Jump to content

Առցանց գնումներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Առցանց առևտուր
ԵնթակատեգորիաՇոփինգ, Էլեկտրոնային առևտուր Խմբագրել Wikidata
ACM Clas­si­fi­ca­tion Code (2012)10003555 Խմբագրել Wikidata

Առցանց գնումներ (անգլ.՝ Online shopping), էլեկտրոնային առևտրի ձև` թույլ տալով սպառողներին ուղղակիորեն գնումներ անել համացանցի միջոցով՝ վեբ բրաուզերի (դիտարկիչի) կամ բջջային հավելվածի միջոցով:

Սպառողները գտնում են անհրաժեշտ ապրանքը՝ ուղղակիորեն այցելելով վաճառողի կայքը կամ այլընտրանքային վաճառողներին որոնելով գնումների որոնման համակարգի միջոցով, որը ցույց է տալիս նույն ապրանքի հասանելիությունը և գները տարբեր էլեկտրոնային մանրածախ խանութներում:

Տիպիկ առցանց խանութը հաճախորդին հնարավորություն է տալիս զննել ընկերության ապրանքների և ծառայությունների տեսականին, դիտել ապրանքների լուսանկարները կամ պատկերները, ինչպես նաև ապրանքի բնութագրերի, առանձնահատկությունների և գների մասին տեղեկություններ ստանալ: Ի տարբերություն ֆիզիկական խանութների, որոնք կարող են փակվել գիշերը, առցանց գնումների պորտալները միշտ հասանելի են հաճախորդների համար:

Առցանց խանութները սովորաբար հնարավորություն են տալիս գնորդներին օգտագործել «որոնման» գործառույթները՝ գտնելու կոնկրետ մոդելներ, ապրանքանիշեր կամ ապրանքներ: Առցանց հաճախորդները պետք է ունենան ինտերնետ հասանելիություն և վճարման վավեր եղանակ՝ գործարքն ավարտելու համար, օրինակ՝ կրեդիտ քարտ, ինտերակ տարբերակով դեբետային քարտ կամ այնպիսի ծառայությանը հասանելիություն, ինչպիսին է PayPal-ը: Ֆիզիկական ապրանքների համար (օրինակ՝ թղթե գրքեր կամ հագուստ), էլեկտրոնային մանրածախ վաճառողը ապրանքն առաքում է հաճախորդին. թվային արտադրանքների համար, ինչպիսիք են երգերի, ծրագրային ապահովում կամ թվային աուդիո ֆայլերը, էլեկտրոնային խանութը սովորաբար ֆայլն ուղարկում է հաճախորդին ինտերնետի միջոցով: Այս առցանց մանրածախ առևտրի կորպորացիաներից ամենամեծն են Alibaba-ն, Ամազոնը և Իբեյը[1]:

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց գնումների պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց առևտրի ամենավաղ ձևերից մեկը IBM-ի առցանց գործարքների մշակումն էր, որը մշակվել էր 1960-ականներին և թույլ էր տալիս իրական ժամանակում կատարել ֆինանսական գործարքներ[2]: American Airlines-ի համար մշակված տոմսերի ամրագրման օնլայն համակարգը, որը կոչվում է Semi-Automatic Business Research Environment առցանց գնումների հարթակի ևս մեկ օրինակ է: Այնտեղ տարբեր զբոսաշրջային գործակալություններում տեղակայված համակարգչային տերմինալները միացված էին IBM խոշոր հիմնական համակարգչին, որը միաժամանակ մշակում էր գործարքները և կոորդինացնում դրանք այնպես, որ բոլոր զբոսաշրջային գործակալները մուտք ունենան միևնույն տեղեկատվությանը[2]: 1971-ից 1972 թվականներին Ստենֆորդի և Մասսաչուսեթսի համալսարանների ուսանողները օգտագործել են ինտերնետի նախադրյալ ARPANET-ը՝ մարիխուանայի փոխանակման գործարք կնքելու համար, սակայն փոխգործակցությունը չի որակվում որպես էլեկտրոնային առևտուր, քանի որ առցանց գումար չի փոխանցվել[3]:

Առցանց գնումների հարթակները ձևավորվել են ինտերնետի զարգացման հետ մեկտեղ[4]: Ի սկզբանե ծառայելով որպես զուտ գովազդային հարթակ՝ ինտերնետն արագորեն վերածվել է իրական առցանց գործարքների դինամիկ տարածության[5][6]:

Տարիների ընթացքում Միացյալ Թագավորությունը ականատես է եղել սպառողների վարքագծի էական փոփոխության, որտեղ առցանց գնումները կազմում են մանրածախ գործարքների ուշագրավ տոկոսը: Այս ազդեցության չափը տատանվում է՝ կախված ապրանքի կատեգորիայից՝ ընդգծելով այն բազմազան ուղիները, որոնցով սպառողները ներգրավվում են առցանց հարթակներում:

