Այնթապի հայրենակցական միություններ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Այնթապի հայրենակցական միություններ 1915 թվականի հունիսի 20-ին Բոստոնում (ԱՄՆ) հիմնադրվել է այնթապահայերի առաջին՝ «Այնթապի ամերիկահայոց ուսումնասիրաց միություն»–ը, որի նպատակն էր օգնել Այնթապի որբ և աղքատ մանուկների դաստիարակության և կրթության գործին։ 1920 թվականին Միությունը կազմակերպեց հանգանակություն Այնթապի ինքնապաշտպանության կարիքների համար։ 1921 թվականից օգնել է Սիրիա, Լիբանան և այլուր ապաստանած տարագիր հայրենակիցներին։ 1924 թվականի մարտ-մայիս ամիսներին մասնաճյուղեր հիմնվեցին Նյու Յորքում, Չիկագոյում, Տրոյում։ 1924 թվականի օգոստոսի 17-ին Բոստոնում հրավիրեց բոլոր մասնաճյուղերի պատգամավորական ժողով, որը «Ուսումնասիրաց»–ը վերակազմեց «Ամերիկաբնակ այնթապցիների միության» (Այնթապի հայրենակցական միություններ) և ընտրեց վարչություն (5 հոգուց), որի գլխավոր խնդիրն էր՝ Միության շուրջը համախմբել այնթապցիներին, նյութական օգնություն ցույց տալ կարիքավորներին և ավելացնել կրթական նպատակներին հատկացվող միջոցները։

Մասնճյուղեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1924 թվականի դեկտեմբերին կազմվեցին Ֆիլադելֆիայի, 1925 թվականին՝ Դետրոյտի մասնաճյուղերը։ 1928 թվականի վերջերին Միությանը միացան Լոս Անջելեսի Այնթապի որբախնամ ընկերությունը (գոյություն ուներ 1920 թվականից), 1945 թվականի դեկտեմբերի 2-ին՝ Այնթապցիների ազգային միությունը (ստեղծված 1935 թվականի մայիսի 12-ին, Բոստոնում), որը մասնաճյուղեր ուներ ԱՄՆ-ի մի շարք քաղաքներում։ Այնթապցիների ազգային միությունը սփյուռքի ամենազանգվածային հայրենակցական միություններից է և ԱՄՆ-ից դուրս ունի խորհրդատու մարմին Սիրիայում։ Այնթապի հայրենակցական միություններ կան նաև Լիբանանում, Արգենտինայում, Ուրուգվայում, Բրազիլիայում։

Վարչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այնթապցիների հայրենակցական միության կենտրոնական վարչությունը ընտրվում է տարեկան պատգամավորական ժողովում և 2 տարուց ավելի չի կարող մնալ նույն վայրում։ Այնթապի հայրենակցական միություններին մասնակցել են համագաղութային ձեռնարկումներին, խրախուսել և գլխավորել մեծ թվով այնթապցիների ներգաղթը Աովետական Հայաստան։ Նրանք սերտ կապ են պահպանում Սովետական Հայաստանի հետ։ Հայկական ԽՍՀ Գերագույն սովետը, ընդառաջ գնալով Այնթապի հայրենակցական միությունների և Սովետական Հայաստանում ապրող այնթապցիների խնդրանքին, 1970 թվականի սեպտեմբերին Մասիսի շրջանի Թազագյուղ գյուղը վերանվանեց Այնթապ։ 1960 թվականից հրատարակվում է «Հայ Անթեպ» (1970 թվականից «Նոր Այնթապ») պարբերականը։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 347