Անատոլի Բերգեր

Անատոլի Բերգեր; ռուս.՝ Анатолий Бергер
Ծնվել է	սեպտեմբերի 5, 1938 (85 տարեկան)
Ծննդավայր	Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	բանաստեղծ և Քաղաքական բանտարկյալ
Լեզու	ռուսերեն
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Ռուսաստան
Աշխատավայր	Բուսաբուծության համառուսաստանյան ինստիտուտ

Անատոլի Բերգեր (ռուս.՝ Анатолий Соломонович Бергер, ծնվ.՝ 5 սեպտեմբերի, 1938, Լենինգրադ), ռուս գրող, բանաստեղծ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անատոլի Սոլոմոնովիչ Բերգերըծնվել է 1938 թվականի սեպտեմբերի 5-ին Լենինգրադում, մտավորականների ընտանիքում։ Հայրը ֆիզիկոս էր, մայրը՝ երաժիշտ։ Վաղ մանկության տարիներն համընկել են պատերազմական տարիների հետ։ Ընտանիքն Ուֆա է էվակուացվել ռազմական գործարանի հետ, որտեղ աշխատում էր հայրը։

Անատոլի Բերգերի ընտանիքը Լենինգրադ է վերադարձել 1944 թվականին։ Դպրոցն ավարտելուց հետո Անատելի Բերգերը ցանկացել է ընդունվել Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի պատմական ֆակուլտետ, բայց չի ընդունվել մրցույթային կարգով (չի ընդունվել խորհրդային բուհերում հրեա ուսանողների տոկոսայիննորմի պարճառով)։ 1962 թվականին Անատոլի Բերգերն ավարտել է Լենինգրադի Ն. Կրուպսկայայի անվան մշակույթի ինստիտուտը (ներկայում՝ Սանկտ Պետերբուրգի մշակույթի ու արվեստների համալսարան), որից հետո երկու տարի ծառայել է բանակում, ապա աշխատել Էրմիտաժի գրադարանում, բուսաբուծության ինստիտուտում, հիդրոտեխնիկայի ինստիտուտում, Академкнига հրատարակչությունում։

Անատոլի Բերգերը գրել սկսել է 13 տարեկան հասակում։ Իր առաջին բանաստեղծությունը նա հրատարակել է 1962 թվականին, երբ ծառայում էր բանակում. այն հրատարակվել է «И снова зовёт вдохновенье» («Եվ նորից կանչում է ներշնչումը», Л., Лениздат, 1962) կոլեկտիվ ժողովածուում, որի վերնագիր էր ընտրվել Բերգերի բանաստեղծության առաջին տողը։ Այնուհետև Անատոլի Բերգերի ստեղծագործությունները տպագրվել են «День поэзии Ленинграда» («Լենինգրադի պոեզիայի օր», Л., 1964) և «Молодой Ленинград» («Երիտասարդ Լենինգրադ», Л., 1966) ալմանախներում։

1969 թվականին Անատոլի Բերգերը ձերբակալվել է ու դատապարտվել 4 տարվա ազատազրկման և 2 տարվա աքսորի ՌՍՖՍՀ Քրեական օրենսգրքի 70-րդ հոդվածի 1-ին կետո «հակախորհրդային ագիտացիայի ու պրոպագանդայի համար», այսինքն՝ չհրատարակված բանաստեղծությունների, «Моралите об Орфее» պիեսի ու արծաթե դարի բանաստեղծների մասին էսսեի համար։ Դատին ներկա էր նաև Վասիլի Շուլգինը։ Անատոլի Բերգերն ազատազրկության տարիներն անցկացրել է Մորդովայում՝ խստացված ռեժիմով ճամբարում, որից հետո երկու տարի աքսորն անցկացրել է Կրասնոյարսկի երկրամասի Կուրագինո գյուղում։

Աքսորից վերադառնալուց հետո Անատոլի Բերգերն աշխատել է որպես գրենական պիտույքների պահեստի առաքիչ (1976-79), ապա գրադարանավար Սանկտ Պետերբուրգի լեռնային ինստիտուտում։ Երբ Փարիզի «Эхо» ամսագրում Ե. Գորնի կեղծանվամբ տպագրվեցին Անատոլի Բերգերի «Этап» վերնագրված հուշերը, նրան կանչեցին ԽՍՀՄ Պետական անվտանգության կոմիտե և նոր ազատազրկման սպառնալիքով ստիպեցին հրաժարվել Փարիզում տպագրության պատրաստված նոր ժողովածուի հրատաակությունից։ 1982 թվականին Անատոլի Բերգերի բանաստեղծություններից մի քանիսն ընդգրվեցին «Острова» («Կղզիներ») անալոգիայում^[2]։ 1981 թվականին Անատոլի Բերգերը զեկույցով հանդես եկավ Վլադիսլավ Խոդասևիչի ծննդյան 95-ամյակին նվիրված ոչ պաշտոնական գիտաժողովում։