Առցանց գնորդների աճ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քանի որ առցանց վաճառքից ստացված եկամուտները շարունակել են զգալիորեն աճել, հետազոտողները հայտնաբերել են առցանց գնորդների տարբեր տեսակներ, Rohm & Swaninathan-ը[7] առանձնացրել է չորս կատեգորիա և անվանել դրանք «հարմար գնորդներ, բազմազանություն փնտրողներ, հավասարակշռված գնորդներ և խանութներին ուղղորդված գնորդներ»: Նրանք կենտրոնացել են գնումների շարժառիթների վրա և պարզել են, որ մատչելի ապրանքների բազմազանությունը և առցանց գնումների փորձի հարմարավետությունը զգալի մոտիվացնող գործոններ են:

Համաշխարհային սարդոստայնի առաջին սերվերը և զննարկիչը, որը ստեղծել է Թիմ Բերներս-Լին 1989 թվականին, 1991 թվականին օգտագործվել է կոմերցիոն օգտագործման համար[8]: Դրանից հետո 1994 թվականին ի հայտ եկան հետագա տեխնոլոգիական նորամուծությունները, ինչպիսիք են օրինակ առցանց բանկինգի գործարկումը, Pizza Hut-ի կողմից առցանց խանութի բացումը, Netscape-ի SSL v2 կոդավորման ստանդարտը՝ տվյալների անվտանգ փոխանցման համար, և Intershop-ի առաջին առցանց գնումների համակարգը: Համացանցով առաջին անվտանգ մանրածախ գործարքը եղել է NetMarket-ի կամ Internet Shopping Network-ի կողմից 1994 թվականին: Անմիջապես հետո Ամազոնը գործարկել է իր առցանց գնումների կայքը 1995 թվականին, իսկ Իբեյը՝ 1995 թվականին[9][10]:

Մայքլ Օլդրիչ, 1980-ականների առցանց գնումների հիմնադիրներից մեկը

Հաճախորդներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց հաճախորդները պետք է ունենան ինտերնետ հասանելիություն և վճարման վավեր եղանակ՝ գործարքն ավարտելու համար: Ընդհանուր առմամբ, կրթության և անձնական եկամուտների ավելի բարձր մակարդակները համապատասխանում են առցանց գնումների ավելի բարենպաստ ընկալմանը: Տեխնոլոգիաների նկատմամբ ավելի մեծ ազդեցությունը մեծացնում է նաև նոր գնումների ուղիների նկատմամբ բարենպաստ վերաբերմունք ձևավորելու հավանականությունը[11]։

Բացի այդ, տարիքը նույնպես կարևոր գործոն է, որն ազդում է առցանց գնումների հաճախականության վրա: Մարդիկ կարծում են, որ գաղտնիության և անվտանգության գործոններն ավելի էական ազդեցություն ունեն առցանց գնումների նկատմամբ վերաբերմունքի վրա, քան արտադրանքի գործոնները: Տարբեր տարիքային խմբերի գնորդները տարբեր կերպ են պատկերացնում առցանց գնումների ռիսկի գործոնները[12]։

Հաճախորդի գնման վարքագիծ թվային միջավայրում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թվային միջավայրում հաճախորդի գնման վարքագիծը չեն կարող վերահսկվել ապրանքանիշի և ընկերության կողմից: Ժամանակակից գնումների միջավայրում մարդիկ ավելի հաճախ օգտագործում են իրենց բջջային հեռախոսները, համակարգիչները, պլանշետները և այլ թվային սարքեր տեղեկատվություն ստանալու համար: Առցանց գնումների միջավայրում ինտերակտիվ որոշումը կարող է ազդել հաճախորդների որոշումների կայացման վրա՝ առցանց արտադրանքի ակնարկների և օգտատերերի կողմից ստեղծված բովանդակության միջոցով, որոնք սովորաբար տրամադրվում են այնպիսի ընկերությունների ծրագրերի միջոցով, ինչպիսիք են Bazaarvoice-ը և Trustpilot-ը, կամ սոցիալական մեդիայի միջոցով[13][14]:

Հետևաբար, ռիսկը և վստահությունը նույնպես երկու կարևոր գործոն են, որոնք ազդում են թվային միջավայրում մարդկանց վարքագծի վրա: Գոյություն ունեն երեք գործոններ, որոնք կարող են ազդել մարդկանց վրա, որպեսզի նրանք կայացնեն գնման որոշումը․

  • Առաջինը, մարդիկ չեն կարող ստուգել, ​​թե արդյոք ապրանքը բավարարում է իրենց կարիքներն ու ցանկությունները նախքան այն ստանալը,
  • Երկրորդ, հաճախորդը կարող է անհանգստանալ հետվաճառքի ծառայություններից,
  • Վերջապես, հաճախորդը կարող է վախենալ, որ չի կարող լիովին հասկանալ էլեկտրոնային վաճառքի մեջ օգտագործվող լեզուն:

