Ռ. Հ, Չալիկյան Է. Պ., Երևան, «Լույս», 1983[4]։
  • Ազգային համակրթական դպրոցի ստեղծման ճանապարհին։ Հովասափյան Գեղամ Ավետիսի, Բալյան Արամ Արտեմի, Պետական մանկավարժական ինստիտուտ, Երևան, Ա. հ., 1984[5]:
  • Ժողովրդական կրթության պրոբլեմները հայ մանկավարժական մտքի պատմության մեջ։ Երևան։ Ա. հ, 1986[6]։
  • Մանկավարժության պատմության դասավանդումն ակտիվացնելու մի քանի ուղիներ։ (Մեթոդական ցուցումներ), խմբ.՝ Ա. Ա. Բալյան, Կազմ.՝ Ա. Հ. Իգնատյան, Երևան, ՀԽՍՀ բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրություն, մինիստրության հանրապետական ուսումնամեթոդական կաբինետ, 1986։
  • Դպրոցականների ինքնադաստիարակությունը և նրա խթանման միջոցները։ Բորյան Ստեփան Գրիգորի, Բալյան Արամ Արտեմի, Իգնատյան Ա. Հ., Երևան, «Լույս», 1987[7]։
  • Խնդիր-առաջադրանքներ մանկավարժությունից։ Ա. Ա. Բալյան, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 1989։
  • Մանկավարժական տեխնիկա։ Ա. Ա. Բալյան, Երևան, «Լույս», 1990։
  • Ազգային դպրոցի ստեղծման ճանապարհին։ Հովասափյան Գեղամ Ավետիսի, Բալյան Արամ Արտեմի, Երևան, ՀԲՀ հրատարակչություն, 1994։
  • Ազգային դպրոցի ստեղծման ճանապարհին։ Հովասափյան Գեղամ Ավետիսի, Բալյա Արամ Արտեմի, Երևան, ՀԲՀ, 1995։
  • Ազգային դպրոցի ստեղծման ճանապարհին։ Հովասափյան Գեղամ Ավետիս, Բալյան Արամ Արտեմի, Երրորդ վերամշակված հրատարակություն, Երևան, Հայբացհամ, 1996։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005, էջ 197։
  2. Բալյան, Արամ Արտեմի; ՀՍՍՀ Բարձրագույն և միջնակարգ մասնագիտական կրթության մինիստրություն; Երևանի Հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ Խ. Աբովյանի անվան, eds. (1968). Ծրագրեր մանկավարժական ինստիտուտների։ Պետ. քննություններ։ Մանկավարժ. տես. դասընթացից. Երևան: Ա. հ.
  3. Բալյան, Արամ Արտեմի (1973). Դաստիարակության հոգեբանական հիմունքները. ՀՍՍՀ Մանկավարժական ընկերություն. Երևան: Լույս.
  4. Ամիրջանյան, Յու Ա; Բալյան, Արամ Արտեմի; Դալլաքյան, Ռ Հ (1983). Չալիկյան, Է Պ (ed.). Զրույցներ սկսնակ ուսուցչի հետ. Երևան: Լույս.
  5. Mousseron, Pierre (2018 թ․ դեկտեմբերի 13). «Les usages relatifs au vin: nunc est bibendum». DESC - Direito, Economia e Sociedade Contemporânea. 1 (1): 176–189. doi:10.33389/desc.v1n1.2018.p176-189. ISSN 2596-0318.
  6. Բալյան, Արամ Արտեմի; Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտ, eds. (1986). Ժողովրդական կրթության պրոբլեմները հայ մանկավարժական մտքի պատմության մեջ=: Проблемы народного образования в истории армянской педагогической мысли: Գիտ. աշխ. միջբուհական թեմ. ժող. (Մանկավարժություն). Երևան: Ա. հ.
  7. Բորյան, Ստեփան Գրիգորի; Բալյան, Արամ Արտեմի; Իգնատյան, Ա Հ (1987). Դպրոցականների ինքնադաստիարակությունը և նրա խթանման միջոցները. Երևան: Լույս.
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արամ Բալյան» հոդվածին։