1986 թվականին Անատոլի Բերգերի բանաստեղծությունները նորից հայտնվեցին պաշտոնական հրատարակություններում։ 1989 թվականին Անատոլի Բերգերը սկսեց աշխատել Ա. Պուշկինի անվան համամիութենական հումանիտար հիմնադրամում, գլխավորում էր նրա մասնաճյուղը Սանկտ Պետերբուրգում (մինչ 1994 թվականը), զբաղվում էր հիմնադրամի հրատարակչական նախագծերով։ 1994-1996 թվականներին Անատոլի Բերգերն ընդգրկված էր Интерстартсервис հրատարակչության ղեկավարության կազմում։

1990 թվականի դեկտեմբերին չեղյալ համարվեց 1969 թվականին Անատալի Բերգերի նկատմամբ ընդունված դատավճիռը «հանցակազմի բացակայության պատճառով»։ 1992 թվականին Բերգերը վերադարձրեց իր արխիվը, որ բռնագրավվել էր ձերբակալության ժամանակ։

Անատոլի Բերգերը Սանկտ Պետերբուրգի գրողների միության, Ռուսաստանի Գրողների միության, Ռուսաստանի Լիտֆոնդի (ռուս.՝ Литфонд России) ու Միջազգային Գրականության հիմնադրամի անդամ է։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկսելով ստեղծագործել 13 տարեկան հասակում՝ Անատոլի Բերգերը պոեզիայում ավանգարդ փորձերից, արձակում սյուրռեալիստական փորձերից հետո Անատոլի Բերգերը մշակեց իր լեզուն, հասավ արտահայտության խստության ու դիպուկության։ Անատոլի Բերգերի գրական ուղղությունը կարելի է բնութագրել որպես փիլիսոփայական քնարերգություն, որ անդրադառնում է պատմությանը, բնությանը, հայրենի քաղաքին, սիրուն։ Իսկ Անատոլի Բերգերի արձակում հիմնական տեղը պատկանում է հիշշողություններին։

Բացի վերոհիշյալ «Молодой Ленинград» ու «День поэзии» ալմանախներից և Փարիզի «Эхо» ամսագրից, Անատոլի Բերգերի բանաստեղծությունները տպագրվել են նաև Մոսկվայի «Гуманитарный фонд» (1991) թերթում, «Ռուս առաքիչ» (Նյու Յորք/Մոսկվա/Փարիզ, 1991) թերթում, «Нева», «Звезда», «Знамя» գրական ամսագրերում, Եվգենի Եվտուշենկոյի «Строфы века» (Մինսկ/Մոսկվա, Полифакт, 1995) ժողովածուում, «Мансарда» (№ 2-3, 2000) ալմանխում, «Петрополь» (Л., 1990, հ. 2) ալմանախում, Նյու Յորքի «Новое русское слово» (1990, 1993) ամսագրում, Կալիֆոռնիայի «Встреча» (№ 1(67), 1999) շաբաթաթերթում և այլն։

2010 թվականին Բեռլինի միջազգային գրական փառատոնի շրջանակներում Անատոլի Բերգերը զեկույցով հանդես եկավ գիտաժողովում։

2013 թվականին լույս տեսան Ռուսաստանի գրողների միության երկու ալմանախներ՝ "Паровозъ" և "Лёд и пламень"։ Երկու ժողովածուներում էլ ընդգրկված էին Անատոլի Բերգերի բանաստեղծություններից։

Գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Анатолий Бергер. «Подсудимые песни», М., Прометей, 1990.
Анатолий Бергер. «Смерть живьём». Воспоминания։ тюрьма, лагерь, ссылка, Ленинград, Мордовия, Сибирь. М., ВГФ им. А. С. Пушкина, 1991.
Анатолий Бергер. «Стрельна». Стихи, СПБ, 1993
Анатолий Бергер. «Древние сновидения», СПб, 1998.
Анатолий Бергер. «Стихи и проза», СПб., 2001.
Анатолий Бергер. «Монологи». СПб., 2004.
«Современники о Ходасевиче». Составление, предисловие и комментарий Анатолия Бергера, СПб., Алетейя, 2004
Анатолий Бергер. «А где-то там шумит страна», СПб., 2006.
Анатолий Бергер. «Недосказанное», СПб., издательство Балтийские сезоны, 2008
Анатолий Бергер, Елена Фролова. «Состав преступления», СПб., Juolukka։ (http://www.juolukka.org/1_3_3/index.html Արխիվացված 2014-02-04 Wayback Machine), 2011.
Анатолий Бергер. «Времен крутая соль», СПб., Juolukka։(http://www.juolukka.org/1_2_21/index.html Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine), 2012.
Анатолий Бергер, Елена Фролова. «Горесть неизреченная», СПб., издательство Региональный издательский дом, 2014.
Анатолий Бергер «Продрогшие созвездия», СПБ., Juolukka, 2014.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Самиздат Ленинграда. 1950-е — 1980-е. Литературная энциклопедия. Редактор Дмитрий Северюхин. Составители։ Вячеслав Долинин, Борис Иванов, Б. Останин, Дмитрий Северюхин. Издательство Новое литературное обозрение, 2003.
Новая Россия։ мир литературы. Энциклопедический словарь-справочник, в 2 томах. М., Рипол-классик, 2003.
Литературный Санкт-Петербург։ XX век. Прозаики, поэты, драматурги, переводчики. В 2-х томах. Составитель Ольга Богданова. СПб։ Филологический факультет СПбГУ, 2011.
Распятые։ писатели-жертвы политических репрессий. Составитель З. Л. Дичаров Русско-Балтийский информационный центр БЛИЦ, 1993.
Татьяна Иванова. Расскажу вам о вас. Из дневника читателя. Книжное обозрение, 10 апреля 1992.
Владимир Лавров. О культуре и культура слова. Ленинградская правда, 31 октября 1989.
Тамара Петкевич. На фоне звезд и страха. Л.,2008.
Н. Горячкин. «Изготовил и хранил пасквильные сочинения в стихотворной форме». Час пик, 26 февраля 1990.
Сергей Стратоновский. «Подсудимые песни», Нева, № 2, 1991.
Татьяна Полякова. «Острожная хроника 70-х». Русский курьер. Нью-Йорк-Москва-Париж, № 39, 1991.
Ольга Шервуд. Освобождение в книге. Вечерний Ленинград, 27 июня 1991.
Е. Щеглова. Смерть живьём. Нева, № 2 1992.
Л. Сидоровский. «Мой репрессированный стих». Невское время, 20 августа 1992.
Борис Владимиров. «Я строчек слышу разговор». Телевидение. Радио, № 36 1998.
Борис Каменский. «Я обречен, как волк на вой, перемогать строку строкой». Невский край, № 17 1998.
Ксения Григорьева. «Поэт статей не пишет, их ему шьют». Вечерний Петербург, 20 марта 2001.
Т. Леонтьева. «А Курагино мое далеко». Тубинские вести, 3 ноября 2000.
Г. Васюточкин. Пасмурная лира. Вечерний Петербург, 3 марта 2004 (статья перепечатана в книге Г. Васюточкин. «На перевале тысячелетий», СПб, Издательство Александра Сазанова, 2011)
Г. Зяблова. Просто встреча. Вестник Золотой книги Санкт-Петербурга, № 6 2004.
А. Филимонов. Осенние сумерки. Интернет-журнал, 2004.
Л. Аннинский. Жребий лих (глава в книге Лев Анненский. Русский человек на любовном свидании, М., Согласие, 2004).
Р. Самигулина. «Друг друга узнают поэты», газета Горизонт, Австралия, Сидней, 29 марта 2012.
Анна Кузнецова. "Анатолий Бергер, Елена Фролова. «Состав преступления», «Знамя», № 6 2012.
Борис Давыдов. "Анатолий Бергер, Елена Фролова. «Состав преступления». Нева, № 2 2012.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_65619c758c9236a0-1] Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (ռուս.) / под ред. О. В. Богданова

[2] ОСТРОВА. Антология ленинградской неофициальной поэзии. Составители: А. Антипов (В. Долинин), Ю. Колкер, С. Нестерова (Востокова), Э. Шнейдерман. Ленинград, 1982

[1]

[2]