Ելնելով այդ գործոններից, հաճախորդը ռիսկի ընկալումը կարող է էականորեն ազդել առցանց գնումների վարքագծի վրա[15]:

Մի քանի ուսումնասիրություններում ընկալվող արժեքը, գնումների ոճը և ապրանքանիշի վստահությունը հիմնական գործոններն են, որոնք ազդում են սպառողների որոշումների վրա: Ընկալվող արժեքը նշանակում է, որ մարդիկ կարող են համեմատել ապրանքներն ու գները առցանց՝ ավելի շատ օգուտներ ստանալով, քան օֆլայն խանութում։ Հարմարավետ միջավայրը, որը մոտիվացնում է հաճախորդներին առցանց գնումներ կատարելու համար, կարող է ստիպել սպառողներին ավելի ընկալելի արժեք ստանալ: Ի վերջո, էլեկտրոնային առևտրի վարքագիծը դեռևս մեծ մասամբ ազդում է նոր տեխնոլոգիաների հանդեպ ընկալունակ ընտանիքների, և ավելի քիչ՝ արդյունավետության հետ կապված խնդիրների վրա[7][16][17][18][19]:

Վճարում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց գնումների համար սովորաբար օգտագործվում են կրեդիտ քարտ կամ PayPal հաշիվ: Այնուամենայնիվ, որոշ համակարգեր օգտվողներին հնարավորություն են տալիս ստեղծել հաշիվներ և վճարել այլընտրանքային եղանակներով, ինչպիսիք են[20][21].

Որոշ առցանց խանութներ չեն ընդունում միջազգային վարկային քարտեր: Ոմանք պահանջում են, որ և՛ գնորդի հաշվարկային, և՛ առաքման հասցեն լինեն նույն երկրում, որտեղ առցանց խանութի գործունեությունն է: Այլ առցանց խանութները թույլ են տալիս հաճախորդներին ցանկացած երկրից նվերներ ուղարկել այլ կետ: Գործարքի ֆինանսական մասը կարող է մշակվել իրական ժամանակում (օրինակ՝ տեղեկացնել սպառողին, որ իր վարկային քարտը մերժվել է նախքան դուրս գալը), կամ կարող է կատարվել ավելի ուշ՝ որպես կատարման գործընթացի մաս:

Ապրանքի առաքում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Foodora կազմակերպության հեծանիվով առաքումը Տամպերեում, Ֆինլանդիա

Վճարումն ընդունելուց հետո ապրանքները կամ ծառայությունները կարող են առաքվել հետևյալ եղանակներով․

Ֆիզիկական իրերի դեպքում.

  • Փաթեթով առաքում - ապրանքը առաքվում է հաճախորդի կողմից նշանակված հասցեով: Մանրածախ փաթեթների առաքումը սովորաբար իրականացվում է պետական փոստային համակարգի կամ առաքիչի միջոցով, ինչպիսիք են FedEx, DHL,
  • Առաքում խանութից - հաճախորդը ընտրում է տեղանքի խանութը տեղորոշիչ ծրագրաշարի միջոցով և առաքված ապրանքը վերցնում ընտրված վայրից:

Թվային իրերի կամ տոմսերի համար՝

  • Ներբեռնում - Մեթոդը հաճախ օգտագործվում է թվային մեդիա արտադրանքների համար, ինչպիսիք են ծրագրաշարը, երաժշտությունը, ֆիլմերը[22],
  • Գրատպություն, ծածկագրի տրամադրում կամ էլեկտրոնային փոստով այնպիսի ապրանքների ուղարկում, ինչպիսիք են մուտքի տոմսերը և մատյանները (օրինակ՝ նվեր վկայականներ և կտրոններ),
  • Cee Of Box Office կամ «դռան մոտ» ապրանքի թողնում - հաճախորդը վերցնում է նախապես գնված միջոցառման տոմսերը (օրինակ, ներկայացում, սպորտային միջոցառում կամ համերգ) միջոցառումից անմիջապես առաջ կամ տեղում։ Ինտերնետի և էլեկտրոնային առևտրի կայքերի ստեղծման հետ մեկտեղ, որոնք հաճախորդներին թույլ են տալիս տոմսեր գնել առցանց, այս ծառայության ժողովրդականությունը մեծացել է:

Դիզայն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց գնումները գրավում են հաճախորդները ոչ միայն հարմարավետության բարձր մակարդակի, այլ նաև ավելի լայն ընտրության, մրցակցային գների և տեղեկատվության ավելի մեծ հասանելիության շնորհիվ[23][24]: Բիզնես կազմակերպությունները ձգտում են առցանց գնումներ առաջարկել ոչ միայն այն պատճառով, որ այն շատ ավելի ցածր գնով է համեմատած աղյուսների և շաղախի խանութների հետ, այլ նաև այն պատճառով, որ այն առաջարկում է մուտք դեպի համաշխարհային շուկա, մեծացնում է հաճախորդների արժեքը և զարգացնում կայուն հնարավորություններ[25][26]:

