Ապարաններ
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Ապարաններ/Բանանիյար | ||
| Bənəniyar | ||
| Երկիր |  Ադրբեջան | |
| Շրջան | Ջուղայի շրջան | |
| Այլ անվանումներ | Տիգրանակերտ Տիգրանավան Ապարանք | |
| Պաշտոնական լեզու | Ադրբեջաներեն | |
| Բնակչություն | 6․000 մարդ (2010) | |
| Ազգային կազմ | Ադրբեջանցիներ | |
| Կրոնական կազմ | Շիա իսլամ | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Ապարաններ կամ Ապարանք (այժմ կոչվում է՝ ադրբ.՝ Bənəniyar - Բանանիար), նախկին հայկական բնակավայր, ներկայում ադրբեջանաբնակ գյուղ ներկայիս Ադրբեջանի Հանրապետության կազմում գտնվող Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության Ջուղայի շրջանում[1][2]։
Անվանուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակավայրը հայտնի է տարբեր անուններով։ Հնում այն կոչվել է Տիգրանակերտ, Տիգրանավան։ Հետագայում հայտնի է դարձել Ապարաններ, Ապարանք անուններով[1][2]։ Ներկայում ադրբեջանաբնակ դարձած բնակավայրը պաշտոնապես կոչվում է Բանանիար[1]։
Տեղադրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապարաններ բնակավայրը պատմականորեն գտնվել է Երնջակ գավառում՝ Երնջակ գետի աջ ափին, Ապրակունիս բնակավայրից մոտ 2 կմ հյուսիս[1]։ Ներկայում ադրբեջանաբնակ դարձած գյուղը տեղակայված է Ադրբեջանի Հանրապետության կազմում գտնվող Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության Ջուղայի շրջանում։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնագույն պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տարբեր պատմիչներ և ուսումնասիրողներ Ապարանների հնագույն պատմության վերաբերյալ ունեն տարբեր կարծիքներ։ Մի շարք ուսումնասիրողներ, այդ թվում՝ Արգամ Այվազյանը, Չամչյանը, կարծում են, որ Ապարանները Նախիջևանի Տիգրանակերտն է, որը հիմնադրել է Հայոց թագավոր Տիգրան Երվանդյանը։
Պատմամշակութային հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապարաններ բնակավայրը նախկինում ունեցել է տարբեր դարերով թվագրվող պատմամշակութային բազում հուշարձաններ։ Դեռևս Խորհրդային տարիներին հնագույն քաղաքի տարբեր շինությունների, գերեզմանատների մի մասի հետքերը տեսանելի էին այժմյան գյուղի մերձակայքում, այն շրջապատող այգիներում ու դաշտերում[1]։
Ամենայն Սրբոց եկեղեցի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնուց ի վեր բնակավայրը եղել է հայաբնակ։ Հայտնի է, որ միջնադարում այնտեղ ապրել են 500-600 տուն հայ բնակչություն։ Խորհրդային տարիներին և հատկապես Արցախյան պատերազմի հետևանքով Ապարաններ գյուղը հայաթափվել է։ Այժմ այնտեղ բնակվում են ադրբեջանցիներ[1]։ Ադրբեջանական պաշտոնական տվյալներով 2009 թվականին բնակավայրն ուներ 3385 բնակիչ[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Արգամ Այվազյան, «Նախիջևան։ Բնաշխարհիկ պատկերազարդ հանրագիտակ», Երևան, 1995 թվական, էջ 193-194։
- ↑ 2,0 2,1 Արգամ Այվազյան, «Նախիջևանի ԻՍՍՀ հայկական հուշարձանները» Երևան, «Հայաստան» հրատարակչություն, 1986 թվական։
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması 2009-cu il. I cild. Bakı - 2010.(ադրբ.)
| ||||||||||||||||||||||
