Աշոտ Արզումանյան (արձակագիր)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աշոտ Արզումանյան (այլ կիրառումներ)
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Արզումանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Աշոտ Արզումանյան
Ծնվել էմայիսի 29, 1913(1913-05-29)[1]
ԾննդավայրՇուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1]
Վախճանվել է1995
Վախճանի վայրՄոսկվա, Ռուսաստան
Մասնագիտությունարձակագիր և լրագրող
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՀԱՊՀ (1936)[1]
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների թեկնածու (1958)
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]
ԱշխատավայրՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ[1], Ավանգարդ, Սովետական Հայաստան և ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ
Պարգևներ
«Պատվո նշան» շքանշան
և Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
Աշոտ Արզումանյան Վիքիդարանում

Աշոտ Մարտիրոսի Արզումանյան (մայիսի 29, 1913(1913-05-29)[1], Շուշի, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1] - 1995, Մոսկվա, Ռուսաստան), հայ արձակագիր, լրագրող, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1974), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1958 թվականից։ ԽՄԿԿ անդամ 1939 թվականից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Շուշի քաղաքում։ 1936 թվականին ավարտել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտը։ Լրագրական գործունեությունը սկսել է 1927 թվականից՝ «Ավանգարդ» և «Սովետական Հայաստան» թերթերում։ Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ եղել է համամիութենական ռադիոյի վերջին լուրերի հատուկ թղթակիցը Մոսկվայում։ 1950-1975 թվականներին աշխատել է ՀԽՍՀ ԳԱ պատմության ինստիտուտում որպես ավագ գիտաշխատող։ 1978-1982 թվականներին ավագ գիտաշխատող էր ՀԽՍՀ ԳԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտում։ 1958 թվականին «Հայ-ռուսական գրական կապերը» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։

Ռուսերեն առանձին գրքերով լույս են տեսել Ա. Արզումանյանի «Բարեկամություն» (Մոսկվա, 1957, 1959), «Բարեկամություն» (հատոր Ա և Բ, Երևան, 1960), «Գլխավոր կոնստրուկտոր Ա. Ի. Միկյանը» (Մոսկվա, 1961), «Ակը Բյուրականի» (Մոսկվա, 1964, Երևան, 1969, 1976), «Հայաստան-Ռուսաստան. հավերժ բարեկամություն» (Երևան, 1966), «Սանահինցի տղան» (Մոսկվա, 1966), «Փոլատի գաղտնիքը» (Երևան, 1967, 1976, Մոսկվա, 1984), «Ծովակալը» (Երևան, 1973, 1984, Մոսկվա, 1976, 1980), «Օրբելյան եղբայրներ», գիրք 1. Տայֆուն (Երևան, 1976), «Բարև, Ռուսաստան» (Մոսկվա, 1978), «Արագած» (Մոսկվա, 1979), «Արարատից մինչև Մոնբլան» (Մոսկվա, 1983), «Իվան Թևոսյան» (Մոսկվա, 1983), «Հատընտիր» (Երևան, 1983), էստոներեն՝ «Ծովակալը» (Տալլին, 1978), «Ակը Բյուրականի» (Տալլին, 1983), ֆրանսերեն՝ «Գալակտիտական ափի մեջ» (Մոսկվա, 1984) գործերը[2]։

Պարգևատրվել է «Պատվո նշան» շքանշանով։

Ա. Արզումանյանի երկերի մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Յան Ռայնիսը և հայ ժողովուրդը, Երևան, Հայկական ՍՍՀ Քաղաքական և գիտական գիտելիքների տարածման ընկերություն, 1954, 28 էջ։
  • Ճանապարհ դեպի գիտություն, Երևան, Հայպետհրատ, 1956, 148 էջ։
  • Բարեկամություն, Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 1000 էջ։
  • Ակը Բյուրականի, Երևան, Հայպետհրատ, 1962, 403 էջ։
  • Բարեկամություն։ Հոդվածներ, ակնարկներ, ուսումնասիրություններ, վավերագրեր, ասույթներ հայ-ռուսական կապերի մասին, գիրք 1, Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 788 էջ։
  • Բարեկամություն։ Հոդվածներ, ակնարկներ, ուսումնասիրություններ, վավերագրեր, ասույթներ հայ-ռուսական կապերի մասին, գիրք 2, Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 827 էջ։
  • Հրաշալի էստաֆետը (պատմվածք մաթեմատիկոս Սերգեյ Մերգելյանի մասին), Երևան, «Հայաստան», 1971, 207 էջ։
  • Հրեղեն ոտնահետքեր (վավերագրական վիպակ Հովհաննես Թևոսյանի մասին), Երևան, «Հայաստան», 1973, 387 էջ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. Հայկ Խաչատրյան (1986). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 77-78.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աշոտ Արզումանյան (արձակագիր)» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 48