Տեղեկատվության ծանրաբեռնվածություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց խանութների դիզայներները մտահոգված են տեղեկատվության ծանրաբեռնվածության ազդեցություններով: Տեղեկատվական ծանրաբեռնվածությունը վեբ խանութում ապրանքների տարածական և ժամանակային դասավորությունների արդյունք է[27]։ Համեմատած սովորական մանրածախ գնումների հետ՝ վիրտուալ գնումների տեղեկատվական միջավայրը բարելավվում է՝ տրամադրելով լրացուցիչ տեղեկություններ ապրանքների մասին, ինչպիսիք են համեմատական ​​ապրանքներն ու ծառայությունները, ինչպես նաև յուրաքանչյուր այլընտրանքի տարբեր այլընտրանքներ և հատկանիշներ և այլն[28]:

Սպառողների կարիքներ ու ակնկալիքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց սպառողները տարբեր կարիքներ ունեն՝ կախված իրենց ժամանակից և միջավայրից: Համեմատած ավանդական շուկաների կենտրոնացված բնույթի հետ՝ առցանց սպառումը ավելի ապակենտրոնացված է[29][30][31]:

Ինտերնետի արդյունավետության կառավարման Dyn ընկերությունը հարցում է անցկացրել Հյուսիսային Ամերիկայի, Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Ասիայի 11 երկրներից ավելի քան 1400 սպառողների շրջանում, և հարցման արդյունքները հետևյալն են.

  • Առցանց մանրածախ վաճառողները պետք է բարելավեն կայքի արագությունը,
  • Առցանց մանրածախ վաճառողները պետք է թուլացնեն սպառողների վախը անվտանգության շուրջ։

Այս մտահոգությունները հիմնականում ազդում են սպառողների գրեթե երկու երրորդի որոշումների վրա[32]:

Օգտագործողի ինտերֆեյս

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամենակարևոր գործոնները, որոնք որոշում են, թե արդյոք հաճախորդները կվերադառնան կայք, կայքի օգտագործման հեշտությունն է և օգտատերերի համար հարմար գործառույթների առկայությունը։ Օգտագործելիության թեստը կարևոր է վեբ կայքում խնդիրներ և բարելավումներ գտնելու համար: Օգտագործելիությունը գնահատելու մեթոդները ներառում են էվրիստիկական գնահատում, ճանաչողական քայլք և օգտատիրոջ թեստավորում: Յուրաքանչյուր տեխնիկա ունի իր առանձնահատկությունները և ընդգծում է օգտագործողի փորձի տարբեր ասպեկտները[33]:

Շուկայի մասնաբաժին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց գնումների ժողովրդականությունը շարունակում է նվազեցնել սովորական մանրածախ առևտրի վաճառքը: Օրինակ՝ Best Buy-ը՝ ԱՄՆ-ում էլեկտրոնիկայի խոշորագույն մանրածախ վաճառողը, 2014 թվականի օգոստոսին հայտնել է վաճառքի իր տասներորդ եռամսյակային անկումը, վկայակոչելով սպառողների աճող անցումը դեպի առցանց գնումներ[34]։ Ամազոնը ԱՄՆ-ում շուկայի ամենամեծ մասնաբաժինն ունի: 2018 թվականի մայիսի դրությամբ, հարցումը ցույց է տվել, որ ամերիկացիների երկու երրորդը ինչ-որ բան գնել է Ամազոնից (նրանց 92%-ը, ընդ որում առցանց գնորդների 40%-ը գնում է Ամազոնից որևէ բան առնվազն ամիսը մեկ անգամ: Ըստ հաշվարկների՝ 75 միլիոն ամերիկացիներ բաժանորդագրված են Amazon Prime-ին, ևս 35 միլիոնն օգտվում են ուրիշի հաշիվներից[35]:

Առավելություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարմարավետություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց խանութները սովորաբար հասանելի են 24/7 ռեժիմով, և արևմտյան երկրներում շատ սպառողներ ինտերնետ հասանելիություն ունեն ինչպես աշխատավայրում, այնպես էլ տանը: Այլ հաստատություններ, ինչպիսիք են ինտերնետ սրճարանները, համայնքային կենտրոնները և դպրոցները, նույնպես ապահովում են ինտերնետ հասանելիություն: Ի հակադրություն, սովորական մանրածախ խանութ այցելելը պահանջում է երթևեկություն և ծախսեր, ինչպիսիք են գազը, կայանատեղը կամ ավտոբուսի տոմսերը, և սովորաբար պետք է տեղի ունենան աշխատանքային ժամերին: Առաքումը միշտ խնդիր է եղել, որն ազդել է առցանց գնումների հարմարավետության վրա: Ապրանքի հետ կապված խնդրի դեպքում, սպառողները մտահոգված են ապրանքը վերադարձնելու հեշտությամբ՝ ճիշտ ապրանքի կամ գումարի վերադարձի դիմաց: Սպառողներին կարող է անհրաժեշտ լինել կապ հաստատել մանրածախ վաճառողի հետ, այցելել փոստային բաժանմունք և վճարել հետադարձ առաքումը, այնուհետև սպասել փոխարինման կամ փոխհատուցման: Վաճառողները կարող են օգուտ քաղել առցանց գնումներից, քանի որ վաճառքի պաշարների ցածր մակարդակը, ցածր գործառնական ծախսերը և շահագործման մասշտաբները սահմանափակված չեն կայքի կողմից[36][37][38][39]:

Առաքում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հատկապես խոշոր կամ ծանր ապրանքների դեպքում առաքումը կարող է լինել ոչ միայն ավելի հարմար, այլև չպահանջել մեքենա ունենալու անհրաժեշտություն: Տեղական խանութներ գնալու համար անձնական տրանսպորտային միջոցներ չօգտագործելը կամ դրանցից կախվածությունը, որը կարող է էական ազդեցություն ունենալ շրջակա միջավայրի վրա, կարող է առցանց գնումներն ավելի կայուն դարձնել, իսկ առաքման մեքենաներն օգտագործում են օպտիմալացված երթուղիներ[40]:

Գին և ընտրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առցանց գնումների առավելություններից մեկը շատ տարբեր վաճառողների ապրանքների կամ ծառայությունների համար արագ տարբերակ գտնելն է (չնայած որոշ տեղական որոնման համակարգեր օգնում են սպառողներին գտնել մոտակա խանութներում վաճառվող ապրանքները): Որոնման համակարգերը, առցանց գների համեմատման ծառայությունները և հայտնաբերման գնումների շարժիչները կարող են օգտագործվել որոշակի ապրանքի կամ ծառայության վաճառողներին որոնելու համար: Առաքման ծախսերը (եթե կիրառելի են) նվազեցնում են առցանց ապրանքների գնային առավելությունները: Որոշ մանրածախ վաճառողներ (հատկապես նրանք, որոնք վաճառում են փոքր, բարձրարժեք ապրանքներ, ինչպիսիք են էլեկտրոնիկա) առաջարկում են անվճար առաքում բավականաչափ մեծ պատվերների դեպքում: Մանրածախ առևտրով զբաղվողների մեկ այլ կարևոր առավելություն է մատակարարներին և վաճառողներին արագ փոխելու հնարավորությունը՝ առանց օգտվողների գնումների փորձը խաթարելու[41]:

Թերություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Խարդախություն և անվտանգության մտահոգություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաշվի առնելով ապրանքը գնելուց առաջ կայքը ստուգելու ունակության բացակայությունը, սպառողները խարդախության ավելի բարձր ռիսկի են ենթարկվում, քան առերես գործարքներ կատարելիս: Ապրանքը առցանց պատվիրելիս ապրանքը կարող է լավը չլինել, թերություններ ունենա կամ առցանց լուսանկարում պատկերված նույն ապրանքը չլինի:

Բացի այդ, հաքերները կարող են ներխուժել խանութի վեբ կայք և գողանալ տարբեր անձնական տվյալներ (անուններ, հասցեներ և կրեդիտ քարտերի համարներ, թեև վճարային քարտերի արդյունաբերության տվյալների անվտանգության ստանդարտը նախատեսված է նվազագույնի հասցնելու նման խախտումների ազդեցությունը): Ինքնության գողությունը դեռևս մտահոգիչ է սպառողների համար: 2000-ականներին տեղի ունեցած մի շարք հայտնի այսպիսի արտահոսքեր ստիպել են ԱՄՆ որոշ նահանգների պահանջել սպառողներին բացահայտել տեղի ունեցող դեպքերի մասին: Ֆիշինգը ևս մեկ վտանգ է, որի դեպքում սպառողները խաբվում են՝ մտածելով, որ գործ ունեն հեղինակավոր մանրածախ վաճառողի հետ, սակայն նրանք իրականում մանիպուլյացիայի են ենթարկվել՝ անձնական տեղեկատվությունը փոխանցելով հաքերներին:

Որակի կնիքներ կարող են տեղադրվել խանութի ինտերնետային էջում, եթե կայքն անցել է անկախ գնահատում և համապատասխանում է կնիք թողարկող ընկերության բոլոր պահանջներին: Այս կնիքների նպատակն է բարձրացնել առցանց գնորդների վստահությունը: Այնուամենայնիվ, բազմաթիվ տարբեր կնիքների կամ սպառողներին անծանոթ կնիքների առկայությունը կարող է որոշակիորեն ձախողել այս ջանքերը:

Հետևյալ խորհուրդների շնորհիվ սպառողները կարող են պաշտպանվել առցանց ծառայություններից օգտվելիս: Դրանք ներառում են[42].

