Անտոնիո Բուերո Վալյեխո
Անտոնիո Բուերո Վալյեխո իսպ.՝ Antonio Buero Vallejo | |
---|---|
Ծնվել է | սեպտեմբերի 29, 1916[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Գուադալախարա, Կաստիլիա-Լա Մանչա, Իսպանիա |
Մահացել է | ապրիլի 29, 2000[4] (83 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մադրիդ, Իսպանիա |
Քաղաքացիություն | Իսպանիա |
Մայրենի լեզու | իսպաներեն |
Երկեր | En la ardiente oscuridad?, Story of a staircase? և Q5966784? |
Մասնագիտություն | դրամատուրգ, գրող և բանաստեղծ |
Ամուսին | Victoria Rodríguez?[5] |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Իսպանիայի արքայական ակադեմիա |
Antonio Buero Vallejo Վիքիպահեստում |
Անտոնիո Բուերո Վալյեխո (անգլ.՝ Antonio Buero Vallejo, սեպտեմբերի 29, 1916[1][2][3][…], Գուադալախարա, Կաստիլիա-Լա Մանչա, Իսպանիա - ապրիլի 29, 2000[4], Մադրիդ, Իսպանիա), իսպանացի դրամատուրգ, որը կապված է եղել «36-ի սերունդ» շարժման հետ և համարվել է Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի ամենակարևոր իսպանացի դրամատուրգը:
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կարիերայի ընթացքում արժանացել է երեք Ազգային թատերական մրցանակների (1957, 1958 և 1959 թվականներին), 1980 թվականին ողջ կարիերայի համար արժանացել է Ազգային թատերական մրցանակի, 1996 թվականին ստացել է Ազգային գրականության մրցանակ, իսկ 1986 թվականին ստացել է Իսպանիայի բարձրագույն պարգևը՝ Միգել դե Սերվանտեսի մրցանակ։ 1971 թվականից մինչև իր մահը եղել է Real Academia Española-ի անդամ[7]։
1934-1936 թվականներին Վալյեխոն արվեստ և նկարչություն է սովորել Մադրիդի Սան Ֆերնանդո Էսկուելա դե Արտեում։ Քաղաքացիական պատերազմի տարիներին անդամագրվել է Իսպանիայի կոմունիստական կուսակցությանը և ծառայել որպես բժիշկ հանրապետական բանակում[8]։
Պատերազմից հետո բանտարկվել է վեց տարով։ Ազատ արձակվելուց հետո՝ 1949 թվականին գրել է «Աստիճանների պատմությունը»: Այս աշխատանքը ներկայացնում է Իսպանիայի գրաֆիկական պատկերը Քաղաքացիական պատերազմից հետո, ինչից հետո արժանացել է Լոպե դե Վեգայի մրցանակին՝ Վալյեխոյին դարձնելով Իսպանիայի առաջատար հեղինակներից մեկը: Մինչ մյուս հեղինակները հեռացել են Իսպանիայից՝ Ֆրանկոյի գրաքննությունից խուսափելու համար, Վալյեխոն մնացել է Իսպանիայում և օգտագործել սիմվոլիզմ կառավարությանը քննադատելու համար: 1971 թվականին ընտրվել է որպես Իսպանիայի թագավորական ակադեմիայի անդամ։ 1994 թվականին Կերպարվեստում ունեցած վաստակի համար պարգևատրվել է ոսկե մեդալով և Իսպանիայի հեղինակների միության ոսկե մեդալներով։
Մահացել է 2000 թվականի ապրիլի 29-ին, 83 տարեկան հասակում՝ ինսուլտի պատճառով[9][10]։
Նրա ստեղծագործության ընդհանուր թեման Իսպանիայի խնդիրներն են եղել Ֆրանկոյի ժամանակ և դրանից հետո: Ողբերգությունների մեջ միշտ եղել է ապագայի հանդեպ հույսի զգացում։ Նրա ստեղծագործությունները հաճախ օգտագործում են զգայարանների սիմվոլիկան, օրինակ՝ «Այրվող խավարը» ստեղծագործության մեջ գլխավոր հերոսը չի կարողանում տեսնել, այն հանդիսացել է Իսպանիայում տիրող մռայլ իրավիճակի խորհրդանիշը:
Մրցանակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Միգել դե Սերվանտեսի մրցանակ (1986)
- Ազգային թատերական մրցանակ (1957, 1958, 1959 և 1996)
Աշխատություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Historia de una escalera («Աստիճանների պատմություն»)(1949)
- En la ardiente oscuridad («Այրվող խավարը») (1950)
- La tejedora de sueños (1952)
- La señal que se espera (1952)
- Casi un cuento de hadas (1953)
- Madrugada (1953)[11]
- Irene o el tesoro (1954)
- Las cartas boca abajo (1957)
- Hoy es fiesta (1955)
- Un soñador para un pueblo (1958)
- Las Meninas (1960)
- El concierto de San Ovidio («Սեն-Օվիդի տոնավաճառի համերգը») (1962)
- Aventura en lo gris (1963)
- El tragaluz («Նկուղային պատուհանը») (1967)
- La doble historia del doctor Valmy («Բժիշկ Վալմիի կրկնակի դեպքի պատմությունը»)(1968)
- El sueño de la razón («Պատմության քունը») (1970)
- La detonación («Կրակոցը»)(1977)
- Llegada de los dioses (1971)
- La Fundación («Հիմնադրամ») (1974)
- Jueces en la noche («Գիշերվա դատավորները») (1979)
- Caimán (1981)
- Diálogo secreto (1984)
- Lázaro en el laberinto (1986)
- Música cercana («Երաժշտական պատուհան») (1989)
- Las trampas del azar (1994)
- Misión al pueblo desierto (1999)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Nationalencyklopedin (շվեդերեն) — 1999.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Library of Congress Authorities — Library of Congress.
- ↑ https://www.elespanol.com/cultura/20200715/muere-actriz-victoria-rodriguez-buero-vallejo-madrid/505450723_0.html
- ↑ Journal officiel de la République française, Journal officiel de la République française. Document administratif (ֆր.) — 1868. — ISSN 0242-6773
- ↑ «Antonio Buero Vallejo - letra X». Real Academia Española (իսպաներեն). Վերցված է 26 May 2023-ին.
- ↑ «Antonio Buero Vallejo». Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes (իսպաներեն). Վերցված է 2021-10-21-ին.
- ↑ Lentz, Harris M. (2008-10-24). Obituaries in the Performing Arts, 2000: Film, Television, Radio, Theatre, Dance, Music, Cartoons and Pop Culture. McFarland. ISBN 9780786452057.
- ↑ Riding, Alan (2000-05-06). «Antonio Buero Vallejo, 83, Playwright and Dissident During Franco's Rule». The New York Times.
- ↑ Besó Portalés, César (2003), Madrugada - Una propuesta de comentario, Վերցված է 2008-05-21-ին
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Անտոնիո Բուերո Վալյեխոն Միգել դե Սերվանտեսի վիրտուալ գրադարանում (cervantesvirtual.com) (Իսպաներեն)
- Անտոնիո Բուերո Վալեխոն Կաստիլիա-Լա Մանչա գրադարանի կայքում (sacm.jccm.es) (Իսպաներեն)