Այգու անկյուն Մոնժերոնում
 | |
|---|---|
 | |
| տեսակ | գեղանկար |
| նկարիչ | Կլոդ Մոնե |
| տարի | 1877 |
| բարձրություն | 175 սանտիմետր[1] |
| լայնություն | 194 սանտիմետր[1] |
| ստեղծման վայր | Ֆրանսիա[1] |
| ուղղություն | իմպրեսիոնիզմ |
| ժանր | բնանկար |
| նյութ | յուղաներկ[1] և կտավ[1] |
| գտնվում է | Պետական Էրմիտաժ[1] |
| հավաքածու | Պետական Էրմիտաժ |
Ծանոթագրություններ | |
«Այգու անկյուն Մոնժերոնում» (ֆր.՝ Coin de jardin à Montgeron), Կլոդ Մոնեի նկարը, որը ներկայում պահվում է Էրմիտաժի հավաքածուում։
Նկարում պատկերված է Ռոտեբուրգ ամրոցի այգու մի հատված․ առջևի պլանում ծաղկած վարդեր են լճակի ափին։
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կտավն ստեղծվել է շուրջ 1876 թվականին[2] ֆինանսիստ և բարերար Էռնեստ Օշեդեի պատվերով որպես Մոնժերոնի Ռոտեբուրգ ամրոցի չորս դեկորատիվ պաննոներից մեկը[3]․ նույն շարքի մյուս աշխատանքներն են՝ «Լճակ Մոնժերոնում» (Էրմիտաժ), «Հնդկահավեր» (Օրսե), «Որս» (մասնավոր հավաքածու)։
«Այգու անկյուն Մոնժերոնում» նկարը ցուցադրվել է իմպրեսիոնիստների երրորդ ցուցահանդեսում[4]։ Գեղանկարչության քննադատ Ժ․ Ռիվերը այն կոչել է «Լճակի անկյուն գեորգիններով»։ Սակայն Ա. Բարսկայան հնարավոր է համարում, որ այդ ժամանակ ցուցադրվել էր ոչ թե այդ նկարը, այլ դրա էսքիզը[5]։ Այդ էսքիզը նկարագրվել է Մոնեի ստեղծագործության կատալոգում, որը կազմել է Դ. Վիլդենշտեյնը՝ նշելով, որ այն գտնվում է ԱՄՆ-ում՝ Նեյսոն Հարիսի հավաքածուում։ Ա. Գ. Կոստենևիչը կարծում է, որ իմպրեսիոնիստների երրորդ ցուցահանդեսում ցուցադրվել է Էրմիտաժի կտավը։ Նկարում, ի տարբերություն էսքիզի, «կոմպոզիցիան մի քիչ ընդլայնված է, իսկ վարդերն առաջին պլանում ավելի ընդգծված են»[6]։
1877 թվականին Օշեդեն սնանկացել է, և նրա ունեցվածքը (ներառյալ իմպրեսիոնիստների հավաքածուն) վաճառվել է[7], ինչի հետևանքով նկարն այդպես էլ իր տեղը չի գրավել ամրոցում։ Նկարը գնել է Փարիզի հայտնի կոլեկցիոներ Ժ. Բ. Ֆորը, 1900 թվականից այն պահվել է Դյուրան-Ռյուելի պատկերասրահում, որը 1907 թվականի մարտի 13-ին այն գնել է և անմիջապես 40000 ֆրանկով վաճառել մոսկվացի վաճառական և կոլեկցիոներ Իվան Մորոզովին[8]։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո նրա հավաքածուն ազգայնացվել է, և այդ կտավը ի թիվս այլոց հայտնվել է Նոր արևմտյան արվեստի պետական թանգարանում, իսկ թանգարանի լուծարումից հետո 1948 թվականին փոխանցվել է Էրմիտաժին։ 2014 թվականի վերջից ցուցադրվում է Սերգեյ Շչուկինի և Մորոզով եղբայրների հիշատակի պատկերասրահում՝ Գլխավոր շտաբի շենքում (սրահ 403)[9]։
Պետական Էրմիտաժի արևմտաեվրոպական կերպարվեստի բաժնի գլխավոր գիտաշխատող, արվեստագիտության դոկտոր Ալբերտ Կոստենևիչը 19-րդ դարի և 20-րդ դարի սկզբի ֆրանսիական արվեստին նվիրված իր ակնարկում, նկարագրելով «Այգու անկյուն Մոնժերոնում» նկարը, նշել է․