  • Հայտնի խանութներից օգտվելը կամ անկախ սպառողների կարծիքներ գտնելը իրենց փորձի վերաբերյալ.
  • Նախքան ծառայություններն օգտագործելը կայքում առկա համապարփակ կոնտակտային տվյալներ որոնելը,
  • Վաճառողը կայքում ընդունելի գաղտնիության քաղաքականության որոնելը, օրինակ, եթե մանրածախ վաճառողը բացահայտորեն չի հայտարարում, որ առանց համաձայնության չի տրամադրի անձնական տեղեկություններ ուրիշներին:
  • Ապահովելը, որ վաճառողի հասցեն պաշտպանված է SSL-ով կրեդիտ քարտի տվյալները մուտքագրելիս: Եթե ​​դա արվի, տեղեկատվության մուտքագրման էկրանին կայքի հասցեն կսկսվի «HTTPS»-ով:
  • Ուժեղ գաղտնաբառեր օգտագործելը, որոնք չեն պարունակում անձնական տեղեկություններ, ինչպիսիք են օգտատիրոջ անունը կամ ծննդյան ամսաթիվը:

Ծախսերի ամբողջական բացահայտման բացակայություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծախսերի ամբողջական բացահայտման բացակայությունը նույնպես կարող է խնդրահարույց լինել: Թեև հնարավոր է առցանց հեշտորեն համեմատել ապրանքի բազային գինը, սակայն կարող է ծախսերի բացահայտման գործընթացը հեշտ չլինի։ Լրացուցիչ վճարները, ինչպիսիք են առաքումը, հաճախ տեսանելի չեն լինում մինչև վճարման գործընթացի վերջին քայլը: Խնդիրը հատկապես ակնհայտ է միջսահմանային գնումների դեպքում, որտեղ վերջնական վճարման էկրանին նշված արժեքը չի կարող ներառել լրացուցիչ վճարներ, որոնք պետք է վճարվեն առաքման ժամանակ, ինչպիսիք են սահմանին վճարման ենթական պարտավորությունները: Որոշ ծառայություններ, ինչպիսիք են կանադական Wishabi-ն, փորձում է ներառել այս լրացուցիչ ծախսերի ենթադրյալ արժեքներ[43], սակայն, ընդհանուր ծախսերի բացահայտման բացակայությունը մնում է մտահոգիչ:

Գաղտնիություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անձնական տեղեկատվության գաղտնիությունը կարևոր խնդիր է սպառողների համար: Շատ սպառողներ ցանկանում են խուսափել սպամից, որոնք կարող են առաջանալ առցանց խանութին կոնտակտային տվյալներ տրամադրելուց: Ի պատասխան՝ շատ վաճառողներ խոստանում են չօգտագործել սպառողների տեղեկությունները այդ նպատակների համար: Շատ կայքեր հետևում են սպառողների գնումների սովորություններին, որպեսզի առաջարկեն իրեր և այլ կայքեր դիտելու համա: Ոմանք գնումների ժամանակ խնդրում են նշել գնորդի հասցեն և հեռախոսահամարը, թեև սպառողները կարող են հրաժարվել տրամադրել այդ տեղեկատվությունը: Շատ ավելի մեծ խանութներ օգտագործում են սպառողների կրեդիտ քարտերի կոդավորված հասցեի տեղեկատվությունը (հաճախ առանց նրանց իմացության) դրանք կատալոգի փոստային ցուցակում ավելացնելու համար: Այս տեղեկատվությունը ակնհայտորեն անհասանելի է վաճառականին կանխիկ կամ բանկի միջոցով վճարելիս (դրամական փոխանցում, որի դեպքում կա նաև վճարման ապացույց)[44]:

