Ատրոպե (նկար, Գոյա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ատրոպե
տեսակգեղանկար
նկարիչՖրանցիսկո Գոյա
տարի1819 և 1820[1]
բարձրություն123 սանտիմետր[1]
լայնություն266 սանտիմետր[1]
ստեղծման երկիր Իսպանիա
ժանրդիցաբանական գեղանկարչություն
գտնվում էՊրադո թանգարան
հավաքածուՊրադո թանգարան
մասն էՄռայլ նկարներ
կայք
Ծանոթագրություններ
 Atropos (Goya) Վիքիպահեստում

«Ատրոպե» կամ «Մոյրաներ» (իսպ.՝ Atropos o Las Parcas),  իսպանացի նկարիչ Ֆրանցիսկո Գոյայի նկարը՝ վրձնած 1819 և 1823 թվականների միջակայքում նրա «Խուլի Տան» պատին։ 14 նմանատիպ պատկերներից մեկն է, որը հետագայում տեղափոխվել է կտավի վրա և այժմ պահվում է Պրադո թանգարանում։

Համաձայն Գոյայի ընկեր Անտոնիո Բրուգադի՝ 1828-1830 թվականներին արած գույքագրման՝ կոմպոզիցիան նախապես գտնվում էր «Խուլի Տան» վերնահարկի պաննոների մեջ։ Այլ Մռայլ նկարների թվում ֆրանսիացի բանկիր Ֆրեդերիկ Էմիլ դը Էրլանգերի խնդրանքով նկարիչ Սալվադոր Մարտինես Կուբելսն այն տեղափոխել է կտավի վրա՝ 1878 թվականի Համաշխարհային ցուցահանդեսում ներկայացնելու համար։ Աշխատանքը գնորդներին չի հետաքրքրել, այդ իսկ պատճառով 1881 թվականին նվիրվել է Պրադոյի թանգարանին։

Նկարի սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նկարի սյուժեն հին հունական ճակատագրի աստվածների՝ Մոյրաների կերպարների կամ Հոմերոսի, Հեսիոդոսի, Վերգիլիոսի և այլ անտիկ հեղինակների ճակատագրերի մեկնաբանությունն է։ Մահվան անխիղճ աստվածուհի Ատրոպեի գլխավորությամբ, որը բռնել էր մկրատը, որպեսզի կտրի կյանքի թելերը, պատկերված են «գիշերվա դուստրերը»[2]՝ Կլոտոն իր ճախարակով (որը Գոյան պատկերել է տիկնիկի կամ նորածին երեխայի կերպարանքով, ավելի շուտ հայտնվում է կյանքի այլաբանության տեսքով) և ինչ-որ օբյեկտիվով կամ ժամանակի հայելիով նայող Լախեսիսը, որը չափում է կյանքի թելի կամ մազի երկարությունը։ Այդ երեք պատկերներին հակառակ, որ տարված են իրենց գործով, կա չորրորդը՝ նկարի ակնդիրներին դիմող։ Այդ մարդկային պատկերի ձեռքերը կապված են մեջքին, որ հավանաբար խորհրդանշում է նրա անօգնականությունը՝ վճռելու սեփական ճակատագիրը, ինչով զբաղված են աստվածները։

Ատրոպե. 1874 թվականի Գոյայի որմնանկարը «Խուլի Տանը»

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Benito Oterino, Agustín, La luz en la quinta del sordo: estudio de las formas y cotidianidad, Madrid, Universidad Complutense, 2002, p. 33. Edición digital ISBN 84-669-1890-6.
  • Bozal, Valeriano, Francisco Goya, vida y obra, (2 vols.) Madrid, Tf. Editores, 2005. ISBN 84-96209-39-3.
  • Bozal, Valeriano, Pinturas Negras de Goya, Tf. Editores, Madrid, 1997.
  • Glendinning, Nigel, Francisco de Goya, Madrid, Cuadernos de Historia 16 (col. «El arte y sus creadores», nº 30), 1993.
  • Junquera, Juan José. The Black Paintings of Goya. London: Scala Publishers, 2008. ISBN 1-85759-273-5
  • Hagen, Rose-Marie and Hagen, Rainer, Francisco de Goya, Cologne, Taschen, 2003. ISBN 3-8228-2296-5.
  • Robert Hughes (critic)|Hughes, Robert. Goya. New York: Alfred A. Knopf, 2004. ISBN 0-394-58028-1

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]