Անդրեա Մանտենյա
.svg){kind=small}
Անդրեա Մանտենյա (իտալ.՝ Andrea Mantegna, 1431[1][2][3], Պիացոլա սուլ Բրենտա, Պադովա, Վենետո, Իտալիա և Isola Mantegna, Պիացոլա սուլ Բրենտա, Պադովա, Վենետո, Իտալիա[3] - սեպտեմբերի 13, 1506[4][2][5][…] կամ սեպտեմբերի 13, 1506[3], Մանտովա, Մանտուա, Լոմբարդիա[6][7][3]), Վաղ Վերածննդի իտալացի նկարիչ, Պադովայի դպրոցի ներկայացուցիչ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սովորել է հոգեհոր՝ Ֆ. Սկվարչոնեի մոտ։ Կրել է Դոնատելլոյի, Անդրեա դել Կաստանյոյի և վենետիկյան գեղանկարչության ազդեցությունը։ Կրոնական կոմպոզիցիաներում Մանտենյան ներդրել է մարդկային անհատականության ուժն ու արժանապատվությունը հավաստող պաթոսով ներթափանցված հերոսական աշխարհազգացողությունը։ Պադուայի էրեմիտանի եկեղեցու Օվետարի կապելլայի որմնանկարներում (1449-1455) արդեն նկատելի են Մանտենյայի խիստ, արխիտեկտոնիկ կոմպոզիցիան, հատու կրճատումները։ Այս և հետագա աշխատանքներում (Վերոնայի Սան-Զենո Մաջորե եկեղեցու եռապատկերը, 1457-1459) կազմավորվել է թանկագին արծնի նման մետաղական փայլով շողշողացող գույների՝ Մանտենյաին բնորոշ գեղանկարչական եղանակը։
1460 թվականից Մանտենյան ապրել է Մանտուայում, Լոդովիկո Գոնզագայի պալատում։ Սան-Ջորջո դղյակի «Դելյի Մպոզիի սրահ»-ի որմնանկարներում (1474) Մանտենյան իրականացրել է ճարտարապետության և գեղանկարչության համադրումը՝ ձգտելով ինտերիերի տեսողական-տարածական ամբողջականության։ Հռոմեական անտիկ արվեստի խստաշունչ ոգով է տոգորված «Կեսարի հաղթարշավի» համար արված միագույն էսքիզաշարը (1485-1488, 1490-1492, Հեմպտոն Կորտ, Լոնդոն)։ Ուշ շրջանի գործերից են՝ «Պառնաս» (1497, Լուվր, Փարիզ), «Սամսոն և Դալիլա» (1500-ական թթ., Ազգային պատկերասրահ, Լոնդոն)։ Մանտենյաի գրաֆիկական աշխատանքները (7 փորագրություն պղնձի վրա՝ «Ծովային աստվածությունների մարտը», մոտ 1470) աչքի են ընկնում կերպարների մոնումենտալությամբ, ձևերի պլաստիկությամբ և նրբագեղությամբ։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սուրբ Սեբաստյան, 1480, Լուվրի թանգարան
Քրիստոսը որպես Քավիչ
Մեռած Քրիստոսը, 1480
Մադոննա,1485
Հոգեվարքը պարտեզում,1455
Բակչանալ, գինի խմելու փառատոն
Հուդիթ և Հողոփեռնես
Տեսախցիկի մանրուքներ
_-_Judith_with_the_Head_of_Holofernes_-_Google_Art_Project.jpg)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 http://www.treccani.it/enciclopedia/andrea-mantegna/
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb120459468
- ↑ 4,0 4,1 4,2 https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Andrea_Mantegna
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 RKDartists
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Мантенья Андреа // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 http://vocab.getty.edu/page/ulan/500004218
- ↑ 8,0 8,1 https://www.nga.gov/collection/artist-info.1507.html
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 242)։ 
|