Տե՛ս նաև

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ «The Alibaba phenomenon». The Economics. March 23, 2013.
  2. ↑ 2,0 2,1 Lambert, Laura (2005). The Internet: A Historical Encyclopedia: Chronology. Vol. 3, Volume 3. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO. էջ 100. ISBN 978-1851096596.
  3. ↑ Magazine, Smithsonian; Fessenden, Marissa. «What Was the First Thing Sold on the Internet?». Smithsonian Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2022-03-25-ին.
  4. ↑ Botha, J.; Bothma, C.; Geldenhuys, P. (2008). Managing E-commerce in Business. Cape Town: Juta and Company Ltd. էջեր 3. ISBN 9780702173042.
  5. ↑ Zinkan, George (2011). Advertising Research: The Internet, Consumer Behavior, and Strategy. Chicago: American Marketing Association. էջ 33. ISBN 9781613112717.
  6. ↑ «Shop Direct celebrates 20 years of online shopping». Shopdirect.com (բրիտանական անգլերեն). 2014-08-11. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-02-07-ին. Վերցված է 2016-12-12-ին.
  7. ↑ Rohm, Andrew J; Swaminathan, Vanitha (2004-07-01). «A typology of online shoppers based on shopping motivations». Journal of Business Research. Marketing on the web – behavioral, strategy and practices and public policy. 57 (7): 748–757. doi:10.1016/S0148-2963(02)00351-X.
  8. ↑ Berners-Lee, T.; Dimitroyannis, Dimitri; Mallinckrodt, A. John; McKay, Susan (1994). «World Wide Web». Computers in Physics (անգլերեն). 8 (3): 298. Bibcode:1994ComPh...8..298B. doi:10.1063/1.4823300.
  9. ↑ Palmer, Kimberly.(2007) News & World Report.
  10. ↑ Gilber, Alorie (11 August 2004). «E-commerce turns 10». CNet. Արխիվացված է օրիգինալից 29 October 2014-ին. Վերցված է 29 October 2014-ին.
  11. ↑ Bigne, Enrique (2005). «The Impact of Internet User Shopping Patterns and Demographics on Consumer Mobile Buying Behavior» (PDF). Journal of Electronic Commerce Research. 6 (3). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-09-28-ին. Վերցված է 2013-03-24-ին.
  12. ↑ Makhitha, Khathutshelo M.; Ngobeni, Kate (2021-02-22). «The influence of demographic factors on perceived risks affecting attitude towards online shopping». SA Journal of Information Management (անգլերեն). 23 (1). doi:10.4102/sajim.v23i1.1283. ISSN 1560-683X.
  13. ↑ Kannan, P. K; Alice Li, Hongshuang (2017). «Digital Marketing: A framework, review and research agenda». International Journal of Research in Marketing. 34 (1): 22–45. doi:10.1016/j.ijresmar.2016.11.006. S2CID 168288051.
  14. ↑ Vafaei, Seyyed Amir; Fekete-Farkas, Mária (2017), Illés, Bálint Csaba; Nowicka-Skowron, Maria; Horská, Elena; Dunay, Anna (eds.), «Short communication: The effect of social media on customer behaviour and firms' activities», Management and Organization: Concepts, Tools and Applications, Pearson, էջեր 221–228, doi:10.18515/dbem.m2017.n02.ch19, ISBN 978-1-78726-048-1, Վերցված է 2020-10-16-ին
  15. ↑ Pappas, N (March 2016). «Marketing Strategies perceived risks, and consumer trust in online behaviour» (PDF). Journal of Retailing and Consumer Services. 29: 92–103. doi:10.1016/j.jretconser.2015.11.007.
  16. ↑ Kawai, F; Tagg, S (July 2017). «The construction of online shopping experience: A repertory grid approach» (PDF). Computers in Human Behavior. 72: 222–232. doi:10.1016/j.chb.2017.02.055.
  17. ↑ Stefko, Robert; Bacik, Radovan; Fedorko, Richard; Olearova, Maria (2022-03-30). «Gender-generation characteristic in relation to the customer behavior and purchasing process in terms of mobile marketing». Oeconomia Copernicana (անգլերեն). 13 (1): 181–223. doi:10.24136/oc.2022.006. ISSN 2353-1827. S2CID 247944696.
  18. ↑ Eggert, Andreas; Kleinaltenkamp, Michael; Kashyap, Vishal (2019-05-01). «Mapping value in business markets: An integrative framework». Industrial Marketing Management (անգլերեն). 79: 13–20. doi:10.1016/j.indmarman.2019.03.004. ISSN 0019-8501. S2CID 169692893.
  19. ↑ Maat, Kees; Konings, Rob (2018-12-01). «Accessibility or Innovation? Store Shopping Trips versus Online Shopping». Transportation Research Record (անգլերեն). 2672 (50): 1–10. doi:10.1177/0361198118794044. ISSN 0361-1981.
  20. ↑ Lopresti, Michael (September 1, 2007). «Bill-2-Phone Lets Customers Add Online Purchases to Their Phone Bill». Allbusiness.com. Վերցված է 23 November 2010-ին.
  21. ↑ Geena Rao (July 19, 2010). «Mopay Now Allows You To Bill Mobile Payments To A Landline Account». TechCrunch.com. Վերցված է 23 November 2010-ին.