Ծառը կամ թփերը «Մոնժերոնի այգու անկյունում» ծաղիկներով հատվում են ոչ թե այն պատճառով, որ ծառերը և թփերը հատված պակաս գրավիչ են։ Պարզապես դրանք բավական են, որպեսզի ցույց տան գլխավորը, համենայն դեպս, իմպրեսիոնիստի համար գլխավորը՝ բնության մեջ եղած թրթիռը և դրա առաջացրած զարմանալի գեղատեսիլությունը, որոնք սպրդում են աչքից, ձգում դեպի տեսարժան վայրեր և վեհաշուք էֆեկտներ։ Իրերը չեն բաժանվում հիմնականի և երկրորդականի, չեն ուսումնասիրվում առանձին առանձին․ նրանք ի հայտ են գալիս մեր աչքի առաջ գեղատեսիլ միաձուլությամբ։
Բնօրինակ տեքստ (ռուս.)Дерево или кусты с цветами в «Уголке сада в Монжероне» обрезаются не потому, что деревья и кусты за срезом менее привлекательны. Просто их достаточно, чтобы показать главное, во всяком случае главное для импрессиониста, — трепет в природе и порождаемую им удивительную живописность, которые ускользают от глаза, взывающего к достопримечательностям и величественным эффектам. Вещи не делятся на главные и второстепенные, не исследуются по отдельности — они возникают перед нашими глазами в живописной слиянности[10].
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 https://www.hermitagemuseum.org/wps/portal/hermitage/digital-collection/01.+Paintings/28485/
- ↑ Description sur le site de l'Ermitage
- ↑ Государственный Эрмитаж. — Клод Моне «Уголок сада в Монжероне»
- ↑ Импрессионизм…, 1969, էջ 320
- ↑ Барская, Костеневич, 1991, էջ 309
- ↑ Братья Морозовы, 2019, էջ 60
- ↑ Ревалд, 1994, էջ 221
- ↑ Барская, Костеневич, 1991, էջ 310
- ↑ Государственный Эрмитаж. — Здание Главного Штаба. — Зал Клода Моне
- ↑ Костеневич А. Г. Французское искусство XIX — начала XX веков в Эрмитаже. Очерк-путеводитель. Л.: Искусство, 1984. — С. 98—99.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Барская А. Г., Костеневич А. Г. Французская живопись. Вторая половина XIX — XX век. Каталог (Государственный Эрмитаж. Собрание западноевропейской живописи). — Л.: Искусство, 1991. — 473 с.
- Братья Морозовы. Великие русские коллекционеры: каталог выставки / Государственный Эрмитаж; Государственный музей изобразительных искусств имени А. С. Пушкина. — СПб.: Изд-во Гос. Эрмитажа, 2019. — 368 с. — ISBN 978-5-93572-861-8
- Импрессионизм. Письма художников. Воспоминания Дюран-Рюэля. Документы / Пер. с франц. П. В. Мелковой; вступ. статья и общ. ред. А. Н. Изергиной, прим. А. Г. Барской (сост. Л. Вентури). — Л.: Искусство, 1969. — 388 с.
- Костеневич А. Г. Французское искусство XIX — начала XX века. Очерк-путеводитель. — Л.: Искусство, 1984. — 294 с.
- Ревалд Д. История импрессионизма / Пер. с англ. П. В. Мелковой; вступ. ст. и общ. ред. М. А. Бессоновой. — М.: Республика, 1994. — 415 с. — ISBN 5-250-02391-6
- Michel de Decker, Claude Monet, éd. Pygmalion, 2009․