Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ավետիս Գևորգի Մեսումենց (հունվարի 6 , 1905 (1905-01-06 ) [1] [2] , Արաբկիր , Խարբերդի վիլայեթ , Օսմանյան կայսրություն [3] - հոկտեմբերի 12 , 1981 (1981-10-12 ) [1] , Փարիզ ), հայ կոմպոզիտոր։
Ավետիս Մեսումենցը ծնվել է Արաբկիր քաղաքում։ 1930 թվականին ավարտել է Լիոնի կոնսերվատորիան ։ 1946 թվականից հաստատվել է Փարիզում , երկար տարիներ ղեկավարել «Սայաթ-Նովա» ազգագրական անսամբլը։ Բազմաթիվ մեներգերի , զուգերգերի , խմբերգերի , կամերային երկերի , բալետի և օպերաների (դրանց թվում՝ «Անուշ» , ըստ Հովհաննես Թումանյանի ) հեղինակ է։ Նրա չորս՝ «Նաիրյան» ծրագրային սիմֆոնիաները նվիրված են հայ ժողովրդի պատմական անցյալին և վերածննդին։ Բեյրութում շահել է երկու առաջին մրցանակ՝ «Մեսրոպյան լեզու» (Պարույր Սևակի բանաստեղծությամբ) կանտատի, 1965 թվականին՝ «Եղերական համանվագ»-ի համար[5] ։ Առանձնապես արժեքավոր են Տարոնի , Արաբկիրի , Եդեսիայի , Չմշկածագի , Շապին Գարահիսարի ժողովրդական երգերի գրառումներն ու դաշնավորումները[6] [7] ։
Կտորներ ջութակի համար [Morceaux pour violon], 1976:
Համանուագային Երաժշտութիւն [Musique symphonique], 1976:
Նաիրեան հագներգութիւն - Թիւ 4 (partition d'orchestre) [Rhapsodie Naïrienne - Numéro 4 (partition d'orchestre)], 1976:
Նաիրեան հագներգութիւն - Թիւ 4 (partition de piano) [Rhapsodie Naïrienne - Numéro 4 (partition de piano)], 1976:
Յիսուն մեներգներ և Հինգ Զուգերգներ [Cinquante pièces pour piano et Cinq duos avec accompagnement au piano], 1973:
Մեսրոպեան լեզու - Աշխարհական Գանթաթ [La langue mesrobienne - Cantate profane], 1962:
Սաթէ մանեակի հլիւնները - Դիւթական պարանուագ [Les perles du collier d'ambre - Ballet féérique], 1962:
Նաիրեան համանուագ - Չորրորդ - Վերածնունդի [Symphonie naïrienne n° 4, dite Renaissance], 1960:
Երկու աշուն [Deux automnes], 1959:
Նաիրեան համանուագ - Երրորդ - Դիւցազներգու [Symphonie naïrienne n° 3, dite Héroïque], 1958:
Նաիրեան համանուագ - Երկրորդ - Եղերական [Symphonie naïrienne n° 2, dite Tragique], 1957:
Հարսնաճղայ Հաւաքածոյ Հայ Ժող. Երգերու - Չմշածագէն եւ Շրջաններէն, 1955։
Նաիրեան համանուագ - Առաջին - Հեթանոս [Symphonie naïrienne n° 1, dite Païenne], 1953:
Աշակերտուհիիս՝ Օրիորդ Շաքէ Պէնկեանին - Սիրոյ չորս եղանակներ [A mon élève, Mlle Chakè Benguian, Les Quatre saisons de l'amour], 1948:
ՆԱՐՕՏ - Դաշնակի եւ Երգի Մասնագրութիւն, Հաւաքածոյ Հայ ժողովրդական Երգերու եւ Պարերգներու Հին Արաբկիրէն եւ շրջաններէն, 1946։
Ղարաբաղի Մելիքներ կամ Պըլ-Պուղի - Երգախաղ [Les Princes du Karabagh ou Bel-Boughi, Opérette], 1945:
Ոսկի հեքիաթ [Conte d'or], 1938:
Նուռցք - Մշեցիներու հարսանիքը [Mât d'honneur - Les mariés de Mouch], 1937:
Երեք մեներգ [Trois mélodies], 1929:
↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.) : տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ 2,0 2,1 2,2 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) — Երևան : 1981. — հատոր 7. — էջ 472.
↑ 3,0 3,1 3,2 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան , Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն , 1974.
↑ https://www.geneanet.org/cimetieres/view/3466480
↑ «Bibliothèque de l'Église apostolique arménienne - Paris - Մեսումենց, Աւետիս Գ.» . www.bibliotheque-eglise-armenienne.fr . Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 6-ին .
↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007։ .
↑ «AV Production - Ավետիս Մեսումենց» . avproduction.am . Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 6-ին .
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 472 )։