  22. ↑ Walker, John (2007-11-22). «RPS Exclusive: Gabe Newell Interview». Rock, Paper, Shotgun. Վերցված է 2013-06-28-ին. «The worst days [for game development] were the cartridge days for the NES. It was a huge risk – you had all this money tied up in silicon in a warehouse somewhere, and so you'd be conservative in the decisions you felt you could make, very conservative in the IPs you signed, your art direction would not change, and so on. Now it's the opposite extreme: we can put something up on Steam, deliver it to people all around the world, make changes. We can take more interesting risks.[...] Retail doesn't know how to deal with those games. On Steam [a digital distributor] there's no shelf-space restriction. It's great because they're a bunch of old, orphaned games.»
  23. ↑ Jarvenpaa, S. L.; Todd, P. A. (1997). «Consumer reactions to electronic shopping on the world wide web». International Journal of Electronic Commerce. 1 (2): 59–88. doi:10.1080/10864415.1996.11518283.
  24. ↑ Peterson, R. A.; Balasubramanian, S.; Bronnenberg, B. J. (1997). «Exploring the implications of the Internet for consumer marketing». Journal of the Academy of Marketing Science. 25 (4): 329–346. doi:10.1177/0092070397254005. S2CID 167790427.
  25. ↑ «Advantages of E-Commerce». The Balance (անգլերեն). Վերցված է 2023-02-15-ին.
  26. ↑ King, Stephen F.; Liou, Jung-Shiuan (2004-12-01). «A framework for internet channel evaluation». International Journal of Information Management (անգլերեն). 24 (6): 473–488. doi:10.1016/j.ijinfomgt.2004.08.006. ISSN 0268-4012.
  27. ↑ Mehrabian, A., & Russel J.A. (1974) An Approach to Environmental Psychology. Cambridge, MA: The MIT Press.
  28. ↑ Huang, M (2000). «Information load: its relationship to online exploratory and shopping behavior» (PDF). International Journal of Information Management. 20 (5): 337–347. doi:10.1016/s0268-4012(00)00027-x.
  29. ↑ Falk, Louis K.; Sockel, Hy; Chen, Kuanchin (2005). «E-Commerce and Consumer's Expectations: What Makes a Website Work». Journal of Website Promotion. 1 (1): 65–75. doi:10.1300/j238v01n01_06.
  30. ↑ Perea y Monsuwé, Toñita; Dellaert, Benedict G.C.; de Ruyter, Ko (2004-01-01). «What drives consumers to shop online? A literature review». International Journal of Service Industry Management. 15 (1): 102–121. doi:10.1108/09564230410523358. ISSN 0956-4233.
  31. ↑ Parker, Christopher J.; Wang, Huchen (2016). «Examining hedonic and utilitarian motivations for m-commerce fashion retail app engagement». Journal of Fashion Marketing and Management. 20 (4): 487–506. doi:10.1108/JFMM-02-2016-0015.
  32. ↑ «Consumers and their online shopping expectations – Ecommerce News». 20 February 2015. Վերցված է 29 August 2016-ին.
  33. ↑ Sherry Y. Chen en Robert D. Macredie, "The assessment of usability of electronic shopping: A heuristic evaluation", International Journal of Information Management 25 (2005), 516–532
  34. ↑ «Best Buy looks to new products to push sales». Minneapolis News.Net. 26 August 2014. Վերցված է 28 August 2014-ին.
  35. ↑ «What Americans Told Us About Online Shopping Says A Lot About Amazon». NPR. Արխիվացված օրիգինալից 2023-06-03-ին.
  36. ↑ Fan, Xiaojun; Ning, Nanxi; Deng, Nianqi (2020-03-19). «The impact of the quality of intelligent experience on smart retail engagement». Marketing Intelligence & Planning (անգլերեն). 38 (7): 877–891. doi:10.1108/MIP-09-2019-0439. ISSN 0263-4503. S2CID 216507124.
  37. ↑ Hsiao, Ming-Hsiung (2009). «Shopping mode choice: Physical store shopping versus e-shopping». Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review. 45 (1): 86–95. doi:10.1016/j.tre.2008.06.002.
  38. ↑ «A guide for businesses on distance selling» (PDF). Office of fair trading. 2004. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 10 August 2013-ին. Վերցված է 19 March 2014-ին.
  39. ↑ Online Shoppers Say They Rarely Return Purchases. Why?
  40. ↑ «Ordering from a local store can curb online shopping's CO₂ emissions». 26 February 2020. Վերցված է 4 November 2022-ին.
  41. ↑ «Online Shopping | PDF | Online Shopping | E Commerce». Scribd (անգլերեն). Վերցված է 2025-01-26-ին.
  42. ↑ «10 Tips for a Safer Online Shopping». www.webroot.com (անգլերեն). Վերցված է 2025-01-26-ին.
  43. ↑ Denise J., Deveau (14 January 2010). «Keeping It Real for Cross-Border Online Shoppers». ecommercetimes.com. ECT News Network. Վերցված է 19 March 2014-ին.
  44. ↑ «https://www.researchgate.net/publication/375921895_RISK_IN_ONLINE_SHOPPING». {{cite web}}: External link in |title= (օգնություն)
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Առցանց_գնումներ&oldid=10254709» էջից